Norma prawna – najmniejszy, stanowiący sensowną całość, element prawa. Reguła postępowania zewnętrznego stworzona na podstawie przepisów prawnych, ustanowiona przez kompetentny organ władzy w odpowiednim trybie, generalna (nie jest skierowana do jednego, ściśle oznaczonego adresata, ale do grupy podmiotów określonych przy pomocy nazwy rodzajowej) i abstrakcyjna (dotycząca powtarzalnych zachowań, wielokrotnego zastosowania, uniwersalna), ogłoszona i chroniona przez państwo aparatem przymusu.

Norma prawna	Dodaj do notesu

Prawo

Norma prawna, reguła postępowania, ustanowiona przez kompetentnyorgan państwa np. parlament, rząd, prezydenta, wojewodę, skierowana do abstrakcyjnego adresata, określająca sposób postępowania w przewidzianej tą normą sytuacji.

Realizacja norm prawnych zabezpieczona jest groźbą użycia przymusu przez państwo, które przewiduje w przypadku jej naruszenia sankcję (np. grzywnę, pozbawienie wolności, opuszczenie bezprawnie zajmowanego lokalu). Norma prawna wskazuje ogólne cechy adresata, np. skierowana jest do każdego studenta, nauczyciela lub każdego, kto ukończył 18 lat. Jednocześnie też od normy prawnej wymaga się, by przyznawała określone prawa i nakładała określone obowiązki równo wszystkim adresatom (np. uczniom). Ponadto norma prawna wyznacza warunki, jak i zachowania na tyle nie skonkretyzowane, aby mogły być powtarzalne (np. każdy, kto osiągnął pewien pułap rocznych dochodów musi zapłacić przewidziany prawem podatek).

Każda norma prawna składa się z 3 elementów:

1) hipotezy, wskazującej krąg adresatów oraz okoliczności, w jakich ma ona zastosowanie;

2) dyspozycji, wyznaczającej sposób postępowania sformułowanej w postaci dozwolenia, zakazu lub nakazu;

3) sankcji, określającej konsekwencje naruszenia dyspozycji np. w postaci unieważnienia zawartej umowy lub w polityce – odwołania z zajmowanego stanowiska, utraty biernego i czynnego prawa wyborczego albo zakazu pełnienia określonych funkcji publicznych. Norma prawna nie jest równoznaczna z przepisem prawnym. Dopiero na podstawie całego zespołu przepisów prawnych ustala się obowiązujące normy prawne.

Hasło opracowano na podstawie “Słownika Encyklopedycznego Edukacja Obywatelska” Wydawnictwa Europa. Autorzy: Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtmüller. ISBN 83-85336-31-1. Rok wydania 1999.

Norma prawna-to wynikająca z przepisów reguła postępowania, wydana lub usankcjonowana przez państwo, zagwarantowana przymusem państwowym.

Norma dzieli się na trzy części:
1.Hipoteza-określa rodzaj sytuacji w przypadku której zaistnienia norma znajdzie zastosowanie
2.Dyspozycja-wskazuje obowiązujący w danej sytuacji sposób zachowania,tzn.że precyzuje co jest zabronione, a co należy zrobić
3.Sankcja-inforuje nas jakie skutki wywoła niezastosowanie się do dyspozycji normy.Należy zwrócić uwagę na to że nie każda sankcja jest karą.Sankcja może też powodować nieważność danej czynności.
Np.
Art.278 k.k "Kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od3 miesięcy do lat 5"
Hipotezę stanowi w tym przypadku fakt dokonania kradzieży.
Sankcja równieżjest wyraźnie oznaczona.
Problem pojawia się z określeniem dyspozycji.Isnieje ona ukryta. Skoro bowiem istnieje przepis przewidujący ukaranie kogoś kto kradnie, to zarazem nakazuje on obywatelom powstrzymać się od kradzieży.

norma prawna - reguła zachowania będąca częścią składową systemu prawa, zabezpieczona sankcją przymusu państwowego; adresatem jest osoba, której zachowanie jest regulowane przez n.p.; n.p. dzielą się na kilka grup, m.in. wg właściwości ich obowiązywania (względnie i bezwzględnie obowiązujące), wg sposobu określenia adresata (abstrakcyjne i konkretne) lub wyznaczonego przez nie zachowania się (ogólne i jednostkowe), wg sposobu regulacji zachowania adresata (nakazujące, zakazujące i dozwalające), ze względu nasystem praw i wg gałęzi systemu prawa.
Norma prawna, ogólna i abstrakcyjna reguła stworzona na podstawie przepisów prawnych, która określa adresata i warunki stosownego zachowania się (hipotezanormy prawnej), regułę tego zachowania (dyspozycja normy prawnej) i skutki zachowania sprzecznego ze wskazaną powinnością (sankcja).

