Konspekt autorstwa mgr inż. leśnictwa

Adama Illera

STUDIUM PODYPLOMOWYM „WYCENY NIERUCHOMOŚCI”

udostępniony studentom Uczelni Warszawskiej

im. Marii Skłodowskiej - Curie

Konspekt wykładów na temat:

Podstawy leśnictwa, wycena lasów i gruntów zadrzewionych.

Warszawa 2013 r. ADAM ILLER

1. PODSTAWY LEŚNICTWA

Definicja lasu.

Ustawa z dnia 28 września 1991r. o lasach, tekst jednolity - Dz.U. z 2011r. Nr 12, poz. 59,

Art. 3.Lasem w rozumieniu ustawy jest grunt:

1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) - drzewami i krzewami oraz runem leśnym - lub przejściowo jej pozbawiony:

a) przeznaczony do produkcji leśnej lub

b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo

c) wpisany do rejestru zabytków,

2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne

i urządzenia turystyczne.

Dane statystyczne.

POWIERZCHNIA GRUNTÓW LEŚNYCH stan w dniu 31.12.2010r. (w/g GUS):

Wyszczególnienie	31.12.2010
	tys. ha
Ogółem	9121^a)

Lasy publiczne	7435
Własność Skarbu Państwa	7351
z tego:
- w zarządzie Lasów Państwowych	7072^b)
- parki narodowe	184
- pozostałe	95
Własnośćgmin	84

Lasy prywatne	1686
z tego:
- osób fizycznych	1587^c)
- wspólnot gruntowych	67^c)
- rolniczych spółdzielni produkcyjnych	6^c)
- inne	26^c)

ponadto grunty związane z gospodarką - 208 tys. ha
ponadto grunty związane z gospodarką - 201 tys. ha

c) łącznie z gruntami związanymi z gospodarką leśną - 0,6 tys. ha

LESISTOŚĆ w % - 29,2 ( 9121 tys. ha )

Opracowany w 1995 roku „Krajowy program zwiększania lesistości” zakłada uzyskanie lesistości około 30% do 2020 roku, natomiast docelową wielkość dla Polski na poziomie 33 - 34% do 2050roku.

Powierzchnia lasów według grup rodzajowych drzew

WYSZCZEGÓLNIENIE	Lasy Państwowe	Parki narodowe	Lasy prywatne i gminne
	tys. ha	%	tys. ha
OGÓŁEM	6935,9	100,0	180,0
Drzewa iglaste:	5384,6	77.7	107,4
sosna i modrzew	4861,9	70,1	68,2
świerk	386,7	5,6	30,1
jodła i jedlica	136,0	2,0	9,1
Drzewa liściaste:	1551,3	22,3	72,6
dąb, jesion, klon, jawor, wiąż	473,8	6,8	8,4
buk	331,0	4,8	37,2
grab	20,3	0,3	1,0
brzoza i robinia akacjowa	396,5	5,7	11,1
olcha	297,5	4,3	13,4
osika, lipa, wierzba	16,5	0,2	1,5
topola	15,7	0,2

(Źródło: BULiGL, GUS -2000r.)

Powierzchnia lasów według klas wieku

WYSZCZEGÓLNIENIE	Lasy Państwowe	Lasy prywatne i gminne
	tys. ha	%
O G Ó Ł E M	6935,9	100,0
w tym zalesiona	6873,6	99,1
I kl. w. (1 - 20 lat )	850,6	12,3
II kl. w. (21 - 40 lat )	1440,3	20,8
III kl. w. (41 - 60 lat )	1547,5	22,3
IV kl. w. (61 - 80 lat )	1345,8	19,4
V kl. w. (81- 100 lat )	886,9	12,8
VI kl.w.(101-120 lat )	367,4	5,3
VII kl. i wyżej	170,1	2,5
KO, KDO, SP	265,0	3,7

(Źródło: BULiGL )

1.3. Podstawowe pojęcia i definicje.

Uprawyleśne - obszary odnowione lub zalesione od chwili ich powstania do osiągnięcia zwarcia.

Drzewa - rośliny wieloletnie wytwarzające zdrewniały naziemny pęd główny (pień) oraz koronę składającą się z pędów bocznych.

Krzewy - rośliny drzewiaste, które nie tworzą wyraźnego pnia, lecz rozgałęziają się do samej ziemi. Ich wysokość wynosi od 1 do 5 m.

Ściółka leśna -nadziemna część opadu leśnego; świeżo zrzucone na powierzchnię gleby nadziemne części roślin (liście, igliwie, gałązki, fragmenty kory, szyszki itp.) oraz ciała i ekskrementy owadów i innych zwierząt żyjących w lesie nie wykazujące jeszcze śladów rozkładu i nie zintegrowane z poziomem podściółki.

