ZASADY PRZEPISYWANIA I REALIZACJI RECEPT:

RECEPTA jest pisemnym poleceniem wydania lub wykonania i wydania leku z apteki.

Osobami uprawnionymi do wystawiania recept są:

- lekarz

-lekarz stomatolog

-felczer

- w wyjątkowych przypadkach farmaceuta.

Recepta jest DOKUMENTEM o charakterze informacyjnym (informacja jaki lek i w jakiej ilości) oraz finansowym (gdy podlega refundacji) – stanowi podstawę do rozliczeń finansowych.

APTEKA MA OBOWIĄZEK PRZECHOWYWAĆ RECEPTY PRZEZ OKRES 5 LAT.

Druki recept przechowuje się w warunkach zapewniających należytą ochronę przed zniszczeniem, utratą lub kradzieżą. W tym czasie NFZ ma prawo do kontrolowania poprawności zrealizowanych przez aptekę recept!!!!

Na druku recepty przepisuje się produkty lecznicze(leki gotowe, leki apteczne, leki recepturowe) i wyroby medyczne.

Informacje z Ustawy Prawo Farmaceutyczne dotyczącej recept lekarskich:

Wystawienie recepty polega na czytelnym naniesieniu na awersie recepty treści oraz złożeniu własnoręcznego podpisu przez osobę uprawnioną

Na recepcie mogą być dokonywane poprawki wyłącznie przez osobę wystawiającą receptę. Poprawki dokonywane na recepcie wymagają dodatkowego odciśnięcia pieczątki i podpisu tej osoby, umieszczonych przy poprawionej informacji.

Na recepcie nie mogą być zamieszczane informacje niezwiązane z jej przeznaczeniem, w tym reklamy.

Dane niezbędne do wystawienia recepty, jeżeli co najmniej jeden z przepisanych leków lub wyrobów medycznych ma być wydany za opłatą ryczałtową, za częściową odpłatnością lub bezpłatnie

• **(dla leków nierefundowanych nie są konieczne)dane dotyczące podmiotu, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę upoważniającą do wystawiania recept na refundowane leki i wyroby medyczne:

NAZWA PODMIOTU, ADRES, REGON, TELEFON

2) dane dotyczące pacjenta:

• imię i nazwisko,

• adres zamieszkania lub miejsce pełnienia służby wojskowej, jeżeli dotyczy,

• wiek - w przypadku pacjenta:

- do lat 18,

- powyżej 65 roku życia,

• **identyfikator oddziału wojewódzkiego Funduszu, w którym ubezpieczony jest pacjent, a jeżeli pacjent nie jest ubezpieczony - znak "X",

• **kod uprawnień dodatkowych pacjenta, a jeżeli pacjentowi nie przysługują te uprawnienia - znak "X"

IB - Inwalida wojenny: wszystkie leki należące do wykazu Rp zarejestrowane na terenie kraju

IW – inwalida wojskowy: ;wszystkie leki refundowane bezpłatnie do wysokości limitu

ZK – oso zasłużony honorowy dawca krwi: wszystkie leki refundowane bezpłatnie do wysokości limitu

AZ – leki związane z chorobami wywołanymi pracą przy azbeście – specjalne wykazy

WP – osoba pełniąca służbę wojskową

• **kod uprawnień dla pacjentów chorujących na choroby określone w przepisach w postaci znaku "P", a jeżeli pacjentowi nie przysługują te uprawnienia - znak "X";

• dane dotyczące przepisanych leków lub wyrobów medycznych

• datę wystawienia recepty;

• dane dotyczące osoby wystawiającej receptę, w tym co najmniej:

=>imię i nazwisko

=>numer prawa wykonywania zawodu lekarza określony w odrębnych przepisach.

Dane dotyczące podmiotu z którym NFZ zawarł umowę i dane lekarza mogą być dodatkowo przedstawione na recepcie techniką służącą do ich automatycznego odczytu, a w szczególności w postaci jedno- lub dwuwymiarowych kodów kreskowych.

!!!!! Jeżeli osoba wystawiająca receptę wystawia ją dla siebie albo dla małżonka, zstępnych lub wstępnych w linii prostej, w części recepty przeznaczonej na wpisanie danych pacjenta wpisuje dodatkowo adnotację: "pro auctore" lub "pro familia". Na recepcie wystawianej z adnotacją "pro auctore" dane dotyczące pacjenta, mogą nie zawierać elementów, które są umieszczone na pieczątce lekarskiej.

