1. Cele gospodarowania:

1. Ekonomiczne:

• osiąganie maksymalnych korzyści finansowych

• poszerzenie rynku zbytu

• utrwalanie własnej pozycji na rynku oraz podnoszenie konkurencyjności firmy

• maksymalizacja wartości rynkowej przedsiębiorstwa

1. Społeczne:

• dobre relacje z pracownikami

• dobre relacje z partnerami biznesowymi

• edukacja dzieci i młodzieży

• dbałość o ochronę środowiska

• dbałość o prawa człowieka i prawa pracownicze

• uwzględnianie interesów lokalnych społeczności

1. Czynniki produkcji – materialne i niematerialne środki, które służą do produkcji towarów bądź świadczenia usług. Do czynników produkcji zalicza się:

• zasoby naturalne (ziemia)

• zasoby siły roboczej (praca), określane często jako kapitał ludzki

• kapitał (rzeczowy i finansowy)

• informacje (wiedza) – pomysły, projekty itp.

• przedsiębiorczość

1. Rodzaje działalności gospodarczej:

• działalność przemysłowa – wydobywanie lub przetwarzanie zasobów naturalnych w celu zaspokajania potrzeb konsumentów.

• działalność budowlana – wznoszenie budowli, ich remontowanie i konserwacja.

• działalność usługowa – zaspokajanie szeroko rozumianych potrzeb konsumentów.

• działalność handlowa – specjalny rodzaj usług, polegający na pośredniczeniu między sprzedającym i kupującym, czyli na wymianie wyprodukowanych dóbr (towarów)

1. Działalność gospodarcza – zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa i usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

2. Podstawą do klasyfikowania działalności gospodarczej w statystyce, rachunkowości, sprawozdawczości i rejestrach urzędowych jest Polska Klasyfikacja Działalności (PKD), czyli usystematyzowany wykaz wszystkich rodzajów działalności społeczno-gospodarczej.

3. Przedsiębiorca – podmiot prowadzący działalność gospodarczą. W świetle polskiego prawa może być nim:

• osoba fizyczna, którą jest każdy człowiek posiadający tzw. zdolność prawną nabywaną w chwili narodzin oraz zdolność do czynności prawnych po uzyskaniu pełnoletności;

• osoba prawna, czyli jednostka organizacyjna, która na mocy odpowiednich przepisów ma osobowość prawną;

• jednostka organizacyjna, która nie ma osobowości prawnej, ale posiada zdolność prawną i prowadzi we własnym imieniu działalność gospodarczą.

1. Podział przedsiębiorstw ze względu na formę własności:

1. Przedsiębiorstwo prywatne:

• krajowe

• zagraniczne

1. Przedsiębiorstwo publiczne:

• państwowe (własności Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych)

• komunalne (własność jednostek samorządu terytorialnego: województwa, powiaty lub gminy)

1. Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw:

• Działalność indywidualna jednoosobowa – najprostsza i najbardziej popularna forma prawna przedsiębiorstw w Polsce.

• ZALETY:

  • niewielkie wymogi formalne rejestracji

  • nieskomplikowane rozliczenia księgowe

  • niezależność decyzyjna właściciela

  • możliwość szybkiej zmiany profilu działalności.

• WADY:

• utrudniony dostęp do środków finansowych z powodu niewielkiej zdolności kredytowej

• nieograniczona osobista odpowiedzialność majątkowa przedsiębiorcy za zobowiązania firmy

• Spółki – umowne związki co najmniej dwóch osób, które działają w celu realizacji wspólnych przedsięwzięć gospodarczych dzięki kapitałowi w formie pieniężnej lub niepieniężnej (aport).

• Cywilne (Kodeks cywilny)

• Handlowe (Kodeks spółek handlowych)

  • Osobowe

  • jawne

  • partnerskie

  • komandytowe

  • komandytowo akcyjne

  • Kapitałowe

  • z ograniczoną odpowiedzialnością (z o. o.)

  • akcyjne

• Spółdzielnie – dobrowolne zrzeszenie min. 10 osób fizycznych lub trzech osób prawnych prowadzących działalność.

• Spółdzielnie wytwórcze (np. rolnicze)

• Spółdzielnie użytkowników (np. mieszkaniowe)

• Przedsiębiorstwa państwowe – występują w Polsce obecnie rzadko i są pozostałością po poprzednim systemie gospodarczym.

• Jednostki i zakłady budżetowe

1. Klasyfikacja wielkościowa przedsiębiorców w Polsce:

• Mikroprzedsiębiorca

• Mały przedsiębiorca

• Średni przedsiębiorca

1. Związki spółek:

   • Korporacje – prawne połączenie wielu spółek, często o zasięgu międzynarodowym;

   • Monopole – organizacje gospodarcze grupujące przedsiębiorstwa określonej branży w celu jej opanowania, likwidacji konkurencji, a także dyktowania warunków sprzedaży i wysokości cen towarów;

   • Holdingi – duże przedsiębiorstwa powstałe w wyniku skupu akcji innych spółek i uzyskania nad nimi kontroli;

   • Koncerny – prawne i kapitałowe połączenia przedsiębiorstw o różnej osobowości prawnej i różnym profilu działalności, podlegające wspólnemu zarządowi.

