Projekt z przedmiotu złożone konstrukcje metalowe
Rys.1 Schemat dźwigara kratowego
Schemat wiązara – 2
Rozpiętość wiązara L = 18,0 [m]
Rozstaw wiązarów b = 10 [m]
Długość hali B = 90,0 [m]
Wysokość hali w kalenicy (mierzona od poziomu gruntu) Hmax = 9,5 [m]
Pochylenie połaci dachowej 10 % , kąt pochylenia połaci α = 5,71°
Kategoria użytkowa dachu – H
Położenie obiektu:
Lokalizacja – Gdańsk
Strefa obciążenia śniegiem – 3
Strefa obciążenia wiatrem – 2
Założenia związane z obciążeniem śniegiem obiektu:
Teren normalny, bez znaczącego przenoszenia śniegu przez wiatr.
Obudowa dachu, płyty warstwowe o współczynniku przenikania ciepła
U < 1,0 W/(m2 • K)
Założenia związane z obciążeniem wiatrem obiektu:
Oś podłużna obiektu wzdłuż kierunku północ – południe.
Rys 2. Orientacja obiektu względem kierunków świata
Określenie podstawowych obciążeń działających na połać dachową
Obciążenie śniegiem – strefa obciążenia śniegiem – 3 (wg PN EN 1991 – 3 )
Charakterystyczna wartość obciążenia śniegiem gruntu Sk = 1,2 kN/m2;
Współczynnik ekspozycji dla terenu normalnego Ce = 0,8 ;
Współczynnik termiczny w przypadku obudowy o współczynniku przenikania ciepła U < 1,0 W/(m2•K) , Ct = 1,0 ;
Współczynnik kształtu dachu – dach dwuspadowy, przy kącie pochylenia połaci α = 5,71° , µ1 = 0,8 ;
Charakterystyczna wartość równomiernego obciążenia śniegiem w trwałej i przejściowej sytuacji obliczeniowej
Skr = µ1 CeCtSk = 0,8∙0,8∙1,0∙1,2 = 0,77 kN/m2
Charakterystyczna wartość nierównomiernego obciążenia śniegiem w trwałej i przejściowej sytuacji obliczeniowej
Skn =0,5µ1 CeCtSk = 0,5 ∙ 0,8∙0,8∙1,0∙1,2 = 0,39 kN/m2
Obciążenie wiatrem – strefa obciążenia wiatrem – 2 (wg PN EN 1991 – 1 - 4 )
Podstawowa bazowa prędkość wiatru (Tablica NB.1)
Vb0 = 26,0 m/s , dla położenia obiektu poniżej 300 m n. p. m.
Ciśnienie prędkości wiatru (Tablica NB.1 )
qb0 = 0,42 kN/m2
Określenie bazowej prędkości wiatru - Vb (patrz pkt. 4.2. )
Współczynnik sezonowy
Cseason= 1,0
Współczynniki kierunkowe (Tablica NB.2 )
Wiatr prostopadle do osi podłużnej budynku Cdir = 1,0
Wiatr równolegle do osi podłużnej budynku Cdir,330 = 1,0
Wartość szczytowa ciśnienia prędkości (pkt. 4. 5. )
Wysokość nad poziomem gruntu – dla dachu wysokość do kalenicy
z = Hmax = 9,5 m
Współczynnik ekspozycji (Tablica NB. 3 )
Ce (z) = 2,98 ($\frac{\mathbf{z}}{\mathbf{10}}$)0,176 = 2,98 ($\frac{\mathbf{9}\mathbf{,}\mathbf{5}}{\mathbf{10}}$)0,176 = 2,95
qp,270 = qb,270 ∙ Ce (z) = 0,423 ∙ 2,95 = 1,249 kN/m2
qp,330 = qb,330 ∙ Ce (z) = 0,423 ∙ 2,95 = 1,249 kN/m2
Określenie współczynników ciśnienia zewnętrznego dla pól połaci dachu (pkt. 7. 2. 5. )
Wiatr prostopadły do osi podłużnej budynku – kierunek – Ө = 0 ° (tablica 7. 4. a )
e = min { B ; 2Hmax} = min { 90,0 ; 2 ∙ 9,5 = 19,0 m} = 19,0 m
e/10 = 1,90 m;
e/4 = 4,75 m ;
Rys.3 Rozmieszczenie pól obciążenia wiatrem
Tab.1 Współczynniki Cpe,10 dla wiatru prostopadłego
|
---|
Wiatr równoległy do osi podłużnej budynku – kierunek - Ө = 90 ° (tablica 7. 4. b )
e = min { L ; 2 ∙ Hmax} = min { 18 ; 2 ∙ 9,5 = 19,0 m} = 18,0 m
e/10 = 1,8 m
e/4 = 4,50 m
e/2 = 9,0 m
Rys. 4. Rozmieszczenie pól obciążenia wiatrem
Tab.2 Współczynniki Cpe,10 dla wiatru równoległego
Pole | F | G | H | I |
---|---|---|---|---|
Powierzchnia [m2] | 16,2 | 16,2 | 145,8 | 648 |
Cpe,10 | -1,6 | -1,3 | -0,7 | -0,6 |
 |  |  |  |  |
Zewnętrzne ciśnienia wiatru (pkt. 5. 2. ):
Pole | Wartość charakt. kierunek kierunek - Ө = 0 °kN / m2 |
---|---|
F | parcie |
ssanie | |
G | parcie |
ssanie | |
H | parcie |
ssanie | |
I | parcie |
ssanie | |
Pole | Wartosc charakt kierunek Ө = 90 °kN / m2 |
F | we=qp*Cpe,10 |
G | we=qp*Cpe,10 |
H | we=qp*Cpe,10 |
I | we=qp*Cpe,10 |
Ciśnienie netto wiatru na połaci dachowej:
Pole | Wartosc charakt kierunek 0 |
---|---|
F | parcie |
ssanie | |
G | parcie |
ssanie | |
H | parcie |
ssanie | |
I | parcie |
ssanie |
Pole | Wartosc charakt kierunek 0 |
---|---|
F | Wk=We |
G | Wk=We |
H | Wk=We |
I | Wk=We |
Obciążenie użytkowe dachu – kategoria H
qku = 0,4 kN/m2
Uwaga:
Obciążenie użytkowe dachu nie powinno być łączone w jednej kombinacji obciążeń z oddziaływaniami od śniegu lub oddziaływaniami od wiatru.
Dobór płyt warstwowych pokrycia dachowego
Przyjęto płyty warstwowe BARDA EPS d 200 9010/9010 (Białe z obu stron)
Szerokość modularna płyt warstwowych EPS BARDA wynosi 1000mm. Długości płyt podawane są przez
Klienta na etapie składania zamówienia. Długość płyt należy podawać z dokładnością do 1cm. Standardowe długości
płyt to: min. 2,00m - max. 18,00m
Rodzaj płyty | Płyty dachowe EPS d |
---|---|
Grubość rdzenia | 100 |
Masa [kg/m2] | 12,20 |
Współczynnik Uc[W/m2 ∙ K ] | 0,36 |
Tablica. Masa płyt EPS Barda [kg/m2] oraz współczynnik przenikania ciepła Uc.
Rodzaj płyt | Rw [dB] | RA1 [dB] | RA2 [dB] |
---|---|---|---|
Płyty ścienne oraz dachowe | 24 | 22 | 20 |
Tablica. Wartości wskaźników izolacyjności akustycznej płyt warstwowych [dB]
Gdzie:
Rw - ważony wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej,
RA1 - wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej,
RA2 - wskaźnik izolacyjności akustycznej.
Grubość rdzenia [mm] |
Obciążenie ze względu na: | Maksymalne obciążenia [daN/m2], przy rozpiętości przęsła [m] |
---|---|---|
2,4 | ||
100 | Nośność | 292 |
Sztywność | 293 | |
150 | Nośność | - |
Sztywność | - | |
200 | Nośność | - |
Sztywność | - | |
250 | Nośność | - |
Sztywność | - |
Tablica. Maksymalne obciążenia jednoprzęsłowych płyt dachowych Barda o okładzinach w kolorach bardzo jasnych i jasnych, grubość okładzin 0,50mm – obciążenia w kierunku do podpory.
Grubość rdzenia [mm] |
Obciążenie ze względu na: | Maksymalne obciążenia [daN/m2], przy rozpiętości przęsła [m] |
---|---|---|
2,4 | ||
100 | Nośność | 243 |
Sztywność | 286 | |
150 | Nośność | - |
Sztywność | - | |
200 | Nośność | - |
Sztywność | - | |
250 | Nośność | - |
Sztywność | - |
Tablica. Maksymalne obciążenia wieloprzęsłowych płyt dachowych Barda o okładzinach w kolorach bardzo jasnych i jasnych, grubość okładzin 0,50mm – obciążenia w kierunku do podpory.
