Sprawozdanie z ćwiczenia nr 100A
Temat: Wyznaczanie gęstości ciał stałych
Wstęp teoretyczny:
$$\mathbf{\rho =}\frac{\mathbf{m}}{\mathbf{V}}$$
Gęstość jest to stosunek masy bryły do jej objętości. Żeby wyznaczyć gęstość nieregularnej bryły należy zmierzyć jej ciężar na wadze oraz podać objętość poprzez zmierzenie wszystkich średnic i wysokości, które tworzą bryłę i na tej podstawie obliczyć cząstkowe objętości i zsumować dla otrzymania całkowitej objętości bryły. Otrzymane wyniki podstawiamy do wzoru.
ρ = gęstość [kg/m3]
m = masa [kg]
V = objętość [m3]
Cel ćwiczenia:
Wyznaczenie gęstości badanego elementu. Zapoznanie się z podstawowymi narzędziami inżynierskimi. Analiza niedokładności wyników.
Tabela pomiarowa:
DA | DB | Dc | DD | DE | DF | HA | HB | HC | HD | HE | HF | masa |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
20,10 | 16,11 | 20,70 | 15,25 | 10,26 | 9,0 | 39,78 | 15,10 | 8,10 | 5,5 | 6,3 | 6,7 | 54,2 |
mm | mm | mm | mm | mm | mm | mm | mm | mm | mm | mm | mm | g |
1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 3 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 4 |
Podane elementy zostały zmierzone za pomocą śruby mikrometrycznej (1) z dokładnością 0,01 mm; suwmiarki (2) dużej z dokładnością 0,02 mm oraz suwmiarki (3) mniejszej o dokładności 0,1 mm. Masę wyznaczono przy pomocy wagi o dokładności 0,1 g(4).
D
H
Obliczenia pomiarowe
Objętość poszczególnych elementów obliczam ze wzoru na objętość walca:
V=∏r2h
Wyniki:
VA=3,14∙39,78∙($\frac{1}{2}$∙20,10)2=12616,141473 mm3
VB=3,14∙15,10∙($\frac{1}{2}$∙16,11)2=3076,363749 mm3
VC=3,14∙8,10∙($\frac{1}{2}$∙20,70)2=2724,553665 mm3
VD=3,14∙5,5∙($\frac{1}{2}$∙15,25)2=1004,088592 mm3
VE=3,14∙6,3∙($\frac{1}{2}$∙10,26)2=520,600916 mm3
VF=3,14∙6,7∙($\frac{1}{2}$∙9,0)2=426,0195 mm3
Objętość całkowita jest równa:
V∑Vi=VA+VB+VC+VD+VE-VF=19515,728895 mm3
masa=54,2 g
ρ=$\frac{54,2}{19,515728895}$ =2,777247025[g/cm3]
∆m=+/- 0,1 g
∆(DA, DB, DC, DD, DE)=+/- 0,01 mm
∆(HA, HB, HC,)=+/- 0,02 mm
∆(HD, HE, HF, DF)=+/- 0,1 mm
Uwzględniając niepewność przyrządów pomiarowych, obliczam rozrzut wyników:
∆VA=37,79267 mm3
∆VB=15,787706 mm3
∆VC=18,719427 mm3
∆VD=39,1459036 mm3
∆VE=18,5566621 mm3
∆VF=31,65277 mm3
Niepewność pomiaru objętości bloczka obliczam przy pomocy różniczki zupełnej:
∆V=37,79267+15,787706+18,719427+39,1459036+18,5566621+31,65277=161,6551387[cm3]
V=19,516 +/- 0,162 [cm3]
Za pomocą różniczki zupełnej obliczam gęstość pomiaru:
∆ρ=$\left| \frac{0,1}{19,515728895} \right|$+$\left| \frac{54,2 \bullet 161,6551387}{{19,515728895}^{2}} \right|$=0,28128913 [g/ cm3]
ρ=2,78 +/- 0,28 [g/ cm3]
W obliczeniach za liczbę ∏ przyjęłam wartość równą 3,14+/- 0,01
Analiza niepewności pomiarowych:
Niepewności pomiarowe uwzględnione w moich obliczeniach mogą wynikać z niedokładności użytych przyrządów oraz tylko jeden próby pomiaru i niedokładności wykonanych zaokrągleń wyników. Błędy każdego pojedynczego pomiaru wysokości bądź średnicy przenoszą się na błąd obliczeń co z kolei powoduje mniej niedokładne oszacowanie gęstości badanej bryły.
Wnioski:
Otrzymana gęstość jest zbliżona do gęstości aluminium podawanej w tablicach fizycznych równej 2,7. Przyczyną i tak małego błędu był niedostatecznie dokładne pomiary wysokości i średnic bryły co przełożyło się na błędne oszacowanie objętości oraz niedostatecznie dokładne pomiary masy.