1.Warianty ewidencji kosztów w układzie rodzajowym: 1. Ewidencja kosztów na 4(0-3 na 4); 2. Na 5(0-3 do 5), 3. Na 4 i 5 łącznie(0-3 na 4 przez 490 na 5). 2.Koszty rodzajowe i ich rozliczenie:401- amortyzacja- koszt zużycia środków trwałych(amortyzacja, umorzenie środków trwałych); 411- zużycie materiałów i energii- to koszt zużycia materiałów podstawowych: części zamiennych, gazu, wody(zużycie materiałów, materiały) 420- usługi obce- to koszt usług transportowych, remontowych, reklamowych(usługi obce, vat, ROD); 431- wynagrodzenia- to koszt wynagrodzeń pieniężnych(wynagrodzenia, rozrachunki z tytułu wynagrodzeń); 432- ubezpieczenia i inne świadczenia- to koszt składek z tytułu ubezpieczeń społecznych, funduszu pracy i innych świadczeń(ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, vat, ROD); 461- podatki i opłaty- to podatki od nieruchomości, podatki i opłaty(podatki i opłaty, kasa); 463- podróże służbowe(podróże służbowe, inne rozliczenia z pracownikami); 469- pozostałe koszty rodzajowe- majątkowe, koszty reprezentacji(pozostałe koszty rodzajowe, pozostałe rozrachunki) 3.Układ funkcjonalny kosztów- obejmują „5”- koszty związane z poszczególną sferą działalności. Koszty zakupu- wszystkie koszty związane z zaopatrzeniem a więc dostarczeniem materiałów do przedsiębiorstwa: transport, ubezpieczenia, wynagrodzenia. Koszty produkcji- dotyczą podstawowej działalności przedsiębiorstwa, dzieli się je na koszty bezpośrednie(koszty produkcji, działalności podstawowej), koszty pośrednie(koszty wydziałowe). Koszty sprzedaży- ponoszone na wydziałach sprzedaży, transport, reklama. Koszty zarządu- dotyczą obsługi organizacji, działalności firmy inaczej to koszty administracji. 4.Koszty wg układu kalkulacyjnego: Podstawowy podział: Koszty produkcji (tworzą wartość produktu); Koszty okresu(nie tworzą wartości produktu). Wg kryterium związku kosztu z produktem: Koszty bezpośrednie(dotyczą bezpośrednio danej jednostki produkcji, usługi) Koszty pośrednie(pośrednie produkcji tzw. wydziałowe, koszty ogólnego zarządu, sprzedaży). 5.Koszty wytworzenia produktu: Koszt wytworzenia składnika majątku- obejmuje koszt bezpośredni produkcji, poszczególnych produktów gotowych, produkcji w toku i półproduktów oraz przypadająca na okres ich wytworzenia uzasadnionych kosztów pośrednich produkcji. Do kosztów wytworzenia, po których wycenia się aktywa nie zalicza się: kosztów ogólnego zarządu, kosztów sprzedanych produktów gotowych, towarów i innych rzeczowych składników majątku jak też pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych. 6.Rachunek kosztów: jest procesem ustalania kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, polegającej na wytwarzaniu i sprzedaży wyrobów lub świadczenia usług. Przedmiotem są koszty prowadzenia działalności. Podmiotem jest jednostka gospodarcza. 7.Zadania rachunku kosztów: Pomiar kosztów; Dokumentacja wszystkich operacji gospodarczych; Ewidencja ponoszonych kosztów; Rozliczanie kosztów; Kalkulacja kosztów; Sprawozdawczość kosztowa- polegając na okresowej prezentacji informacji o poniesionych kosztach; Analiza kosztów. 8.Decyzyjny rachunek kosztów: Typologia kosztów w modelu decyzyjnym: Koszty istotne i nieistotne dla podejmowania decyzji. Koszty przyszłe- to koszty istotne dla podejmowania decyzji. Koszty minione nie mają wpływu na proces decyzyjny. Są to koszty różniące się między sobą w różnych aspektach działania; Koszty utracone(zapadłe)- są to koszty już poniesione lub które musimy ponieść. Nie mogą być one zmienione przyszłymi decyzjami. Koszty utracone są zawsze nieistotne. Koszty utraconych decyzji- są to koszty, które ponieślibyśmy w wyniku zaniechania jednego działania na rzecz innego działania. Koszty krańcowe(marginalne)- są to koszty które musimy ponieść na wytworzenie dodatkowych jednostek produktu. 9.Rozliczenie międzyokresowe kosztów RMK 640. Gdy określenie koszty odnosi się do wielu okresów sprawozdawczych lub dotyczą innego okresu niż okres w którym zostały poniesione są one przedmiotem rozliczeń międzyokresowych- podlegają rozliczeniu w czasie. Stosowanie rozliczeń w czasie ma za zadanie zachowanie współmierności ponoszonych kosztów i uzyskanych przychodów, co ma szczególne znaczenie do ustalenia WF. 10.Wyróżniamy dwa rodzaje RMK: Czynne- występują wtedy gdy jednostka gospodarcza ponosi koszty dotyczące przyszłych okresów sprawozdawczych: koszty remontu, koszty zakupu materiałów niewliczonych w cenę materiałów, opłacone z góry czynsze, koszty ubezpieczeń majątkowych, prenumeraty. Saldo konta RMK czynne trafia do bilansu w pozycji B IV aktywów(krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe), Bierne- występuje wtedy gdy do kosztów bieżącego okresu sprawozdawczego zawiera się kwoty których wydatkowanie nastąpi w okresach przyszłych: rezerwy na poniesione koszty związane z dostawami energii, usługami telekomunikacyjnymi, na odprawy emerytalne, na naprawy gwarancyjne. Saldo konta RMK czynne trafia do bilansu w pozycji B 1.3. pasywów(pozostałe rezerwy na zobowiązania). 