Runo leśne - najniższa warstwa roślinności w drzewostanie, złożona z roślin zielonych oraz mchów, porostów i grzybów. Skład gatunkowy runa leśnego zależy od siedliska, zwarcia drzewostanu, stopnia zniekształcenia (degradacji) siedliska przez człowieka i innych czynników.

Nalot - najmłodsze i najniższe (do 0,5m) pokolenie drzew, złożone z gatunków drzewiastych i powstałe z samosiewu.

Podrost - młode podokapowe pokolenie drzew pochodzenia naturalnego lub sztucznego o wysokości od 0,5m do 1/3 wysokości drzewostanu. Wprowadzane
w sposób sztuczny w celu wytworzenia dolnego piętra określane jest jako podsadzenie produkcyjne.

Podszyt -warstwa krzewów oraz drzew, które ze względu na wartość hodowlaną
i formę występowania nie rokują nadziei na wejście do górnego piętra drzewostanu.

Linie podziału powierzchniowego - zespół linii ostępowych (gospodarczych)
i oddziałowych dzielących kompleks leśny na oddziały. Szerokość linii oddziałowej wynosi najczęściej 3-4 m.; gospodarczej czyli ostępowej od 4 do 10 m. Zadaniem linii gospodarczych jest uniezależnienie od siebie sąsiednich drzewostanów przez wytworzenie ścian ochronnych.

Linie podziału przestrzennego - zespół linii podziału powierzchniowego, oraz linii stanowiących pasy przeciwpożarowe, pasy lub rowy graniczne i inne linie,
np. nartostrady, szlaki turystyczne itp.

Drogi leśne - drogi położone w lasach nie będące drogami publicznymi w rozumieniu przepisów o drogach publicznych.

Szkółka leśna - wydzielona powierzchnia na której produkuje się materiał sadzeniowy (siewki, sadzonki) drzew i krzewów leśnych do odnowień i zalesień.

Drzewostan - część lasu jednorodna pod względem budowy, składu gatunkowego, wieku i zwarcia drzew, rodzaju gleby oraz ukształtowania terenu, różniąca się wyraźnie od pozostałych części przynajmniej jedną z tych cech.

Klasa wiekudrzewostanu - umowny okres, zwykle 20-letni umożliwiający zbiorcze przegrupowanie drzewostanów według ich wieku. I kl. wieku obejmuje drzewostany do 20 lat, II - do 40 lat, III - do 60 lat. W młodszych klasach wieku wyróżnia się również podklasy, np. Ia - do 10 lat, Ib - do 20 lat, IIa - do 30 lat, itd.

Drzewostan bliskorębny - drzewostan należący do przedostatniej klasy wieku przyjętej dla drzewostanu rębnego, np. dla sosny IV klasy (60 – 80).

Drzewostan rębny - drzewostan który ze względu na wiek i wymiary drzew umożliwia zaspokojenie określonych potrzeb społecznych na surowiec drzewny (dojrzałość rębna). Drzewostan ten należy do ostatniej klasy wieku określonej
w planie urządzania lasu dla danego gatunku; przykładowo dla sosny V klasa wieku (80 - 100).

Drzewostan przeszłorębny - drzewostan który przekroczył przyjęty wiek rębności.

Definicje i określenia zgodnie z zasadami ewidencji gruntów w Lasach Państwowych:

Drzewostany: uprawy oraz młodniki o zadrzewieniu 0,5 i wyższym, drzewostany
II klasy wieku o zadrzewieniu 0,4 i wyższym, drzewostany III i starszych klas wieku
o zadrzewieniu 0,3 i wyższym, drzewostany w klasie odnowienia i w klasie do odnowienia.

Uprawy: odnowienia i zalesienia od chwili powstania do osiągnięcia zwarcia.

Młodniki: młode pokolenie drzew od osiągnięcia zwarcia do osiągnięcia przez gatunek panujący wymiarów grubizny (początek okresu wydzielania i oczyszczania drzew).

- - - - - - -

Fazy rozwojowe drzewostanu:

- okres uprawy - od założenia uprawy lub powstania odnowienia naturalnego do
nastąpienia zwarcia (do 5-15lat),

- okres młodnika - od zwarcia koron do momentu rozpoczęcia naturalnego procesu
wydzielania (do 15-30lat),

- okres dojrzewania drzewostanu (do 30-50lat):

okres tyczkowiny - okres oczyszczania się drzew z gałęzi i silnego proces wydzielania się drzew,
okres drągowiny - faza rozwojowa w której procesy oczyszczania
i wydzielania się drzew stopniowo słabną,

- okres dojrzałości drzewostanu (od 30-50lat) - faza rozwojowa w której następuje
wzmożony przyrost grubości i spadek przyrostu wysokości,

- drzewostan dojrzały - drzewostan w wieku rębnym, wykazujący wyraźne
zmniejszenie przyrostu masy.

