zj poprawione

Platon

„Jakość jako forma nie da się zdefiniować i zrozumieć ją można tylko przez doświadczenie. Jest sądem oceniającego, subiektywnie zależnym od doświadczenia”.

Arystoteles

„Jakością nazywam, to na mocy czego rzeczy są w pewien sposób określone”

LaoTsu

„jakość, którą możemy zdefiniować nie jest jakością w sensie bezwzględnym”

EWOLUCJA POJĘCIA JAKOŚCI

ZGODNOŚĆ Z WARUNKAMI TECHNICZNYMI

PRZYDATNOŚĆ DO UŻYTKU- WARTOŚC UŻYTKOWA

PRZYDATNOŚĆ DLA UŻYTKOWNIKA

ZDOLNOŚĆ DO ZASPAKAJANIA POTRZEB I OCZEKIWAŃ UŻYTKOWNIKA

E.W. Deming:

„Przewidywany stopień jednorodności niezawodności przy niskich kosztach i dostosowaniu do wymagań rynku.”

Wskazania odnośnie miar jakości:

A.V. Feigenbaum

“Zbiorcza charakterystyka produktu i serwisu z uwzględnieniem marketingu, projektu, wykonania, która powoduje, że dany produkt i serwis spełniają oczekiwania klienta.”

J.M. Juran:

„Przydatność do użycia, zwana także „przydatnością użytkową”, czy „przystosowaniem wyrobu do eksploatacji” (fitness for use).”

Cztery kryteria przydatności użytkowej (Juran, Gryna):

„Stopień w jakim określony wyrób spełnia potrzeby konkretnego nabywcy.”

„Stopień, w jakim określony wyrób znajduje u konsumenta pierwszeństwo przed innym wyrobem w wyniku przeprowadzonych porównań.”

„Cecha charakterystyczna, która można wyodrębnić, jak wygląd, sposób wykonania, trwałość, niezawodność, niezmienność w okresie użytkowania, smak, zapach.”

„Popularne określenie dobrej jakości jako wyraz doskonałości, bez szczególnych określeń.”

Jakość eksploatacji, Jakość projektu, jakość w

J. Ettingeri J. Sitting:

“Jakość może być pojęta jako stopień, w jakim wyrób zaspokaja postawione mu wymagania w odniesieniu do celu, do którego został przeznaczony”.

K. Ischikawa:

„Zgodność z wymaganiami użytkowników.”

G. Taguchi:

„Jakość jest tym, czego brak oznacza straty dla wszystkich.”

T. Borys:

„Jakością nazywamy zbiór cech, których wartości opisują naturę względnie jednorodnego zbioru obiektów.”

A. Iwasiewicz:

„Zhierarchizowana zdolność wyrobu do zaspakajania potrzeb użytkownika w ustalonych warunkach eksploatacji.”

E. Kindlarski:

„Jakość wyrobu jest stopniem spełnienia przezeń wymagań odbiorcy. W wyborach przemysłowych jakość jest wypadkową jakości projektu, jakości wykonania oraz jakości użytkowania.”

R. Kolman:

„Stopień spełnienia stawianych wymagań.”

T. Wawak:

„Jakość należy traktować jako zakres spełnienia wymogów użytkowników przez produkt, przy czym wymogi te zależą od jego możliwości ekonomicznych (szczególnie dochodów i zasobów)”.

JAKOŚĆ

JAKOŚĆ - stopień, w jakim zbiór inherentnych (zawiera się sam w sobie) właściwości spełnia wymagania.

WYMAGANIE- potrzeba lub oczekiwanie, które zostało ustalone, przyjęte zwyczajowo lub jest obowiązkowe.

ZADOWOLENIE KLIENTA- percepcja klienta dotycząca stopnia w jakim jego wymagania zostały spełnione.

ZADOWOLENIE KLIENTA

POLITYKA JAKOŚCI- ogół zamierzeń i ukierunkowanie organizacji, dotyczące jakości (3.1.1) formalnie wyrażone przez najwyższe kierownictwo.

CEL DOTYCZĄCY JAKOŚCI- przedmiot starań lub zamierzeń w odniesieniu do jakości.

ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ- SKOORDYNOWANE działania dotyczące kierowania organizacją i jej nadzorowania w odniesieniu do jakości.

Podstawowe definicje

Zarządzanie jakością- skoordynowanie działania dotyczące kierowania organizacją i jej nadzorowania w odniesieniu do jakości.

Planowanie jakości-część zarządzania jakością ukierunkowana na ustalenie celów dotyczących jakości i określająca procesy operacyjne i związane z nimi zasoby niezbędne do osiągnięcia celów dotyczących jakości.

Sterowanie jakością- część zarządzania jakością ukierunkowana na spełnienie wymagań dotyczących jakości.

Zapewnienie jakości- część zarządzania jakością ukierunkowana na zapewnienie zaufania, że wymagania dotyczące jakości będą spełnione.

Doskonalenie jakości- część zarządzania jakością ukierunkowana na zwiększenie zdolności do spełnienia wymagań dotyczących jakości.

Ciągłe doskonalenie– powtarzające się działanie mające na celu zwiększenie zdolności do spełnienia wymagań.

Klient

Organizacja lub osoba, która otrzymuje wyrób

dsdas

dsdsa

Proces – zbiór wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących elementów, które przekształcają wejścia w wyjścia.

Wyrób- wynik procesu.

Są cztery następujące ogólne kategorie wyrobu:

Niezgodność – niespełnienie wymagania.

Wada – niespełnienie wymagania odnoszące się do zamierzonego lub wyspecyfikowanego użytkowania.

Przeróbka – działanie wobec wyrobu niezgodnego, aby uczynić go zgodnym z wymaganiami.

Naprawa- działanie wobec wyrobu niezgodnego, aby uczynić go możliwym do przyjęcia do zamierzonego użycia.

Działanie zapobiegawcze – działanie w celu wyeliminowania przyczyny potencjalnej niezgodności lub innej potencjalnej sytuacji niepożądanej.

Działanie korygujące – działanie w celu wyeliminowania przyczyny wykrytej niezgodności lub innej niepożądanej sytuacji.

Korekcja – działanie w celu wyeliminowania wykrytej niezgodności.

Kontrola, inspekcja- ocenianie zgodności przez obserwację i orzecznictwo w połączeniu odpowiednio, z pomiarami, przeprowadzaniem badań lub stosowaniem sprawdzianów.

Badanie- określenie jednej lub więcej właściwości zgodnie z procedurą.

Weryfikacja – potwierdzenie, przez przedstawienie dowodu obiektywnego, że zostały spełnione wymagania dotyczące konkretnego, zamierzonego użycia lub zastosowania.

Przegląd – działanie podejmowanie w celu określenia przydatności, adekwatności i skuteczności przedmiotu rozważań do osiągnięcia ustalonych celów (ocena stanu).

Audit- systematyczny, niezależny i udokumentowany proces uzyskiwania dowodu z auditu oraz jego obiektywnej oceny w celu określenia stopnia spełnienia kryteriów auditu.

Norma posiada strukturę tzw. Podejścia procesowego. Zawiera ona procesowy model bazujący na cyklu Zaplanuj- Wykonaj- Sprawdź – Działaj Dalej (P-D-C-A), który wyraża cykl tworzenia wyrobu. Świadczenia usługi oraz cykl nadzoru nad zarzadzaniem. KOŁO DEMINGA

Dlaczego system ISO 9000?

Bo do korzyści, które przynosi dla firmy można zaliczyć m.in.:

Korzyści dla klientów:

Podsumowanie:

  1. ISO 9000 jest systemem jakości

  2. ISO 9000 Proponuje certyfikację, ważne narzędzie marketingowe

  3. ISO 9000 zapewnia produkcję wyrobów o wyrównanej i powtarzalnej jakości

  4. ISO 9000 może eliminować niepotrzebne straty wyrobów, materiałów, strat czasu w produkcji, w działaniach administracyjnych i marketingowych

  5. ISO 9000 oszczędza pieniądze

Uciążliwości systemu ISO 9000:

Można zaliczyć do nich przede wszystkim:

Normy ISO 9000:2000

ISO 9000:2000 system zarządzania jakością – podstawy i terminologia

ISO 9001:20088 zar …

8 zasad zarządzania jakością:

  1. Orientacja na klienta - Organizacje są zależne od swoich klientów i dlatego zaleca się, aby rozumiały obecne i przyszłe potrzeby klientów aby spełniały wymagania klienta oraz podejmowały starania, aby wykraczać ponad jego oczekiwania.

  2. Przywództwo – przywódcy ustalają jedność celu i kierunku działania organizacji. Zaleca się, aby tworzyli oni i utrzymywali środowisko wewnętrzne, w którym ludzie mogą w pełni zaangażować się w osiąganie celów organizacji

  3. Zaangażowanie – ludzie na wszystkich szczeblach są istotą organizacji i ich całkowite zaangażowanie pozwala na wykorzystanie ich zdolności dla dobra organizacji.

  4. Podejście procesowe – pożądany wynik osiąga się z większą efektywnością wówczas, gdy działania i związane z nimi zasoby są zarządzane jako proces.

  5. Podejście systemowe do zarządzania – zidentyfikowanie, zrozumienie i zarządzanie wzajemnie powiązanymi procesami jako systemem przyczyniania się do zwiększania skuteczności i efektywności organizacji w osiąganiu celów

  6. Ciągłe doskonalenie – zaleca się, aby ciągłe doskonalenie funkcjonowania całej organizacji stanowiło stały cel organizacji

  7. Podejmowanie decyzji na podstawie faktów – skuteczne decyzje opierają się na analizie danych i informacji

  8. Wzajemne korzystne powiązania z dostawcami – organizacja i jej dostawcy są od siebie zależni, a wzajemnie korzystne powiązania zwiększają zdolność obu stron do tworzenia wartości

NORMA ISO 9001:2000

Spis treści normy ISO 9001

1.Zakres normy

1.1 Postanowienia ogólne

1.2 Zastosowanie

2. Norma powołana

3. Terminy i definicje

4. System zarządzania jakością*

4.1 Wymagania ogólne

4.2 Wymagania dotyczące dokumentacji

5. Odpowiedzialność kierownictwa*

5.1 Zaangażowanie kierownictwa

5.2 Orientacja na klienta

5.3 Polityka jakości

5.4 Planowanie

5.5 Odpowiedzialność, uprawnienia i komunikacja

5.6 Przegląd zarządzania

6. Zarządzanie zasobami*

6.1 Zapewnienie zasobów

6.2 Zasoby ludzkie

6.3 Infrastruktura

6.4 Środowisko pracy

7. Realizacja produktu*

7.1 Planowanie realizacji produktu

7.2 Procesy związane z klientem

7.3 Projektowanie i rozwój

7.4 Zakupy

7.5 Produkcja i dostarczenie usługi

7.6 Nadzorowanie wyposażenia do monitorowania i pomiarów <oprogramowanie również>

8. Pomiary, analiza i doskonalenie*

8.1 Postanowienia ogólne

8.2 Monitorowanie i pomiary

8.3 Nadzór nad wyrobem niezgodnym

8.4 Analiza danych

8.5 Doskonalenie

*5 miejsc w spisie treści w których konieczna jest dokumentacja

Rysunek z normy 9001 i 9004:

Ciągle doskonalenie systemu zarządzania jakością

Po lewej stronie wymagania klienta z jego organizacją, wewnątrz organizacja przedstawiona jako procedury, klient otrzymuje produkt, którego to zadowolenie z niego –produktu- badamy.