2. Otoczenie przedsiębiorstwa:

1. makrootoczenie (otoczenie dalsze):

• ekonomiczne (makroekonomiczne)

• technologiczne

• polityczno-prawne

• demograficzne

• społeczne (społeczno-kulturowe)

• infrastrukturalne

1. mikrootoczenie (otoczenie konkurencyjne):

• konkurenci

• nabywcy

• dostawcy

• kooperanci

• urzędy

• instytucje otoczenia biznesu

1. Jak założyć własną firmę:

• Zgłoszenie rozpoczęcia indywidualnej działalności gospodarczej.

• Uzyskanie koncesji lub zezwolenia (w określonych wypadkach).

• Wyrobienie pieczątki firmowej.

• Założenie konta firmowego.

• Rejestracja VAT.

• Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych.

• Powiadomienie o zakresie prowadzonej działalności.

1. Sukces przedsiębiorstwa:

• umiejętność rozwiązywania problemów,

• zdolność oszacowania ryzyka,

• efektywne wykorzystanie środków produkcji,

• innowacyjność,

• szybkość i elastyczność działania,

• umiejętność wykorzystywania szans rynkowych.

1. Niepowodzenie przedsiębiorstwa:

• niewłaściwe zarządzanie,

• zły dobór pracowników,

• niewystarczający kapitał obrotowy,

• kryzys bądź dekoniunktura gospodarcza,

• duża zmienność kursów walut,

• presja konkurencyjna ze strony innych.

1. Biznesplan – plan finansowy; dokument określający postępowanie firmy w pewnym założonym okresie czasu. Istotą biznesplanu jest określenie celów, a następnie metod i środków ich osiągnięcia.

2. Biznesplan służy zachęcaniu potencjalnych akcjonariuszy i kredytodawców do zainwestowania w firmę kapitału.

3. Biznesplan pełni funkcje:

• wewnętrzną – stanowi niezbędne narzędzie do skutecznego zarządzania firmą,

• zewnętrzną - to podstawowy dokument wykorzystywany do pozyskiwania zewnętrznych źródeł dofinansowania przedsięwzięć.

1. Schemat biznesplanu:

1. Streszczenie: cel i przedmiot biznesplanu, misja firmy, potrzeby finansowe, korzyści i czynniki ryzyka.

2. Opis firmy:

• nazwa firmy, logo

• adres i data powstania firmy

• forma prawna i liczba wspólników

• rejon działalności

• liczba pracowników

1. Produkt: opis produktu i jego cech charakterystycznych.

2. Analiza-konkurencja: liczba firm na rynku i ich nazwy. Jeśli ich nie ma piszemy, że nie ma konkurencji.

3. Analiza rynku – popyt: opis i liczba potencjalnych klientów, którzy zakupią nasz produkt w ciągu roku.

4. Marketing:

• cele marketingowe

• produkt

• cena

• dystrybucja

• promocja

1. Analiza SWOT

2. Analiza finansowa: szacowane przychody lub koszty w ciągu roku.

1. Każda firma posiada majątek, który nosi nazwę aktywa, gdyż bierze czynny udział w działalności firmy.

2. Majątek składa się z:

1. Majątku trwałego, który zużywa się w czasie dłuższym niż rok, w jego skład wchodzą:

• wartości niematerialne i prawne (np. oprogramowanie)

• materialny majątek trwały np. maszyny, budynki

• papiery wartościowe długoterminowe

1. Majątku obrotowego, zużywa się w czasie krótszym niż rok.

• półfabrykanty, surowce, zapasy

• zobowiązania, roszczenia

• gotówka w banku

• krótkoterminowe papiery wartościowe

1. Wszystkie składniki majątku trwałego ulegają zużyciu podczas eksploatacji, nosi to nazwę amortyzacji i jest wliczane w koszty prowadzenia firmy.

2. Pasywa – źródła pochodzenia majątku firmy:

• kapitały własne, zgromadzone przez właściciela lub właściciela firmy

• kapitały obce:

• pożyczki i kredyty bankowe

• kredyt kupiecki – oznacza, że zapasy surowców lub materiałów są finansowane przez dostawców(zapłata w wyznaczonym terminie)

• leasing – forma odpłatnego udostępniania dóbr służących do prowadzenia działalności w zamian za raty leasingowe

• franclusing (franczyzna) – umowa ze znaną firmą na korzystanie znaków firmowych w zamian za raty franczyzowe.