DANE DOTYCZĄCE PRZPISANYCH LEKÓW I WYROBÓW MEDYCZNYCH MUSZĄ ZAWIERAĆ:

-> międzynarodową lub handlową nazwę leku albo nazwę handlową wyrobu medycznego;

->postać, w jakiej lek ma być wydany, jeżeli lek jest zarejestrowany w więcej niż jednej postaci;

-> dawkę, jeżeli lek jest zarejestrowany w więcej niż jednej dawce;

-> ilość leku lub wyrobu medycznego, a w przypadku leku recepturowego - nazwę i ilość surowców farmaceutycznych, które mają być użyte do jego sporządzenia

-> sposób dawkowania, w przypadku przepisania:

# ilości leku WIĘKSZEJ NIŻ 2 NAJMNIEJSZE ZAREJESTROWANE OPAKOWANIA

# leku gotowego, zaliczanego do leków bardzo silnie działających lub zawierających w swoim składzie środek odurzający lub substancję psychotropową,

# leku recepturowego zawierającego w swoim składzie substancję bardzo silnie działającą, środek odurzający lub substancję psychotropową.

Jeżeli przepisana dawka jednorazowa lub dzienna leku zawierającego w swoim składzie substancję bardzo silnie działającą, silnie działającą, środek odurzający lub substancję psychotropową przekracza dawkę maksymalną, osoba wystawiająca receptę jest obowiązana obok przepisanej dawki postawić wykrzyknik, zapisać ją słownie oraz umieścić swój podpis.

Poza danymi dotyczącymi przepisanych leków lub wyrobów medycznych można dodatkowo zamieścić:

• polecenie pilnej realizacji przez zamieszczenie adnotacji "Cito"

• zastrzeżenie o konieczności wydania pacjentowi wyłącznie określonego leku przez zamieszczenie adnotacji "nie zamieniać".

FORMA ZAPISU ILOŚCI LEKU NA RECEPCIE:

1. Ilość leku lub wyrobu medycznego określa się cyframi arabskimi przez podanie liczby:

->opakowań oznaczanych adnotacją "op." lub "lag." oraz wielkości opakowania lub

->jednostek dawkowania oznaczanych odpowiednią adnotacją, w szczególności "tabl.", "kaps.", "amp.".

2. Jeżeli wielkość opakowania nie została określona, przyjmuje się, że jest to najmniejsze opakowanie tego leku lub wyrobu medycznego:

* określone w wykazach refundowanych leków i wyrobów medycznych - w przypadku recept na refundowane leki i wyroby medyczne

*zarejestrowane i dopuszczone do obrotu na terenie kraju - przypadku recept na leki i wyroby medyczne niepodlegające refundacji albo recept na refundowane leki i wyroby medyczne

3. Ilość surowca farmaceutycznego przeznaczonego do sporządzenia leku recepturowego określa się cyframi arabskimi, wagowo, w systemie metrycznym lub wykorzystując jednostki międzynarodowe, z tym że:

+ ilość surowca płynnego można podawać w kroplach;

+ ilość surowca będącego środkiem obojętnym, przeznaczonym do nadania odpowiedniej postaci leku, można oznaczać wyrazami "ilość odpowiednia", "quantum satis" lub "q.s.".

ILOŚCI LEKÓW RECEPTACH:

Osoba wystawiająca receptę dla jednego pacjenta może przepisać jednorazowo maksymalnie, bez potrzeby podawania na recepcie sposobu dawkowania:

• dwa najmniejsze opakowania leku lub wyrobu medycznego określone:

- w wykazach refundowanych leków i wyrobów medycznych - w przypadku recept na refundowane leki i wyroby medyczne

-dwa najmniejsze zarejestrowanie opakowania - w przypadku recept na leki i wyroby medyczne niepodlegające refundacji

• 100 sztuk strzykawek do insuliny wraz z igłami,

• 100 sztuk pasków diagnostycznych,

• ilość doustnego środka antykoncepcyjnego niezbędną na sześciomiesięczne stosowanie;

Podając na recepcie sposób dawkowania

• ilość leku lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi na maksymalnie trzymiesięczne stosowanie.