Wewnątrz koło Deminga – toczy się przeciwnie do wskazówek zegara- zarzadzanie zasobami, realizacja produktu, pomiary, analiza i doskonalenie, odpowiedzialność kierownictwa. Po prawej stronie –klient i inne strony zainteresowane- SATYSFAKCJA

NORMA PN-EN ISO 9001:2000-2001-NAJNOWSZA

0.1 Postanowienia ogólne:

Strategiczna decyzja najwyższego kierownictwa

Zaleca się aby przyjęcie systemu zarządzania jakością było strategiczną decyzją organizacji. Na projektowanie i wdrożenie w organizacji systemu zarządzania jakością maja wpływ:

1. Uwarunkowanie organizacyjne, ich zmiany i związane z nimi ryzyko,

2. Zmieniające się potrzeby,

3. Konkretne cele,

4. Dostarczone wyroby,

5. Stosowane procesy,

6. Wielkość i struktura organizacji.

0.2 Podejście procesowe

Stosowanie systemu procesów w organizacji wraz z ich identyfikacją oraz wzajemnymi oddziaływaniami między tymi procesami i zarządzanie nimi w celu osiągnięcia zamierzonych wyników można określić jako „podejście procesowe”.

Zaletą podejścia procesowego jest zapewnienie bieżącego nadzoru nad powiązaniami między poszczególnymi procesami w systemie procesów, jak też nad ich kombinacją i wzajemnym oddziaływaniem.

Stosując takie podejście, podkreśla się znacznie:

-zrozumienia i spełnienie wymagań

-potrzeby rozpatrywania procesów w kategoriach wartości dodanej

-otrzymywania wyników dotyczących funkcjonowania i skuteczności procesów

-ciągłego doskonalenia procesów na podstawie obiektywnego pomiaru

0.3 Powiązanie z ISO 9004

0.4 Kompatybilność z innymi systemami zarządzania

1.Zakres normy

1.1postanowienia ogólne

W normie wyspecyfikowano wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością, gdy organizacja

-potrzebuje wykazać zdolność do ciągłego dostarczania wyrobu spełniającego wymagania klienta i wymagania mających zastosowanie przepisów prawnych i innych, i

-dąży do zwiększenia zadowolenia klienta przez skuteczne stosowanie systemu, łącznie z procesami dotyczącymi ciągłego doskonalenia systemu i zapewnienia zgodności z wymaganiami klienta i wymaganiami mających zastosowanie przepisów prawnych i innych.

UWAGA 1 W niniejszej Normie Międzynarodowej termin ”wyrób” stosuje się tylko do:

-wyrobu przeznaczonego dla klienta lub wymaganego przez niego,

-każdego zamierzonego wyjścia z procesów realizacji wyrobu.

UWAGA 2 Wymagania przepisów mogą mieć charakter wymagań prawnych.

1.2 Zastosowanie

Wyłączenia:

*Mogą wynikać z:

-natury produktu,

-wymagań klienta,

-mających zastosowanie wymagań, przepisów

-informacji na certyfikacie

*Ograniczone są wyłącznie do rozdziału 7 normy,

*Nie mogą należeć do wymagań mających wpływ na zdolność do dostarczania produktu spełniającego wymagania klienta i/lub mających zastosowanie przepisów

2. Powołania normatywne

-Powołanie na normę ISO 9000:2005,

-Powołanie ostatniego wydania dokumentu

(Prawda-prawda) (czerwony czerwony kapturek, zieleny miał garniturek)

3. Terminy i definicje

Model systemu-cztery procesy

Odpowiedzialność kierownictwa

4. System zarządzania jakością:

4.0 System jakości

4.1 Wymagania ogólne

Organizacja powinna :

- ustanowić i udokumentować,

- wprowadzić, utrzymywać system zarządzania jakością zgodnie z wymaganiami normy

- ciągle doskonalić jego skuteczność

- ustanowić, udokumentować, wdrożyć SZJ oraz go doskonalić

Powinna :

  1. Zidentyfikować procesy potrzebne w zarzadzaniu jakością

  2. Określić sekwencje tych procesów i ich wzajemne oddziaływanie

  3. Określić kryteria i metody potrzebne do zapewnienia skuteczności procesów i nadzoru nad nimi

  4. Zapewnić dostępność zasobów i informacji niezbędnych do przebiegu i monitorowania procesów

  5. Monitorować, mierzyć i analizować procesy (np. wskaźnik fluktuacji pracowników - im mniejszy tym lepszy, np. wypadkowość w pracy, ilość dni bez wypadków na linii produkcyjnej - różnorodne mierniki/wskaźniki, jeśli ich nie mamy są one nie mierzalne i nie możemy ich poprawić)

  6. Wdrażać działania niezbędne do osiągnięcia zaplanowanych wyników i ciągłego doskonalenia procesów - wiemy co mamy zrobić aby udoskonalić, chcąc realizować nasze cele i doskonalić organizacje

//Częsty przypadek w firmach, jeśli jest za dużo informacji są one analizowane pobieżnie, mimo ze można by z nich wysnuć głębsze wnioski - program pomagający zobrazować to wszystko w firmach to STATISTICA

4.1 Wymagania ogólne

Jeżeli organizacja zleca na zewnątrz realizacje procesów to musi zapewnić nad nimi nadzór.

Rodzaj i zakres nadzoru jaki należy zastosować nad realizowanymi na zewnątrz procesami, powinien być określony w systemie zarządzania jakością.

Zapewnienie nadzoru nad procesami realizowanymi na zewnątrz nie zwalnia organizacji z odpowiedzialności za zgodność ze wszystkimi wymaganiami klienta, przepisów prawnych i innych.

Do zatrudniania zewnętrznej firmy jesteśmy zobligowani przepisami prawnymi - jeśli nie mamy uprawnień musimy zlecać - musi to robić akredytowana jednostka.

Często transport jest zlecany - najmowanie autobus na konferencje itp.

Należy określić jakie procesy są zlecane na zewnątrz i określić ich rodzaj nadzoru - w stosunku do każdej firmy może być inny rodzaj nadzoru.

Często bywa tak ze nie ma tego u nas w dokumentacji ponieważ to nie nasz proces, znajduje się to w księdze jakości, proces/metoda nadzoru procesu zewnętrznego.

Bierzemy odpowiedzialność również za procesy zlecone organizacją zewnętrznym, jeśli umowa nie stanowi inaczej to bierzemy odpowiedzialność za wyrób do bramy klienta innej firmy. W ramach rękojmi, gwarancji jest to nasza kwestia.

4.2. Wymagania dotyczące dokumentacji

4.2.1 Postanowienia ogólne

Dokumentacja powinna zawierać:

  1. Udokumentowane deklaracje polityki jakości i celów dotyczących jakości

  2. Księgę jakości

  3. Udokumentowane procedury i zapisy wymagane postanowieniami normy

  4. Dokumenty, łącznie z zapisami określone przez organizacje jako niezbędne do zapewnienia skutecznego planowania, przebiegu i nadzorowania jej procesów

Nie mamy wymagania posiadania instrukcji - warunkowe posiadanie w rozdziale 7

//Powinna, należy=musi /w przepisach/

4.2.2 Księga jakości

Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać księgę jakości która zawiera:

  1. zakres systemu zarządzania jakością łącznie ze szczegółami dotyczącymi wszelkich

wyłączeń z ich uzasadnieniem

  1. udokumentowane procedury ustanowione dla systemu zarządzania jakością lub powołanie się na nie

  2. opis wzajemnych oddziaływań miedzy procesami systemu zarządzania jakością

W zależności od firmy księga jakości może być mała i zawierać wszystkie procedury w sobie, ewentualnie jeśli mamy do czynienia z duża firma będzie w niej tylko spis procedur, niejednokrotnie bywa ze są w niej tez inne informacje - opis firmy, opis produktów, np. opis wykonywanych działań, referencje, czasem używa się jej jako materiał szkoleniowy dla nowych pracowników, umieszcza się tam plan informacyjny.

Wymagane procedury

1. Nadzoru nad dokumentacja 4.2.3

2. Nadzoru nad zapisami 4.2.4

3. Planowania prowadzenia auditów wewnętrznych i przedstawienia wyników 8.2.2

4. Nadzoru nad wyrobami niezgodnymi 8.3

5. Działań korygujących 8.5.2

6. Działań zapobiegawczych 8.5.3

*pierwsze dwa są przeważnie połączone bo zapis jest szczególną formą dokumentacji

4.2.3 Nadzór nad dokumentami

Dokumenty wymagane w systemie zarządzania jakością powinny być nadzorowane. Zapisy są specjalnym rodzajem dokumentu i należy je nadzorować zgodnie z podanymi wymaganiami.
Należy ustanowić udokumentowaną procedurę, aby określić nadzór potrzebny do:

  1. zatwierdzenia dokumentów pod kątem ich adekwatności, zanim zostaną wydane

  2. przeglądu dokumentów i ich aktualizowania w razie potrzeby oraz ponownego zatwierdzenia

  3. zapewnienia ze zidentyfikowano zmiany i aktualny status zmian dokumentów

  4. zapewnienia ze odpowiednie wersje mających zastosowanie dokumentów są dostępne w miejscach ich użytkowania

  5. zapewnienie ze dokumenty są czytelne i łatwe do zidentyfikowania

(Czasem papiery są nieczytelne, np. papier na odlewni, trzeba je zafoliować, np. w zakładach mięsnych na produkcji, nie może być komputer, bo dezynfekuje się wszystko woda, wszystko co ma być udokumentowane do przeczytania jest za ścianą/szybą, wtedy dokumenty są odpowiednio przygotowane, czytelne).