Współczynnik przenikania ciepła odczytany z tablicy wynosi:
Uc = 0,18 [W/m2 ∙ K ]
Przyjęto pracę płyty w układzie wieloprzęsłowym.
Charakterystyczny ciężar własny płyty odczytany z tablicy wynosi:
gdp = 0,138 kN/m2
Dopuszczalna odległość między punktami podparć takiej płyty, odczytane z tablic obciążeń producenta , wynosi:
amax = 6,0 m
Do ustalenia tej odległości wzięto pod uwagę charakterystyczne obciążenie śniegiem połaci dachowej:
Skr= 0,77 kN/m2 , które jest mniejsze od maksymalnego obciążenia ze względu na nośność równego 137 daN/m2 = 1,37 kN/m2 , przy rozpiętości przęsła amax = 6,0 m.
Rozstaw płatwi dachowych:
Biorąc pod uwagę rozpiętość dźwigara dachowego L= 18 m, przyjęty został rozstaw płatwi wynoszący:
ap = (18 m / 2 )/ 3 = 3,0 m
Rozstaw mierzony wzdłuż połaci dachowej wynosi:
apl = $\frac{a}{\operatorname{cos5,76}}$ = 3,0 m
Rozstaw ten nie przekracza dopuszczalnego rozstawu amax = 6,0 m, dla przyjętych płyt warstwowych pokrycia dachu.
Przyjęcie płatwi dachowych:
Przyjęto płatwie dachowe o rozpiętości 10,0 m , pracujące w schemacie jednoprzęsłowej belki swobodnie podpartej.
Oszacowanie ciężaru własnego płatwi:
gkp = [$\frac{2,0}{a}$ + 0,12 (gdp + Sk )] ∙ L ∙ 10-2 = [$\frac{2,0}{3,0}$ + 0,12 (0,138 + 0,77 )] ∙ 10,0∙ 10-2 =0,078 kN/m2
Przyjęto charakterystyczną wartość obciążenia ciężarem własnym płatwi i stężeń o wartości:
gkp =0,078kN/m2 + 0,035kN/m2 = 0,113 kN/m2
Zestawienie obciążeń dźwigara dachowego – reakcje płatwi dachowych
Reakcje płatwi dachowych od obciążeń stałych (obudowa, płatwie, stężenia) :
R1G = (gdp+ gkp ) ∙$\frac{ap}{2,0}$∙ b = ( 0,138 + 0,113 ) ∙$\frac{3,0}{2,0}\ $∙ 10,0 = 3,77 kN
R2G = (gdp+ gkp ) ∙ap∙ b = ( 0,138 + 0,113 ) ∙ 3,0 ∙ 10,0 = 7,54 kN
Reakcje płatwi dachowych przy równomiernym obciążeniu śniegiem:
R1Sr = Skr∙$\frac{\text{ap}}{2,0}$∙ b = 0,77∙$\frac{3,0}{2,0}\ $∙ 10,0 = 11,55 kN
R2Sr = Skr∙a∙ b = 0,77 ∙3, 0 ∙ 10,0 = 23,1 kN
Reakcje płatwi dachowych przy nierównomiernym obciążeniu śniegiem:
R1Sn = Skn∙$\frac{\text{ap}}{2,0}$∙ b = 0,39 ∙$\ \frac{3,0}{2,0\ }$∙ 10,0 = 5,85kN
R2Sn = Skn∙ a∙ b = 0,39 ∙ 3, 0 ∙ 10,0 = 11,70 kN
Reakcje płatwi od obciążeń wiatrem:
Wiatr prostopadły do osi podłużnej budynku
Rys. Schemat rozmieszczenia płatwi w polach obciążenia wiatrem.
Płatew skrajna – pole G :
R1wparcie = wk∙$\frac{\text{apl}}{2,0}$∙ b = - 1,5∙$\frac{3,00}{2,0}$∙ 10,0 = 0,00 kN
R1wssanie = wk∙$\frac{\text{apl}}{2,0}$∙ b = - 1,5∙$\frac{3,00}{2,0}$∙ 10,0 = - 22,50kN
Płatew przed skrajna – pole G i H:
R2w parcie =[wk∙ ($\frac{\text{apl}}{2,0}$ + 1,2 ) +wk∙ ($\frac{\text{apl}}{2,0}$– - 1,2)]∙ b = [ 0,25∙ ($\frac{3,00}{2,0}$ + 1,2 )- 0∙ ($\frac{3,00}{2,0}$– - 1,2 )]∙10,0= =6,75kN
R2w ssanie =[wk∙ ($\frac{\text{apl}}{2,0}$ + 1,2 ) +wk∙ ($\frac{\text{apl}}{2,0}$– - 1,2)]∙ b = [ - 0,87∙ ($\frac{3,00}{2,0}$ + 1,2 )- 1,50∙ ($\frac{3,00}{2,0}$– - 1,2 )]∙10,0 = =-27,99kN
Płatwie środkowe – pole H:
R3w parcie = wk∙apl∙ b = 0,25 ∙ 3,00 ∙ 10,0 = 7,50 kN
R3w ssanie = wk∙apl∙ b = - 0,87 ∙ 3,00 ∙ 10,0 = -26,10 kN
Płatew kalenicowa – pole H i I:
R4w parcie = [wk∙ ($\frac{\text{apl}}{2,0}$) +wk∙ ($\frac{\text{apl}}{2,0}$–)]∙ b = [ 0,25∙ ($\frac{3,00}{2,0}$)+ 0,25∙ ($\frac{3,00}{2,0}$–)]∙10,0= 7,50 kN
R4w ssanie = [wk∙ ($\frac{\text{apl}}{2,0}$) +wk∙ ($\frac{\text{apl}}{2,0}$–)]∙ b = [ - 0,87∙ ($\frac{3,00}{2,0}$)- 0,75∙ ($\frac{3,00}{2,0}$–)]∙10,0= - 24,30 kN
Płatew kalenicowa i okapowa – pole I :
R5w parcie = wk∙$\frac{\text{apl}}{2,0}$∙ b = 0,25 ∙$\frac{3,0}{2,0}$∙ 10,0 = 3,75 kN
R5w ssanie = wk∙$\frac{\text{apl}}{2,0}$∙ b = - 0,75 ∙$\frac{3,0}{2,0}$∙ 10,0 = - 11,25 kN
Płatwie środkowe – pole I :
R6w parcie = wk∙apl∙ b = 0,25 ∙ 3,00∙ 10,0 = 7,50 kN
R6w ssanie = wk∙apl∙ b = - 0,75 ∙ 3,00∙ 10,0 = - 22,50 kN
Wiatr równoległy do osi budynku
Rys. Schemat rozmieszczenia płatwi w polach obciążenia wiatrem.
Płatew kalenicowa i okapowa – pole I
R1w = wk∙$\frac{\text{apl}}{2,0}$∙ b = - 0,75∙$\frac{3,00}{2,0}$∙ 10,0 = - 11,25kN
Płatwie środkowe – pole I:
R2w = wk∙apl∙ b = - 0,75∙ 3,00 ∙ 10,0 = - 22,50 kN
Reakcje od obciążenia użytkowego:
PÅ‚atew kalenicowa i okapowa:
R1q = qku∙$\frac{\text{apl}}{2,0}$∙ b = 0,4∙$\frac{3,00}{2,0}$∙ 10,0 = 6,00 kN
Płatwie środkowe:
R2q = qku∙apl∙ b = 0,4∙ 3,00 ∙ 10,0 = 12,00 kN
Reakcje od szacunkowego ciężaru własnego
PÅ‚atew kalenicowa i okapowa:
R1q = qkd∙$\frac{\text{apl}}{2,0}$∙ b = 0,113∙$\frac{3,00}{2,0}$∙ 10,0 = 1,70 kN
Płatwie środkowe:
R2q = qkd∙apl∙ b = 0,113∙ 3,00 ∙ 10,0 = 3,40 kN
Dobór rozwiązania konstrukcyjnego dźwigara dachowego
Pasy dźwigara zostaną zaprojektowane z dwuteowników walcowanych, wykratowanie z rur walcowanych o przekroju kwadratowym. Przyjęto rozstaw stężeń pionowych ( między dźwigarowych) wynoszący Li=3000mm.