Na jednej recepcie można przepisać podwójną ilość leku recepturowego, jeżeli zostanie zachowana jego trwałość w okresie stosowania.

WYMAGANIA CO DO FORMY RECEPTY:

• Wymiary recepty nie mogą być mniejsze niż 95 mm szerokości i 140 mm długości, a przed danymi dotyczącymi przepisanych leków lub wyrobów medycznych musi wystąpić adnotacja "Rp."

• Jeżeli pacjent przedstawia książeczkę usług medycznych, recepty wystawiane są na kuponach tej książeczki. Recepty mogą być wystawiane na drukach recept zgodnych z wzorem kuponu książeczki usług medycznych, jeżeli umieszczany jest na nich numer potwierdzający identyfikację pacjenta

Recepta, na której przepisano wyłącznie leki i wyroby medyczne niepodlegające refundacji, nie musi odpowiadać wzorowi

Recepty na środki odurzające, substancje psychotropowe lub inne leki, oznaczone symbolem "Rp.w" wystawiane są wyłącznie na drukach w kolorze różowym; druki tych recept są drukami ścisłego zarachowania. Recepty tego typu wystawiane są z kopią, która pozostaje u osoby wystawiającej receptę.

W razie zniszczenia, utraty lub kradzieży takich druków recept upoważniony podmiot lub osoba wystawiająca receptę powiadamiają niezwłocznie Fundusz, przekazując informacje o związanych z tym okolicznościach i numerach tych recept. W takim przypadku niezwłocznie przekazuje, w formie elektronicznej, numery skradzionych druków recept wszystkim aptekom.

Na jednej recepcie można przepisać do pięciu leków gotowych lub wyrobów medycznych albo jeden lek recepturowy.

REALIZACJA RECEPTY:

Realizacja recepty obejmuje:

• potwierdzenie realizacji recepty

Potwierdzenie realizacji recepty dokonywane jest na recepcie i polega na umieszczeniu na niej:

• imienia i nazwiska osoby wydającej lek;

• odręcznego podpisu osoby wydającej lek.

• otaksowanie recepty

Otaksowanie recepty polega na czytelnym naniesieniu na recepcie lub na odrębnym dokumencie przechowywanym łącznie z receptą:

• nazwy leku, jego postaci i dawki, albo nazwy wyrobu medycznego

• wielkości opakowania

• liczby wydanych opakowań

• wartości wydanych opakowań

• rodzaju odpłatności

• wysokości limitu ceny dla wydanej ilości refundowanego leku lub wyrobu medycznego

• opłaty wnoszonej przez pacjenta

• kwoty podlegającej refundacji

Na recepcie lub odrębnym dokumencie osoba wydająca lek umieszcza nazwę i adres apteki, datę realizacji recepty i numer nadany recepcie w aptece

• wydanie przepisanych na niej leków lub wyrobów medycznych przez osobę uprawnioną do wydawania leków i wyrobów medycznych Potwierdzenie realizacji recepty dokonywane jest na recepcie i polega na umieszczeniu na niej:

NIEWŁAŚCIWOŚCI:

!!! Jeżeli na recepcie nie wpisano/wpisano w sposób nieczytelny identyfikator oddziału wojewódzkiego Funduszu - osoba wydająca lek może określić te dane na podstawie odpowiednich dokumentów; osoba wydająca lek umieszcza wówczas na recepcie odpowiednią adnotację oraz swój podpis,

!!! Jeżeli na recepcie nie wpisano/wpisano w sposób nieczytelny kod uprawnień dla pacjenta - osoba wydająca lek przyjmuje, że pacjentowi nie przysługują te uprawnienia,

!!! Jeżeli na recepcie nie wpisano/wpisano w sposób nieczytelny postać leku - osoba wydająca lek może ją określić na podstawie posiadanej wiedzy,

!!! Jeżeli na recepcie nie wpisano/wpisano w sposób nieczytelny dawkę leku - osoba wydająca lek przyjmuje, że jest to najmniejsza dawka leku określona:

- w wykazach refundowanych leków i wyrobów medycznych - w przypadku leków lub wyrobów medycznych refundowanych