11.Ewidencja i rozliczanie kosztów zakupu materiałów. Do kosztów zakupu materiałów zalicza się koszty bezpośrednio związane z zakupem materiałów ponoszonych przez jednostkę do momentu przyjęcia materiałów do magazynu np.: koszty załadunku i wyładunku, koszty transportu, ubezpieczenia materiałów w czasie i ich transport, prowizje zapłacone pośrednikom, wartość opakowań nienadających się do dalszego wykorzystania. 12.Metody rozliczania kosztów zakupu: można rozliczać je w zależności od przyjętych przez jednostkę zasady bilansowej wyceny zapasów materiałów. Do podstawowych metod wyceny zapasów dopuszczanych przez ustawę o rachunkowości należą: wycena wg ceny nabycia lub wycena wg ceny zakupu. W jednostkach które materiały z zakupu wyceniają wg cen nabycia koszty zakupu tych materiałów zawierają tą cenę. W jednostkach które przyjmą zasadę ujmowania na koncie materiałów wg cen zakupu wartość tych kosztów aktywuje się jako koszt dotyczący przyszłych okresów lub zalicza bezpośrednio w koszty bieżącego okresu sprawozdawczego. 13. Rozliczanie kosztów, świadczeń międzypodmiotowych. Podmiotami wewnętrznymi o charakterze pomocniczym najczęściej są wydziały transportowe, remontowe, energetyczne, działy informatyczne. Koszty prezentowane przez wydziały pomocnicze ponoszone w danym okresie sprawozdawczym należy rozliczać pod koniec tego okresu. Procedura ta polega na podziale kosztów poszczególnych wydziałów pomocniczych, pomiędzy te wszystkie podmioty wewnątrz przedsiębiorstwa które korzystały z ich świadczeń. 14. Z produkcją pomocniczą w przedsiębiorstwach można się spotkać w 3 sytuacjach: a) występuje jeden wydział produkcji pomocniczej-kalkulacja podziałowa prosta, b) występuje kilka wydziałów produkcji pomocniczej ale nie powiązanych wzajemnie. Pierwszy rozliczamy ten wydział który wykonuje inne świadczenia na rzecz innych wydziałów pomocniczych a sam nie korzysta ze świadczeń innych wydziałów. Ostatni rozliczamy ten wydział który korzysta ze świadczeń innych wydziałów pomocniczych a sam nie wykonuje świadczeń na ich rzecz. 15. Metoda bezpośrednia- najprostsza metoda polegająca na ignorowaniu wzajemnych świadczeń miedzy wydziałami pomocniczymi. 16. Metoda stopniowa- uwzględnia tylko częściowe rozliczenie kosztów między wydziałami pomocniczymi. Najczęściej przyjmuje się pierwszy do rozliczeń pomiot który przekazuje najwięcej świadczeń na rzecz innych wydziałów pomocniczych. 17.Kalkulacja kosztów działalności podstawowej: Zgromadzenie wszystkich kosztów danej komórki na koncie produkcja pomocnicza; Określenie ilości usług według poszczególnych Oszacowanie kosztu jednostkowego Rozliczenie kosztów na poszczególnych odbiorców. 18.Rozliczenie kosztów wydziałowych. Koszty wydziałowe to koszty pośrednie produkcji. Są nieodłącznym składnikiem kosztów wytworzenia produktu. 19.Koszty wydziałowe dzielimy na: zmienne, stałe. Koszty stałe dzielimy na: uzasadnione, nieuzasadnione. 20.Część uzasadnionych kosztów stałych to ta część która odpowiada poziomowi kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Na koszty wytworzenia produktów mają wpływ: koszty wydziałowe zmienne, koszty stałe uzasadnione. Koszty wydziałowe nieuzasadnione księgujemy na koncie pozostałe koszty operacyjne lub koszty sprzedanych produktów. 21.Zdolność produkcyjna- to możliwa do uzyskania przez jednostkę ilość produktów w pewnym okresie czasu pracy oraz wydajność maszyn i urządzeń. Zdolność produkcyjną mierzymy ilością wyprodukowanych produktów. Maksymalna(teoretyczna) zdolność produkcyjna obniżona o pewny konieczne na remonty, ulepszenia, przestawienia maszyn, konserwacji to normalna zdolność produkcyjna. 22.Koszty stałe- to koszty które firma musi ponosić aby być zdolna w każdej chwili do produkcji. Bez względu na to czy są zamówienia czy nie, Są to koszty utrzymania zdolności produkcyjnej w pogotowiu. Koszty stałe nie zmieniają się wraz ze zmienią wielkości produkcji. 23.Koszty zmienne- to koszty wykorzystywane w produkcji, nie powstają jeżeli nie ma produkcji. Zmiana wielkości produkcji ma wpływ na wielkość kosztów zmiennych. 24.Klucze podziałowe. Koszt wydziałowe rozlicza się na przedmioty kalkulacji przy pomocy kluczy podziałowych. Kluczem rozliczeniowym kosztów jest pewna wielkość pomocnicza stanowiąca podstawę sumy rozliczenia kosztów pośrednich pomiędzy poszczególne obiekty odniesienia kosztów. 