Dobór przekrojów poprzecznych dźwigara
Parametry wytrzymałościowe stali
Stal S275
$$f_{y} = 275\ \frac{N}{\text{mm}^{2}}\ ,\ f_{u} = 430\ \frac{N}{\text{mm}^{2}}\ ,\ \varepsilon = \sqrt{\frac{235}{f_{y}}} = \sqrt{\frac{235}{275}} = 0,92\ $$
$$\gamma_{M0} = 1,0\ \ ,\ {\text{\ \ \ \ }\gamma}_{M1} = 1,0\ ,\ {\text{\ \ \ }\gamma}_{M2} = \begin{Bmatrix}
1,1 \\
0,9\frac{f_{u}}{f_{y}} = 0,9\frac{430}{275} = 1,41 \\
\end{Bmatrix} = 1,1$$
Pas górny
Wymagane pole przekroju pasa
$A_{\min} = \frac{\text{Nc}_{\max}\ \bullet \ \gamma}{\kappa \bullet f_{y}} = \frac{- 475,17 \bullet 1,0}{0,9 \bullet 27,5}$=12,75
Przyjęto wstępnie: HEA 140 o polu przekroju poprzecznego A = 31, 4 • 102mm2
Pas dolny
Wymagane pole przekroju pasa
$A_{\min} = \frac{\text{Nt}_{\max}\ \bullet \ \gamma}{f_{y}} = \frac{479,49 \bullet 1,0}{27,5}$=17,44
Przyjęto wstępnie HEA 140 o polu przekroju poprzecznego A = 31, 4 • 102mm2
Krzyżulce
Wymagane pole przekroju pasa
Krzyżulce ściskane
$A_{\min} = \frac{\text{Nc}_{\max}\ \bullet \ \gamma}{\kappa \bullet f_{y}} = \frac{170,62 \bullet 1,0}{0,9 \bullet 27,5}$=6,89
Krzyżulce rozciągane
$A_{\min} = \frac{\text{Nc}_{\max}\ \bullet \ \gamma}{\kappa \bullet f_{y}} = \frac{252,93 \bullet 1,0}{0,9 \bullet 27,5}$=10,22
Przyjęto wstępnie RK 100x100x5 o polu przekroju poprzecznego A = 18, 7 • 102mm2
SÅ‚upki
Wymagane pole przekroju pasa
$A_{\min} = \frac{\text{Nc}_{\max}\ \bullet \ \gamma}{\kappa \bullet f_{y}} = \frac{204,09 \bullet 1,0}{0,9 \bullet 27,5}$=8,25 mm2
Przyjęto wstępnie RK 60 x 60 x5 o polu przekroju poprzecznego A = 10, 7 • 102mm2
Dane materiałowe stali S 275
E= 210 000 N/mm2 – moduł sprężystości
fy=275 MPa - wytrzymałość materiału
fu=430 MPa - naprężenia graniczne na rozciąganie-wartość charakterystyczna
ε=0,924
- częściowy współczynnik bezpieczeństwa
- częściowy współczynnik bezpieczeństwa
- częściowy współczynnik bezpieczeństwa
Zestawienie sił do sprawdzenia nośności prętów
pas górny: Nc, Ed = 475, 17 kN Nt, Ed = 252, 93 kN
pas dolny: Nc, Ed = 170, 62 kN Nt, Ed = 479, 49  kN
krzyżulce: Nc, Ed = 170, 62 kN Nt, Ed = 252, 93 kN
słupki: Nc, Ed =   204, 09 kN Nt, Ed = 91, 28 kN
Sprawdzenie nośności prętów dźwigara
Pas górny
Siła ściskająca w pasie NEd = 475, 17 kN
Długość pręta (odległość w osiach węzłów) Lc=1500mm.
Długości wyboczeniowe prętów pasa górnego.
Wyboczenie w płaszczyźnie dźwigara Lcr,y=k y Lc = 0,9·Lc =0,9·1500=1350,0= mm.
Wyboczenie z płaszczyzny dźwigara Lcr,z=k z Lc = 1,0·1500 =1500 mm.
Parametry przyjętego przekroju poprzecznego HEA 140
Ax=31,42•102 mm2 - pole powierzchni
Iz=389,3·104 mm4 - moment bezwładności względem osi X
Iy=1033·104 mm4 - moment bezwładności względem osi Y
h=133 mm - wysokość przekroju
b=140 mm - szerokość przekroju
tf=8,5 mm - grubość półki
tw=5,5 mm - grubość środnika
r=12 mm – promień zaokrąglenia
iy=57,3 cm - promień bezwładności przekroju względem osi Y
iz=35,2cm - promień bezwładności przekroju względem osi Z
Określenie klasy przekroju przy osiowym ściskaniu
ścianka środnika- ścianka przęsłowa
$$\frac{c}{t} = \frac{h - 2\left( t_{f} + r \right)}{t_{w}} = \frac{133 - 2\left( 8,5 + 12 \right)}{5,5} = 16,7 < 33\varepsilon = 33 \bullet 0,92 = 30,5$$
Åšcianka klasy I.
ścianka pasa- ścianka wspornikowa
$$\frac{c}{t} = \frac{0,5\left( b_{f} - \ t_{w} - 2r \right)}{t_{f}} = \frac{0,5\left( 140 - 5,5 - 2 \bullet 12 \right)}{8,5} = 6,5 < 9\varepsilon = 9 \bullet 0,92 = 8,3$$
Åšcianka klasy I
Wniosek: Przy ściskaniu osiowym przekrój spełnia warunki klasy I.
Obliczeniowa nośność przekroju osiowo ściskanego
$$N_{c,\text{Rd}} = \frac{A \bullet f_{y}}{\gamma_{M0}} = 31,4 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 864,05 \bullet 10^{3}N = 864,05\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{c,\text{Rd}}} = \frac{475,17}{864,05\ } = 0,55 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Sprawdzenie nośności na wyboczenie
Smukłość porównawcza
$$\lambda_{1} = P\sqrt{\frac{E}{f_{y}}} = P\sqrt{\frac{210000}{275}} = 86,81$$
Smukłości względne słupa na poszczególnych kierunkach wyboczenia
$${\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y} = \sqrt{\frac{A \bullet f_{y}}{N_{\text{cr}}}} = \frac{L_{\text{cr},y}}{i_{y}} \bullet \frac{1}{\lambda_{1}} = \frac{1350}{57,3} \bullet \frac{1}{86,81} = 0,271$$
$${\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z} = \sqrt{\frac{A \bullet f_{y}}{N_{\text{cr}}}} = \frac{L_{\text{cr},z}}{i_{z}} \bullet \frac{1}{\lambda_{1}} = \frac{1500}{35,2} \bullet \frac{1}{86,81} = 0,491$$
Ustalenie krzywej wyboczenia- Tablica 6.2 PN-EN 1993-1-1
$\frac{h}{b} = \frac{133}{140} = 0,95 < 1,2\ $oraz tf=8,5 mm<100mm
Wyboczenie względem osi y-y – krzywa b- parametr imperfekcji αy=0,34
Wyboczenie względem osi z-z – krzywa b- parametr imperfekcji αz=0,49
Współczynnik wyboczenia χy
Parametr krzywej niestateczności:
$$\Phi_{y} = 0,5 \bullet \left\lbrack 1 + \alpha_{y}\left( {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y} - 0,2 \right) + {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y}^{2} \right\rbrack = 0,5 \bullet \lbrack 1 + 0,34\left( 0,271 - 0,2 \right) + {0,271}^{2}\rbrack = 0,549$$
Współczynnik wyboczeniowy:
$$\chi_{y} = \frac{1}{\Phi_{y} + \sqrt{\Phi_{y}^{2} - {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y}^{2}}} = \frac{1}{0,549 + \sqrt{{0,549}^{2} - {0,271}^{2}}} = 0,974$$
Współczynnik wyboczenia
$$\Phi_{z} = 0,5 \bullet \left\lbrack 1 + \alpha_{z}\left( {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z} - 0,2 \right) + {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z}^{2} \right\rbrack = 0,5 \bullet \lbrack 1 + 0,49\left( 0,491 - 0,2 \right) + {0,491}^{2}\rbrack = 0,691$$
Współczynnik wyboczeniowy:
$$\chi_{z} = \frac{1}{\Phi_{z} + \sqrt{\Phi_{z}^{2} - {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z}^{2}}} = \frac{1}{0,691 + \sqrt{{0,691}^{2} - {0,491}^{2}}} = 0,849$$
Miarodajny współczynnik wyboczenia
χ = min(χy;χz) = min(0,974;0,849) = 0, 849
Nośność elementu ściskanego na wyboczenie
$$N_{b,\text{Rd}} = \chi\frac{A \bullet f_{y}}{\gamma_{M1}} = 0,849 \bullet 31,4 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 733,1\ N \bullet 10^{3} = 733,1\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{b,\text{Rd}}} = \frac{475,17\ }{733,1\ \ } = 0,648 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Sprawdzenie nośności pręta na rozciąganie
Siła rozciągająca w pręcie NEd = 252, 93 kN = 252, 93 • 103N
Obliczeniowa nośność pręta na rozciąganie
$$N_{\text{pl},\text{Rd}} = A\frac{f_{y}}{\gamma_{M0}} = 31,4 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 864,1\ N \bullet 10^{3} = 864,1\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{b,\text{Rd}}} = \frac{252,93}{864,050\ \ } = 0,293 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Pas dolny
Siła ściskająca w pasie: NEd = 170, 62kN
Długość pręta przy wyboczeniu w płaszczyźnie dźwigara (odległość w osiach węzłów) Lc=3000mm.
