Klasa	Rodzaj (postać)	Uwagi (styczne)
H	W	I
1	5	3R2T
2	4	3R1T
3	3	3R
4	2	2R
5	1	1R

H- l. więzi kinematycznych W- ruchy (stopnie swobody) T- xyz (postępowy) R- porusza kręci (ruch obrotowy) n- człony (kreski) p- punkty obrotu Wzór na ruchliwość W=6n-5p₅

Stałe W=3n-2p₅-p₄

Obieg Sabathe silniki szybkoobrotowe ZS mieszany. 1-2 – izentropowe sprężanie czynnika 2-3- izoch. dopr ciepła przy V=const 3-4- izochory i izobary dopr ciepła przy p=const 4-5-izentropowe rozprężanie 5-1- izochoryczne odprowadzenie ciepła Otto ZI szczególnie z gaźnikowym ukł zas- V=const z doprowadz ciepła przy stałej obj. 1-2 izentropowe sprężanie 2-3- izoch dopr ciepła przy v=const 3-5- izentropowe rozprężenie 5-1- izoch oddanie ciepła Diesla ZS wtrysk paliwa realizowany sprężonym pow p=const. z doprowadz ciepła przy stałym cieśn 1-3-izentropowe spęż 3-4 izobaryczne dopr ciepla 4-5- izentropowe rozprężanie czynnika 5-1- izochoryczne oddanie ciepła Proces napełniania ZI 4 0,07-0,09MPa 340-400K; ZS 4 0,075-0,095MPa 300-360K; turbo 0,9-0,95p_d 2 ZS 310-380K; Sprężanie ZI p_c=0,7-1,5MPa 500-750K; ZS p_c= 3,0-4,5MPa 750-950K; wierzchołek strumienia odległośc od wylotu z rozpylacza do najdalej położonego punktu wierzchołka strumienia. I

I Ciśnienie wtrysku skład i zadymienie spalin większe otworki zwiększają zadymienie zmniejszają ilość NOx Kąt wierzchołkowy strumienia zalezy od kontr dyszy rozpylacza i turbulencji im mniejsze krople Kąt wyprzedzenia wtrysku od podniesienia iglicy (wtrysku) do osiągnięcia GZP Zawirowania pierwotne wymuszone kształtem kolektora dolotoweg i pracą zaworów zawirowania wtórne wym kształtem komory spalania Optymalizacja w ZS odpowiedni moment wtrysku paliwa, czas wtrysku, przebieg wtrysku (ilość przypadająca na OWK) –rozpylenie, fazy dawki, optymalny kształt przewodów dolotowych, minimalizacja oporów przepływu powietrza, kształt zaworów praca, zawirowania w cylindrze Przebieg indykatorowy 1 wtrysk paliwa, I okres spalania- opóźnienie zapłonu 2 samozapłon mieszanki II okres rozprzestrzenienie płomienia w komorze spal 3 koniec okresu spalania (największe ciśnienie) III okres spalenie dyfuzyjne od pkt 4 + wstępnie ewentualne dopalenie II

II IV 4 umowny koniec spalania Miękkie spalanie 0,3-0,6 MPa/ 1°OWK Komory: -płaska otwarta –toroidalna otwara –kulista półotwarta –stożkowa półotwarta –systemu M (wtrysk na ściankę tłoka) λ=1 mieszanka stechiometryczna λ>1 uboga λ<1 bogata Silniki ZI SPI- 1 wtrysk- gaźnik MPI tyle wtrysków co cylindrów Fazy spalania 1 zapłon I okres wstępny spalania (od momentu iskry na swiecy1 do 2 płomienia paliwa 6-9%) II okres rozprzestrzeniania się płomienia (spala się cała dawka paliwa)III okres dopalania (jeśli są Krusze jest lepsza dynamika pojazdu) Komory Występuje jedna w głowicy silnika inne w denku tłoka: -półkulista (dynamiczna, zawory wylotowe duze otwory, świeca centralnie umieszcona, duży stopień sprężania) –Daszkowa (oba zawory duże, wysoki stopień sprężania) –Klinowa (ekonomiczna, -mniej dynamiczne wydłużone spalanie) –Wanienkowe (w małych silnikach) _w tłoku komora Herona

