Wymieniono następujące grupy uczniów, którzy w szczególności winni być objęci pomocą psychologiczno-pedagogiczną:
-niepełnosprawni
-niedopasowani społecznie IPET
-zagrożeni niedostosowaniem
-szczególnie uzdolnieni
-ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się PDW-plan działań wspierających
-zaburzeni w komunikacji językowej
-chorzy przewlekle
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ :
- dzieci z upośledzeniem umiarkowanym i znacznym
- dzieci niewidome, niedowidzące
- dzieci niesłyszące, niedosłyszące
- dzieci autystyczne ( w tym z zespołem Aspergera)
- upośledzenie ruchowe
- niepełnosprawność sprzężona (co najmniej 2 z w.w)
Dzieci zagrożone niedostosowaniem społecznym mogą otrzymać orzeczenie o potrzebie indywidualnego programu edukacyjnego.
WŚRÓD UCZNIÓW Z TRUDNOŚCIAMI W NAUCE SĄ DWIE GRUPY:
-specyficzne trudności w uczeniu się
- niespecyficzne trudności w uczeniu się
SPECYFICZNE: dysleksja rozwojowa
Zaburzenia :
-czytania- dysleksja
-pisania- dysgrafia, dysortografia
-matematyka- dyskalkulia
NIESPECYFICZNE: w nich nie diagnozujemy dysleksji rozwojowych
-inteligencja poniżej przeciętnej
-zaniedbania środowiskowe
-zaniedbania dydaktyczne
-z istotnymi wadami wzroku lub słuchu
-ze schorzeniami neurologicznymi
KLASYFIKACJA ICD 10 obowiązuje w Polsce i Europie
W tej klasyfikacji dysortografia została zdefiniowana jako inne zaburzenia umiejętności uczenia(pisania, zaburzona lateralizacja), dyskalkulia to specyficzne zaburzenie umiejętności arytmetycznych, dysgrafia- niski poziom graficzny pisania.
RYZYKO SPECYFICZNYCH TUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ
W Polsce, w przypadku młodszych dzieci mówi się o ryzyku występowania specyficznych trudności w uczeniu się. Termin ten został wprowadzony przez prof. Magdalenę Bogdanowicz i określa charakterystyczne objawy występujące u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, pozwalające zakwalifikować dzieci do grupy ryzyka dysleksji rozwojowej. Wspomniana prof. Bogdanowicz jest również autorką Skali Ryzyka Dysleksji (SRD) pozwalającej na identyfikację występujących zaburzeń.
DYSLEKSJĘ MOŻNA ZDIAGNOZOWAĆ U DZIECI U KTÓRYCH STWIERDZA SIĘ ROWNOCZEŚNIE:
-dobra sprawność intelektualna
-poziom intelektualny dziecka nie budzi żadnych wątpliwości
-wyklucza się zaniedbania środowiskowe oraz niedostateczne dbanie o rozwój intelektualny dziecka (czytanie książek, spędzanie czasu rodzica z dzieckiem)
-wyklucza się zaniedbania dydaktyczne( niedostateczny trening w zakresie ortografii, pisania, czytania i liczenia), ->zaczynamy od próby pomocy w nadrobieniu materiału
-wyklucza się złą organizację edukacji, złe metody edukacji( częste przeprowadzki i zmiany szkoły, zmiany nauczycieli, złe podejście nauczycieli)
-wyklucza się wady wzroku lub słuchu, które mogą utrudniać naukę
-wyklucza się schorzenia neurologiczne(np. padaczkę, porażenie mózgowe)
-uporczywość trudności( musimy mieć pewność, że nie można tego wypracować) po co najmniej 2 latach próby rekompensaty
-należy wskazać deficyt rozwojowy (percepcji wzrokowej, słuchowej lub motorycznej)
SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ
JĘZYKI:
-zaburzone głoskowanie, sylabizacja
-zła prozodia
-trudności w pisaniu
-wolne tempo pisania
-mylenie liter podobnych graficznie oraz głosek podobnych brzmieniem
-błędy z zapisie zmiękczeń ci->ć, mi->mj
-błędy w zapisie nosówek ą->om, oł
-powtarzanie liter, wyrazów
-opuszczanie liter, wyrazów
-problem z uczeniem się ze słuchu, z zadaniami tekstowymi
- ||- z wypowiadaniem się, z rozumieniem złożonych poleceń
-nieprawidłowe trzymanie długopisu
-pismo niestaranne, nie mieści się w linijkach, lustrzane, od prawej do lewej
-w językach OBCYCH: problemy z leksyką, gramatyką, z budowaniem wypowiedzi, przestawianie liter w wyrazach,
GEOGRAFIA, BIOLOGIA, HISTORIA:
-problemy z zapamiętywaniem dat, miejsc, nazwisk, terminów
-zła orientacja, czytanie map, przestrzenność rysunków itp.
-problemy z orientacją w czasie
-wolne tempo odszukiwanie informacji np. na mapie
DZIECI Z INTELIGENCJĄ NIŻSZĄ NIŻ NORMALNA:
-brak rozumienia pojęć abstrakcyjnych
-problemy, mimo nakładu pracy
-problem z organizacją posiadanej wiedzy
-problem z oponowanie ciągu przyczynowo-skukowego
- -||- z różnicowaniem cech i inf. Istotnych i nieistotnych
-uczenie się „na pamięć” bez zrozumienia
-ubogie słownictwo
-słaba umiejętność manualna
-wolne tempo procesów umysłowych
-problemy z gramatyką
DZIECI Z CHOROBAMI PRZEWLEKŁYMI:
- trudności spowodowane nieobecnościami
-stres związany z chorobą
-ograniczenia fizyczne (dieta, zakazy co do zabaw)
-stres w związku z kontaktami z rówieśnikami (ograniczenia zdrowotne w zabawach, nieobecność, a więc brak uczestnictwa w ich życiu, problemy z przystosowaniem się do nich, a także nieśmiałość np. z powodu tycia itp.)
-sprzężenie z innymi trudnościami
-zmęczenie
-strach, niepewność co do przyszłości, brak motywacji, apatia, bierność
-utrata nadziei na spełnienie marzeń, niechęć do planów na przyszłość, poczucie bezsilności
SYTUACJE KRYZYSOWE:
Np. wypadek, katastrofa, akty przemocy w domu czy środowisku, wykorzystywanie seksualne, poniżanie, rozwód rodziców, utrata kogoś bliskiego, choroba kogoś bliskiego
Ponowne przeżycie traumy:
-złość, smutek, bezradność
-koszmary, bezsenność
-labilność nastrojów
-flash back
Odrętwienie, apatia
Nadmierne pobudzenie
-drażliwość
-agresja, impulsywność
-zab. Koncentracji, zapamiętywania
-lęki separacyjne
-bóle brzucha, głowy
-regres opanowanych umiejętności