Długość pręta przy wyboczeniu z płaszczyzny dźwigara Lc=10000mm.
Długości wyboczeniowe prętów pasa dolnego.
Wyboczenie w płaszczyźnie dźwigara Lcr,y=k y Lc = 0,9·Lc =0,9·3000=2700 mm.
Wyboczenie z płaszczyzny dźwigara Lcr,z=k z Lc = 1,0·10000 =10000 mm.
Parametry przyjętego przekroju poprzecznego HEA 140
Ax=31,42•102 mm2 - pole powierzchni
Iz=389,3·104 mm4 - moment bezwładności względem osi X
Iy=1033·104 mm4 - moment bezwładności względem osi Y
h=133 mm - wysokość przekroju
b=140 mm - szerokość przekroju
tf=8,5 mm - grubość półki
tw=5,5 mm - grubość środnika
r=12 mm – promień zaokrąglenia
iy=57,3 cm - promień bezwładności przekroju względem osi Y
iz=35,2cm - promień bezwładności przekroju względem osi Z
Określenie klasy przekroju przy osiowym ściskaniu
ścianka środnika- ścianka przęsłowa
$$\frac{c}{t} = \frac{h - 2\left( t_{f} + r \right)}{t_{w}} = \frac{133 - 2\left( 8,5 + 12 \right)}{5,5} = 16,7 < 33\varepsilon = 33 \bullet 0,92 = 30,5$$
Åšcianka klasy I.
ścianka pasa- ścianka wspornikowa
$$\frac{c}{t} = \frac{0,5\left( b_{f} - \ t_{w} - 2r \right)}{t_{f}} = \frac{0,5\left( 140 - 5,5 - 2 \bullet 12 \right)}{8,5} = 6,5 < 9\varepsilon = 9 \bullet 0,92 = 8,3$$
Åšcianka klasy I
Wniosek: Przy ściskaniu osiowym przekrój spełnia warunki klasy I.
Obliczeniowa nośność przekroju osiowo ściskanego
$$N_{c,\text{Rd}} = \frac{A \bullet f_{y}}{\gamma_{M0}} = 31,4 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 864,05 \bullet 10^{3}N = 864,05\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{c,\text{Rd}}} = \frac{252,93}{864,05\ } = 0,29 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Sprawdzenie nośności na wyboczenie
Smukłość porównawcza
$$\lambda_{1} = P\sqrt{\frac{E}{f_{y}}} = P\sqrt{\frac{210000}{275}} = 86,81$$
Smukłości względne słupa na poszczególnych kierunkach wyboczenia
$${\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y} = \sqrt{\frac{A \bullet f_{y}}{N_{\text{cr}}}} = \frac{L_{\text{cr},y}}{i_{y}} \bullet \frac{1}{\lambda_{1}} = \frac{2700}{57,3} \bullet \frac{1}{86,81} = 0,543$$
$${\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z} = \sqrt{\frac{A \bullet f_{y}}{N_{\text{cr}}}} = \frac{L_{\text{cr},z}}{i_{z}} \bullet \frac{1}{\lambda_{1}} = \frac{10000}{35,2} \bullet \frac{1}{86,81} = 3,273$$
Ustalenie krzywej wyboczenia- Tablica 6.2 PN-EN 1993-1-1
$\frac{h}{b} = \frac{133}{140} = 0,95 < 1,2\ $oraz tf=8,5 mm<100mm
Wyboczenie względem osi y-y – krzywa b- parametr imperfekcji αy=0,34
Wyboczenie względem osi z-z – krzywa b- parametr imperfekcji αz=0,49
Współczynnik wyboczenia χy
Parametr krzywej niestateczności:
$$\Phi_{y} = 0,5 \bullet \left\lbrack 1 + \alpha_{y}\left( {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y} - 0,2 \right) + {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y}^{2} \right\rbrack = 0,5 \bullet \lbrack 1 + 0,34\left( 0,543 - 0,2 \right) + {0,543}^{2}\rbrack = 0,706$$
Współczynnik wyboczeniowy:
$$\chi_{y} = \frac{1}{\Phi_{y} + \sqrt{\Phi_{y}^{2} - {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y}^{2}}} = \frac{1}{0,706 + \sqrt{{0,706}^{2}{- 0,543}^{2}}} = 0,864$$
Współczynnik wyboczenia
$$\Phi_{z} = 0,5 \bullet \left\lbrack 1 + \alpha_{z}\left( {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z} - 0,2 \right) + {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z}^{2} \right\rbrack = 0,5 \bullet \lbrack 1 + 0,49\left( 3,273 - 0,2 \right) + {3,273}^{2}\rbrack = 6,609$$
Współczynnik wyboczeniowy:
$$\chi_{z} = \frac{1}{\Phi_{z} + \sqrt{\Phi_{z}^{2} - {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z}^{2}}} = \frac{1}{6,609 + \sqrt{{6,609}^{2} - {3,273}^{2}}} = 0,081$$
Miarodajny współczynnik wyboczenia
χ = min(χy;χz) = min(0,716;0,061) = 0, 358
Nośność elementu ściskanego na wyboczenie
$$N_{b,\text{Rd}} = \chi\frac{A \bullet f_{y}}{\gamma_{M1}} = 0,358 \bullet 31,4 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 309,1N \bullet 10^{3} = 309,1\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{b,\text{Rd}}} = \frac{252,9}{309,1\ \ } = 0,818 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Sprawdzenie nośności pręta na rozciąganie
Siła rozciągająca w pręcie NEd = 467kN = 467 • 103N
Obliczeniowa nośność pręta na rozciąganie
$$N_{\text{pl},\text{Rd}} = A\frac{f_{y}}{\gamma_{M0}} = 31,4 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 864,1\ N \bullet 10^{3} = 864,1\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{b,\text{Rd}}} = \frac{467\ }{864,050\ \ } = 0,541 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Krzyżulce
Siła ściskająca w pasie: NEd = 219, 21 kN
Długość pręta przy wyboczeniu w płaszczyźnie dźwigara (odległość w osiach węzłów) Lc=1860mm.
Długość pręta przy wyboczeniu z płaszczyzny dźwigara Lc=1860mm.
Długości wyboczeniowe krzyżulca.
Wyboczenie w płaszczyźnie dźwigara Lcr,y=k y Lc = 0,9·Lc =0,9·1860=1674,0 mm.
Wyboczenie z płaszczyzny dźwigara Lcr,z=k z Lc = 1,0·1860 =1860mm.
Parametry przyjętego przekroju poprzecznego RK 100x100x5
Ax=18,7•102mm2 - pole powierzchni
Iz=279,1·104 mm4 - moment bezwładności względem osi X
Iy=279,1·104 mm4 - moment bezwładności względem osi Y
h=100 mm - wysokość przekroju
b=100 mm - szerokość przekroju
tf=5,0 mm - grubość półki
tw=5,0 mm - grubość środnika
r=5,0 mm – promień zaokrąglenia
iy=38,6 mm - promień bezwładności przekroju względem osi Y
iz=38,6 mm - promień bezwładności przekroju względem osi Z
Określenie klasy przekroju przy osiowym ściskaniu
ścianka środnika- ścianka przęsłowa
$$\frac{c}{t} = \frac{h - 2\left( t_{f} + r \right)}{t_{w}} = \frac{100 - 2\left( 5,0 + 5,0 \right)}{5,0} = 16,0 < 33\varepsilon = 33 \bullet 0,92 = 30,5$$
Åšcianka klasy I.
ścianka pasa- ścianka wspornikowa
$$\frac{c}{t} = \frac{b - 2\left( t_{f} + r \right)}{t_{w}} = \frac{100 - 2\left( 5,0 + 5,0 \right)}{5,0} = 16,0 < 33\varepsilon = 33 \bullet 0,92 = 30,5$$
Åšcianka klasy I
Wniosek: Przy ściskaniu osiowym przekrój spełnia warunki klasy I.
