Zasady zaliczenia ćwiczeń

Podstawą zaliczenia ćwiczeń z Rachunkowości Zarządczej jest kolokwium pisemne,

które zostanie przeprowadzone na ostatnich zajęciach, możliwe jest jednak zdobycie punktów za aktywność na zajęciach (udział w rozwiązywaniu zadań, punkty za tzw. wejściówki). Całkowita suma punktów możliwa do uzyskania w semestrze wynosi 50, przy czym kolokwium zostanie ułożone na maximum 36 punktów, resztę można będzie zdobyć w trakcie zajęć. Obecność na każdych zajęciach nie jest obowiązkowa, jednak osoby, które będą uczestniczyć we wszystkich ćwiczeniach w semestrze otrzymają z tego tytułu 3 punkty.

Zasady wystawiania ocen na podstawie uzyskanych części procentowych odnośnie maksimum punktów (50) są następujące:

95-100%	od 47,5 p.	- celujący
91-94%	od 45 p.	- bardzo dobry
85-90%	od 42,5 p.	- dobry +
75-84%	od 37,5 p.	- dobry
67-74%	od 33,5 p.	- dostateczny +
51-66%	od 25,5 p.	- dostateczny
50% i mniej		- niedostateczny

Literatura podstawowa do prowadzonych ćwiczeń:

1. G.K. Świderska [red.], Controlling kosztów i rachunkowość zarządcza, tom I i II, Difin,

Warszawa 20

1. M. Dobija, Rachunkowość zarządcza i controlling, PWN, Warszawa 2007

2. K. Kobiela-Pionnier, Rachunkowość w zarządzaniu kosztami i wynikami przedsiębiorstwa, Vizja Press&IT, Warszawa 2010

3. D. Dobija, M. Dobija, Podręcznik do rachunkowości zarządczej, WSPiZ, Warszawa 1998

4. A. Karmańska [red.], Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa 2006

5. Colin Drury, Rachunek kosztów - wprowadzenie, PWN, Warszawa 2002

Ogólny zarys tematyczny przedmiotu Rachunkowość Zarządcza

(uwaga – może ulec zmianie ze względu na wymagania osoby prowadzącej wykład)

1. pomiar kosztów i korzyści w rachunkowości zarządczej (informacje istotne i nieistotne, koszty i przychody różnicowe, koszty zapadłe, utopione, utraconych korzyści, decyzyjny rachunek kosztów)

2. analiza CVP, Breakeven Point dla produkcji jedno- i wieloasortymentowej, margines bezpieczeństwa, dźwignia operacyjna

3. segment, koszty i przychody segmentu, ustalanie ceny dla specjalnego zamówienia

4. decentralizacja zarządzania, ośrodki odpowiedzialności i mierniki ich działania, rachunek segmentowy, ceny wewnętrzne, ROI

5. budżetowanie

6. strategiczna rachunkowość zarządcza i strategiczne zarządzanie kosztami

7. opcjonalnie na ostatnich ćwiczeniach: rachunek decyzji długookresowych (ARR, NPV, IRR)

Klasyfikacja kosztów

Kryterium klasyfikacji	Podział kosztów
Koszty dla celów sprawozdawczych
Koszty według typów działalności	 Koszty działalności operacyjnej  Koszty działalności inwestycyjnej  Koszty działalności finansowej
Koszty według odmian działalności	 Koszty działalności podstawowej  Koszty działalności pomocniczej  Koszty zarządu
Koszty w układzie rodzajowym (według rodzaju zużytych czynników)	Amortyzacja Zużycie materiałów i energii Usługi obce Podatki i opłaty Wynagrodzenia Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia Pozostałe koszty (rodzajowe)
Koszty w układzie funkcjonalnym	Koszty zakupu Koszty sprzedaży Koszty działalności właściwej
Koszty w układzie kalkulacyjnym (w odniesieniu na poszczególne produkty)	Koszty bezpośrednie Koszty pośrednie
Koszty dla celów decyzyjnych
Koszty z punkty widzenia reagowania na zmiany wielkości produkcji	Koszty stałe Koszty zmienne
Koszty z punktu widzenia istotności przy podejmowaniu decyzji	Koszty znaczące (istotne) Koszty nieznaczące (nieistotne)
Koszty wynikające z decyzji wcześniejszych	Koszty zapadłe (nieodwracalne) Koszty utraconych korzyści (alternatywne)
Koszty dla celów kontrolnych	Koszty kontrolowane Koszty niekontrolowane
Koszty związane z osiągniętymi przychodami	Koszty uzyskania przychodów Koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów

Źródło: „Rachunek kosztów” , [red.] K. Sawicki, FRR w Polsce, Warszawa 1996, s.23-24

Podstawowe zagadnienia związane z kosztami (repetytorium1)

Kosztem nazywamy wyrażone w pieniądzu, celowe i dające użyteczny efekt gospodarczy (w postaci niezbędnych produktów i/lub usług) zużycie środków pracy, przedmiotów pracy i wynagrodzenia za pracę (zasobów) w określonym czasie (miesiąca, kwartału, roku) oraz inne elementy uznane za koszt na podstawie obowiązujących przepisów prawa, związane z:

Wytwarzaniem określonego produktu lub świadczeniem usług

Z określonym zakresem i rodzajem działalności jednostki prowadzącej rachunkowość

Celem poniesienia kosztu jest osiągnięcie w bieżącym lub przyszłym okresie korzyści dla organizacji.

Zasób to czynnik ekonomiczny, wykorzystywany lub zużywany w przedsiębiorstwie w ramach prowadzonej działalności. Możemy wyróżnić następujące zasoby:

Ludzkie (pracownicy)

Fizyczne (materiały, maszyny, urządzenia etc)

Finansowe

Informacyjne (kwalifikacje pracowników, nowoczesne technologie)

Koszt zużycia każdego zasobu może zostać wyrażony jako iloczyn fizycznej ilości zużywanego zasobu i ceny jednostkowej zasobu

Koszt = zużycie zasobu x cena jednostkowa zasobu

Ustalenie wartości wykorzystanych zasobów odbywa się poprzez pomiar jednorodnych (prostych) kosztów.

Prosty koszt – koszt, który nie może ulec w danym przedsiębiorstwie dalszemu podziałowi na elementy składowe (np. wynagrodzenie pracownika, amortyzacja maszyny).

W miarę wzrostu konkurencji, zarządzający potrzebują coraz lepszych informacji o kosztach wykorzystywanych zasobów. W związku z tym pojawia się obiekt kosztów, czyli dowolny przedmiot odniesienia, grupowania i kalkulacji kosztów (np. wyrób, klient, dostawca, kooperant, budynek, projekt badawczy, pracownik, maszyna, jednostka organizacyjna firmy).

Pozyskiwanie informacji o kosztach obiektów odbywa się poprzez:

1. gromadzenie danych o prostych naturalnych elementach (zasobach prostych) – już wykorzystywanych w organizacji (koszty rzeczywiste) lub planowanych (koszty planowane)

2. przyporządkowanie ich do obiektów, stanowiących przedmiot zainteresowania użytkowników

3. odzwierciedlenie powiązań między poszczególnymi obiektami kosztów

Jednym z najważniejszych problemów rachunkowości jest zastosowanie właściwego pomiaru zasobów i kosztów. Zniekształcone informacje o kosztach prowadzą do podejmowania niewłaściwych decyzji.

Istota i zakres rachunku kosztów

Rachunek kosztów to proces identyfikowania, gromadzenia, przetwarzania, prezentowania i interpretacji informacji o kosztach dla dokonywania ocen i decyzji przez użytkowników tych informacji.

Sprawozdawczy rachunek kosztów to rachunek, którego celem jest zaspokojenie potrzeb informacyjnych sprawozdawczości finansowej.

Rachunek kosztów dla zarządzania to rachunek, którego celem jest zaspokojenie potrzeb informacyjnych związanych z zarządzaniem organizacją

Rachunek Kosztów

sprawozdawczy rachunek kosztów

(rachunkowość finansowa)

• koszty produktów dla wyceny zapasów

• koszty dla ustalenia wyniku działalności

rachunek kosztów dla zarządzania

(rachunkowość zarządcza)

• informacje o kosztach dla podejmowania decyzji krótkookresowych i strategicznych

• informacje o kosztach dla planowania

• informacje o kosztach dla kontroli

Rachunek kosztów dla celów sprawozdawczych

Celem sprawozdawczego rachunku kosztów jest dostarczenie informacji o kosztach w taki sposób, aby możliwe było sporządzenie rzetelnego i wiarygodnego sprawozdania finansowego. W szczególności wyróżnić należy trzy główne cele:

1. Określenie, jakie koszty i w jakiej wysokości zostały poniesione w okresie objętym sprawozdaniem

2. Powiązanie tych kosztów z określonym procesem i jego efektem (produkcja, zaopatrzenie, zbyt) i z komórkami przedsiębiorstwa, w których one powstały, a więc określeniu jakie koszty i w jakiej wysokości zostały poniesione w każdej komórce organizacyjnej (rozliczanie kosztów)

3. Ustalenie kosztów przypadających na jednostkę wyrobów gotowych i niezakończonych (kalkulacja kosztów)

Ostatecznie produktem sprawozdawczego rachunku kosztów jest rachunek zysków i strat, który zgodnie z ustawą o rachunkowości może być zaprezentowany w dwóch wariantach:

Porównawczym

Kalkulacyjnym

Terminologia stosowana w sprawozdawczym rachunku kosztów

Przy sporządzaniu rachunku zysków i strat w wersji porównawczej:

 Koszty według rodzaju – koszty, które w ramach ewidencji nie podlegają rozłożeniu na prostsze elementy składowe, a dają się rozłożyć jedynie na koszty proste

Przy sporządzaniu rachunku zysków i strat w wersji kalkulacyjnej:

Koszty wytworzenia sprzedanych produktów

Koszty sprzedaży

Koszty ogólnego zarządu

Koszty wytworzenia produktów są kosztami produktu, czyli przypisanymi do produktu. W związku z tym znajdują odzwierciedlenie w wyniku finansowym wtedy, gdy produkty zostaną sprzedane. Do momentu sprzedaży będą one równoznaczne z zapasami produktów gotowych.

Koszty sprzedaży i ogólnego zarządu są kosztami okresu. Odnoszą się one do czasu, ponieważ zostały poniesione w danym okresie i nie mają bezpośredniego związku z produkcją oraz nie biorą udziały w wycenie zapasów. Znajdują więc odzwierciedlenie w wyniku finansowym okresu, którego dotyczą.

Koszty produkcyjne (związane z funkcją produkcji) dzielą się na:

1. koszty bezpośrednie produkcyjne - takie, które można bezpośrednio przyporządkować do obiektów kosztów (wyrobów i usług)

materiały bezpośrednie – materiały, które można fizycznie zidentyfikować z określonym produktem i które są łatwo rozpoznane jako część produktu

płace bezpośrednie – wynagrodzenia pracowników zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji określonego wyrobu

pozostałe bezpośrednie koszty produkcji – koszty, które są identyfikowane z konkretnym produktem, a nie są zakwalifikowane do materiałów i płac bezpośrednich

1. koszty pośrednie produkcyjne – wszystkie koszty związane z produkcją, które nie należą do kosztów bezpośrednich i nie dadzą się przyporządkować jednoznacznie do konkretnego wyrobu:

materiały pośrednie – materiały wykorzystywane w procesie produkcji, które nie są łatwo rozpoznane jako część produktu

płace pośrednie – wynagrodzenia pracowników produkcji, ale nie zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji określonego wyrobu

pozostałe pośrednie koszty produkcji

Poza omówionymi kosztami rachunek zysków i strat zawiera następujące pozycje kosztowe:

 Pozostałe koszty operacyjne – koszty związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności przychody i koszty związane z działalnością socjalną, zbyciem środków trwałych, odpisaniem należności nieściągalnych, z odpisami aktualizującymi wartość aktywów, odszkodowaniami, karami, grzywnami etc.

 Koszty finansowe – dotyczą działalności inwestycyjnej i finansowej, obejmują odsetki do zapłacenia, koszty związane z wyceną bilansową składników aktywów, różnice kursowe związane z transakcjami w walucie obcej, koszty związane z wyceną bilansową składników aktywów i pasywów (w walutach obcych)

 Straty nadzwyczajne – powstają na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i nie są związane z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia

Terminologia stosowana w rachunku kosztów zmiennych

 Koszty stałe – pozostają niezmienne dla pewnego przedziału produkcji lub sprzedaży, są niezależne od zmian tych wielkości. Przykładem jest amortyzacja budynku biurowego