Prace pielęgnacyjne

okres uprawy:

spulchnienie gleby,

niszczenie chwastów,

poprawienie formy drzew,

czyszczenia wczesne

okres młodnika :

czyszczenia późne

formowanie strzał i koron drzew

okres dojrzewania drzewostanu:

trzebieże wczesne

podkrzesywanie drzew

wprowadzanie dolnego piętra drzewostanu lub podszytu

okres dojrzałości drzewostanu:

trzebieże późne

pielęgnowanie dolnego piętra drzewostanu i pokrywy glebowej

przygotowanie drzewostanu do odnowienia naturalnego

Klasa bonitacji drzewostanu - wskaźnik możliwości produkcyjnej siedliska leśnego
i drzewostanu.

Siedliskowy typ lasu - podstawowa jednostka typologicznego podziału siedlisk leśnych łącząca fragmenty lasu o zbliżonym potencjale produkcyjnym.

Gospodarczy typ drzewostanu- skład gatunkowy drzewostanów, do którego
w danych warunkach siedliskowych należy dążyć w ciągu całego cyklu produkcyjnego.

Szacunek brakarski - określenie ilości i jakości masy drzewnej przewidzianej do pozyskania; szacunek ten polega na ocenie ilości masy drewna w poszczególnych klasach jakościowo - wymiarowych określonych
w normach polskich i branżowych.

Sortyment – materiał drzewny stanowiący przedmiot obrotu towarowego, ujednolicony pod względem gatunku drewna, kształtu i wymiarów.

KJW - klasyfikacja jakościowo wymiarowa drewna.

Miąższość drzewa - objętość drewna w części nadziemnej drzewa, tj. w strzale (pniu), gałęziach i pniaku pozostającym po ścięciu drzewa.

Miąższość drzewostanu - suma miąższości drzew tworzących drzewostan.

Grubizna - drewno okrągłe o średnicy w cieńszym końcu bez kory co najmniej 5 cm.

Drobnica użytkowa - sortymenty nie korowanego drewna okrągłego w grubszym końcu do 5 cm przeznaczone do przerobu przemysłowego; np. drobnica leśna
do wyrobu płyt pilśniowych; stanowią ją zdrowe tyczki o grubości w cieńszym końcu
od 0,5 cm, okrzesane gałęzie, kołki faszynowe itp.

Pozyskanie - zespół czynności związanych ze ścinką drzew i wyrobieniem sortymentów.

Zrywka- zespół czynności związany z przemieszczeniem drewna z miejsca ścinki
do punktów załadowczych położonych przy drogach dostępnych dla transportu zmechanizowanego.

Szkodniki pierwotne - owady leśne, które żerują na drzewach żywych i pozornie zdrowych. Zasiedlają przeważnie drzewa osłabione działaniem czynników abiotycznych wywołanych np. brakiem pokarmu w glebie, obniżeniem poziomu wód gruntowych. Do przedstawicieli szkodników pierwotnych zalicza się strzygonia choinówka, osnuja gwiaździsta, brudnica nieparka.

Szkodniki wtórne - owady leśne, które zasiedlają drzewa chore, uszkodzone lub osłabione przez np. pożary, susze, działanie przemysłowych zanieczyszczeń powietrza. Przedstawiciele szkodników wtórnych np., sosny to cetyniec mniejszy, cetyniec większy, drwalnik paskowany, kornik ostrozębny i sześciozębny. Informacje

o obszarach zagrożonych masowym występowaniem szkodników pierwotnych, szkodników wtórnych znajdują się w operatach urządzenia lasu.

1.4. Zasady gospodarki leśnej

Zasady prowadzenia gospodarki leśnej określone zostały w ustawie z dnia 28 września 1991r. o lasach (Tekst jednolity Dz. U. z 2011r. Nr 12, poz. 59, z późn. zm.)

Rozdział 1 - Przepisy ogólne

Art. 5 .1. Nadzór nad gospodarką leśną sprawują:

minister właściwy do spraw środowiska - w lasach stanowiących własność Skarbu Państwa,

2) starosta - w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa.

Rozdział 2 - Gospodarka leśna

Art. 8 . Gospodarkę leśną prowadzi się według następujących zasad:

1) powszechnej ochrony lasów,

trwałości utrzymania lasów,
ciągłości i zrównoważonego wykorzystania wszystkich funkcji lasów,
powiększania zasobów leśnych.

Art. 9. 1. W celu zapewnienia powszechnej ochrony lasów właściciele lasów są obowiązani do kształtowania równowagi w ekosystemach leśnych, podnoszenia naturalnej odporności drzewostanów, a w szczególności do:

wykonywania zabiegów profilaktycznych i ochronnych zapobiegających powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożarów,
zapobiegania, wykrywania i zwalczania nadmiernie pojawiających
i rozprzestrzeniających się organizmów szkodliwych,
ochrony gleby i wód leśnych.