Obliczeniowa nośność przekroju osiowo ściskanego
$$N_{c,\text{Rd}} = \frac{A \bullet f_{y}}{\gamma_{M0}} = 18,7 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 514,25 \bullet 10^{3}N = 514,25\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{c,\text{Rd}}} = \frac{219,21}{514,25\ } = 0,43 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Sprawdzenie nośności na wyboczenie
Smukłość porównawcza
$$\lambda_{1} = P\sqrt{\frac{E}{f_{y}}} = P\sqrt{275} = 86,81$$
Smukłości względne słupa na poszczególnych kierunkach wyboczenia
$${\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y} = \sqrt{\frac{A \bullet f_{y}}{N_{\text{cr}}}} = \frac{L_{\text{cr},y}}{i_{y}} \bullet \frac{1}{\lambda_{1}} = \frac{1674}{38,6\ } \bullet \frac{1}{86,81} = 0,500$$
$${\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z} = \sqrt{\frac{A \bullet f_{y}}{N_{\text{cr}}}} = \frac{L_{cr,z}}{i_{z}} \bullet \frac{1}{\lambda_{1}} = \frac{1860}{38,6\ } \bullet \frac{1}{86,81} = 0,555$$
Ustalenie krzywej wyboczenia- Tablica 6.2 PN-EN 1993-1-1
$\frac{h}{b} = \frac{90}{90} = 1,00 < 1,2\ $oraz tf=4,0 mm<100mm
Wyboczenie względem osi y-y – krzywa a- parametr imperfekcji αy=0,21
Wyboczenie względem osi z-z – krzywa a- parametr imperfekcji αz=0,21
Współczynnik wyboczenia χy
Parametr krzywej niestateczności:
$$\Phi_{y} = 0,5 \bullet \left\lbrack 1 + \alpha_{y}\left( {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y} - 0,2 \right) + {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y}^{2} \right\rbrack = 0,5 \bullet \lbrack 1 + 0,21\left( 0,500 - 0,2 \right) + {0,500}^{2}\rbrack = 0,657$$
Współczynnik wyboczeniowy:
$$\chi_{y} = \frac{1}{\Phi_{y} + \sqrt{\Phi_{y}^{2} - {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y}^{2}}} = \frac{1}{0,657 + \sqrt{{0,657}^{2} - {0,500}^{2}}} = 0,923$$
Współczynnik wyboczenia χz
$$\Phi_{z} = 0,5 \bullet \left\lbrack 1 + \alpha_{z}\left( {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z} - 0,2 \right) + {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z}^{2} \right\rbrack = 0,5 \bullet \lbrack 1 + 0,21\left( 0,555 - 0,2 \right) + {0,555}^{2}\rbrack = 0,691$$
Współczynnik wyboczeniowy:
$$\chi_{z} = \frac{1}{\Phi_{z} + \sqrt{\Phi_{z}^{2} - {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z}^{2}}} = \frac{1}{0,691 + \sqrt{{0,691}^{2} - {0,555}^{2}}} = 0,907$$
Miarodajny współczynnik wyboczenia
χ = min(χy;χz) = min(0,923;0,907) = 0, 907
Nośność elementu ściskanego na wyboczenie
$$N_{b,\text{Rd}} = \chi\frac{A \bullet f_{y}}{\gamma_{M1}} = 0,907 \bullet 18,7 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 466,4 \bullet 10^{3}N = 466,4\text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{b,\text{Rd}}} = \frac{219,21}{466,4\ \ \ \ } = 0,47 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Sprawdzenie nośności pręta na rozciąganie
Siła rozciągająca w pręcie NEd = 252, 93  kN = 266  • 103N
Obliczeniowa nośność pręta na rozciąganie
$$N_{\text{pl},\text{Rd}} = A\frac{f_{y}}{\gamma_{M0}} = 18,7 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 514,3\ N \bullet 10^{3} = 514,3\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{\text{pl},\text{Rd}}} = \frac{252,93}{514,3\ \ \ } = 0,492 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
SÅ‚upki
Siła ściskająca w pasie: NEd = 204, 09 kN
Długość pręta przy wyboczeniu w płaszczyźnie dźwigara (odległość w osiach węzłów) Lc=1100 mm.
Długość pręta przy wyboczeniu z płaszczyzny dźwigara Lc=1100 mm.
Długości wyboczeniowe krzyżulca.
Wyboczenie w płaszczyźnie dźwigara Lcr,y=k y Lc = 0,9·Lc =0,9·1100=990,0 mm.
Wyboczenie z płaszczyzny dźwigara Lcr,z=k z Lc = 1,0·1100 =1100,0 mm.
Parametry przyjętego przekroju poprzecznego RK 60x60x5
Ax=10,7•102mm2 - pole powierzchni
Iz=53,3·104 mm4 - moment bezwładności względem osi X
Iy=53,3·104 mm4 - moment bezwładności względem osi Y
h=60 mm - wysokość przekroju
b=60 mm - szerokość przekroju
tf=5,0 mm - grubość półki
tw=5,0 mm - grubość środnika
r=5,0 mm – promień zaokrąglenia
iy=22,3 mm - promień bezwładności przekroju względem osi Y
iz=22,3 mm - promień bezwładności przekroju względem osi Z
Określenie klasy przekroju przy osiowym ściskaniu
ścianka środnika- ścianka przęsłowa
$$\frac{c}{t} = \frac{h - 2\left( t_{f} + r \right)}{t_{w}} = \frac{60 - 2\left( 5,0 + 5,0 \right)}{5,0} = 8 < 33\varepsilon = 33 \bullet 0,92 = 30,5$$
Åšcianka klasy I.
ścianka pasa- ścianka wspornikowa
$$\frac{c}{t} = \frac{b - 2\left( t_{f} + r \right)}{t_{w}} = \frac{60 - 2\left( 5,0 + 5,0 \right)}{5,0} = 8 < 33\varepsilon = 33 \bullet 0,92 = 30,5$$
Åšcianka klasy I
Wniosek: Przy ściskaniu osiowym przekrój spełnia warunki klasy I.
Obliczeniowa nośność przekroju osiowo ściskanego
$$N_{c,\text{Rd}} = \frac{A \bullet f_{y}}{\gamma_{M0}} = 10,7 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 294,25 \bullet 10^{3}N = 294,25\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{c,\text{Rd}}} = \frac{204,09}{294,25\ } = 0,69 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Sprawdzenie nośności na wyboczenie
Smukłość porównawcza
$$\lambda_{1} = P\sqrt{\frac{E}{f_{y}}} = P\sqrt{\frac{210000}{275}} = 86,81$$
Smukłości względne słupa na poszczególnych kierunkach wyboczenia
$${\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y} = \sqrt{\frac{A \bullet f_{y}}{N_{\text{cr}}}} = \frac{L_{\text{cr},y}}{i_{y}} \bullet \frac{1}{\lambda_{1}} = \frac{990}{22,3\ } \bullet \frac{1}{86,81} = 0,511$$
$${\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z} = \sqrt{\frac{A \bullet f_{y}}{N_{\text{cr}}}} = \frac{L_{\text{cr},z}}{i_{z}} \bullet \frac{1}{\lambda_{1}} = \frac{1100}{22,30\ } \bullet \frac{1}{86,81} = 0,568$$
Ustalenie krzywej wyboczenia- Tablica 6.2 PN-EN 1993-1-1
$\frac{h}{b} = \frac{60}{60} = 1,00 < 1,2\ $oraz tf=4,0 mm<100mm
Wyboczenie względem osi y-y – krzywa a- parametr imperfekcji αy=0,21
Wyboczenie względem osi z-z – krzywa a- parametr imperfekcji αz=0,21
Współczynnik wyboczenia χy
Parametr krzywej niestateczności:
$$\Phi_{y} = 0,5 \bullet \left\lbrack 1 + \alpha_{y}\left( {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y} - 0,2 \right) + {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y}^{2} \right\rbrack = 0,5 \bullet \lbrack 1 + 0,21\left( 0,511 - 0,2 \right) + {0,511}^{2}\rbrack = 0,663$$
Współczynnik wyboczeniowy:
$$\chi_{y} = \frac{1}{\Phi_{y} + \sqrt{\Phi_{y}^{2} - {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{y}^{2}}} = \frac{1}{0,663 + \sqrt{{0,663}^{2} - {0,511}^{2}}} = 0,921$$
Współczynnik wyboczenia χz
$$\Phi_{z} = 0,5 \bullet \left\lbrack 1 + \alpha_{z}\left( {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z} - 0,2 \right) + {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z}^{2} \right\rbrack = 0,5 \bullet \lbrack 1 + 0,21\left( 0,568 - 0,2 \right) + {0,568}^{2}\rbrack = 0,700$$
Współczynnik wyboczeniowy:
$$\chi_{z} = \frac{1}{\Phi_{z} + \sqrt{\Phi_{z}^{2} - {\overset{\overline{}}{\lambda}}_{z}^{2}}} = \frac{1}{0,700 + \sqrt{{0,700}^{2} - {0,568}^{2}}} = 0,902$$
Miarodajny współczynnik wyboczenia
χ = min(χy;χz) = min(0,921;0,902) = 0, 902
Nośność elementu ściskanego na wyboczenie
$$N_{b,\text{Rd}} = \chi\frac{A \bullet f_{y}}{\gamma_{M1}} = 0,902 \bullet 10,7 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 265,4 \bullet 10^{3}N = 265,4\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{b,\text{Rd}}} = \frac{204,09}{265,4\ \ } = 0,77 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Sprawdzenie nośności pręta na rozciąganie
Siła rozciągająca w pręcie NEd = 91, 28  kN = 91, 28 • 103N
Obliczeniowa nośność pręta na rozciąganie
$$N_{\text{pl},\text{Rd}} = A\frac{f_{y}}{\gamma_{M0}} = 10,7 \bullet 10^{2}\frac{275}{1,0} = 294,3\ N \bullet 10^{3} = 294,3\ \text{kN}$$
Warunek nośności
$$\frac{N_{\text{Ed}}}{N_{\text{pl},\text{Rd}}} = \frac{91,28}{294,25\ \ \ } = 0,31 \leq 1$$
Warunek nośności został spełniony.