  1. zapewnienie ze dokumenty pochodzące z zewnątrz, określone przez organizacje jako niezbędne do planowania i funkcjonowania systemu zarządzania jakością są zidentyfikowane i ich rozpowszechnianie jest nadzorowane

  2. zapobiegania niezamierzonemu stosowaniu nieaktualnych dokumentów i odpowiedniego ich oznaczenia, jeżeli są zachowane z jakichkolwiek powodów

//nieaktualną księgą nie można zablokować okna przed trzaskaniem z powodu wiatru

4.2.4 Nadzór nad zapisami

Należy ustanowić i utrzymywać zapisy w celu dostarczenia dowodów zgodności z wymaganiami i dowodów skuteczności działania systemu zarządzania jakością. Zapisy powinny być zawsze czytelne, łatwe do zidentyfikowania i odszukania. Należy ustanowić udokumentowaną procedurę w celu określenia nadzoru potrzebnego do identyfikowania, przechowywania, zabezpieczania, wyszukiwania, zachowywania przez określony czas zapisów oraz dysponowania nimi.

5. Odpowiedzialności kierownictwa

5.1 Zaangażowanie kierownictwa

Najważniejsze kierownictwo powinno demonstrować swoje zaangażowanie poprzez:

Najważniejsze kierownictwo powinno zapewnić, że wymagania klienta zostały określone i spełnione w celu zwiększenia zadowolenia klienta

  1. Polityka jakości

Najważniejsze kierownictwo powinno zapewnić, że polityka jakości:

  1. Jest odpowiednia do celu istnienia organizacji

  2. Zawiera zobowiązanie do spełnienia wymagań i ciągłego doskonalenia SZJ

  3. Tworzy ramy do ustanowienia i przeglądu celów dotyczących jakości

  4. Jest zakomunikowana i zrozumiała w organizacji

  5. Jest przeglądana pod względem jej ciągłej przydatności

5.4 Planowanie
5.4.1 Cele dotyczące jakości

Najwyższe kierownictwo powinno zapewnić ustanowienie celów dotyczących jakości dla odpowiednich funkcji i szczebli organizacji, łączenie z celami potrzebnymi do spełnienia wymagań dotyczących wyrobu.

Cele jakości powinny być mierzalne i spójne z polityką jakości.

Przy ustalaniu celów jakościowych kierownictwo powinno brać pod uwagę:

5.4.2 Planowanie systemu zarządzania jakością

Najważniejsze kierownictwo powinno zapewnić, że:

5.5 Odpowiedzialność, uprawnienia, komunikacja

5.5.1 Odpowiedzialność i uprawnienia

Najwyższe kierownictwo powinno zapewnić ze odpowiedzialność i uprawnienia są określone i zakomunikowane w organizacji.

Uprawnienie i zakres czynności pełnomocnika, jakie obowiązki ma szef działu jakości, w księdze jakości zapisane są np. wymagania wobec najwyższego kierownictwa, które niejednokrotnie ustalało samo kierownictwo lub rada nadzorcza firmy. Podczas auditu sprawdza się również kto czym się zajmuje, kto jest za co odpowiedzialny - poza infrastrukturą sprawdza się też teren zewnętrzny itp. Tzn. jego przynależność pod danego pracownika.

Karty praw i obowiązków - pracownik zobowiązany jest wtedy to wykonywać.

5.5.2 Przedstawiciel kierownictwa

Najwyższe kierownictwo powinno wyznaczyć członka kierownictwa organizacji który niezależnie od innej odpowiedzialności powinien mieć odpowiedzialność i uprawnienia, które obejmują:

5.5.3 Komunikacja wewnętrzna

Najwyższe kierownictwo powinno zapewnić, że zostaną ustanowione właściwe procesy komunikacyjne w organizacji oraz że ma miejsce komunikacja w odniesieniu do skuteczności SZJ

5.6 Przegląd zarządzania

5.6.1 Postanowienia ogólne

Najwyższe kierownictwo powinno przeprowadzać przegląd systemy zarządzania jakością organizacji:

Przeglądem tym należy objąć ocenianie możliwości doskonalenia i potrzebę zmian w systemie zarządzania jakością, łączenie z polityką jakości i celami dot. jakości. Należy utrzymywać zapisy z przeglądu zarządzania.

5.6.2 Dane wejściowe przeglądu

Dane wejściowe do przeglądu powinny zawierać informacje dotyczące:

5.6.3 Dane wyjściowe z przeglądu

Dane wyjściowe z przeglądu powinny zawierać decyzje i działania związane z:

6. Zarządzanie zasobami
6.1. Postanowienia ogólne
Organizacja powinna określić i zapewnić zasoby potrzebne do:
a. wdrażania i utrzymywania systemu zarządzania jakością, i ciągłego doskonalenia jego skuteczności,
b. zwiększenia zadowolenia klienta przez spełnienie jego wymagań.

6.2. Zasoby ludzkie
6.2.1. Postanowienia ogólne
Personel wykonujący pracę wpływającą na jakość wyrobu powinien być kompetentny na podstawie odpowiedniego wykształcenia, szkolenia, umiejętności i doświadczenia.

6.2.2. Kompetencje, świadomość i szkolenia
a. określić niezbędne kompetencje personelu wykonującego czynności mające wpływ na jakość wyrobu,
b. zapewnić szkolenie lub podjąć inne działania w celu zaspokojenia tych potrzeb,
c. ocenić skuteczność podjętych działań,
d. zapewnić, aby personel organizacji był świadomy istoty i ważności swoich działań i tego, jak przyczynia się do osiągania celów dotyczących jakości,
e. utrzymywać odpowiednie zapisy dotyczące wykształcenia, szkolenia, umiejętności i doświadczenia.

6.3. Infrastruktura
Organizacja powinna określić, zapewnić i utrzymywać infrastrukturę potrzebną do osiągnięcia zgodności z wymaganiami dotyczącymi wyrobu. Infrastruktura, jeżeli ma to zastosowanie, obejmuje:
a. zabudowania, przestrzeń do pracy i związane z nią instalacje,
b. wyposażenie procesu (zarówno sprzęt jak i oprogramowanie),
c. usługi pomocnicze (takie jak transport i łączność).

6.4. Środowisko pracy
Organizacja powinna określić środowisko pracy potrzebne do osiągnięcia zgodności z wymaganiami dotyczącymi wyrobu i zarządzać tym środowiskiem.

7. Realizacja wyrobu/usługi
7.1. Planowanie realizacji wyrobu/usługi
Organizacja powinna zaplanować i opracować procesy potrzebne do realizacji wyrobu. Planowanie realizacji wyrobu powinno być spójne z wymaganiami dotyczącymi innych procesów systemu zarządzania jakością.
Planując realizację wyrobu, organizacja powinna określić odpowiednio:
a. cele dotyczące jakości i wymagania dotyczące wyrobu,
b. potrzeby dotyczące ustanowienia procesów, dokumentów oraz zapewnienia zasobów specyficznych dla wyrobu,
c. wymagane działania dotyczące weryfikacji, walidacji, monitorowania, kontroli i badań, specyficzne dla wyrobu oraz kryteria przyjęcia wyrobu,
d. zapisy potrzebne do dostarczenia dowodów, że procesy realizacji i wyrób będący ich wynikiem spełniają wymagania (patrz 6.6..2.4).
Dane wyjściowe z planowania powinny być przedstawione w formie odpowiedniej do metod działania organizacji.
UWAGA 1. Dokument, w którym wyspecyfikowano procesy systemu zarządzania jakością (łącznie z procesami realizacji wyrobu) oraz zasoby wykorzystywane do określonego wyrobu, przedsięwzięcia lub umowy, może być nazwany planem jakości.

7.2. Procesy związane z klientem
7.2.1. Określenie wymagań dotyczących wyrobu
Organizacja powinna określić:
a. wymagania wyspecyfikowane przez klienta, w tym wymagania dotyczące dostawy i działań po dostawie,
b. wymagania nieustalone przez klienta, ale niezbędne do wyspecyfikowanego lub zamierzonego zastosowania wyrobu, jeżeli jest ono znane,
c. wymagania ustawowe i przepisy dotyczące wyrobu,
d. wszelkie dodatkowe własne wymagania.

7.2.2. Przegląd wymagań dotyczących wyrobu
Organizacja powinna przeprowadzić przegląd wymagań dotyczących wyrobu. Przegląd ten powinna przeprowadzić przed zobowiązaniem się do dostarczenia wyrobu klientowi (np. przed przedłożeniem ofert, akceptacją umów lub zamówień, akceptacją zmian do umów i zamówień). Przegląd powinien zapewnić, że:
a. określono wymagania dotyczące wyrobu,
b. rozwiązano rozbieżności między wymaganiami podanymi w umowie lub zamówieniu, a określonymi wcześniej,
c. organizacja jest zdolna spełnić określone wymagania.
Należy utrzymywać zapisy wyników przeglądu i działań wynikających z przeglądu.
Jeżeli klient przekazał wymagania w formie nieudokumentowanej, to organizacja powinna potwierdzić wymagania klienta przed ich akceptacją.
Jeżeli zmieniono wymagania dotyczące wyrobu, to organizacja powinna zapewnić, aby odpowiednie dokumenty zostały zmienione i aby odpowiedni personel został powiadomiony o zmienionych wymaganiach.
UWAGA. W niektórych sytuacjach, takich jak sprzedaż za pośrednictwem internetu, formalny przegląd każdego zamówienia nie jest praktykowany. Można zastąpić go przeglądem odpowiedniej informacji o wyrobie, takiej jak katalogi lub materiał reklamowy.

7.2.3. Komunikowanie się z klientem
Organizacja powinna określić i wdrożyć skuteczne ustalenia związane z komunikacją z klientami dotyczące:
a. informacji o wyrobie,
b. zapytań handlowych, postępowania z umowami lub zamówieniami, łącznie ze zmianami,
c. informacji zwrotnej od klienta, w tym dotyczącą reklamacji klienta.

7.3. Projektowanie i rozwój

7.3.1. Planowanie projektowania i rozwoju

Projektowanie i rozwój wyrobu powinny być planowane i nadzorowanie. Planowanie powinno kreślić:

W trakcie prac projektowych dane wyjściowe z planowania należy aktualizować.