Art. 10.1. W razie wystąpienia organizmów szkodliwych w stopniu zagrażającym trwałości lasów:

1) nadleśniczy, z zastrzeżeniem pkt. 2, wykonuje zabiegi zwalczające
i ochronne,

starosta, z urzędu lub na wniosek nadleśniczego, zarządza wykonanie zabiegów zwalczających, i ochronnych w lasach zagrożonych, nie stanowiących własności Skarbu Państwa, na koszt właściwych nadleśnictw.

( uchylony )
W razie konieczności wykonania zabiegów zwalczających i ochronnych na obszarze dwóch lub więcej nadleśnictw - wykonanie zabiegów, o których mowa
w ust. 1 pkt 1, zarządza dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych.

Art. 11. Jednostka organizacyjna, osoba fizyczna lub prawna odpowiedzialna za powstanie szkody w lasach jest obowiązana do jej naprawienia według zasad określonych w Kodeksie cywilnym.

Art. 12.1. W przypadku braku możliwości ustalenia sprawcy szkody w lasach, powstałej w wyniku oddziaływania gazów i pyłów przemysłowych, oraz w przypadku pożarów lub innych klęsk żywiołowych spowodowanych czynnikami biotycznymi albo abiotycznymi, zagrażających trwałości lasów, koszty zagospodarowania i ochrony związane z odnowieniem lub przebudową drzewostanu finansowane są z budżetu państwa.

2. Decyzję w sprawie przyznania środków na pokrycie kosztów, o których mowa
w ust. 1, wydają:

minister właściwy do spraw środowiska na wniosek Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, zwanego dalej „Dyrektorem Generalnym” -
w odniesieniu do lasów pozostających w zarządzie Lasów Państwowych, będących w użytkowaniu wieczystym oraz lasów przekazanych w użytkowanie na mocy art. 40,
starosta, na wniosek właściciela lasu, po zaopiniowaniu przez nadleśniczego - w odniesieniu do pozostałych lasów, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej.

Art. 13.1. Właściciele lasów są obowiązani do trwałego utrzymanialasów
i zapewnienia ciągłości ich użytkowania, a w szczególności do:

zachowania w lasach roślinności leśnej (upraw leśnych ) oraz naturalnych bagien i torfowisk,
ponownego wprowadzania roślinności leśnej (upraw leśnych) w lasach
w okresie do 5 lat od usunięcia drzewostanu,
pielęgnowania i ochrony lasu, w tym również ochrony przeciwpożarowej,
przebudowy drzewostanu, który nie zapewnia osiągnięcia celów gospodarki leśnej, zawartych w planie urządzenia lasu, uproszczonym planie urządzenia lasu lub decyzji, o której mowa w art. 19 ust. 3 (art. 19 ust. 3 - Dla lasów rozdrobnionych o powierzchni do 10 ha, niestanowiących własności Skarbu Państwa, zadania z zakresu gospodarki leśnej określa decyzja starosty wydana na podstawie inwentaryzacji stanu lasów),
racjonalnego użytkowania lasu w sposób trwale zapewniający optymalną realizację wszystkich jego funkcji przez:
1. pozyskiwanie drewna w granicach nie przekraczających możliwości produkcyjnych lasu,
2. pozyskiwanie surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu
  w sposób zapewniający możliwość ich biologicznego odtwarzania,
  a także ochronę runa leśnego.

2. Zmiana lasu na użytek rolny jest dopuszczalna w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właścicieli lasów.

3. W sprawach, o których mowa w ust. 2:

w stosunku do lasów stanowiących własność Skarbu Państwa decyzję wydaje dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, na wniosek nadleśniczego,
w stosunku do lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa decyzję wydaje starosta na wniosek właściciela lasu.

Art. 13.a. 1. W celu realizacji trwale zrównoważonej gospodarki leśnej Lasy Państwowe obowiązane są w szczególności do:

inicjowania, koordynowania i prowadzenia okresowej oceny stanu lasów
i zasobów leśnych oraz prognozowania zmian w ekosystemach leśnych,
sporządzania okresowych wielkoobszarowych inwentaryzacji stanu lasów oraz aktualizacji stanu zasobów leśnych,
prowadzenia banku danych o zasobach leśnych i stanie lasów.

2. Zadania określone w ust. 1 pkt 2 i 3 realizowane są bez względu na formę własności lasów.

Art. 14 1. Powiększanie zasobów leśnych następuje w wyniku zalesiania gruntów oraz podwyższania produkcyjności lasu w sposób określony w planie urządzenia lasu.

1.5. Zalesianie gruntów rolnych - przepisy prawa.

Ustawa z dnia 28 września 1991 o lasach (Tekst jednolity: Dz. U. z 2011r. Nr 12, poz. 59).