Zestawienie prętów dźwigara
Pas górny: HE140A
Pas dolny: HE140A
Krzyżulce: RK 100x100x5
SÅ‚upki: RK 60x60x5
Wymiarowanie wybranych prętów
Węzeł 1
Przyjęto połączenie prętów wykratowania z pasami za pośrednictwem blach węzłowych. Pręty o przekrojach zamkniętych połączone zostaną z blachą węzłową za pomocą spoin pachwinowych.
Sprawdzenie nośności spoin łączących pręty skratowania z blacha węzłową
Krzyżulec 1
Maksymalna siła w pręcie NEd = 248, 05kN
Dobór grubości spoin
t1 = min(t,tb) = min(5;8) = 5mm
t2 = max(t,tb) = max(5;8) = 8mm
0, 2t2 = 0, 2 • 8 = 1, 6mm
0, 7t1 = 0, 7 • 5 = 3, 5mm
Przyjęto spoiny o grubości a=3mm.
Liczba odcinków spoin w połączeniu n=4
Minimalna długość odcinka spoiny
$$l_{w,\min} = \frac{N_{\text{Ed}}\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}}{\text{na}f_{u}} = \frac{248,05 \bullet 10^{3} \bullet \sqrt{3} \bullet 0,9 \bullet 1,25}{4 \bullet 3 \bullet 430} = 94\text{mm}$$
Przyjęto długość odcinka spoiny lw= 120 mm
Naprężenia w spoinach
$$\tau_{\text{II}} = \frac{N_{\text{Ed}}}{\text{na}l_{w}} = \frac{248,05 \bullet 10^{3}}{4 \bullet 3 \bullet 120} = 172,26\frac{N}{mm^{2}} < \frac{f_{u}}{\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}} = 220,67\frac{N}{mm^{2}}$$
Słupek (pręt nr 4)
Maksymalna siła w pręcie NEd = 199, 48 kN
Dobór grubości spoin
t1 = min(t,tb) = min(5;8) = 5mm
t2 = max(t,tb) = max(5;8) = 8mm
0, 2t2 = 0, 2 • 8 = 1, 6mm
0, 7t1 = 0, 7 • 5 = 3, 5mm
Przyjęto spoiny o grubości a=3mm.
Liczba odcinków spoin w połączeniu n=5
Minimalna długość odcinka spoiny
$$l_{w,\min} = \frac{N_{\text{Ed}}\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}}{\text{na}f_{u}} = \frac{199,48 \bullet 10^{3} \bullet \sqrt{3} \bullet 0,9 \bullet 1,25}{4 \bullet 3 \bullet 430} = 75\text{mm}$$
Przyjęto długość odcinka spoiny lw=100 mm
Naprężenia w spoinach
$$\tau_{\text{II}} = \frac{N_{\text{Ed}}}{\text{na}l_{w}} = \frac{199,48 \bullet 10^{3}}{4 \bullet 3 \bullet 100} = 166,23\frac{N}{mm^{2}} < \frac{f_{u}}{\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}} = 220,67\frac{N}{mm^{2}}$$
Liczba odcinków spoin w połączeniu n=4
Minimalna długość odcinka spoiny
$$l_{w,\min} = \frac{N_{\text{Ed}}\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}}{\text{na}f_{u}} = \frac{27,774\ \bullet 10^{3} \bullet \sqrt{3} \bullet 0,9 \bullet 1,25}{4 \bullet 3 \bullet 430} = 9,9\text{mm}$$
Przyjęto długość odcinka spoiny lw=75mm
Naprężenia w spoinach
$$\tau_{\text{II}} = \frac{N_{\text{Ed}}}{\text{na}l_{w}} = \frac{27,371\ \bullet 10^{3}}{4 \bullet 3 \bullet 75} = 30,4\frac{N}{mm^{2}} < \frac{f_{u}}{\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}} = 233,7\frac{N}{mm^{2}}$$
Sprawdzenie nośności blachy węzłowej
Geometria węzła
Przyjęto blachę węzłową o wymiarach w przekroju styku
tbxhb=8 x 300mm.
Siły w prętach
N5, Ed = 248, 05 kN α51 = 41, 964 e51 = 80mm
N4, Ed = −199, 48 kN α62 = 95, 711 e62 = 1mm
Określenie rzutów działających sił na osie przyjętego układu współrzędnych
N5,  x,  Ed = N51, Edcosα41 = 248, 05 • cos(41,964) = 184, 44 kNÂ
N5,  z,  Ed = N51, Edsinα41 = 248, 05 • sin(41,964) = 165, 86 kN
N4,  x,  Ed = N42, Edcosα62 = −199, 48 • cos(95,711) = 19, 85 kN
N4,  z,  Ed = N42, Edsinα62 = −199, 48 • sin(95,711) = −198, 49 kN
Wypadkowe siły działające w środku ciężkości blachy węzłowej
Nx, Ed =N5 ,x, Ed+ N4 ,x, Ed =184, 44 + 19, 85=204,29 kN
Nz, Ed =N5 ,z, Ed+ N4 ,z, Ed =165, 86 − 198, 49= -32,63 kN
M Ed=N5,z,Ed e1 + N4,z,Ed e10 = 165, 86 • (80) − 198, 49 • (1) = 13, 07x106Nmm
Obliczeniowa nośność przekroju blachy węzłowej na ściskanie
$$N_{c,\text{Rd}} = t_{b}h_{b}\frac{f_{y}}{\gamma_{M0}} = 8 \bullet 300\frac{275}{1,0} = 660\ \text{kN}$$
Obliczeniowa nośność przekroju blachy węzłowej na zginanie
$$M_{c,\ \text{Rd}} = \frac{t_{b}h_{b}^{2}}{6} \bullet \frac{f_{y}}{\gamma_{\text{MO}}} = \frac{8 \bullet 300^{2}}{6}\frac{275}{1,0} = 33,0 \bullet 10^{6}\text{Nmm}$$
Obliczeniowa nośność przekroju blachy węzłowej na ścinanie
$$V_{c,\text{Rd}} = t_{b}h_{b}\frac{f_{y}}{\sqrt{3}\gamma_{M0}} = 8 \bullet 300\frac{275}{\sqrt{3} \bullet 1,0} = 381,05\ \text{kN}$$
Warunki nośności
$$\frac{N_{x,\text{Ed}}}{V_{c,Rd}} = \frac{204,29\ }{381,05} = 0,54 < 1,0$$
Z uwagi na to, że $\frac{N_{x,\text{Ed}}}{V_{c,\text{Rd}}} = 0,43 < 0,5$ nie trzeba określać nośności interakcyjnej przy jednoczesnym zginaniu i ścinaniu.
$$\frac{{N\ }_{z,\text{Ed}}}{N_{c,\text{Rd}}} + \frac{M_{\text{Ed}}}{M_{c,\text{Rd}}} = \frac{32,63 \bullet 10^{3}\ }{660 \bullet 10^{3}} + \frac{13,07 \bullet 10^{6}}{33,0 \bullet 10^{6}} = 0,45 < 1,0$$
Warunki nośności zostały spełnione.
Parametry pasa kształtownika HE140A(pas górny)
tf=8,5mm , bf=140mm
Dobór grubości spoin
t1 = min(tf,tb) = min(8,5;8) = 8mm
t2 = max(tf,tb) = max(8,5;8) = 8, 5mm
0,2t2=0,2·8,5=1,7mm
0,7t1=0,7·8=5,6mm
Przyjęto spoiny o grubości a=3mm.