- zarejestrowanych w kraju - w przypadku leków lub wyrobów medycznych niewymienionych w wykazach

!!! Jeżeli na recepcie nie wpisano/wpisano w sposób nieczytelny ilość leku oraz:

- określając sposób dawkowania wpisano okres stosowania - osoba wydająca lek przyjmuje obliczoną na tej podstawie ilość leku jako przepisaną przez lekarza;

!!!!!Jeżeli z wpisanych na recepcie: liczby i wielkości opakowań, liczby jednostek dawkowania i sposobu dawkowania wynikają różne ilości leku, osoba wydająca lek przyjmuje najmniejszą z nich jako ilość leku przepisaną przez lekarza.

Osoba wydająca lek nie dopisuje ani nie poprawia na recepcie żadnych danych niezbędnych do wystawienia recepty.

WAŻNOŚĆ RECEPT:
* termin realizacji recept na antybiotyki oraz leki zapisane na pogotowiu (pomoc doraźna), nie może przekroczyć 7 dni  od daty wypisania;
* w przypadku recept na narkotyki (czyli fachowo - leki z grupy I-N i grupy II-P) termin realizacji nie może przekroczyć 14 dni;
* na leki sprowadzane z zagranicy w ramach importu docelowego 120dni oraz w przypadku szczepionek wytwarzanych dla konkretnego pacjenta, termin realizacji został wydłużony do 90 dni (nie można przekraczać tego terminu);
* na pozostałe leki i materiały medyczne czas realizacji nie może przekroczyć 30 dni - tutaj mamy wszystkie "białe" recepty, recepty KUM i wnioski na materiały medyczne.

RECEPTY NA LEK RECEPTUROWY:

Leki recepturowe powinny być sporządzane z surowców wpisanych do rejestrów środków farmaceutycznych lub zamieszczonych FP.Za sporządzony w aptece lek recepturowy pacjent płaci RYCZAŁT (OBECNIE 5 ZŁ) lub ponosi całkowity koszt wykonania leku (taxa laborum+ koszt składników i opakowania). Opłata ryczałtowa dotyczy leków wówczas, gdy:

! recepta spełnia wszystkie wymogi prawidłowości

! do sporządzenia leku użyto SUROWCÓW FARMACEUTYCZNYCH wpisanych do Rejestru Produktów Leczniczych Opuszczonych do Obrotu lub w FP.

! do sporządzenia użyto preparatów gotowych dopuszczonych ponadto do użycia w recepturze (specjalna lista)

! do sporządzenia użyto preparatów gotowych, których ilość w jednej dawce leków jest MNIEJSZA OD NAJMNIEJSZEJ ZAREJESTROWANEJ POSTACI DOUSTNEJ, pod warunkiem, że lek ten jest lekiem refundowanym (znajduje się na listach refundacyjnych).

Jeżeli więc chociażby jeden z leków użytych do sporządzenia leku recepturowego nie znajduje się na liście refundacyjnej, to pacjent płaci całą wartość leku, nawet jeśli sporządzona dawka jest mniejsza od najmniejszej zarejestrowanej.

Dopuszcza się przepisanie na jednej recepcie ilości leku odpowiadającej podwójnej ilości odpowiadającej opłacie ryczałtowej, pod warunkiem, że zostanie zachowana jego trwałość podczas przechowywania.

	1 ryczałt=5zł	2 ryczałty=10 zł
proszki dzielone	20 szt	40 szt
proszki niedzielone	80 g	160g
czopki, globulki, pręciki	12 szt	24szt
roztwory, zawiesiny, emulsje, mikstury do wewnątrz	250 g	500 g
postaci płynne do stosowania zewnętrznego	500 g	1000 g
maści, kremy, mazidła, papki	100 g	200 g
krople do użytku wewnętrznego	40 g	80 g
krople do oczu i uszu, maści ocznych	10 g	20 g

Dopuszczone jest wydanie z apteki max 100 g etanolu 96° (w postaci rozcieńczonej). Jeśli z obliczenia ilości etanolu potrzebnej do sporządzenia recepty wynika, ze ilość ta jest większa niż 100g, to należy zmniejszyć proporcjonalnie ilości wszystkich składników leku: nie zmieniamy stężeń poszczególnych składników, tylko ilość leku.