 Koszty zmienne – zmieniają się proporcjonalnie do rozmiarów produkcji lub sprzedaży, zatem rosną liniowo wraz ze wzrostem rozmiaru działalności

 Koszty mieszane – zawierają elementy kosztów stałych i zmiennych. Zmiany kosztów mieszanych nie są proporcjonalne do zmian rozmiarów produkcji lub sprzedaży

Rachunek kosztów dla celów zarządzania

Rachunkowość zarządcza – wieloprzekrojowy, elastyczny i wewnętrznie zintegrowany system, posługujący się rachunkiem ekonomicznym, obejmujący gromadzenie, tworzenie, przetwarzanie, interpretowanie, prezentowanie oraz ocenę informacji spełniających specyficzne potrzeby związane z wykonywaniem funkcji zarządczych. Cele rachunkowości zarządczej to:

Dostarczanie informacji dla zarządzania

Uczestniczenie w procesie zarządzania (koordynacja decyzji operacyjnych, taktycznych i strategicznych)

Do podstawowych zadań rachunkowości zarządczej należą:

Raportowanie, interpretowanie, zarządzanie zasobami, rozwój systemów informacyjnych, implementację rozwiązań technicznych, weryfikacja i administrowanie

Z kolei najważniejsze procesy w ramach rachunkowości zarządczej obejmują:

Identyfikację, pomiar, zbieranie i analizę danych, opracowanie, przygotowanie i komunikowanie ich w ramach jednostki

Controlling – podsystem zarządzania, którego celem jest stworzenie pomostu między tym procesem a rachunkiem kosztów, rachunkowością, finansami, planowaniem.

Od momentu powstania w latach 50 XX wieku rachunkowość zarządcza służyła głównie zarządzaniu operacyjnemu (krótkookresowemu). Pod koniec XX wieku uznano, że podejście to jest anachroniczne i niewystarczające, a także negatywnie wpływa na realizację strategii przedsiębiorstwa. W ten sposób, w opozycji do wcześniejszych koncepcji znacząco rozwinęła się tzw. strategiczna rachunkowość zarządcza, której celem jest dostarczanie i analiza informacji istotnej dla sformułowania, wdrożenia i monitorowania realizacji strategii przedsiębiorstwa. Do najważniejszych współczesnych koncepcji i narzędzi strategicznej rachunkowości zarządczej zaliczamy:

Zrównoważoną kartę osiągnięć (balanced scorecard)

Analizę porównawczą pozycji konkurentów (benchmarking, competitor accounting)

Zarządzanie działaniami (acivity based management – ABM)

Rachunek kosztów łańcucha wartości (value chain costing)

Analizę czynników kosztotwórczych (cost drivers analysis)

Rachunek rentowności klientów (customer account profitability)

Rachunek kosztów cyklu życia produktu (life cycle costing)

Rachunek kosztów docelowych (target costing)

Rachunek kosztów jakości (costs of quality)

Pomiar kosztów i korzyści w rachunkowości zarządczej

terminologia:

Informacja istotna – informacja o wielkościach, które ulegną zmianie w przyszłości w wyniku podjęcia konkretnej decyzji

Koszty i przychody przyrostowe – dodatkowe koszty i przychody, które powstaną lub będą do uniknięcia na skutek podjęcia decyzji o wyborze określonej opcji działania

Koszty i przychody różnicowe – koszty i przychody, którymi różnią się możliwe warianty działania

Koszty zapadłe – koszty spowodowane podjęciem decyzji w przeszłości, które nie ulegną zmianie pod wpływem rozpatrywanej decyzji

Koszty „utopione” – koszty spowodowane podjęciem decyzji w przeszłości, które nie mogą ulec zmianie pod wpływem ani bieżących ani przyszłych decyzji

Koszty utraconych korzyści – korzyści utracone w wyniku niepodjęcia najlepszej alternatywnej opcji działania

Analiza wrażliwości – analiza wpływu zmian różnych czynników na wynik opcji działania

Problemowy (decyzyjny) rachunek kosztów – rachunek kosztów dostarczający informacji o istotnych kosztach związanych z możliwymi opcjami działania, w ramach określonego problemu decyzyjnego

Problemy teoretyczne

Przykład 1.1

Firma ma możliwość uzyskania kontraktu na produkcję części specjalistycznych. Części te

wymagają 100 godzin obróbki przez maszynę X. zdolność produkcyjna maszyny X jest całkowicie wykorzystywana do produkcji wyrobu A. jedyną możliwością dotrzymania warunków kontraktu jest zmniejszenie produkcji wyrobu A. oznacza to zmniejszenie przychodu o 10 000 zł. Kontrakt spowoduje także dodatkowe koszty zmienne w kwocie 25 000 zł.