25.Kalkulacja- ogół czynności obliczeniowych zmierzających do ustalenia kwoty kosztów podstawowej działalności operacyjnej przypadających na przedmiot kalkulacji tj. jednostkę kalkulacyjną. Przedmiotem kalkulacji są: produkty, inne składniki majątku lub określone zamierzenia. W trakcie procesu kalkulacyjnego określa się nie tylko łączne koszty przypadające na jednostkę kalkulacyjną ale też poszczególne składniki kosztów tj. pozycje kalkulacyjne. Może służyć : określaniu poziomów kosztów dla ich dalszej analizy, kontroli kosztów, ustalaniu cen. 26.Rodzaje kalkulacji. Zależnie od czasu sporządzenia kalkulacji, metodologii sporządzenia kalkulacji wyróżniamy: kalkulacje wstępną i wynikową(sprawozdawczą). 27.Kalkulacja wstępna- sporządzana przed rozpoczęciem produkcji wyrobów, usług. Może przybierać postać kalkulacji: Ofertowej- nie ma na celu ustalenia proporcji ceny na wyrób; Planowej- opracowywana na podstawie budżetu; Normatywnej i operatywna- sporządzana na podstawie określonych technicznych norm, zasad, standardów i planowanych czynników produkcji. 28.Kalkulacja wynikowa- sporządzana na podstawie zarejestrowanych, zaksięgowanych kosztów podstawowej działalności operacyjnej w danym okresie sprawozdawczym. Odzwierciedla rzeczywiste zużycie zasobów. Porównywanie danych rzeczywistych wynikających z kalkulacji sprawozdawczej z danymi planowanymi stanowi podstawę do tzw. 29.Analizy odchyleń- jest to jedna z metod wykorzystywania kosztów jako narzędzi kontroli pracy menadżera. 30.Jednostki kalkulacyjne- oznaczają przedmiot kalkulacji w ujęciu jednostkowym tzw. produkt. 31.Metody kalkulacji- dzielimy na podziałową i obliczeniową 32.Kalkulacja podziałowa- stosowana przy produkcji prostej, zatem wówczas gdy produkty są wytworzone w jednym nieprzerwanym cyklu produkcyjnym. 33.Kalkulacja prosta- stosowana przy wytworzeniu jednego rodzaju produktu. Koszt jednostkowy=koszty/wielkość produkcji. 34.Kalkulacja współczynnikowa- polega na sprowadzeniu różnych wyrobów do wspólnego mianownika poprzez przeliczenie ich za pomocą współczynników charakteryzujących kosztochłonność wyrobów np. według ciężaru, pojemność, grubości. 35.Kalkulacja fazowa- stosowana gdy produkcja składa się z kilku etapów. Przy zastosowaniu tej metody ustala się nie tylko jednostkowy koszt wytworzenia wyrobów gotowych, ale też koszty półproduktów w poszczególnych fazach procesu wytwórczego. 36.Analiza progu rentowności- jest metodą systematycznego badania relacji pomiędzy zmianami wielkości sprzedaży i produkcji oraz zmianami w poziomie przychodów ze sprzedaży, poniesionych kosztów i uzyskanego wyniku finansowego. Cel analizy- oszacowanie zmian wyniku finansowego w rezultacie wahań poziomów kosztów oraz przychodów ze sprzedaży. Pozwala ona ustalić wielkość sprzedaży przy której zysk osiągnie maksimum wielkości sprzedaży która stanowi punkt rentowności. 37.Próg rentowności ilościowy- oznacza ilość sprzedaży przy której marża brutto jest równa kosztom stałym. Ilość sprzedaży przy której przychody pokrywają wszystkie koszty. (p-v)*x=f p- cena jednostkowa, v- jednostkowy koszt zmienny, x- wielkość sprzedaż w sztukach. Próg rentowności ilościowy= (f/(p-v))* x 38.Próg rentowności wartościowy- oznacza wartość sprzedaży przy której przychody równają się kosztom. Próg rentowności wartościowy= próg rentowności ilościowy *p. 39.Strefa bezpieczeństwa- jest to różnica między planowanym przychodem ze sprzedaży a przychodem ze sprzedaży przy którym firma osiąga próg rentowności. Obliczamy strefę bezpieczeństwa aby odpowiedzieć na pytanie o ile możemy zmniejszyć planowane przychody za sprzedaży, aby działalność nie przynosiła nam straty. Sb=(p-x1)- próg rentowności wartościowy; x1- planowana wielkość sprzedaży. 40.Modele rachunku kosztów: Rachunek kosztów pełnych- koszty wytworzenia dzielimy na koszty bezpośrednie i pośrednie. Rachunek kosztów zmiennych- istota tego rachunku polega na podziale kosztów na zmienne i stałe. Rachunek kosztów działalności(ABC)-system ten jest przystosowany do sterowania działalnością przedsiębiorstwa w układzie działań. Podstawowym założeniem (ABC) jest to że na procesy gospodarcze realizowane w przedsiębiorstwie składa się szereg odrębnych działań które są niezbędne do wykonania i sprzedaży produktów. 41.Rachunek kosztów pełnych: Koszty dzieli się na produkcyjne i nieprodukcyjne. Produkcyjne na bezpośrednie i pośrednie które razem tworzą koszt wytworzenia. Nieprodukcyjne na zarządu i sprzedaży. 42.Rachunek kosztów zmiennych: Koszty dzieli się na produkcyjne i nieprodukcyjne. Produkcyjne na zmienne i pośrednie. Pośrednie na wydziałowe i stałe. Koszty zmienne i wydziałowe tworzą koszt zmienny wytworzenia produktów.