1. Zarządzanie – podejmowanie decyzji dotyczących sposobu pozyskania oraz zagospodarowania zasobów kapitałowych i ludzkich. Celem zarządzania jest osiągnięcie jak najlepszych rezultatów w postaci zysku i stałego rozwoju firmy.

2. Podstawowe funkcje zarządzania:

• planowanie – przewidywanie przyszłych działań w obecnej chwili;

• organizowanie – podejmowanie decyzji dotyczących sposobu wykorzystania posiadanych zasobów;

• kierowanie – umiejętność wpływania na innych, tak aby wykonywali dokładnie to, czego się od nich oczekuje;

• kontrolowanie – porównanie faktycznego stanu z założonymi celami;

1. Styl kierowania – sposób w jaki osoba kierująca oddziaływuje na podległy mu zespół:

• autokratyczny – kierownik sam podejmuje decyzje co do sposobu i wykonania zadania i przekazuje je podwładnym w formie bezwzględnego podporządkowania;

• demokratyczny – kierownik pozwala podległym pracownikom na samodzielne podejmowanie decyzji wg. ustalonych zasad, jest koordynatorem;

• liberalny – osoba kierująca pozwala podwładnym na pełną swobodę, co do wykonania zadania, kierownik podaje tylko cel i termin.

1. Praca obejmuje każdy rodzaj energii ludzkiej fizycznej lub umysłowej, która może być sensownie wykorzystana.

2. Motywy podjęcia pracy:

• ekonomiczny (płaca)

• samorealizacja

• społeczny

1. Motywowanie – oddziaływanie na ludzi, dzięki któremu wykonują oni pracę w określony sposób i osiągają efekty założone przez kierownika. Istnieją 3 sposoby motywowania:

• przymus (nakazy, zakazy itp.)

• zachęta (np. podwyżka, premia, pochwała, awans)

• perswazja (wywieranie wpływu za pomocą racjonalnej argumentacji)

1. Każda firma poprzez swoją działalność chce osiągnąć jak najlepsze korzyści ekonomiczne. Podstawą jej działalności jest wynik finansowy.

2. Wynik finansowy to różnica między przychodami, a kosztami ich uzyskania.

• wynik finansowy dodatni – zysk

• wynik finansowy ujemny - strata

1. Przychód stanowi wartość sprzedanych przez firmę produktów. „Wypływa” z firmy, jego wielkość zależy od ilości sprzedaży i ceny.

2. Koszty są to określone w jednostkach pieniężnych nakłady ponieisone na realizacje zadań firmy. „Wypływają” z firmy. Zależą od podstawowej działalności firmy, np. surowce, pensje dla pracowników:

• stałe – niezależne od wielkości produkcji, np. wynajęcie lokalu

• zmienne – zmieniające się wraz ze zmianą rozmiarów produkcji i wielkości firmy, np. surowce

1. Dochód to przychód pomniejszony o koszty, stanowi zysk firmy, świadczy o jej rentowności.

• Przychody – Koszty uzyskania przychodu = Zysk lub strata brutto

• Zysk brutto – Podatek dochodowy = Zysk netto

1. Marketing to działanie polegające na rozpoznawaniu, kształtowaniu i zaspokajaniu potrzeb i wymagań klientów za pomocą dóbr i usług.

2. Strategia marketingowa:

• najważniejsze są potrzeby i wymagania klienta

• opracowana dla konkretnego klienta i obszaru rynku

• planowanie długofalowe

• zarządzanie ukierunkowane za zysk

1. Segmentacja rynku to podział rynku na wyraźnie różniące się grupy klientów. Kryterium podziału może być płeć, wiek, hobby, stan majątku, pozycja społeczna.

2. Narzędzia marketingu, czyli marketing-mix:

• produkt – rzecz lub usługa zaspokajająca potrzeby (marka, jakość, opakowanie, serwis).

• cena – określa popyt, decyduje o konkurencyjności, szacuje koszty firmy

• dystrybucja – w jaki sposób produkt trafia od producenta do konsumenta (zmiany asortymentowe, ilościowe, czasowe przestrzenne oraz kanały dystrybucji).

• promocja – polega na kontakcie firmy z klientem poprzez: reklamę, degustację, sprzedaż osobistą, public relations.

1. Reklama – informacja połączona z komunikatem perswazyjnym. Zazwyczaj ma na celu skłonienie do nabycia lub korzystania z określonych towarów czy usług, popierania określonych spraw lub idei.

2. Rodzaje reklamy

• wprowadzająca

• informacyjna

• utrwalająca

• konkurencyjna

• prestiżowa

1. Funkcje reklamy:

• edukacyjna

• informacyjna

• wspierania sprzedaży

• konkurencyjna

• manipulacyjna

• komplementarności

• zachęcająca

• przypominająca