Art. 14. 2. Do zalesienia mogą być przeznaczone nieużytki, grunty rolne nieprzydatne do produkcji rolnej i grunty rolne nieużytkowane rolniczo oraz inne grunty nadające się do zalesienia, a w szczególności:

grunty położone przy źródliskach rzek lub potoków, na wododziałach, wzdłuż brzegów rzek oraz na obrzeżach jezior i zbiorników wodnych,
lotne piaski i wydmy piaszczyste,
strome stoki, zbocza, urwiska i zapadliska,
hałdy i tereny po wyeksploatowanym piasku, żwirze, torfie i glinie.

2a. Wielkość zalesień, ich rozmieszczenie oraz sposób realizacji określa krajowy program zwiększania lesistości opracowany przez ministra właściwego do spraw środowiska, zatwierdzony przez Radę Ministrów.

3. Grunty przeznaczone do zalesienia określa miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

4. Obowiązek zalesiania gruntów ciąży na nadleśniczych w odniesieniu do gruntów
w zarządzie Lasów Państwowych oraz na właścicielach lub użytkownikach wieczystych pozostałych gruntów.

5. Właściciele lub użytkownicy wieczyści gruntów mogą otrzymywać dotację
z budżetu państwa przeznaczone na całkowite lub częściowe pokrycie kosztów zalesienia gruntów, o których mowa w ust. 3. Decyzję w sprawie przyznania środków na pokrycie tych kosztów wydaje starosta na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, po zaopiniowaniu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta),
z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej.

6. (uchylony)

7. Starosta właściwy ze względu na położenie gruntu objętego zalesieniem dokonuje oceny udatności upraw w czwartym lub piątym roku od zalesienia gruntu rolnego oraz przekwalifikuje z urzędu grunt rolny na grunt leśny, jeżeli zalesienia gruntu dokonano na podstawie przepisów o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji
i Gwarancji Rolnej lub na podstawie przepisów o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. (Przepis w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz.427), ustawa weszła w życie 11 kwietnia 2007r.

8. Starosta może powierzyć, w drodze porozumienia, dokonanie oceny udatności upraw nadleśniczemu.

Ustawa z dnia 7 marca 2007r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich
z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich - Dz. U. Nr 64, poz. 427.

Art. 1. Ustawa określa:
1) zadania oraz właściwość organów i jednostek organizacyjnych w zakresie wspierania rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków pochodzących
z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, określonym w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r.
w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny
na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 277
z 21.10.2005, str. 1), zwanym dalej „rozporządzeniem nr 1698/2005” oraz
w przepisach Unii Europejskiej wydanych w trybie tego rozporządzenia;

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 czerwca 2007r.,
w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 (Dz. U. Nr 114, poz. 786).

§ 6. Pomoc na zalesienie w ramach Programu może być przyznana jednemu rolnikowi do powierzchni nie większej niż 20 ha.

§ 7. 1. Pomoc na zalesienie dzieli się na:

wsparcie na zalesienie - stanowiące jednorazową, zryczałtowaną płatność
z tytułu poniesionych kosztów zalesienia i ewentualnego ogrodzenia uprawy leśnej, w przeliczeniu na hektar zalesionych gruntów, wypłaconą w pierwszym roku, licząc od dnia wykonania zalesienia;
premię pielęgnacyjną - stanowiącą zryczałtowaną płatność z tytułu poniesionych kosztów prac pielęgnacyjnych oraz ochrony uprawy leśnej przed zwierzyną, w przeliczeniu na hektar zalesionych gruntów, wypłacaną corocznie przez 5 lat, licząc od dnia wykonania zalesienia;
premię zalesieniową - stanowiącą zryczałtowaną płatność z tytułu utraconych dochodów, wynikających z przeznaczenia gruntów rolnych na grunty leśne,
w przeliczeniu na hektar zalesionych gruntów, wypłacaną corocznie przez

15 lat, licząc od dnia wykonania zalesienia.

1.6. Obrót gruntami leśnymi.

Ustawa z dnia 28 września 1991r. o lasach, tekst jednolity: Dz. U. z 2011r. Nr 12, poz. 59 - uregulowania prawne dotyczące obrotu nieruchomościami leśnymi stanowiącymi własność Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych.

A). Sprzedaż lasów

Art. 38.1.Sprzedaż lasów, gruntów i innych nieruchomości Skarbu Państwa znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych, z zastrzeżeniem art. 40a, może następować w przypadkach:

- zbywania udziałów lasów stanowiących własność Skarbu Państwa we
współwłasnościach,

- regulacji granicy polno - leśnej,

- stwierdzenie przez nadleśniczego nieprzydatności gruntów, budynków i budowli
na potrzeby gospodarki leśnej,

- zmiany przeznaczenia na cele nieleśne i nierolnicze,

- podyktowanych ważnymi względami gospodarczymi lub społecznymi, o ile nie
narusza to interesu Skarbu Państwa.