7.3.2. Dane wejściowe do projektowania i rozwoju

Dane wejściowe do projektowania i rozwoju powinny obejmować:

Dane wejściowe powinny być przeglądane pod kątem ich adekwatności.

7.3.3. Dane wyjściowe z projektowania i rozwoju

Dane wejściowe z projektowania i rozwoju powinny spełniać wymagania zawarte w danych wejściowych i obejmować:

Dane wyjściowe powinny:

7.3.4. Przegląd projektowania i rozwoju

Przegląd projektowania i rozwoju należy prowadzić w celu:

Przeglądy powinny być wykonywane systematycznie (tj. nie tylko jednokrotnie), na ustalonych podczas planowania etapach projektowania i rozwoju. Powinni w nich uczestniczyć przedstawiciele służb realizujących etap podlegający przeglądowi (najczęściej są to kierownicy danego etapu projektowania).

Zapisy zawierające wyniki przeglądu oraz dotyczące podjętych działań należy utrzymywać.

7.3.5 i 6. Weryfikacja i walidacja projektowania i rozwoju

Weryfikacja (wg PN-EN ISO 9000:2006) jest to potwierdzenie, przez dostarczenie dowodu obiektywnego, że zostały spełnione wyspecyfikowane wymagania.

Walidacja (wg PN-EN ISO 9000:2006) jest to potwierdzenie, przez dostarczenie dowodu obiektywnego, że zostały spełnione wymagania dotyczące konkretnego zamierzonego użycia lub zastosowania.

7.3.5. Weryfikacja projektowania i rozwoju

Weryfikacja jest potwierdzona zgodnie z zaplanowanymi ustaleniami w celu zapewnienia, że dane wyjściowe z projektowania i rozwoju są zgodne z danymi wejściowymi. Wyniki weryfikacji i podjętych w jej następstwie działań powinny być zapisywane.

W praktyce weryfikacja może polegać np. na wykonaniu alternatywnych obliczeń, czy pomiarów.

7.3.6. Walidacja projektowania i rozwoju

Walidacja jest prowadzona zgodnie z zaplanowanymi ustaleniami w celu upewnienia się, że wyrób odpowiada wymaganiom związanym z założonym przeznaczeniem. Jeśli jest to wykonalne, walidacja powinna być zakończona przed wysyłką lub wdrożeniem projektu. Wyniki walidacji należy zapisywać.

Jako przykłady walidacji można podać stosowanie modeli, sprawdzanie działania prototypów, badania w skali laboratoryjnej czy półtechnicznej.

7.3.7. Nadzorowanie zmian w projektowaniu i rozwoju

Jeśli w projektowaniu i rozwoju prowadzone są zmiany, to muszą one być zidentyfikowane i zapisywane. Zmiany powinny być poddane przeglądowi, weryfikacji i walidacji oraz zatwierdzone przed wdrożeniem.

Podczas przeglądu organizacja jest zobowiązana do dokonania oceny zmian, obejmującej analizę skutków oddziaływania zmian na części wyrobu i już dostarczony wyrób.

dokument

7.3. Projektowanie

Urząd wykonując zadania z zakresu administracji publicznej wykonuje także działania związane z projektowaniem i rozwojem.

7.4. Zakupy

7.4.1. Proces zakupu

Organizacja zobowiązana jest do stworzenia warunków gwarantujących, że wyroby dostarczane przez dostawców będą spełniać określone wymagania. W tym celu zarówno dostawcy, jak i dostarczane przez nich wyroby powinni podlegać nadzorowi, którego zakres jest uzależniony od wpływu zakupionego wyrobu na wyrób finalny i jego realizację.

Dostawcy powinni być oceniani, wybierani i ponownie poddani ocenie na podstawie ich zgodności do dostarczenia wyrobu zgodnego z wymaganiami organizacji według określonych kryteriów.

W praktyce realizacja tego wymagania wygląda często w ten sposób, że organizacje budują punktowe systemy ocen, w których składowymi oceny może być np.: jakość dostaw, terminowość, warunki płatności, posiadanie certyfikowanego systemu jakości zgodnego z wymaganiami ISO 9001.

Dostawcy, którzy uzyskali największą ilość punktów zostają zakwalifikowani na „listę kwalifikowanych dostawców”.

Także kryteria oraz metody wyrobu i oceny dostarczanego wyrobu powinny być ustalone. Organizacja powinna mieć świadomość jak wybrać wyrób, który spełni jej wymagania, oraz jak sprawdzić czy dostarczony wyrób rzeczywiście spełnia te wymagania.

Należy utrzymać zapisy zawierające wyniki wszelkich ocen i niezbędnych działań wynikających z oceny.

7.4.2. Informacje dotyczące zakupów

Informacje dotyczące zakupów powinny określić kupowany wyrób, a więc powinny obejmować opis wyrobu, oraz, jeśli ma to zastosowanie, wymagania dotyczące:

W praktyce, wymagania i informacje zakupowe mogą przedstawiać się różnie. Głownie zależy to od złożoności i znajomości kupowanego wyrobu, Inaczej kupuje się np. mąkę do piekarni a inaczej stal na budowę.

Często organizacje nie mają możliwości sprawdzenia wszystkich właściwości kupowanych wyrobów. Wtedy powinny domagać się od dostawcy dostarczenia wraz z wyrobem np. atestów czy „kart technicznych”.

7.5. Produkcja i dostarczanie usługi

7.5.1. Nadzorowanie produkcji i dostarczanie usługi

Organizacja powinna zapewnić, by procesy związane z planowaniem i realizacją wyrobu i dostarczaniem usługi (także pomocnicze) przebiegały w warunkach nadzorowanych.

Procesy występujące w organizacji dzieli się na:

Procesy główne (krytyczne) to takie, które mają „główne (krytyczne) znaczenie dla zadowolenia klienta i innych zainteresowanych stron”.

Są to procesy, które prowadzą do powstania wartości dodanej produktu. Należą do nich m.in.: zakupy, projektowanie, produkcja, sprzedaż.

Procesy systemowe (zarządzania) są to procesy, w przypadku których organizacje nie mają dużego pola manewru w definiowaniu tych procesów. Są to procesy, o których decydują wymagania systemowe normy ISO 9001. Stanowią część zarządzania organizacją.

Z punktu widzenia zarządzania systemem jakości są one najważniejsze.

Są to procesy:

(niezgodność - nie spełnienie wymagań)

Procesy pomocnicze nie prowadzą bezpośrednio do powstawania wartości dodatkowej. Mają za zadanie umożliwić właściwe funkcjonowanie procesów podstawowych.

Przykładami takich procesów są: utrzymanie ruchu, transport wewnętrzny, nadzór sprzętu kontrolno-pomiarowego, prace z zakresu księgowości czy zarządzanie majątkiem trwałym.

W zależności od charakteru organizacji proces może być podstawowym, pomocniczym lub zarządzającym.

Np. w organizacji produkcyjnej proces księgowania dokumentów jest procesem pomocniczym, a w biurze rachunkowym procesem podstawowym.

Warunki nadzorowane powinny, jeśli to możliwe, obejmować:

Wymagania zawarte w podrozdziale 7.5. odnoszą się do bardzo wielu, nieraz złożonych, działań. Wymagania te dotyczą podstawowych i z punktu widzenia działania organizacji, najważniejszych procesów- produkcji i dostarczania usług.

Dlatego właśnie najwięcej opisów procesów (procedur) i instrukcji pracy wymagań zawartych w tym podrozdziale.

7.5.2. Walidacja procesów produkcji i dostarczania usługi

Organizacja jest zobowiązana do walidacji procesu produkcji i procesu dostarczania usługi, których wyników nie można zweryfikować przez monitorowanie lub pomiary. Dotyczy to procesów, gdzie wady ujawniają się dopiero podczas użytkowania wyrobu lub po wykonaniu usługi.

Walidacja prowadzona jest w celu zademonstrowania zdolności tych procesów do osiągnięcia zaplanowanych wyników.

Organizacja powinna określić, jeśli ma to zastosowanie, takie ustalenia dotyczące tych procesów jak:

Walidacja procesów i dostarczania usługi może być prowadzona np. w przypadku: pasteryzacji, sterylizacji instrumentów medycznych, produkcji wyrobów medycznych i farmaceutycznych, wytwarzaniu żywności, prowadzenia szkoleń.

7.5.3. Identyfikacja i identyfikowalność

Identyfikacja jest to rozpoznanie (odróżnienie) obiektu na podstawie określonych cechach.

Identyfikowalność (PN-EN ISO 9000:2006) jest to zdolność do prześledzenia historii, zastosowania lub lokalizacji tego, co jest przedmiotem rozpatrywania.

Może ona dotyczyć: pochodzenia materiałów i części, historii wytwarzania i dystrybucji oraz lokalizacji wyrobu po jego dostarczeniu.

Organizacja powinna:

Jeśli identyfikowalność wyrobu, a więc możliwość prześledzenia jego historii, prowadzona jest właściwie, to system zarządzania jakością jest łatwiejszy do sterowania.

Np. w przypadku reklamacji organizacja jest w stanie łatwo określić jaka była przyczyna wady ( np. niewłaściwie prowadzony proces, źle dobrane lub złej jakości surowiec)

Identyfikacja polega natomiast na właściwym oznaczeniu wyrobu za pomocą np. oznakowania wyrobu i jego opakowań oraz prowadzenia odpowiednich zapisów.

W celu zapewnienia identyfikacji i identyfikowalności podaje się takie dane dotyczące wyrobu, jak np. nazwę, typ, klasę, gatunek, ilość, datę wykonania operacji, numer zmiany , numer zlecenia, numer partii.

7.5.4. Własność klienta

Gdy organizacja używa własności klienta, sprawuje nad nią nadzór to powinna się tą własnością opiekować. Dlatego własność klienta powinna być :

Jeżeli własność klienta zostanie zagubiona, uszkodzona lub uznana za nieprzydatna to klient powinien zostać o tym poinformowany i należy utrzymywać odpowiednie zapisy.

Własność klienta może występować w różnych postaciach.

Może nią być np.

Własnością klienta może być także własnością intelektualną - jego dane osobowe itd.

7.5.5 Zabezpieczenie wyrobu

Organizacja powinna zabezpieczać wyrób w czasie jego wytwarzania i dostarczania do miejsca przeznaczenia

Zabezpieczenie zgodności wyrobu i jego części odbywa się poprzez zapewnienie właściwego oznaczenia, przemieszczenia, pakowania, magazynowania oraz ochrony.

W przypadku firm produkcyjnych wpływ systemu zarzadzania jakością nie kończy się na etapie produkcji.