1.Warianty ewidencji kosztów w układzie rodzajowym,

2.Koszty rodzajowe i ich rozliczenie,

3.Układ funkcjonalny kosztów,

4.Koszty wg układu kalkulacyjnego;

5.Koszty wytworzenia produktu;

6.Rachunek kosztów

7.Zadania rachunku kosztów;

8.Decyzyjny rachunek kosztów;

9.Rozliczenie międzyokresowe kosztów RMK 640;

10.Wyróżniamy dwa rodzaje RMK;

11.Ewidencja i rozliczanie kosztów zakupu materiałów;

12.Metody rozliczania kosztów zakupu;

13. Rozliczanie kosztów, świadczeń międzypodmiotowych;

14. Z produkcją pomocniczą w przedsiębiorstwach można się spotkać w 3 sytuacjach;

15. Metoda bezpośrednia;

16. Metoda stopniowa;

17.Kalkulacja kosztów działalności podstawowej;

18.Rozliczenie kosztów wydziałowych;

19.Koszty wydziałowe dzielimy na;

20.Część uzasadnionych kosztów stałych;

21.Zdolność produkcyjna;

22.Koszty stałe;

23.Koszty zmienne;

24.Klucze podziałowe;

25.Kalkulacja;

26.Rodzaje kalkulacji;

27.Kalkulacja wstępna;

28.Kalkulacja wynikowa;

29.Analizy odchyleń;

30.Jednostki kalkulacyjne;

31.Metody kalkulacji;

32.Kalkulacja podziałowa;

33.Kalkulacja prosta;

34.Kalkulacja współczynnikowa;

35.Kalkulacja fazowa;

36.Analiza progu rentowności;

37.Próg rentowności ilościowy;

38.Próg rentowności wartościowy;

39.Strefa bezpieczeństwa;

40.Modele rachunku kosztów;

41.Rachunek kosztów pełnych;

42.Rachunek kosztów zmiennych.