ADHD

1. ADHD to terin wg klasyfikacji amerykańskiej, wg. ICD-10 -> hiperkinetyczne zaburzenia zachowania;

2. ADHD to przypadłość od 4-8% społeczeństwa, cechy charakterystyczne są bardziej widoczne u dzieci, z wiekiem ich liczba i natężenie maleje;

3. ADHD jest rozpoznaniem medycznym i psychologicznym. Dziecko z tym zaburzeniem ma trudności w szkole nie z powodu tego, że jest niegrzeczne, ale z powodu objawów tj. problem z koncentracją, nadruchliwość, impulsywność;

4. ADHD w pełni stwierdzić może jedynie lekarz psychiatra!

Zaświadczenia o ADHD nie może wystawić pracownik poradni psychologiczno-pedagogicznej, chociaż będzie on opisywał w wydawanej opinii lub orzeczeniu objawy wskazujące na występowanie ADHD;

1. Tylko psychiatra może przepisywać leki, o ile są one niezbędne;

Czasem wystarczy jedynie praca z dzieckiem w domu, współpraca ze szkołą, psychologiem.

1. Są 3 typy ADHD:

• Z przewagą zaburzeń koncentracji

• Z przewagą impulsywności i nadruchliwości każde dziecko jest inne

• Mieszany(najbardziej klasyczna forma

1. Typ mieszany:

• Nie uważa na lekcji, łatwo się rozprasza

• Często skupia się na nieistotnej lub niewłaściwej informacji

• Ma problemy z rozpoczęciem, zakończeniem zadania lub z przechodzeniem z jednego zadania do drugiego

• Odzywa się bez pozwolenia, przeszkadza na lekcji, nie potrafi zachować się adekwatnie do sytuacji, do wytyczonych zasad

• Domaga się ciągłej uwagi rówieśników

• Szybko się nudzi

• Ma problem z kontrolowaniem emocji, jest impulsywny

• Lekceważy zasady, reguły

• Ma problem z motywacją

1. Typ z przewagą zaburzeń koncentracji

• Nie jest nadpobudliwe

• Często jest spokojne, flegmatyczne,

• często się zamyśla, jest nieobecne

• ma braki w zeszycie, niedokończone zadania

• żeby doprowadzić rzecz do końca potrzeba nadzoru osoby dorosłej

• ma problemy z samooceną

• trudności z motywacją]zapomina o obowiązkach, jet niezorganizowane

• sprawia wrażenie leniwego

• nie potrafi skoncentrować się na 1 czynności

• ma trudności z przechodzeniem z 1 zadania do 2

• nie zwraca uwagi na sczegóły

• ma złe kontakty z rówieśnikami, nie potrafi nawiązać znajomości

1. Typ z przewagą impulsywności i nadruchliwości

• Nadmierna aktywność

• Tzn. żywe sreberko (szczególnie 5-6 lat)

• Skłonność do buntu, uporu, agresji, napadów złości, wywoływania kłótni, nieprzestrzegania reguł

• Jest niespokojne, szybkie,

1. Niekiedy ADHD towarzyszą zaburzenia emocjonalne typu:

• Niepokój

• Agresja

• Obawy związane z różnymi wydarzeniami w życiu

• Dysleksja, dysgrafia itd.

Wszystko to utrudnia dziecku naukę i funkcjonowanie w społeczeństwie. To sprawia, że często kończy ono naukę poniżej swoich możliwości.

1. ADHD ogólnie

• Zaburzenia pamięci(zapominają co miały zrobić, co robiły przed chwilą, gubią rzeczy)

• Łatwiej się im uczyć jeśli temat jest podany w skrócie(punkty, mapy itp.), długie teksty je rozpraszają

• Zaburzenia językowe:

  • Nie trzymają się myśli przewodniej

  • Trudności z budową spójnych wypowiedzi

  • Użycie ogólnych wyrażeń(tam, ten, oni, tego)

  • Brak harmonii co do czasu, gramatyki, trybu itp.