Jeśli umowa z klientem nie stanowi inaczej to organizacja jest odpowiedzialna także za transport i jakość wyrobu do miejsca przeznaczenia.

7.6 Nadzorowanie wyposażenia do monitorowania i pomiarów

W celu dostarczenia dowodu zgodności wyrobu z określonymi wymaganiami organizacja powinna określić proces monitorowania i pomiarów, które należy wykonać oraz zapewnić wyposażenie do tego służące,

Należy także zapewnić aby monitorowanie i pomiary były wykonane w sposób zgodny z odpowiednimi wymaganiami dotyczącymi monitorowania i pomiarów.

Jeśli niezbędne jest zapewnienie wiarygodnych wyników to wyposażenie pomiarowe powinno być:

Wzorcowanie kalibracja –jest to czynność polegająca na ustalaniu relacji miedzy wartościami wielkości mierzonej wskazanymi przez przyrząd pomiarowy a odpowiednimi wartościami wielkości fizycznych realizowanymi poprzez wzorzec jednostki miary. Przyrównanie do wzorca.

Adiustacja to wykonanie ściśle określonych (stosowna instrukcja) czynności kalibrowania urządzenia pomiarowego przy wykorzystaniu wzorca jako niezbędnego elementu pomocniczego, gwarantującego takie przeprowadzenie regulacji, aby dokładność wskazań urządzenia pomiarowego odpowiadała lub przewyższała dokładność pomiarową wymaganą w konkretnej operacji pomiarowej.

Legalizacja jest to zespół czynności obejmujących sprawdzenie, stwierdzenie i poświadczenie dowodem legalizacji, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania. Legalizacja może być legalizacją pierwotną lub legalizacją ponowną. W Polsce wodomierze legalizuje się co 5 lat. Legalizacja pierwotna, jest to pierwsza- od producenta, kolejne konieczne po upływie pewnego czasu.

Wyposażenie do monitoringu i pomiarów powinno posiadać udokumentowane wyniki potwierdzenia zdolności metrologicznej - np. świadectwo uwierzytelnienia/legalizacji.

Jeżeli okaże się ze wyposażenie jest niezgodne z wymaganiami to należy ocenić wiarygodność wcześniejszych wyników a wyniki oceny zapisać.

Należy także podjąć stosowne działania dotyczące wyposażenia i wszystkich wyrobów na które ta niezgodność miała wpływ. Wyniki wzorcowania i sprawdzania powinny być odnotowane.

8. Pomiary, analiza i doskonalenie

Prowadzenie pomiarów, na ich podstawie przeprowadzenie analiz i podejmowanie działań doskonalących jest niezbędnym postepowaniem w każdej organizacji,

Organizacja jest zobligowana do zaplanowania i wdrożenia procesów monitorowania, pomiarów, analizy i doskonalenia niezbędnych do

*wykazania zgodności z wymaganiami dotyczącymi wyrobu,

*zapewnienia zgodności systemu zarzadzania jakością

*ciągłego doskonalenia skuteczności systemu zarzadzania jakością,

*ciągłego doskonalenia skuteczności systemu zarzadzania jakością

Obejmuje to określenie możliwych do zastosowania metod w tym przede wszystkim metod statystycznych i zakresu ich wykorzystania.

8.1. Postanowienia ogólne
Organizacja powinna zaplanować i wdrożyć procesy monitorowania, pomiaru, analizy i doskonalenia potrzebne do:
a. wykazania zgodności wyrobu,
b. zapewnienia zgodności systemu zarządzania jakością,
c. ciągłego doskonalenia skuteczności systemu zarządzania jakością. Powinno to obejmować określenie możliwych do zastosowania metod, w tym metod statystycznych, oraz zakresu ich stosowania.

8.2. Monitorowanie i pomiary

8.2.1 Zadowolenia klienta

Organizacja powinna:

Zadowolenie klienta jest traktowane jako jeden z mierników funkcjonowania systemu zarzadzania jakością. Oznacza to że jeśli klient jest zadowolony z organizacji jej wyrobów i kontaktów z nią, system zarządzania jakością organizacji działa właściwie.

Wyniki badan satysfakcji klienta stanowią podstawę do wszczęcia działań korygujących i zapobiegawczych oraz do ciągłej poprawy skuteczności systemu.

Powinny one zostać obowiązkowo przeanalizowane podczas przeglądu zarządzania.

8.2.2 Audit wewnętrzny

Audit (PN-EN ISO 9000:2006) jest to systematyczny niezależny i udokumentowany proces uzyskiwania dowodu z auditu oraz jego obiektywnej oceny w celu określenia stopnia spełnienia kryteriów auditu. - WAŻNE!

Audit wewnętrzny:

Audity wewnętrzne powinny być przeprowadzone w zaplanowanych odstępach czasu. Ich celem jest określenie czy system zarzadzania jakością:

Program audytów wewnętrznych powinien zostać zaplanowany z uwzględnieniem ważności i statusu procesów i audytowanych obszarów oraz wyników poprzednich auditów.

Jest to na tyle istotne ze utarło się że przekonanie że planowane audity wewnętrzne należy przeprowadzać w danym obszarze raz na rok.

Organizacja powinna określić kryteria, zakres, częstość i metody auditów wewnętrznych, mając na uwadze, że wybór auditów i sposób przeprowadzenia auditów powinny zapewniać obiektywność i bezstronność.

Oznacza to m.in., że skład zespołu audytorów powinien być tak ustalony, by audytorzy byli neutralnie nastawieni do osób audytowanych.

Osobną kwestią jest wymaganie stanowiące, że audytorzy nie powinni audytować własnej pracy.

Jest to duży problem dla małych organizacji, w których często nie ma ściśle sprecyzowanego podziału obowiązków, w takich przypadkach można zatrudnić osobę z zewnątrz do przeprowadzania auditów wewnętrznych.

Kierownictwo obszarów audytowanych powinno bez uzasadnionych opóźnień podejmować działania zmierzające do wyeliminowania stwierdzonych podczas auditu niezgodności i ich przyczyn.

Organizacja powinna opracować i wdrożyć udokumentowaną procedurą prowadzenia auditów wewnętrznych.

Ze względu na stosunek audytor – audytowany rozróżnia się:

  1. audit wewnętrzny – tzw. audit pierwszej strony

  2. audit zewnętrzny:

    1. tzw. drugiej strony – klientowski lub klienta

    2. tzw. trzeciej strony – certyfikujący

Audit wewnętrzny ( u nas przez nas) jest przeprowadzony przez pracowników organizacji wewnątrz tej organizacji:

CELEM AUDITU WEWNĘTRZNEGO JEST DOSKONALENIE ORGANIZACJI.

Audit drugiej strony ( u nich przez nas) jest przeprowadzony przez audytorów spoza organizacji.

Audit ten prowadzony przez przedstawiciela jednej organizacji (klienta) u drugiej organizacji (dostawcy) określany też jako audit dostawcy.

CELEM AUDITU DRUGIEJ STRONY JEST SPRAWDZENIE ZDOLNOSCI JAKOŚCIOWEJ DOSTAWCY.

Audit trzeciej strony – certyfikacyjny (u nas przez nich) ma miejsce wówczas gdy audit jest przeprowadzony przez niezależna akredytowaną jednostkę certyfikacyjną aby stwierdzić zgodność audytowanego systemu z odpowiednimi wymaganiami, zamieszczonymi przez normę.

Audit nie powinien być utożsamiany z kontrolą , jest to błędne rozumienie.

Kontrola ma na celu akceptacje lub odrzucenie wyrobu lub usługi natomiast audit jest badaniem funkcjonowania systemu organizacji i nigdy nie dotyczy osób lecz działań.

Zasada audytowania

Przestrzeganie zasad jest warunkiem koniecznym do zapewnienia, że wnioski z auditu, są właściwe i wystarczające oraz do umożliwienia auditorom, pracującym niezależnie od siebie, dochodzenia do podobnych wniosków w podobnych okolicznościach

  1. Rzetelność – rozumiana jako podstawa profesjonalizmu

  2. Uczciwe przedstawienie wyników – rozumiane jako obowiązek przedstawiania spraw dokładnie i zgodnie z prawdą

  3. Należyta staranność zawodowa - rozumiana, jako pracowitość i rozsądek w auditowaniu

  4. Poufność - rozumiana jako bezpieczeństwo informacji

  5. Niezależność - rozumiana jako podstawa bezstronności auditu oraz obiektywności wniosków z auditu

  6. Podejście oparte na dowodach - rozumiane jako racjonalna metoda uzyskiwania wiarygodnych i odtwarzalnych wniosków z auditu w systematycznym procesie auditu

Auditor ma być:

  1. Etycznym

  2. Otwartym

  3. Dyplomatycznym

  4. Spostrzegawczym

  5. Percepcyjnym

  6. Elastycznym

  7. Wytrwałym

  8. Zdecydowanym

  9. Samodzielnym

  10. Zdolnym do działania odpowiedzialnie i etycznie

  11. Otwartym na doskonalenie

  12. Wrażliwym kulturowo

  13. Zdolnym do współpracy

8.2.3. Monitorowanie i pomiary procesów
Organizacja powinna stosować odpowiednie metody monitorowania oraz, gdy ma to zastosowanie, metody pomiarów procesów systemu zarządzania jakością. Metody te powinny wykazać zdolność procesów do osiągania zaplanowanych wyników. Jeżeli zaplanowane wyniki nie są osiągane, to w celu zapewnienia zgodności wyrobu należy dokonać korekcji oraz podjąć, tam gdzie ma to zastosowanie, działania korygujące.

8.2.4. Monitorowanie i pomiary wyrobu
Organizacja powinna monitorować i mierzyć właściwości wyrobu w celu weryfikacji, czy zostały spełnione wymagania dotyczące wyrobu. Należy to przeprowadzać na odpowiednich etapach procesu realizacji wyrobu zgodnie z zaplanowanymi ustaleniami.
Należy utrzymywać dowód spełnienia kryteriów przyjęcia. Zapisy powinny wskazywać osobę uprawnioną do zwolnienia wyrobu. Zwolnienie wyrobu i wykonanie usługi nie powinno nastąpić, dopóki zaplanowane ustalenia nie zostaną zadawalająco zakończone, chyba że inna decyzja została zatwierdzona przez uprawnioną osobę i, o ile ma to zastosowanie, przez klienta.

