ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE Z METODOLOGII PSYCHOLOGII

A. Obowiązkowe lektury w ybranych klasyków psychologii z uwagi na ich fundamentalny wkład do medodologii psychologii:

1. św. Augustym, Wyznania:

- przykładem metody introspekcyjnej

- pierwowzorem psychologii osobowości Ja – dialogowego

- portret psychologiczny jego Autora

- koncepcja czasu

2. G. LeBon , Psychologia tłumu,

- cechy tłumu

- przykłady ilustrujące zachowanie się tłumu

- stosunek osobisty Autora do tłumu

- tłum a propaganda w systemach totalitarnych

- współczesne przykłady zjawiska tłumu

3. J.S. Bruner, Poza dostarczone informacje:

- Co oznacza sam tytuł tej monografii?

- przykłady ilustrujące tezy teoretyczne Autora

- Jaki nurt teoretyczny reprezentuje Auor?

4. J Dewey, Jak myślimy:

- Fazy-etapy myślenia twórczego według Deweya

- Przykłady dydaktyczne Deweyazym

- Dlaczego Dewey jest klasykiem psychologii myślenia?

5. B.F. Skinner, Poza wolnością i godnością:

- Co i dlaczego „poza wolnością i godnością” ?

- Na czym polega demaskatorski charakter książki Skinnera?

- Na czym polega inżynieria behawioralna?

- Dlaczego Autor tej lektury został uznany psychologiem XX wieku w USA

B. Lektury zalecane z klasyków literatury psychologicznej:

1. Arystoteles, Traktat O duszy W: Dzieła wszystkie (przejrzeć w celu zorientowania się, co to znaczy psychologia racjonalna i w jaki sposób twierdzenia psychologiczne zostały wydedukowane z twierdzeń systemu metafizyki przez Autora).

2. Platon – wybrać sobie dowolny dialog, żeby na jego podstawie zrelacjonować sposób uprawiania „dialogowy” psychologię narracyjno-introspekcyjną zorientowana tematycznie na określony system wartości.

C. Lektura uzupełniająca do wykładów:

1. A. Biela , Współczesne tendencje w psychologii poznawczej, Przegląd Psychologiczny, 1987, przedruk: 1989, .

2.. 3. Biela, A. . Psychospołeczne uwarunkowania zmian makrostrukturalnych: koncepcja zgromadzenia agoralnego. Przegląd Psychologiczny, (2007) 32, 27-43 . Psychospołeczne uwarunkowania zmian makrostrukturalnych: koncepcja zgromadzenia agoralnego.

3. A. Biela, Nieznane karty z historii psychologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Przegląd Psychologiczny, 2010.

D. Zagadnienia poruszane na wykładach z metodologii psychologii ;

1. Czym jest metodologia psychologii ?

2. Status metodologiczny psychologii.

3. Ewolucja przedmiotu psychologii jako nauki.

4. Złożoność metodologiczna psychologii jako nauki.

5 Psychologia jako:

- nauka filozoficzna (psychologia racjonalna)( na czym polega w tym kontekście unikalność metodologiczna św. Augustyna dla psychologii ?)

- nauka przyrodnicza (model nomotetyczny): jakie jest w tym kontekście znaczenie Ch. Wolffa a

następnie W. Wundta?

- nauka humanistyczna (model idiograficzny)

- nauka behawioralna (poglądy Watsona i ich krytyka metodologiczna; znaczenie Tolmana i Skinnera

dla psychologii)

- nauka społeczna (z jakich powodów psychologia jest nauka społeczną ?)

- nauka o życiu ( dlaczego psychologia należy do life science?)

- nauka o mózgu (dlaczego psychologia należy również do brain science?).

6. Główne koncepcje nauki i pytania naukotwórcze:

- koncepcja klasyczna

- Koncepcja Kanta

- koncepcja pozytywistyczna

- koncepcja ewolucjonistyczna.

7. Główne nurty teoretyczne współczesnej psychologii i pytania kierunkotwórcze a ich związek z

koncepcjami nauki:

- psychologia humanistyczna

- psychoanaliza

- psychologia poznawcza

- psychologia behawiorystyczna

- psychologia ewolucjonistyczna.

8. Pojęcie wyjaśniania – interpretacja w psychologii.

9. Interpretacja redukcjonistyczna:

- na czym polega wyjaśnianie redukcjonistyczne i jakie są niedostatki tego sposobu wyjaśniania

- przykłady wyjaśniania redukcjonistycznego

10. Wyjaśnianie deterministyczne:

- co to jest redukcjonizm?

- przykłady wyjaśniania redukcjonistycznego

11. Eklektyzm:

- jako błąd metodologiczny w teorii i badaniach psychologicznych

- celowość podejścia eklektycznego w realizacji celów aplikacyjnych psychologii jako nauki.

12. Zasady systematyzacji działów psychologii jako nauki:

- cel psychologii jako zasada systematyzacji

- przedmiot psychologii jako zasada systematyzacji

- metody psychologii jako zasada systematyzacji

13. Działy psychologii teoretycznej – podstawowej:

- badania podstawowe w psychologii realizowane w działach psychologii eksperymentalnej

- jakie są działy psychologii eksperymentalnej

- dlaczego np. psychologia decyzji jest nieco innym metodologicznie działem psychologii niż

psychologia myślenia ?

- dlaczego psychologia rozwojowa, wychowawcza, społeczna, środowiskowa i religii też są zaliczane

do psychologii podstawowej?

14. Proszę scharakteryzować zasady wyodrębniania się działów psychologii stosowanej.

15. Scharakteryzuj poszczególne działy psychologii stosowanej.

16. Terminy teoretyczne, terminy obserwacyjne, definicje operacyjne.

.17. Problem, pytania badawcze, hipotezy.

18. Założenia bazy zewnętrznej w psychologii

19. Modele opisowe oraz idealne w psychologii

20. Paradygmat jedności i jego znaczenie dla psychologii.

?