85.Normy społeczne i ich typologia
Norma społeczna – jest to przyjęty przez określoną grupę społeczną sposób zachowania jednostki ( każdego człowieka) w danej sytuacji. Normy jakim podlega każda osoba są uzależnione od jej pozycji społecznej i roli jaką pełni w społeczeństwie. Norma społeczna określa i jest wzorcem postępowania w danej sytuacji.
Rodzaje norm społecznych:
normy prawne :są to zasady zachowania oparte na przepisach, ustanowione przez państwo i powszechnie w danym państwie obowiązujące. Nieprzestrzeganie przepisów prawa jest karane zgodnie z zapisem w kodeksach i sankcjonowane przez różne instytucje państwowe.
normy religijne: są ograniczone, ponieważ dotyczą tylko pewnej grupy osób deklarujących przynależność do określonego kościoła, tego samego wyznania. Łamanie tych norm ( przykazań), w określonej grupie społecznej może doprowadzić do wykluczenia z grupy. W przeszłości złamanie tej normy prowadziło często do kary śmierci w różnej postaci.
normy moralne (etyczne): najczęściej dotyczą całych grup społecznych,czy zostaną przez człowieka zaakceptowane w dużej mierze zależy od posiadanego przez niego systemu wartości. Normy te mają charakter absolutny, czyli oznaczają bezwzględny nakaz lub zakaz określonego zachowania.
normy obyczajowe: są powszechnie przyjętymi zasadami postępowania i współżycia określonej zbiorowości społecznej. Normy te określają sposoby zachowania, ubierania, to co wypada, a czego nie wypada robić. Duży wpływ ma na nie tradycja i obyczaje. Najczęściej mają zasięg lokalny.
normy formalne: zasady sformułowane w postaci pisemnych regulaminów, przepisów, kodeksów.
normy nieformalne: zasady zachowania nie ujęte w żadne normy, nie spisane, obowiązujące zwyczajowo w ramach danej grupy.