Mitochondria – Ponad milion lat temu bakterie aerobowe zostały włączone do komórek eukariotycznych i przekształciły się w mitochondria. Zaliczane jest do autonomicznych organelli, ponieważ zawiera w swej budowie własne DNA i RNA.
Kształt mitochondriów jest zwykle okrągły lub owalny. Każde z nich zbudowane jest z dwóch błon zewnętrznej i wewnętrznej , które zaś zbudowane są z dwuwarstwy lipidowej oraz rozmieszczonych w niej białek. W budowie mitochondrium można wyróżnić pięć przedziałów : błona mitochondrialna zewnętrzna przestrzeń międzybłonowa (znajduje się miedzy błoną zewnętrzną a wewnętrzną), błona mitochondrialna wewnętrzna, grzebienie mitochondrialne oraz macierz mitochondrialną, która jest wewnętrzną przestrzenią mitochondrium. Lokalizacja mitochondriów w komórce nie jest stała. Lokalizują się one w miejscach zwiększonego zapotrzebowania na energię. Przemieszczają się w komórce w wyniku ruchów cytoplazmy lub dzięki związaniu się z elementami cytoszkieletu takimi jak mikrotubule.
W mitochondrium odbywa się proces utleniania komórkowego, w wyniku czego powstaje energia w postaci ATP. Na oddychanie komórkowe składają się 3 fazy :
Glikoza
Cykl Krebsa
Łańcuch oddechowy
Pierwsza faza oddychania odbywa się na terenie cytoplazmy podstawowej natomiast dwie pozostałe w mitochondriach.
Mitochondria pełnią role także w innych procesach metabolicznych, takich jak:
Regulowanie potencjału błonowego
Apoptoza – programowana część komórki
Regulacja stanu redoks komórki
Synteza hemu
Synteza sterydów
Cykl mocznikowy
Ze względu na obecność własnego DNA i rybosomów oraz zdolność do dzielenia się niezależnie od podziału komórki mitochondria zaliczane są do tzw. autonomicznych organelli komórkowych.