Ile wynoszą koszty utraconych korzyści?

Jak musi być minimalna wartość kontraktu, aby jego przyjęcie było opłacalne?

Odpowiedź:

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

Typowe błędy, jakie najczęściej popełniane są przez decydentów w jednostkach gospodarczych, to:

Włączenie do informacji nieistotnych danych – występuje najczęściej przy posługiwaniu się pełnym jednostkowym kosztem wytworzenia produktu, skalkulowanym dla celów sprawozdawczości finansowej. Zawiera on koszty, które nie zmienią się pod

wpływem podejmowanej decyzji (koszty zapadłe), a wiele z nich to także koszty

„utopione”.

Pominięcie istotnych kosztów – na skutek np. nieprawidłowego rozpoznania wpływu decyzji na powstawanie kosztów lub błędne zdefiniowanie horyzontu czasowego decyzji.

Pominięcie kosztów utraconych korzyści – wynika najczęściej z faktu, że kosztu te są tak naprawdę utraconymi zyskami i nie są nigdzie ewidencjonowane w systemie rachunkowości finansowej. Rachunkowość zarządcza ma za zadane korygować ten błąd i lepiej kalkulować opłacalność podejmowanych decyzji

Zadania

Zadanie 1.12

Zarząd firmy FinanSoft SA, będącej popularnym dostawcą oprogramowania wspierającego procesy zarządzania w małych i średnich przedsiębiorstwach, postanowił wprowadzić na rynek nowy program rozszerzony o zaawansowane funkcje logistyczne i produkcyjne. Decyzja ta została podjęta w czasie, gdy zagraniczni konkurenci nie byli zainteresowani segmentem małych i średnich firm.

W momencie zakończenia implementacji zakupionych technologii dla modułów logistycznego i produkcyjnego w oprogramowaniu firmy FinanSoft SA okazało się, że ze względu na znaczne nasycenie rynku dużych klientów zintegrowanymi systemami informatycznymi, zagraniczni konkurenci rozpoczęli ostrą walkę o średnich przedsiębiorców. W związku z tym zarząd FinanSoftu postanowił dokonać ponownego rozpatrzenia swojego projektu inwestycyjnego. Przygotowane dane do analizy przedstawiały się następująco (kwoty obejmują zarówno koszty jak i przychody dla całego cyklu życia produktu, przewidywanego na dwa lata):

Przychody (planowane)	6 000 000
Koszty (planowane i poniesione):	10 300 000
- zakup technologii (poniesione)	1 500 000
- implementacja technologii w oprogramowaniu firmy (poniesione)	3 000 000
- testowanie oprogramowania (planowane)	200 000
- produkcja: krążków CD z oprogramowaniem, instrukcji, pudełek
(planowane)	600 000
- reklama w prasie specjalistycznej (planowane)	2 000 000
- serwis i obsługa posprzedażna – bezpłatne uaktualnienia i łaty dla
wykrytych błędów (planowane)	3 000 000
polecenia:
1. Które koszty są kosztami zapadłymi? Czy przedsiębiorstwo wprowadzenie nowego programu na rynek?	powinno kontynuować

2 Źródło: G.K.Świderska, Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza, SKwP, Warszawa

2. Zarząd przedsiębiorstwa zamierza poprawić sytuację konkurencyjną nowego programu poprzez zorganizowanie intensywnej kampanii promocyjnej. Oprócz reklam w prasie specjalistycznej pojawią się reklamy w popularnych ekonomicznych portalach internetowych. Ponadto na stronie internetowej FinanSoftu zaprezentowana zostanie wersja demonstracyjna programu. W przypadku podjęcia tej decyzji:

O 50% wzrosną przychody i koszty produkcji krążków

Konieczne będzie poniesienie dodatkowych nakładów na reklamę (1 000 000 zł) i na opracowanie wersji demonstracyjnej programu (1 400 000 zł)

Które informacje będą istotne dla podjęcia tej decyzji? Czy przedsiębiorstwo powinno zdecydować się na prowadzenie bardziej intensywnej kampanii promocyjnej?