2. Sprzedaż, o której mowa w ust. 1 pkt 1- 4, wymaga zgody Dyrektora Generalnego, z zastrzeżeniem ust. 3, a sprzedaż, o której mowa w ust. 1 pkt 5, może nastąpić na wniosek Dyrektora Generalnego za zgodą ministra właściwego do spraw środowiska.

3. Nadleśniczy może samodzielnie sprzedać grunty leśne i nieleśne o powierzchni
do 1ha, jeśli stanowią enklawę wśród gruntów innej własności.

4. Sprzedaż lasów, gruntów i innych nieruchomości znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych następuje w drodze przetargu publicznego. W przypadku gdy dwukrotnie przeprowadzony przetarg zakończy się wynikiem negatywnym wówczas przedmiot sprzedaży można zbyć w drodze negocjacji cenowej.

5. W razie sprzedaży położonych w granicach administracyjnych miast lasów, gruntów i innych nieruchomości, o których mowa w ust. 4, gminie służy prawo pierwokupu.

6. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb przeprowadzania przetargu publicznego oraz sposób
i warunki przeprowadzania negocjacji cenowej w przypadku sprzedaży lasów, gruntów i innych nieruchomości znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych, uwzględniając przejrzystość i sprawność zastosowanych procedur.

Wyciąg z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007r.
w sprawie szczegółowych warunków i trybu przeprowadzania przetargu publicznego oraz sposobu i warunków przeprowadzania negocjacji cenowej
w przypadku sprzedaży lasów, gruntów i innych nieruchomości znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych (Dz. U. Nr 78, poz. 532):

§ 1. 1.Przetarg na sprzedaż lasów, gruntów i innych nieruchomości znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych, zwanych dalej „nieruchomościami”, przeprowadza komisja przetargowa powołana przez kierownika jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych zarządzającego sprzedawaną nieruchomością, zwana dalej ”komisją przetargową”.

2. Komisja przetargowa liczy od 3 do 7 członków.

§ 2. 1.Przetarg przeprowadza się w formie:

- przetargu ustnego nieograniczonego

- przetargu pisemnego nieograniczonego

2. Przetarg ustny nieograniczony ma na celu uzyskanie najwyższej ceny.

3. Przetarg pisemny nieograniczony ma na celu wybór najkorzystniejszej oferty, przez którą rozumie się ofertę przedstawiającą najkorzystniejszy bilans między ceną, sposobem jej zapłaty, sposobem wykorzystania nieruchomości oraz innymi elementami podanymi w ogłoszeniu o przetargu.

4. O wyborze trybu przetargu decyduje sprzedający.

§ 6. 2. Jeżeli nieruchomość nie została sprzedana w pierwszym przetargu, przeprowadza się drugi przetarg w terminie nie krótszym niż 30 dni, ale nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia zamknięcia pierwszego przetargu.

3. Cenę wywoławczą nieruchomości w pierwszym przetargu ustala się w wysokości nie niższej niż jej wartość określona przez rzeczoznawcę majątkowego.

4. W drugim przetargu cenę wywoławczą nieruchomości można obniżyć, jednak nie więcej niż o 1/3 wartości, o której mowa w ust.3.

§ 20. Sprzedaż nieruchomości w drodze negocjacji cenowej może być dokonana w okresie nie krótszym niż 30 dni i nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia zamknięcia z wynikiem negatywnym drugiego przetargu.

(Zgodnie z art. 67 ust.2 ustawy o gospodarce nieruchomościami-cena nieruchomości ustalona w rokowaniach z nabywcą nie może być niższa niż 40% wartości.)

B). Nabywanie nieruchomości przez Lasy Państwowe.

Art. 37.1. (ustawa o lasach) - Kierownik jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych , z wyjątkiem kierownika jednostki organizacyjnej, o której mowa
w art. 32 ust 2 pkt. 4, za zgodą Dyrektora Generalnego , może nabywać stanowiące własność osób fizycznych lub prawnych lasy oraz grunty przeznaczone do zalesienia , jak również inne grunty i nieruchomości, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami gospodarki leśnej i nie narusza interesu Skarbu Państwa.

2. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady nabywania przez kierowników jednostek administracyjnych Lasów Państwowych lasów, gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz innych nieruchomości stanowiących własność osób fizycznych i prawnych.

Wyciąg z Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 maja 1998r. w sprawie szczegółowych zasad nabywania przez kierowników jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych lasów, gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz innych nieruchomości stanowiących własność osób fizycznych i prawnych (Dz. U. Nr 69, poz. 450):

§ 1. 1. Las lub grunt przeznaczony do zalesienia może być nabyty w szczególności
w przypadkach:

- bezpośredniej jego przyległości do gruntu pozostającego w zarządzie w zarządzie
Lasów Państwowych,

- zniesienia współwłasności,

- regulacji przebiegu granicy polno leśnej.