  • Trudności w posługiwaniu się przyimkami określającymi położenie w przestrzeni i czasie( przed, po, nad, pod)

  • Specyficzne trudności(dysleksja dysortografia, dysklakulia)

  • Zaburzenie funkcji poznawczych:

    • Wzrokowe- trudności w czytaniu, mylenie podobnych graficznie liter, ale dobre pisanie ze słuchu

    • Słuchowe- mylenie podobnych głosek, problem z pisaniem pod dyktando, rozumieniem ze słuchu

    • Motoryczne-problem z koordynacją, przestawianie liter, problem z pisanie w linijkach, dysgrafia," zaginanie rogów" w książkach i zeszytach

1. Odpowiednio wczesna diagnoza pozwala odnosić sukcesy w szkole.

Zaleca się ćwiczenia usprawniające, wyrównawcze, stymulację polisensoryczną. Ćwiczenia koniecznie indywidualne. Należy zaplanować dłuższą pracę, dobrać ciekawe materiały pomocnicze (praca z komputerem, dyktafonem itp).

Ogromnie ważna jest komunikacja z rodzicem!

1. Inne, częste problemy dzieci z ADHD:

• niska samoocena <- niepowodzenia w szkole, negatywne komunikaty ze strony dorosłych (jesteś niegrzeczny, brzydko to napisałeś, jesteś niechlujny itp.)-> pracujemy nad motywacją;

• depresja -> czasem prowadzi do samobójstwa, dlatego nigdy nie wolno nam tego lekceważyć, dziecko staje się apatyczne, milczące, ma problemy ze snem lub ciągle długo śpi, brak apetytu;

• zachowania opozycyjno- buntownicze-> przeciwstawianie się dorosłym, wybuchy złości

• poważne zaburzenia zachowania -> agresja, łamanie prawa( kradzieże, pobicia, wandalizm)

• uzależnienia -> szczególnie u dzieci nadpobudliwych wzrasta ryzyko uzależnień (próbują różnych rzeczy, żeby zaimponować rówieśnikom, dostosować się itp.)

1. Skuteczne sposoby pracy:

• psychoedukacja

• praca również z rodzicami i nauczycielami

• treningi zastępowania agresji

• zajęcia grupowe dla dzieci ukierunkowane na rozwiązywanie problemów

• terapie grupowe lub indywidualne dla nastolatków

• zajęcia korekcyjno - kompensacyjne

1. strategie radzenia sobie:

Impulsywność

• stosujemy model nauczania równoległego (zasady + informacje)

• wpieramy mocne strony

• pracujemy nad deficytami

• motywujemy

• wprowadzamy skuteczne metody wydawania poleceń:

-w formie graficznej lub hasłami (szczególnie u dzieci)

-używamy krótkich, prostych zdań

• chwalimy: budowanie pozytywnej motywacji, chwal za to co poszło lpiej niż ostatnio

• wzmacniamy zachowania prospołeczne: zabawa w przewidywanie konsekwencji, konstruowanie prostych zasad np. przed spacerem

1. Prowadząc pracę z dzieckiem w zakresie strefy emocjonalnej pamiętamy o:

• rozmowa z rodzicami( np. o ograniczeniu bodźców w pokoju)

• pomoc w uporządkowaniu świata fizycznego (żeby nic nie rozpraszało dziecka)

• pomoc w kończeniu czynności (timers, minutnik)

• formułowanie jasnych, nieodległych w czasie i możliwych do osiągnięcia celi

• "łapanie" chwil uwagi

• ćwiczenie koncentracji i uwagi

Nadruchliwość:

• motoryka duża:

ćwiczenia i zabawy typu: żabki, przeskakiwanie przez linę, podrzucanie i łapanie piłki, dmuchanie na piłkę,

możliwość wyładowania energii: jazda na rowerze, sztuki walki

• motoryka mała:

swobodne malowanie, rysowanie, wypełnianie malowanek, robienie np. kartek okolicznościowych, lepienie plasteliną, "rysowanie" w powietrzu,

pchełki, bilard, bierki, puzzle, klocki