8.3. Nadzór nad wyrobem niezgodnym
Organizacja powinna zapewnić, aby wyrób niezgodny z wymaganiami został zidentyfikowany i był nadzorowany tak, aby zapobiec jego niezamierzonemu użyciu lub dostawie. Nadzór i związaną z tym odpowiedzialność, i uprawnienia dotyczące postępowania z wyrobem niezgodnym, należy określić w udokumentowanej procedurze.
Organizacja powinna postępować z wyrobem niezgodnym, wykorzystując jeden lub kilka sposobów podanych poniżej:
a. podjęcie działania w celu wyeliminowania stwierdzonych niezgodności,
b. dopuszczenie do użytkowania, zwolnienie lub przyjęcie w ramach zezwolenia udzielonego przez osobę uprawnioną i, gdy ma to zastosowanie, przez klienta,
c. podjęcie działania w celu uniemożliwienia jego pierwotnie zamierzonego wykorzystania lub zastosowania.
Należy utrzymywać zapisy dotyczące charakteru niezgodności i wszelkich później podejmowanych działań, w tym udzielonych zezwoleń.
Jeżeli wyrób niezgodny zostanie poprawiony, to należy poddać go ponownej weryfikacji w celu wykazania zgodności z wymaganiami.
Jeżeli wyrób niezgodny został wykryty po dostawie lub po rozpoczęciu jego użytkowania, organizacja powinna podjąć działania odpowiednie do rzeczywistych lub potencjalnych skutków niezgodności.

8.4. Analiza danych
Organizacja powinna określić, zbierać i analizować odpowiednie dane w celu wykazania przydatności i skuteczności systemu zarządzania jakością oraz w celu oceny możliwości prowadzenia ciągłego doskonalenia skuteczności systemu zarządzania jakością. Powinno to obejmować dane będące wynikiem monitorowania i pomiaru oraz pochodzące z innych źródeł.
Analiza danych powinna dostarczyć informacje dotyczące:
a. zadowolenia klienta,
b. zgodności z wymaganiami dotyczącymi wyrobu,
c. właściwości i trendów procesów i wyrobów, łącznie z możliwościami prowadzenia działań zapobiegawczych,
d. dostawców.

8.5. Doskonalenie
8.5.1. Ciągłe doskonalenie
Organizacja powinna ciągle doskonalić skuteczność systemu zarządzania jakością poprzez wykorzystanie polityki jakości, celów dotyczących jakości, wyników auditów, analizy danych, działań korygujących i zapobiegawczych oraz przeglądu zarządzania.

8.5.2. Działania korygujące
Organizacja powinna podjąć działania eliminujące przyczyny niezgodności w celu zapobiegania ich powtórnemu wystąpieniu. Działania korygujące powinny być dostosowane do skutków, jakie powodują napotkane niezgodności. Należy ustanowić udokumentowaną procedurę w celu określenia wymagań dotyczących:
a. przeglądu niezgodności (w tym reklamacji klienta),
b. ustalenia przyczyn niezgodności,
c. oceny potrzeby działań zapewniających, że niezgodności nie wystąpią ponownie,
d. ustalenia i wdrożenia niezbędnych działań,
e. zapisów wyników podjętych działań,
f. przeglądu podjętych działań korygujących.

8.5.3. Działania zapobiegawcze
Organizacja powinna określić działania eliminujące przyczyny potencjalnych niezgodności w celu zapobiegania ich wystąpieniu. Działania zapobiegawcze powinny być dostosowane do skutków potencjalnych problemów. Należy ustanowić udokumentowaną procedurę w celu określenia wymagań dotyczących:
a. określenia potencjalnych niezgodności i ich przyczyn,
b. oceny potrzeby działań zapobiegających wystąpieniu niezgodności,
c. ustalania i wdrażania niezbędnych działań,
d. zapisów wyników podjętych działań,
e. przeglądu podjętych działań zapobiegawczych.

Podstawy doskonalenia

Doskonalenie jest jednym z podstawowych procesów determinujących poprawne funkcjonowanie systemu zarządzania .

Podstawą jest cykl Deminga - PDCA który został przyjęty w modelu ciągłego doskonalenia systemu zarzadzania w jego rozszerzona wersje zamieszczono w normie PN-EN ISO 9004:2010

Ciągłe doskonalenie (wg. PN-EN ISO 9000:2006) to powtarzające się działanie, mające na celu zwiększenie zdolności do spełniania wymagań.

Zarządzanie ukierunkowane na trwały sukces organizacji, podejście wykorzystujące zarządzanie jakością

Poprzednia wersja PN-EN ISO 9004/;2001 systemy zarządzania jakością - wytyczne doskonalenia funkcjonowania - NIEAKTUALNA

Jakakolwiek literatura na ten temat nie powinna być wykorzystywana.

W normie zamieszczono wskazówki dla organizacji pomocne w osiąganiu trwałego sukcesu dzięki podejściu wykorzystującemu zarządzanie jakością.

Trwały sukces jest to wynik zdolności organizacji do osiągnięcia i utrzymania swoich celów w długim okresie czasu.

Zarządzanie ukierunkowane na trwały sukces organizacji

W celu uzyskania Trwałego sukcesu zaleca się przyjąć podejście wykorzystujące zarządzanie jakością

System zarządzania jakością ma wykorzystywać 8 zasad ZJ (załącznik B-pierwsza zasada-orientacja na klienta)

Zasady przedstawiają koncepcje będące podstawa skutecznego systemu zarządzania jakością. W celu uzyskania trwałego sukcesu zaleca się stosowanie tych zasad w systemie zarządzania jakością organizacji.

8 Zasad ZJ:

1 orientacja na klienta

2 przywództwo

3 zaangażowanie pracowników

4 podejście procesowe

5 systemowe podejście do zarzadzania

6 ciągłe doskonalenie

7 podejmowanie decyzji na podstawie faktów

8 wzajemne korzystne relacje z dostawcami

Stosowany w organizacji system zarzadzania jakością ma prowadzić do zapewnienia

Efektywnego wykorzystania zasobów

Podejmowania decyzji na podstawie faktycznych dowodów

Koncentracji na zadowoleniu klientów i innych stron zainteresowanych.

Strona zainteresowana Potrzeby i oczekiwania

-Klienci -jakość, ocena i warunki dostawy dostarczanych wyrobów

-właściciele / udziałowcy -trwały zysk. Przejrzystość.

-ludzie w organizacji -Dobre środowisko pracy. Pewność zatrudnienia.

Uznawanie i Nagradzanie.

-dostawcy i partnerzy

-społeczność

Strategia i polityka. (punkt 5)

Aby osiągnąć trwały sukces należy ustanowić i utrzymać misję, wizję i określić wartości dla organizacji.

Mają one być łatwo zrozumiałe, akceptowane i wspierane przez ludzi w organizacji.

Misja organizacji jest to powód jej istnienia wyróżniający od wszystkich innych podobnego typu, określany również jako zestaw wartości akcentujący specyficzna role danej organizacji na rzecz otoczenia uzasadniających istnienia danej organizacji.

Wizja organizacji to ogólny lub szczegółowy obraz przyszłości organizacji.

Wizja jest formułowana z uwzględnieniem określanej perspektywy czasowej, np. 5, 10, 20 lat.

Wartościsą to zachowania charakterystyczne, konkretne i tak ściśle określone, ze nie pozostawiają miejsca na niewłaściwa interpretacje lub domysły.

Np. Najważniejszy jest klient

Misja, wizja, strategia organizacji powinny być zakomunikowane w strukturze pionowej, jak i w poziomej. Proces komunikacji należy dostosować do różnych potrzeb jego odbiorców (pracownicy i klienci).

Komunikowanie ma obejmować także mechanizm informacji zwrotnych (feedback).

Zarządzanie zasobami (punkt 6)

Organizacja powinna zidentyfikować wewnętrzne i zewnętrzne zasoby, które są potrzebne do osiągnięcia celów organizacji w krótkim i długim okresie.

Do zasobów zalicza się takie zasoby jak : ludzie, finanse , władza, urządzenia, materiały, energia.

Osiągnięcie celów jest możliwe dzięki proaktywnemu zarządzaniu wszystkimi procesami, w tym też procesami realizowanymi na zewnątrz.

Może to ułatwić przyjęcie „podejścia procesowego”, które obejmuje ustanowienie procesów, określenie ich wzajemnych powiązań, organizacji..

SKUTECZNOŚĆ jest to stopień w jakim planowanie działania są realizowane i planowane wyniki osiągane!!

EFEKTYWNOŚĆ jest to relacja miedzy osiągniętymi wynikami a wykorzystanymi zasobami!!

Monitorowanie, pomiary, analiza i przegląd

W celu osiągnięcia trwałego sukcesu w ciągle zmieniającym się i trudnym do przewidzenia otoczeniu niezbędne jest, aby organizacja regularnie monitorowała, mierzyła, analizowała i przeglądała swoje wyniki.

Jednym z działań wykonywanych w ramach pomiarów jest samoocena organizacji.

Samoocena jest wszechstronnym i systematycznym przeglądem działań organizacji i jej wyników w relacji do jej poziomu dojrzałości.

Załącznik A normy PN-EN ISO 9004:2010

Stosowanie samooceny zaleca się do określenia mocnych i słabych stron organizacji przedstawionych w funkcji jej wyników, jak również określenia jej najlepszych praktyk zarówno na poziomie ogólnym, jak i na poziomie jej poszczególnych procesów.

Doskonalenie, innowacje i uczenie się

Doskonalenie, innowacje i uczenie się są niezbędne do osiągnięcia trwałego sukcesu i są stosowane do:

Załącznik A narzędzie samooceny

Samoocena jest wszechstronnym i systematycznym przeglądem działań i wyników organizacji w odniesieniu do wybranej normy.

Narzędzia samooceny zaprezentowane w PN-EN ISO 9004:2010 wykorzystuje pięć poziomów dojrzałości, które mogą być rozszerzone w celu włączenia dodatkowych poziomów lub w inny sposób dostosowane do własnych potrzeb.

Rysunek- A.2-przykład ilustrujący wyniki samooceny (norma)

Samoocena umożliwia przeprowadzenie przeglądu osiągnięć organizacji i określenie stopnia dojrzałości systemu zarzadzania.

Identyfikuje obszary do doskonalenia i innowacji oraz określa priorytety dalszych działań.