Długość odcinka spoiny: lw=hb=300mm <150a=450mm
Przyjęto βLw, 1 = 1, 0
Naprężenia normalne w spoinach
$$\sigma = \frac{N_{z,\ \text{Ed}}}{{2\text{al}}_{w}} + \frac{3M_{\text{Ed}}}{al_{w}^{2}} = \frac{32,63 \bullet 10^{3}}{2 \bullet 3 \bullet 300} + \frac{3 \bullet 13,07 \bullet 10^{6}}{3 \bullet 300^{2}} = 163,35\frac{N}{\text{mm}}$$
$$\sigma_{} = \frac{\sigma}{\sqrt{2}} = \frac{163,35}{\sqrt{2}} = 115,50 < \beta_{\text{Lw},1}0,9\frac{f_{u}}{\gamma_{M2}} = 1,0 0,9\frac{430}{1,25} = 309,6\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$\tau_{} = \sigma_{} = 115,5\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$\tau_{\text{II}} = \frac{N_{x,\ \text{Ed}}}{2al_{w}} = \frac{204,29 \bullet 10^{3}}{2 \bullet 3 \bullet 300} = 113,49\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$\sqrt{\sigma_{}^{2} + 3\left( \tau_{}^{2} + \tau_{\text{II}}^{2} \right)} = \sqrt{{115,5}^{2} + 3\left( {115,5}^{2} + {113,49}^{2} \right)} = 303,32\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$< \beta_{\text{Lw},1}\frac{f_{u}}{\beta_{w}\gamma_{M2}} = 1,0\frac{430}{0,85 \bullet 1,25} = 404,71\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
Warunki nośności zostały spełniony.
Węzeł 2
Sprawdzenie nośności spoin łączących pręty skratowania z blacha węzłową
Krzyżulec 1 (pręt nr 5)
Przyjęto spoiny jak w węźle 1 (dla tego pręta).
Krzyżulec 2
Maksymalna siła w pręcie 6 NEd = 213, 59kN
Dobór grubości spoin
t1 = min(t,tb) = min(5;8) = 5mm
t2 = max(t,tb) = max(5;8) = 8mm
0, 2t2 = 0, 2 • 8 = 1, 6mm
0, 7t1 = 0, 7 • 5 = 3, 5mm
Przyjęto spoiny o grubości a=3mm.
Liczba odcinków spoin w połączeniu n=4
Minimalna długość odcinka spoiny
$$l_{w,\min} = \frac{N_{\text{Ed}}\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}}{\text{na}f_{u}} = \frac{213,59\ \ \bullet 10^{3} \bullet \sqrt{3} \bullet 0,85 \bullet 1,25}{4 \bullet 3 \bullet 430} = 76,2\text{mm}$$
Przyjęto długość odcinka spoiny lw=100mm
Naprężenia w spoinach
$$\tau_{\text{II}} = \frac{N_{\text{Ed}}}{\text{na}l_{w}} = \frac{213,59 \bullet 10^{3}}{4 \bullet 3 \bullet 100} = 177,99\frac{N}{mm^{2}} < \frac{f_{u}}{\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}} = 233,7\frac{N}{mm^{2}}$$
Sprawdzenie nośności blachy węzłowej
Geometria węzła
Przyjęto blachę węzłową o wymiarach w przekroju styku
tbxhb=8 x 585mm.
Siły w prętach
N5, Ed = 248, 05kN α5 = 143, 746 e5 = 91mm
N6Ed = −213, 59 kN α6 = 43, 025 e6 = −72mm
Określenie rzutów działających sił na osie przyjętego układu współrzędnych
N5x,  Ed = N5, Edcosα5 = 248, 05  • cos(143,746) = −200, 03kNÂ
N5z,  Ed = N5, Edsinα5 = 248, 05  • sin(143,746) = 147, 69kN
N6 x,  Ed = N6, Edcosα6 = −213, 59  • cos(43,025) = −156, 15 kN
N6,  z,  Ed = N6, Edsinα6 = −213, 59 • sin(43,025) = −145, 74kN
Wypadkowe siły działające w środku ciężkości blachy węzłowej
Nx, Ed =N5 x,  Ed+ N6 x,  Ed =−200, 03-156, 15= -356,18 kN
Nz, Ed =N5,  z,  Ed+ N6,  z,  Ed =147, 69 − 145, 74 = 1,95 kN
M Ed=N5 z,  Ed e26 + N6,  z,  Ed e27 = 147, 69 • (91) − 145, 74 • (−72) = 23, 93 • 106Nmm
Obliczeniowa nośność przekroju blachy węzłowej na ściskanie
$$N_{c,\text{Rd}} = t_{b}h_{b}\frac{f_{y}}{\gamma_{M0}} = 8 \bullet 585\frac{275}{1,0} = 1287\ \text{kN}$$
Obliczeniowa nośność przekroju blachy węzłowej na zginanie
$$M_{c,\ \text{Rd}} = \frac{t_{b}h_{b}^{2}}{6} \bullet \frac{f_{y}}{\gamma_{\text{MO}}} = \frac{8 \bullet 585^{2}}{6}\frac{275}{1,0} = 125,48 \bullet 10^{6}\text{Nmm}$$
Obliczeniowa nośność przekroju blachy węzłowej na ścinanie
$$V_{c,\text{Rd}} = t_{b}h_{b}\frac{f_{y}}{\sqrt{3}\gamma_{M0}} = 8 \bullet 585\frac{275}{\sqrt{3} \bullet 1,0} = 743,05\ \text{kN}$$
Warunki nośności
$$\frac{N_{x,\text{Ed}}}{V_{c,\text{Rd}}} = \frac{356,18}{743,05\ } = 0,48 < 1,0$$
$$\frac{{N\ }_{z,\text{Ed}}}{N_{c,\text{Rd}}} + \frac{M_{\text{Ed}}}{M_{c,\text{Rd}}} = \frac{1,95 \bullet 10^{3}\ }{1287 \bullet 10^{3}} + \frac{23,93 \bullet 10^{6}}{125,48 \bullet 10^{6}} = 0,19 < 1,0$$
Warunki nośności zostały spełnione.
Parametry pasa kształtownika HE140A(pas górny)
tf=8,5mm , bf=140mm
Dobór grubości spoin
t1 = min(tf,tb) = min(8,5;8) = 8mm
t2 = max(tf,tb) = max(8,5;8) = 8, 5mm
0,2t2=0,2·8,5=1,7mm
0,7t1=0,7·8=5,6mm
Przyjęto spoiny o grubości a=3mm.
Długość odcinka spoiny: lw=hb=585mm>150a=150·3=450mm
Współczynnik redukcji nośności z uwagi na długość złącza
$$\beta_{\text{Lw},1} = 1,2 - 0,2\frac{l_{w}}{150a} = 1,2 - 0,2\frac{585}{150 \bullet 3} = 0,940 < 1,0$$
Naprężenia normalne w spoinach
$$\sigma = \frac{N_{z,\ \text{Ed}}}{{2\text{al}}_{w}} + \frac{3M_{\text{Ed}}}{al_{w}^{2}} = \frac{1,95 \bullet 10^{3}\ }{2 \bullet 3 \bullet 585} + \frac{3 \bullet 23,93 \bullet 10^{6}}{3 \bullet 585^{2}} = 70,48\frac{N}{\text{mm}}$$
$$\sigma_{} = \frac{\sigma}{\sqrt{2}} = \frac{70,48}{\sqrt{2}} = 49,84 < \beta_{\text{Lw},1}0,9\frac{f_{y}}{\gamma_{M2}} = 0,940 0,9\frac{430}{1,25} = 291,02\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$\tau_{} = \sigma_{} = 49,84\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$\tau_{\text{II}} = \frac{N_{x,\ \text{Ed}}}{2al_{w}} = \frac{356,18 \bullet 10^{3}}{2 \bullet 3 \bullet 585} = 101,48\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$\sqrt{\sigma_{}^{2} + 3\left( \tau_{}^{2} + \tau_{\text{II}}^{2} \right)} = \sqrt{{49,84}^{2} + 3\left( {49,84}^{2} + {101,48}^{2} \right)} = 202,07\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$< \beta_{\text{Lw},1}\frac{f_{u}}{\beta_{w}\gamma_{M2}} = 0,940\frac{430}{0,85 \bullet 1,25} = 380,42\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
Warunki nośności zostały spełnione.
Węzeł 3 (podporowy)
Sprawdzenie nośności spoin łączących pręty skratowania z blachą węzłową.
Krzyżulec 2
Przyjęto spoiny jak w węźle 1 (dla pręta nr6).
Krzyżulec 3
Maksymalna siła w pręcie NEd = 85, 54 kN
Dobór grubości spoin
t1 = min(t,tb) = min(5;8) = 5mm
t2 = max(t,tb) = max(5;8) = 8mm
0, 2t2 = 0, 2 • 8 = 1, 6mm
0, 7t1 = 0, 7 • 5 = 3, 5mm
Przyjęto spoiny o grubości a=3mm.