2. Inne nieruchomości, w tym zabudowane i przeznaczone do zabudowy, mogą być nabywane, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami gospodarki leśnej prowadzonej przez jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 - 3 ustawy z dnia 28 września 1991r. o lasach.

§ 2. 1. Nabycie lasu, gruntu przeznaczonego do zalesienia oraz innej nieruchomości może nastąpić po uzyskaniu zgody Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, wyrażonej na pisemny wniosek kierownika jednostki organizacyjne Lasów Państwowych.

§ 3. Las, grunt przeznaczony do zalesienia oraz inna nieruchomość mogą być nabyte za cenę nie wyższą od wartości określonej przez rzeczoznawcę majątkowego.

C). Przekazywanie nieruchomości przez Lasy Państwowe.

Art. 38a. 1. (ustawa o lasach) - Nieruchomości przeznaczone na drogi krajowe, stanowiące własność Skarbu Państwa zarządzane przez Lasy Państwowe, stają się nieodpłatnie, z mocy prawa, przedmiotem trwałego zarządu ustanowionego na rzecz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad z dniem, w którym w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej stała się ostateczna.

2. Ustanowienie trwałego zarządu stwierdza starosta w drodze decyzji.

3) Decyzja o której mowa w ust. 2, stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej.

Art. 38b. Lasy Państwowe mogą, w drodze umowy zawartej pomiędzy Dyrektorem Generalnym a Prezesem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, przekazywać nieodpłatnie Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa lasy i grunty, na których nie jest możliwe prowadzenie racjonalnej gospodarki, stanowiące w szczególności enklawy i półenklawy wśród gruntów wchodzących do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Art. 38c.1. W razie zmiany przeznaczenia gruntów leśnych lub rolnych znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych na cele nieleśne lub nierolnicze, dokonanej
w trybie przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w związku
z potrzebami innej jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, przekazanie tych gruntów następuje nieodpłatnie, w drodze umowy o przeniesienie zarządu pomiędzy kierownikiem jednostki organizacyjnej a:

1) nadleśniczym – w przypadku gruntów pochodzących z obszaru jednego
nadleśnictwa,

2) dyrektorem regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych - w przypadku gruntów
pochodzących z obszaru więcej niż jednego nadleśnictwa.

2. Do przejmowania w zarząd Lasów Państwowych lasów, gruntów i innych nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, będących w zarządzie innych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, bądź przekazywania przez Lasy Państwowe w zarząd innych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej zarządzających mieniem Skarbu Państwa takich nieruchomości, bez zmiany ich przeznaczenia, ust.1 stosuje się odpowiednio.

Art. 38d. 1. Na wniosek starosty, wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, grunty, o których mowa w art. 38c ust. 1, oraz nieprzydatne dla potrzeb gospodarki leśnej budynki i budowle, wraz z gruntem niezbędnym do korzystania
z nich, mogą być przekazane przez Lasy Państwowe w użytkowanie wieczyste osobie prawnej lub użytkowanie innej jednostce organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej.

Art. 39. Lasy o których mowa w art. 3 pkt.1 lit. a oraz pkt. 2, pozostające w zarządzie Lasów Państwowych, mogą być za zgodą dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, wydzierżawiane przez nadleśniczego, z zachowaniem celów i zadań gospodarki leśnej określonych w planie urządzenia lasu. Inne nieruchomości,
o których mowa w art.4 ust. 3, pozostające w zarządzie Lasów Państwowych mogą być wydzierżawiane i wynajmowane przez nadleśniczego za zgodą dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych.

Art. 40.1. Dyrektor Generalny, na wniosek zainteresowanego ministra lub organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, może przekazać w użytkowanie wskazanej przez wnioskodawcę jednostce organizacyjnej lasy, grunty oraz inne nieruchomości, bez zmiany ich dotychczasowego przeznaczenia, jeżeli za tym przemawiają względy:

1) obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony granicy państwowej,

2) nauki lub dydaktyki,

3) ochrony przyrody,

4) ochrony ujęć wodnych,

5) przeciwdziałania niebezpieczeństwu powodzi,

6) ochrony wybrzeża morskiego,

7) lecznictwa,

8) ochrony dóbr kultury,

9) wypoczynku ludności,

10) gospodarki rolnej.

2. Przekazanie w użytkowanie wskazanej jednostce organizacyjnej dokonuje Dyrektor Generalny, w drodze umowy, w której określa się termin i warunki użytkowania oraz jednostkę sprawującą nadzór nad gospodarką leśną.

3. W przypadku ustania potrzeb, dla których lasy, grunty oraz inne nieruchomości określone w ust. 1 zostały oddane w użytkowanie, a także w przypadku wykorzystywania ich niezgodnie z celami, dla których zostały oddane w użytkowanie, lub prowadzenia gospodarki leśnej w sposób niezgodny z planem urządzenia lasu Dyrektor Generalny, na wniosek dyrektora regionalnego dyrekcji Lasów Państwowych, pozbawia jednostkę prawa użytkowania.