Pojęcie jakości zdefiniowano w normie terminologicznej ISO 8203:1996 wg definicji:

Jakość to ogół cech i właściwości obiektu wiążących się z jego zdolnością do zaspokojenia potrzeb stwierdzonych lub oczekiwanych, gdzie obiektem może być:

Wg normy PN-EN ISO

SZJ PN-EN ISO 9001:2009 Dokumentacja:

  1. Opis systemu zarządzania jakością zgodnie z określoną polityką jakości i celami dotyczącymi jakości

  2. Opis wzajemnie powiązanych procesów i działań, wymaganych do wdrożenia systemu zarządzania

Certyfikacja zarządzania jakością

Pojęcie certyfikacja wywodzi się ze słowa „certifico” (łac.) i oznacza „zapewniać, zabezpieczać , zagwarantować”.

Certyfikacja jest to procedura, w wyniku, której udziela się pisemnego zapewnienia, że wyrób, proces lub usługa są zgodne z określonymi wymaganiami.

W wyniku pomyślnie przeprowadzonej procedury certyfikacji otrzymuje się certyfikat zgodności.

Certyfikacja systemu zarządzania

Procedura certyfikacji systemu zarządzania jest procedurą złożoną i przebiega według następującego schematu:

  1. Kontakt strony zainteresowanej – Klienta z jednostką certyfikującą.

  2. Podpisywanie umowy o certyfikację systemu zarządzania.

  3. Spotkanie organizacyjno- przygotowawcze.

  4. Ocena dokumentacji i powołanie zespołu audytorów.

  5. Audit wstępny i/lub audit certyfikujący.

  6. Decyzja o certyfikacie.

Ad. 1. Podczas tego etapu Klient uzyskuje wszelkie potrzebne informacje o zasadach certyfikacji systemu, odpowiednie formularze wniosku oraz umowę o certyfikacie.

Klient wypełnia kwestionariusz, na podstawie którego jednostka certyfikująca otrzymuje informację, w jakim stopniu wdrożono System Zarządzania u Klienta. Klient otrzymuje również informacje o kosztach procesu certyfikacji Systemu Zarządzania.

Ad. 2. Umowa obejmuje szczegółowo:

Ad. 3. Spotkanie organizacyjno-przygotowawcze u Klienta jest etapem, w trakcie którego przedstawiciel jednostki certyfikującej zapoznaje się z organizacją firmy Klienta i dotychczasowymi działaniami w firmie związanymi z funkcjonowaniem SZ.

Ad. 4. Na tym etapie odbywa się wstępna analiza dokumentacji pod względem formalnym oraz uzgadnia się z Klientem skład zespołu audytorów.

Na życzenie Klienta można wykluczyć wskazaną przez niego osobę z zespołu audytorów.

Ad. 5. Zespół audytorów dokonuje się oceny dokumentacji systemu jakości pod względem merytorycznym, po której – po ustaleniu z Klientem terminu auditu – przeprowadza się audit wstępny i audit certyfikujący.

Po każdym z audytorów Klient otrzymuje raport zawierający n.in, opis ewentualnie niezgodności

Ad.6. Po audycie certyfikującym podejmuje się decyzje o wydaniu certyfikatu w pełnym zakresie, ograniczonym zakresie, odkłada decyzję do czasu przeprowadzenia działań korygujących i przeprowadzenia ponownego auditu lub oddala wniosek o certyfikacje, odpowiednio uzasadniając decyzję,

W ciągu 3 lat od uzyskania certyfikatu, jednostka certyfikująca ma obowiązek nadzoru nad organizacją i prawo przeprowadzania audytów kontrolnych (1 do 2 razy w roku). Zadaniem organizacji jest działanie zgodnie z certyfikowanym systemem, przestrzeganie procedur i postępowanie zgodnie z wytycznymi zapisami w księdze jakości.

European Foundation for Quality Management

Europejska fundacja Zarządzania Jakością jest niedochodową organizacja członkowską, założona w roku 1988 przez 14 wiodących przedsiębiorstw europejskich. (Bosch, Fiast, Nestle, Philips, Renault, VW)

Organizacja ta zaproponowała w 1991 roku Model Doskonałości EFQM Excellence Model jako wzorzec stosowany do doskonalenia działania organizacji.

Stosuje go kilkadziesiąt tysięcy przedsiębiorstw, a także organizacje z sektora publicznego (administracja, ochrona zdrowia, edukacja, służby mundurowe) oraz z sektora pozarządowego.

Najbardziej znanym użytkownikiem i propagatorem Modelu EQM jest Philips, który stosuje go w całym koncernie zatrudniającym ponad 160 tys. pracowników na całym świecie.

W myśl założeń Modelu Doskonałości, znakomite wyniki działania uzyskuje się w powiązaniu wysokiej satysfakcji klientów i pracowników z dobrym postrzeganiem przez społeczeństwo, silnemu przywództwu, które tworzy politykę i strategie i zarządza pracownikami oraz innymi zasobami poprzez stosowanie podejścia procesowego.

Model składa się z 9 kryteriów:

-5 z nich odpowiada na pytanie „jak” organizacja jest zarządzana - są to kryteria potencjału.

-4 z nich odpowiadają na pytanie „co” za wyniki osiąga- są to kryteria wyników.

Model ma charakter dynamiczny, przedstawiają to strzałki :

Każde z dziewięciu kryteriów posiada definicje, która wyjaśnia jego znaczenie oraz dzieli się na szereg pod kryteriów.

Podkryteria stanowią szereg pytań, które należy rozważyć w trakcie oceny.

Pomiar postępów na drodze do doskonałości.

Metodologia EFQM umożliwia określenie położenia firmy na drodze do doskonałości w 1000 punktowej skali. Idealna organizacja może osiągnąć maksymalnie 500 punktów za swój potencjał.

Oceny punktowe rzeczywistych firm mieszczą się w przedziale od około 250 punktów - dla firm, które maja wdrożony system ISO. ..

Przy pomocy metodologii EFQM każda organizacja może określić swoje pomożenia na drodze do doskonałości i porównać swój wynik z najlepszymi firmami europejskimi.

Wyniki uzyskane po każdej kolejnej ocenie stanowią miarę rozwoju i organizacji.

Nagroda Doskonałości EFQM (EFQM Excellence Prize)

Dawnej Europejska Nagroda Jakości jest rygorystycznym i wymagającym konkursem, zaprojektowanym dla organizacji lub jednostek organizacyjnych, postrzeganych jako modelowe na poziomie krajowym i europejskim, które maja za sobą 5-letnia historia ciągłego doskonalenia.

Nagroda jest oparta na Modelu Doskonałości EFQM, który jest również stosowany jako podstawa dla wielu krajowych i regionalnych nagród jakości.

Polska Nagroda jakości

Regionalna Nagrody Jakości (np. małopolska)

SZJ PN-EN ISO 9001:2009 Dokumentacja

Dokumentacja systemu zarzadzania jakością, powinna zawiera:

6 PROCEDUR: (WAŻNE!!):

  1. Nadzoru nad obiegiem dokumentów

  2. Nadzoru nad zapisami

  3. Nadzoru nad wyrobem niezgodnym

  4. Audytów wewnętrznych

  5. Działań korygujących oraz zapobiegawczych

  6. Polityka jakości i księga jakości

Księga jakości jest to dokument, w którym określono system zarzadzania jakością organizacji.

Typowa księga jakości może zawierać:

  1. Tytuł, przedmiot i zakres zastosowania,

  2. Spis treści księgi,

  3. Status aktualności (wersja, data nowelizacji, przeglądu a zatwierdzenia),

  4. Politykę jakości i cele organizacji,

  5. Opis organizacji, zakresy odpowiedzialności i uprawnień (można tu zamieścić wymagany opis procesów w organizacji oraz zakres SZJ, wraz z uzasadnieniamiwyłączonychwymagań normy),

  6. Opis elementów systemu jakości (poszczególnych wymagań normy ISO 9001) w tym odsyłacze do procedur systemu jakości i innych dokumentów nie zamieszczonych w księdze,

  7. Załączniki z danymi pomocniczymi-jeżeli to niezbędne.

Procedura jest to ustalony sposób przeprowadzenia działania lub procesu-PN-EN ISO 9000:2009.

Procedura powinna jest być udokumentowana „oznacza to, ze procedura jest ustanowiona, udokumentowana, wdrożona i utrzymana”.

Procedura musi wiec być sporządzona na piśmie, w ściśle określonej liczbie egzemplarzy.

Procedura jest dokumentem opisującym zasady postepowania w określonej sprawie i zakresie, przywołanym w treści księgi jakości.

W stosunku do tematu którego dotyczy procedura opisuje: co?, po co?, gdzie?, kiedy?, i na jakiej podstawie?, oraz kto za te działania odpowiada?

Typowa procedura systemu zarzadzania jakością powinna zawierać następujące dokumenty:

Doskonalenie jest jednym z podstawowych procesów polegających na:

  1. Poprawie jakości kierowania pracą zespołów ludzkich,

  2. Optymalizacji wykorzystania majątku finansowego i rzeczowego,

  3. Jak najlepszym wykorzystaniu kapitału ludzkiego jakim dysponuje przedsiębiorstwo

Proces ciągłego doskonalenia polega na wykorzystaniu ustaleń z audytów, analiz danych, decyzji podjętych na przeglądach zarządzania do planowania i prowadzenia działań korygujących i zapobiegawczych.

NORMALIZACJA

NORMALIZACJA-to działalność zmierzająca do uzyskania optymalnego w danych okolicznościach stopnia uporządkowania w określonym zakresie, poprzez ustalanie postanowień przeznaczonych do powszechnego i wielokrotnego stosowania, dotyczących istniejących lub mogących wystąpić problemów.

Termin „normalizacja”’ pochodzi od łacińskiego wyrazu norma-reguła, przepis, miara, wskazówka, nakaz, zakaz, zasada postepowania w określonej dziedzinie.

„Standard” oznacza wzór, model, punkt odniesienia dla porównań. Przymiotnik standardowy oznacza zgodny z przyjętymi normami, typowy nie odbiegający od przyjętych norm, używany jest jako synonim przymiotnika znormalizowany.

Drogi rzymskie budowane od 4 wieku przed Chr. Miały jednakowa szerokość (ok. 2.75 m).

Przy budowie piramidy Cheopsa (ok. 265 rok przed Chr.)

Zastosowano ujednolicony moduł budowlany o dokładnie określonych warunkach.

W r. 1570 Zygmunt August ujednolicił w Polsce wymiary cegieł (3*6*12 cali).

Pierwszy w świecie komitet normalizacyjny (Commitee of Standards) powołano do życia w 1901 r. w

Do 1 wojny światowej nie było w Polsce normalizacji.