Normy prawne podzielić można zasadniczo na dwa rodzaje: normy prawne bezwzględnie obowiązujące (Ius cogens), których zastosowanie nie może być wyłączone ani ograniczone postanowieniem stron i odmiennymi zwyczajami, i normy prawne względnie obowiązujące (Ius dispositivum), znajdujące zastosowanie wtedy, gdy same strony nie uregulują konsekwencji prawnych w sposób odmienny od dyspozycji zawartej w takiej normie. Nie ograniczają one swobody kontraktowej, a utrzymują priorytetregulacji dokonanych przez same strony i uzupełniają treść stosunku prawnego w zakresie nieuregulowanym.
Od normy prawnej należy odróżnić przepis prawny, normy prawne zawarte są w przepisach.

Norma bezwzględnie obowiązujaca (ius cogens), imperatywne), norma prawna nie dopuszczająca odmiennego uregulowania przez adresatów (strony) kwestii przez nią unormowanej.

Norma względnie obowiązujaca (ius dispositivum), norma prawna mająca zastosowanie, gdy jej adresaci nie uregulują wg swojej woli kwestii, której norma dotyczy.

Norma prawna jest elementarną cząstką prawa, toteż jej definicja jest zbliżona do definicji prawa.
Norma prawna to wynikająca z przepisów reguła postępowania wydana lub usankcjonowana przez pastwo, zagwarantowana przymusem państwowym.
Normę prawną charakteryzuje się następującymi cechami: - ma charakter ogólny i nie indywidualizuje osoby, której ciąży wynikający z niej obowiązek. Każdy, kto znajdzie się w sytuacji opisanej przez normę, ma obowiązek zachowywać się tak, jak norma nakazuje. - norma prawna ma charakter dwustronny. Z każdej normy wynika dla jednej osoby obowiązek, a dla drugiej prawo, będące korelatem tego obowiązku. Jeśli dłużnik ma obowiązek zwrócenia długu w oznaczonym terminie, to w tym samym terminie wierzyciel ma prawo domagać się zwrotu pożyczonej kwoty. Jedno i drugie wynika z tej samej normy prawnej.
Norma prawna jest zagwarantowana przymusem państwowym, stosowanie się do niej nie jest, więc zależne od woli zainteresowanych osób.
Norma prawna zbudowana jest z trzech części, w jej skład wchodzą: -hipoteza
dyspozycja
sankcja Każda norma prawna znajduje zastosowanie tylko w pewnej sytuacji. Sytuację tę określa część normy zwana hipotezą. 
Dyspozycja jest to ta część normy prawnej, która wskazuje obowiązujący – w danej sytuacji- sposób zachowania. Co zależy zrobić, a co jest zabronione – o tym informuje właśnie dyspozycja. Jest ona kluczową częścią normy. 
Sankcja jest to ta część normy prawnej, która mówi, jakie ujemne skutki pociągnie za sobą niezastosowanie się do dyspozycji.

źródło: http://pl.shvoong.com/law-and-politics/law/1755861-norma-prawna/#ixzz2Ea1lIs9c

Norma prawna jest to reguła, zasada postępowania, podstawowa cząstka prawa. Normy prawne mogą być imperatywne czyli bezwzględnie obowiązujące, a każde odstępstwo od nakazanego sposobu postępowania jest naruszeniem prawa. Normy mogą być teżdyspozytywne; dają one możliwość wejścia w określone postępowanie, pozostawiają stroną swobodę w układaniu stosunków umownych.
Natomiast przepis prawa jest to postać redakcyjna normy prawnej. Przepis prawa stanowi samodzielną całość redakcyjną fragmentu aktu prawnego. W przepisach prawnych zakodowane są normy prawne. Dany przepis prawa nie musi zawierać całej normy, lecz jej elementy. Dopiero zespół przepisów pozwala na odkodowanie normy. Przepisem prawa jest:
artykuł
paragraf
ustęp
punkt
litera

podsumowując:

Norma prawna zawarta jest w przepisie prawa. Oznacza to że bez normy prawnej nie ma przepisu prawa oraz to że norma prawna jest wyinterpretowywana z przepisu prawnego.