PLATON
Platon Ateńczyk żył lat 80, od 427 do 347 r Był z pochodzenia arystokratą. Platon to jego przydomek naprawdę nazywał się Arystokles. W wieku 20 lat poznał Sokrates przebywał z nim (8 lat wędrując ) aż do jego śmierci. Zmarł w chwili zjawienia się Apollina boga Słońca na Zimi.
Założyciel sławnej Akademii Platońskiej, która przetrwała bez mała 1000 lat.
Platon uznawał dualizm świata: świat idei – niedostępny zmysłom oraz świat materialny. Świat idei to według Platona jedyny, prawdziwy świat, wszystko inne jest cielesne, ulotne, przemijające. Dlatego też najbardziej w człowieku interesowała go dusza, jako czynnik idealny, niezniszczalny, który trwa poza śmierć.
Platon jest autorem wielu dzieł, które przetrwały do naszych czasów. Tytuły niektórych jego dzieł są następującenp.: „Uczta” – opiewająca miłość, „Fedon” – traktująca o nieśmiertelności duszy, „Państwo” – o sprawiedliwości, „Obrona Sokratesa” – w której znalazła się mowa mistrza przed sądem. We wczesnym okresie swojej twórczości pisał dialogi sokratejskie, których głównym tematem był Sokrates i jego poglądy.
Według Platona świat istnieje w wymiarze dualistycznym tzn. : wiecznie istniejących idei i ich niedoskonałych realnych odwzorowań. W świecie realnym człowiek przypomina sobie to, co dusza oglądała przed narodzinami. Człowiek jest istotą dualistyczną ponieważ składa się z materialnego ciała i nieśmiertelnej duszy. Najważniejsze wyróżnione przez Platona idee to: idea dobra, piękna i prawdy. Będąc uczniem Sokratesa wyróżnił też cztery cnoty, jako „szlachetności duszy”, każdej części duszy odpowiada określony rodzaj cnoty np.: cnotą rozumu jest mądrość, popędliwości - męstwo, pożądliwości – panowanie nad sobą.
Platon, jak wielu filozofów starożytnych był zwolennikiem teorii metempsychozy, czyli wędrówki dusz. W dziele zatytułowanym „Państwo” przedstawił projekt idealnego, utopijnego państwa rządzonego przez filozofów. Platońska koncepcja politei, została uznana za prawzór wszystkich późniejszych utopii politycznych. Platon był jedną z najważniejszych postaci filozofii starożytnej, której poglądy zaważyły na kierunkach rozwoju filozofii jako nauki. Już w III wielu naszej ery narodził się neoplatonizm.
(pochodzi z Państwa)PLATOŃSKA METAFORA JASKINI
Platon uważa człowieka za więźnia zmysłów, wolność może dać mu jedynie rozum, dzięki któremu będzie mógł on dostrzec więcej niż świat postrzegany zmysłowo: cienie na ścianie, będące odbiciem przedmiotów i rzeczy przed jaskinią. To dzięki myśli można poznać idee.
Na szczycie świata idei stoi zasada dobra, najwyższa idea, która jest przyczyną wszystkiego. W paraboli jaskini Platon pisze o słońcu, źródle światła i życia. Tak i idea dobra, najwyższa, boska zasada, świeci na szczycie świata myśli. W przeciwieństwie do ulotnych zjawisk i nietrwałych rzeczy- do konkretnego, namalowanego trójkąta, sprawiedliwego wyroku, krzesła- idee są wieczne; jest ich wiele i łączą je zależności. Metodą, która służy Platonowi do badania idei (bytów rzeczywistych) i zależności między nimi, jest dialektyka.