1919r. powstaje w Polsce Stowarzyszenie Elektryków..

1961 r. ustawa o normalizacji-wprowadza korekty w stosunku do dekretu

Pierwszy Polski urząd państwowy utworzony do rozwiazywania problemów jakości Centralny Urząd Jakości i Miar CUJiM. Pracownicy tej instytucji opracowali definicje jakości.

Jakość to zespół cech decydujących o przydatności użytkowej i społecznej wyrobu w konkretnych warunkach jego eksploatacji, zgodnie z przeznaczeniem.

1972 r. Utworzono Polski Komitet Normalizacji i Miar.

Rozwiązano PKNMiJ

  1. Ustawa o utworzeniu Głównego urzędu Miar.

  2. Uchwalenie nowego prawa o miarach.

  3. Uchwalenie nowego prawa probierczego.

  4. Ustawa o badaniach i certyfikacji.

(PCBC obecnie PCBC SA),

  1. Ustawa o normalizacji- obecnie obowiązuje nowa Ustawa o normalizacji z dnia 12 września 2002r.

Stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne

Norma - to dokument przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upoważnianajednostkę organizacyjna, ustalający- do powszechnego i wielokrotnego stosowania-zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnychrodzajówdziałalności lub ich wyników i zmierzający do uzyskania optymalnego stopnia uporządkowania w określonych zakresie.

Konsens=zgoda, porozumienie

PN-EN 13809:2003

Usługi turystyczne- Biura podróży i organizatorzy wycieczek – Terminologia

PN-EN 13809:2005

Usługi turystyczne- Agenci turystyczni/pośrednicy

(sejm. –strona sejmu, zapamiętać! )

Norma winna wykazywać następujące cechy:

  1. Forma pisemna,

  2. Charakter nieobowiązujący (fakultatywny), czyli dobrowolność stosowania,

  3. Uzgodnienie treści normy przez zainteresowanych lub stwierdzenie, ze nie występuje przeciw w odniesieniu do treści.

  4. Powszechnie zastosowanie,

  5. Powszechna dostępność (publikowanie w aktualnościach normalizacji)

  6. Akceptacja przez uznana instytucje normalizacyjna

  7. Brak ingerencji ze strony organów władzy w treść normy.

Typy norm (8) :

  1. Norma podstawowa – jest to norma obejmująca szeroki zakres zagadnień lub zawierająca ogólne postanowienia dotyczące jednej, określonej dziedziny może być norma do bezpośredniego stosowania lub może służyć jako podstawa do opracowania innych norm,

  2. Norma technologiczna – jest to norma dotyczącaterminów, zawierająca zwykle także ich definicje oraz w niektórych przypadkach, odpowiednie objaśnienia, ilustracje, przykłady itp.

Np. ISO8402, ISO 9000

  1. Norma badan – jest to norma dotycząca metod badan w niektórych przypadkach uzupełniona innymi postanowieniami dotyczącymi badan np. pobieranie próbek, korzystanie z metod statystycznych, kolejności badan.

  2. Norma wyrobu – jest to norma określająca wymagania, które powinny być spełnione przez wyrób lub grupę wyrobów w celu zapewnienia ich funkcjonalności.

( Funkcjonalność- zdolność wykonania określonych zadań w określonych warunkach. )

  1. Norma procesu – jest to norma określająca wymagania, które powinny być spełnione przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalności.

  2. Norma usługi – jest to norma określająca wymagania, które powinny być spełnione przez usługę w celu zapewnienia funkcjonalności tej usługi.

( Normy usługi mogą być opracowywane w takich dziedzinach jak..)

  1. Norma interfejsu – jest to norma określająca wymagania dotyczące kompatybilności wyrób lub systemów w miejscach ich wzajemnego łączenia.

  2. Norma danych – jest to norma zawierająca wykaz właściwości, dla których powinny być podane wartości lub inne dane w celu dokładnego określenia wyrobu, procesu lub usługi.

PN-88 / X-88888

Licznik / mianownik

Lub Pn-88/X-88888

ISO – International Organization for Standardization

ITU – International Telecommunication Union

ISO jest międzynarodowym stowarzyszeniem, które zostało utworzone 23 lutego 1947 r. po decyzji delegatów z 25 krajów, w Londynie, siedziba w Genewie.

Członkami ISO są krajowe jednostki normalizacyjne z wielu krajów (Polski Komitet Normalizacyjny od 1947 r.)

(Przyswojenie skrótu internetowego! www.iso.)

Do ISO należy 163 kraje.

Normy ISO tworzone są z następującymi 3 zasadami:

  1. Zasada konsensu – oznacza konieczność uwzględnienia interesów wielu użytkowników norm, jak np. producentów, sprzedawców konsumentów, tez instytucji – laboratoriów, organizacji rządowych, społecznych.

  2. Zasada powszechności – rozwiązania maja zaspokajać potrzebny sektora przemysłu, sektora usług, oraz klientów na całym świecie.

  3. Zasad dobrowolności – normalizacja międzynarodowa bazuje na dobrowolnym stosowaniu rozwiązań przez wszystkie strony.

Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna opracowuje i publikuje normy ISO, które sa następnie przyjmowane do zbioru norm krajowych poszczególnych państw członkowskich.

Poza wyżej wymienionymi dokumentami normalizacyjnymi organizacja ISO publikuje także:

- Raporty Techniczne

-Specyfikacje Techniczne

Normalizacja IEC

IEC – International Electritechnical Comission – jest międzynarodowym stowarzyszeniem opracowującym i publikującym normy w obszarze technologii, elektrycznym, elektronicznym i pokrewnych.

Normy IEC obejmują swoim zakresem rozwiązania dotyczące wszystkich obszarów związanych z technologiami elektronicznymi, multimedialnymi, elektromagnetycznymi, elektroakustycznymi, produkcji i dystrybucji energii a także aspekty związane ze stosowaniem terminologii, symboli, kompatybilności elektromagnetycznej.

Normalizacja ITU

ITU - International Telecommunication Union jest wiodącą na świecie organizacją ,w ramach której organizacje prywatne i rządowe poszczególnych krajów członkowskich mogą dążyć do konsensusu w branży elektro-telekomuniacyjnej.

Normalizacja CENodpowiednik ISO w Europie

CEN- Europejski Komitet Normalizacyjny. Zgodnie z Dyrektywą 98/34/WF jedyny uznany w Europie organ za planowanie, przygotowywanie i adaptowanie Norm Europejskich(EW) we wszystkich gałęziach przemysłu za wyjątkiem przemysłu telekomunikacyjnego oraz elektrotechnicznego.

Normy EN mają szczególny charakter, ponieważ będące normami europejskimi stają się równocześnie normami krajowymi w każdym z krajów członkowskich.

Normalizacja CENELECodpowiednik IEC- Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki.

Normalizacja ETESIEuropejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych – zajmuje się tworzeniem globalnych norm w sektorze technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych.

Normalizacja w Polsce

Polski Komitet Normalizacyjny jest narodową organizacją kierującą działalnością normalizacyjną w Polsce.

Komitety Techniczne(KT) są działającymi przy PKN kolegialnymi ciałami powoływanymi do prowadzenia prac normalizacyjnych w przyporządkowanych zakresach tematycznych.

Zgodnie z artykułami ustawy o normalizacji, Polskie Normy są chronione prawem autorskim jak utwory literackie, a autorskie prawa majątkowe do nich przysługują Polskiemu Komitetowi Normalizacyjnemu.

Normalizacja wojskowaWojskowe Centrum Normalizacji, Jakości i Kodyfikacji.

ZN-norma zakładowa

Organizacja służby normalizacyjnej zależy od: wielkości i rodzaju przedsiębiorstwa; charakteru działalności (produkcja, usługi).

Zaleca się aby norma zakładowa była opracowana zgodnie z normą PN EN ISO 45020:2005.

Norma zakładowa jest dokumentem obowiązkowym w zakładzie(firmie).

TQM

Definicja TQM z normy PN-EN ISO 8402:1996

TQM według norm ISO jest „metodą zarządzania organizacją opartą na zaangażowaniu i współdziałaniu wszystkich pracowników, których centralnym punktem zainteresowania jest jakość. Ma ona na celu, przez osiąganie zadowolenia klientów zapewnienie przedsiębiorstwu długotrwałego sukcesu oraz przynoszenie korzyści członkom organizacji i społeczeństwu”

Zasadnicze elementy kompleksowego zarządzania jakością : (PETER DRUCKER)

Do podstawowych celów w TQM należy zaliczyć:

Motywacja jest to proces psychologiczny nadający energie zachowaniu człowieka i ukierunkowujący go na …

Narzędzia TQM:

  1. lista zbiorcza

  2. …

Jednym z najważniejszych zadań jest doskonalenie:

Koncentrowanie się na klientach i ich wymaganiach i oczekiwaniach opiera się w TQM na dwóch kwestiach: …

Kaizen - w myśl należy codziennie coś poprawiać-wymierny efekt

5S- standaryzacja swojego miejsca pracy

Nagrody jakości-Japonia

Pierwsza chronologicznie nagroda jest ustanowiona w 1950 r. przez związek Japońskich ..

Amerykańska nagroda jakości

Nagrody Jakości Polska- od 1995 r.

Systemy oceny zgodności (3 zasady)

  1. wolnego przepływu kapitału

  2. wolnego przepływu siły roboczej

  3. Wolnego przepływu towarów

(Tez i ( i usług)-nas tak to nie obowiązuje)

Nowe podejście-globalne podejście,

System oceny zgodności

Znak CS

Zgodność wyrobów

Znak CE- na samym końcu

Akredytacja- potwierdzenie kompetencji, dotyczy laboratoriów i jednostek certyfikujących systemy zarządzania

25-laboratoria

-wyroby-punkty, trzeba znać, punkty systemy zgodności

MAMY


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
test poprawkowy grupa 1
WADY STÓP poprawki
ZPSBN T 24 ON poprawiony
Prezentacja poprawiona
Chemia organiczna czesc I poprawiona
Postępowanie poprawione
Wykład 5 Sektor finansów publicznych poprawiony
Egzamin poprawkowy I 2009 2010
D Studiowe PKM Wał Wał złożeniowy Model POPRAWIONY
Elektro (v2) poprawka
poprawki analityczna
Poprawkowy IBM 2008 2009
poprawkowe, MAD ep 13 02 2002 v2
Poprawki do kodu
PN EN 1990 2004 AC Podstawy projektowania konstrukcji poprawka

więcej podobnych podstron