Obieg Sabathe silniki szybkoobrotowe ZS mieszany. 1-2 – izentropowe sprężanie czynnika 2-3- izoch. dopr ciepła przy V=const 3-4- izochory i izobary dopr ciepła przy p=const 4-5-izentropowe rozprężanie 5-1- izochoryczne odprowadzenie ciepła Otto ZI szczególnie z gaźnikowym ukł zas- V=const z doprowadz ciepła przy stałej obj. 1-2 izentropowe sprężanie 2-3- izoch dopr ciepła przy v=const 3-5- izentropowe rozprężenie 5-1- izoch oddanie ciepła Diesla ZS wtrysk paliwa realizowany sprężonym pow p=const. z doprowadz ciepła przy stałym cieśn 1-3-izentropowe spęż 3-4 izobaryczne dopr ciepla 4-5- izentropowe rozprężanie czynnika 5-1- izochoryczne oddanie ciepła Proces napełniania ZI 4 0,07-0,09MPa 340-400K; ZS 4 0,075-0,095MPa 300-360K; turbo 0,9-0,95p_d 2 ZS 310-380K; Sprężanie ZI p_c=0,7-1,5MPa 500-750K; ZS p_c= 3,0-4,5MPa 750-950K; wierzchołek strumienia odległośc od wylotu z rozpylacza do najdalej położonego punktu wierzchołka strumienia. I

I Ciśnienie wtrysku skład i zadymienie spalin większe otworki zwiększają zadymienie zmniejszają ilość NOx Kąt wierzchołkowy strumienia zalezy od kontr dyszy rozpylacza i turbulencji im mniejsze krople Kąt wyprzedzenia wtrysku od podniesienia iglicy (wtrysku) do osiągnięcia GZP Zawirowania pierwotne wymuszone kształtem kolektora dolotoweg i pracą zaworów zawirowania wtórne wym kształtem komory spalania Optymalizacja w ZS odpowiedni moment wtrysku paliwa, czas wtrysku, przebieg wtrysku (ilość przypadająca na OWK) –rozpylenie, fazy dawki, optymalny kształt przewodów dolotowych, minimalizacja oporów przepływu powietrza, kształt zaworów praca, zawirowania w cylindrze Przebieg indykatorowy 1 wtrysk paliwa, I okres spalania- opóźnienie zapłonu 2 samozapłon mieszanki II okres rozprzestrzenienie płomienia w komorze spal 3 koniec okresu spalania (największe ciśnienie) III okres spalenie dyfuzyjne od pkt 4 + wstępnie ewentualne dopalenie II

II IV 4 umowny koniec spalania Miękkie spalanie 0,3-0,6 MPa/ 1°OWK Komory: -płaska otwarta –toroidalna otwara –kulista półotwarta –stożkowa półotwarta –systemu M (wtrysk na ściankę tłoka) λ=1 mieszanka stechiometryczna λ>1 uboga λ<1 bogata Silniki ZI SPI- 1 wtrysk- gaźnik MPI tyle wtrysków co cylindrów Fazy spalania 1 zapłon I okres wstępny spalania (od momentu iskry na swiecy1 do 2 płomienia paliwa 6-9%) II okres rozprzestrzeniania się płomienia (spala się cała dawka paliwa)III okres dopalania (jeśli są Krusze jest lepsza dynamika pojazdu) Komory Występuje jedna w głowicy silnika inne w denku tłoka: -półkulista (dynamiczna, zawory wylotowe duze otwory, świeca centralnie umieszcona, duży stopień sprężania) –Daszkowa (oba zawory duże, wysoki stopień sprężania) –Klinowa (ekonomiczna, -mniej dynamiczne wydłużone spalanie) –Wanienkowe (w małych silnikach) _w tłoku komora Herona