Rozwiązanie:

Polecenie 1: Koszty zapadłe („utopione”)

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

Planowany wynik nieuwzględniający kosztów zapadłych

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

Polecenie 2: informacje istotne dla podjęcia decyzji:

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………… Zestawienie przychodów i kosztów różnicowych

1

Zadanie 1.23

Firma produkuje różne typy kalkulatorów i inne urządzenia biurowe. Pod koniec 2006 roku firma posiadała 20 000 sztuk modelu Zet w zapasie. Koszt wytworzenia jednej sztuki wynosił 18 zł, w tym 6 zł przypisane było jako koszty stałe ogólne. Firma oczekuje, że sprzeda 80 000 sztuk tego modelu także w roku 2007 po 30 zł/sztukę, ale wyprodukuje tylko 60 000 sztuk, ponieważ produkcja modelu ma zostać przerwana i 20 000 jednostek jest w zapasie.

Agent handlowy dużej sieci handlowej zwrócił się do dyrektora ds. sprzedaży z ofertą zakupu 20 000 sztuk po cenie 14 zł/ sztukę. Dyrektor ds. sprzedaży zwrócił się do dyrektora ds. produkcji o określenie wzrostu kosztów i przedstawienie szacunkowych danych dotyczących wytwarzania modelu Zet w 2006 roku. Dane te są następujące:

Koszt jednostkowy materiałów bezpośrednich 8 zł/szt.

Koszt jednostkowy płac bezpośrednich 4 zł/szt.

Ogólny jednostkowy koszt zmienny 4 zł/szt.

Ogólny jednostkowy koszt stały 7 zł/szt.

Razem (całkowity jednostkowy koszt wytworzenia) 23 zł/szt.

Dyrektor ds. sprzedaży jest przekonany, że jeśli nawet zaakceptuje specjalne warunki, to i tak będzie w stanie sprzedać 80 000 sztuk produktu Zet, ponieważ sieć sklepów operuje na takim obszarze, na którym firma nie prowadzi własnej sprzedaży

Polecenie:

Zidentyfikuj koszty niezbędne do podjęcia decyzji i zdecyduj, czy zaakceptowałbyś specjalne warunki zamówienia

Rozwiązanie:

Informacje istotne dla podjęcia decyzji:

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………… Zestawienie przychodów i kosztów różnicowych

	Bez przyjęcia specjalnego zamówienia	Po przyjęciu specjalnego zamówienia	Przychody i koszty różnicowe

Zadanie 1.34

Drukarnia „Mały Druk” sp. z o.o. drukuje miesięcznie 2 000 000 stron na zlecenie dwóch wydawnictw oferujących książki z zakresu fantastyki. Wydawnictwa te specjalizują się w wydawaniu serii wydawniczych w małym formacie na papierze niskiej jakości. W ubiegłym miesiącu do drukarni wpłynęło zamówienie na wydrukowanie 100 000 stron na wielkoformatowym papierze wysokiej jakości. W przypadku przyjęcia zamówienia przedsiębiorstwo poniosłoby koszty związane z przygotowaniem matryc w wysokości 15 000 zł. Wyprodukowanie jednej strony wielkoformatowej zabiera dwa razy więcej czasu niż strony standardowej. Moce produkcyjne przedsiębiorstwa są już w pełni wykorzystane.

Koszt papieru i farby drukarskiej dla druku małoformatowego na jedną stronę to 0,10 zł. Cena sprzedaży jednej zadrukowanej strony papieru o małym formacie to 0,35 zł. Koszt papieru i farby drukarskiej dla druku wielkoformatowego na jedną stronę to 0,25 zł. Koszty pośrednie druku wynoszą 200 000 zł, a koszty ogólnoprodukcyjne 30 000 zł.

Polecenia:

1. Ile wynoszą koszty utraconych korzyści w przypadku przyjęcia zamówienia specjalnego?

2. Jaka jest minimalna cena dla zamówienia specjalnego? (cena minimalna to taka, przy której przedsiębiorstwo nie odnotuje straty na nowym zamówieniu)

Rozwiązanie:

1. Koszty utraconych korzyści wynoszą:………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

1. Cena minimalna zamówienia specjalnego wynosi ……………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………