Liczba odcinków spoin w połączeniu n=4
Minimalna długość odcinka spoiny
$$l_{w,\min} = \frac{N_{\text{Ed}}\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}}{\text{na}f_{u}} = \frac{85,54\ \ \bullet 10^{3} \bullet \sqrt{3} \bullet 0,9 \bullet 1,25}{4 \bullet 3 \bullet 430} = 32,3\text{mm}$$
Przyjęto długość odcinka spoiny lw=60mm
Naprężenia w spoinach
$$\tau_{\text{II}} = \frac{N_{\text{Ed}}}{\text{na}l_{w}} = \frac{85,54\ \bullet 10^{3}}{4 \bullet 3 \bullet 60} = 118,8\frac{N}{mm^{2}} < \frac{f_{u}}{\sqrt{3}\beta_{w}\gamma_{M2}} = 233,7\frac{N}{mm^{2}}$$
Sprawdzenie nośności blachy węzłowej
Przekrój blachy węzłowej.
Przyjęto blachę węzłową o wymiarach w przekroju styku z pasem
tbxhb=8 x 565 mm.
Siły w prętach
N6, Ed = 213, 59kN α6 = 142, 686 e6 = −87mm
N7, Ed = 85, 54 kN α7 = 48, 736 e7 = 60mm
Określenie rzutów działających sił na osie przyjętego układu współrzędnych
N6x,  Ed = N6, Edcosα5 = 213, 59  • cos(142,686) = −169, 87kNÂ
N6z,  Ed = N6, Edsinα5 = 213, 59  • sin(142,686) = 129, 47kN
N7 x,  Ed = N7, Edcosα6 = 85, 54  • cos(48,736) = −56, 42 kN
N7,  z,  Ed = N7, Edsinα6 = 85, 54 • sin(48,736) = −64, 30kN
Wypadkowe siły działające w środku ciężkości blachy węzłowej
Nx, Ed =N6 x,  Ed+ N7 x,  Ed =−200, 03-156, 15= -226,29 kN
Nz, Ed =N6,  z,  Ed+ N7,  z,  Ed =129, 47 − 64, 30 = 65,17 kN
M Ed=N6 z,  Ed e6 + N7,  z,  Ed e7 = 129, 47 • (−87) − 64, 30 • (60) = −15, 12 • 106Nmm
Obliczeniowa nośność przekroju blachy węzłowej na ściskanie
$$N_{c,\text{Rd}} = t_{b}h_{b}\frac{f_{y}}{\gamma_{M0}} = 8 \bullet 565\frac{275}{1,0} = 1243\ \text{kN}$$
Obliczeniowa nośność przekroju blachy węzłowej na zginanie
$$M_{c,\ \text{Rd}} = \frac{t_{b}h_{b}^{2}}{6} \bullet \frac{f_{y}}{\gamma_{\text{MO}}} = \frac{8 \bullet 565^{2}}{6}\frac{275}{1,0} = 117,05 \bullet 10^{6}\text{Nmm}$$
Obliczeniowa nośność przekroju blachy węzłowej na ścinanie
$$V_{c,\text{Rd}} = t_{b}h_{b}\frac{f_{y}}{\sqrt{3}\gamma_{M0}} = 8 \bullet 565\frac{275}{\sqrt{3} \bullet 1,0} = 717,64\ \text{kN}$$
Warunki nośności
$$\frac{N_{x,\text{Ed}}}{V_{c,\text{Rd}}} = \frac{226,29}{717,64\ } = 0,32 < 1,0$$
$$\frac{{N\ }_{z,\text{Ed}}}{N_{c,\text{Rd}}} + \frac{M_{\text{Ed}}}{M_{c,\text{Rd}}} = \frac{65,17 \bullet 10^{3}\ }{1243 \bullet 10^{3}} + \frac{15,12 \bullet 10^{6}}{117,05 \bullet 10^{6}} = 0,18 < 1,0$$
Warunki nośności zostały spełnione.
Parametry pasa kształtownika HE140A(pas górny)
tf=8,5mm , bf=133mm
Dobór grubości spoin
t1 = min(tf,tb) = min(8,5;8) = 8mm
t2 = max(tf,tb) = max(8,5;8) = 8, 5mm
0,2t2=0,2·8,5=1,7mm
0,7t1=0,7·8=5,6mm
Przyjęto spoiny o grubości a=3mm.
Długość odcinka spoiny: lw=hb=565mm>150a=150·3=450mm
Współczynnik redukcji nośności z uwagi na długość złącza
$$\beta_{\text{Lw},1} = 1,2 - 0,2\frac{l_{w}}{150a} = 1,2 - 0,2\frac{565}{150 \bullet 3} = 0,949 < 1,0$$
Naprężenia normalne w spoinach
$$\sigma = \frac{N_{z,\ \text{Ed}}}{{2\text{al}}_{w}} + \frac{3M_{\text{Ed}}}{al_{w}^{2}} = \frac{65,17 \bullet 10^{3}\ }{2 \bullet 3 \bullet 565} + \frac{3 \bullet 15,17 \bullet 10^{6}}{3 \bullet 565^{2}} = 66,75\frac{N}{\text{mm}}$$
$$\sigma_{} = \frac{\sigma}{\sqrt{2}} = \frac{66,75}{\sqrt{2}} = 47,20 < \beta_{\text{Lw},1}0,9\frac{f_{u}}{\gamma_{M2}} = 0,949 0,9\frac{430}{1,25} = 293,81\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$\tau_{} = \sigma_{} = 47,20\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$\tau_{\text{II}} = \frac{N_{x,\ \text{Ed}}}{2al_{w}} = \frac{226,29 \bullet 1000}{2 \bullet 3 \bullet 565} = 66,75\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$\sqrt{\sigma_{}^{2} + 3\left( \tau_{}^{2} + \tau_{\text{II}}^{2} \right)} = \sqrt{{47,2}^{2} + 3\left( {47,2}^{2} + {66,75}^{2} \right)} = 149,26\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
$$< \beta_{\text{Lw},1}\frac{f_{u}}{\beta_{w}\gamma_{M2}} = 0,949\frac{430}{0,9 \bullet 1,25} = 362,73\frac{N}{\text{mm}^{2}}$$
Warunki nośności zostały spełnione.
Styk montażowy
Siła działająca w pasie dolnym Ft, Ed=479, 49·103 N.
Przyjęcie śrub
Przyjęto śruby M16 klasy 6.8 As = 15, 7 • 102mm2
Przyjęcie grubości blachy:
$t_{\text{pr}} \geq t_{p}*\sqrt{\frac{f_{\text{ub}}}{1000}}$ , gdzie tp = (1 ÷ 1, 25)d
tp = (16 ÷ 20)
przyjęto tp = 18 mm
przyjęto wymiary blachy 450x450mm
Prześwit w otworze Δ=1 mm.
Średnica nominalna otworów okrągłych normalnych d0 = d + Δ = 16 + 1 = 17mm
Podstawowe cechy mechaniczne śrub
$f_{\text{ub}} = 600\frac{N}{mm^{2}}$
Warunki konstrukcyjne rozmieszczenia łączników
t=18mm
e1,min=1,2d0=1,2·17=20,4mm,
e1,max=4t+40mm=4·18+40=112mm
p1,min=2,2d0=2,2·17=37,4mm
p1,max=min(14t:200mm)=min(14·18=252mm:200mm)=200mm
e2,min=1,2d0=1,2·17=26,4mm
e2,max=4t+40mm=4·18+40=112mm
Przyjęto: e1=80mm, p1=150mm. e2=80mm
Nośność obliczeniowa pojedynczych łączników na rozciąganie
$$F_{t,Rd} = \frac{K_{2}f_{\text{ub}}A_{s}}{\gamma_{M2}} = \frac{0,9 \bullet 600 \bullet 1,57 \bullet 10^{2}}{1,1} = 77,07 \bullet 10^{3}N$$
Przybliżona liczba łączników w pasie
$$n_{\min} = \frac{F_{t,Ed}}{F_{t,Rd}} = \frac{479,49 \bullet 10^{3}}{77,07 \bullet 10^{3}} = 6,22$$
Przyjęto n=8
Nośność obliczeniowa pojedynczych łączników na przeciąganie
Ft, Ed ≤ Bp, Rd
Bp, Rd = 0, 6 * π * dm * tp * fu/γM2, gdzie $d_{m} = \frac{d_{w} + d_{2}}{2}$
$$d_{m} = \frac{26 + 30}{2} = 28$$
$$B_{p,Rd} = 0,6*\pi*28*18*\frac{600}{1,1} = 517,93$$
Ft, Ed = 479, 49 * 103 ≤ Bp, Rd = 517, 93 * 103
Nośność na ścinanie w jednej płaszczyźnie ścinania
$$F_{v,\text{Rd}_{1}} = \frac{\alpha_{v}f_{\text{ub}}A_{s}}{\gamma_{M2}}$$
Przyjęto, że płaszczyzna ścinanie nie przechodzi przez część gwintowaną śruby
Przyjęto αv = 0, 6
$$F_{v,\text{Rd}_{1}} = \frac{0,6 \bullet 600 \bullet 1,57 \bullet 10^{2}}{1,1} = 51,38 \bullet 10^{3}N$$