4. W przypadkach uzasadnionych potrzebami obronności państwa lasy, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, za zgodą ministra właściwego do spraw środowiska, mogą być przez Dyrektora Generalnego wyłączone z zarządu Lasów Państwowych
i przekazane w zarząd jednostce organizacyjnej podległej Ministrowi Obrony Narodowej.

D). Zamiana nieruchomości Lasów Państwowych.

Art. 38e.1. Lasy, grunty i inne nieruchomości Skarbu Państwa pozostające
w zarządzie Lasów Państwowych mogą być przedmiotem zamiany na lasy, grunty
i inne nieruchomości w przypadkach uzasadnionych potrzebami i celami gospodarki leśnej, po ich wycenie przez osoby posiadające uprawnienia z zakresu szacowania nieruchomości.

2. Zamiana dokonana przez:
1) nadleśniczego - wymaga zgody dyrektora regionalnego dyrekcji Lasów
Państwowych;

2) dyrektora regionalnego dyrekcji Lasów Państwowych - wymaga zgody Dyrektora
Generalnego.

Zasady dokonywania transakcji zamian przez PGL LP - Zarządzenie nr 23 Dyrektora Generalnego LP z dnia 27 marca 2009 roku w sprawie dokonywania zamian nieruchomości na podstawie przepisów art. 38e ustawy z dnia 28 września 1991 roku o lasach.

E). Sprzedaż przez Lasy Państwowe nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi i samodzielnych lokali mieszkalnych oraz gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie.

Art. 40a.1. Lasy Państwowe mogą sprzedawać nieruchomości zabudowane budynkami mieszkalnymi i samodzielne lokale mieszkalne, zwane dalej „lokalami”, oraz grunty z budynkami mieszkalnymi w budowie, nieprzydatne Lasom Państwowym.

2. Ustalenie ceny nieruchomości przy sprzedaży, o której mowa w ust. 1, następuje na zasadach ustalonych w przepisach o gospodarce nieruchomościami.

3. Łącznie z lokalami sprzedaje się grunty wraz z przynależnościami, niezbędne do korzystania z lokali. Grunty pod budynkami oraz grunty z budynkami związane, będące przedmiotem sprzedaży, uważa się za grunty wyłączone z produkcji rolnej
i leśnej w rozumieniu przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Grunty te podlegają z urzędu ujawnieniu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz ewidencji gruntów i budynków jako grunty zabudowane.

4. Pracownicy i byli pracownicy Lasów Państwowych mający co najmniej trzyletni okres zatrudnienia w Lasach Państwowych, z wyjątkiem osób, z którymi stosunek pracy rozwiązany został bez wypowiedzenia z winy pracownika, posiadają pierwszeństwo nabycia lokali, których są najemcami i w których mieszkają.
Cena sprzedaży lokalu podlega obniżeniu o 6% za każdy rok zatrudnienia
w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych i o 3% za każdy rok najmu tego lokalu, nie więcej jednak niż o 95%, a spłata należności może zostać rozłożona na 60 rat miesięcznych, przy czym oprocentowanie nie może przekraczać w stosunku rocznym stopy referencyjnej, określającej minimalne oprocentowanie podstawowych operacji otwartego rynku prowadzonych przez Narodowy Bank Polski, powiększonej o 2 punkty procentowe. Jeżeli osobą uprawnioną jest emeryt lub rencista, cena nabycia lokalu ustalona jest na 5% jego wartości.

5. Przepisy ust. 4 stosuje się również do osób bliskich, pozostałych po pracownikach, które w dniu ich śmierci zamieszkiwały razem z nimi. Przez osoby bliskie rozumie się małżonków oraz wstępnych i zstępnych, a także osoby przysposobione.
W razie zbiegu uprawnień do obniżenia należności osób prowadzących wspólne gospodarstwo domowe, okresy zatrudnienia tych osób mogą być sumowane,
przy czym łączna obniżka nie może przekraczać 95% cenysprzedaży lokalu. Uprawnienie to przysługuje tylko przy nabyciu jednego lokalu.

5a. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 5, przysługuje osobom bliskim również
w stosunku do lokalu, którego prawo najmu osoby te uzyskały w zamian za lokal dotychczas zajmowany w dniu śmierci pracownika lub byłego pracownika Lasów Państwowych. Uprawnienie to przysługuje tylko jednej osobie bliskiej i tylko przy nabyciu jednego lokalu.

5b. Lasy Państwowe żądają zwrotu kwoty równej udzielonej bonifikacie po jej waloryzacji, jeżeli nabywca lokalu, o którym mowa w ust. 4, 5 i 5a , przed upływem
5 lat od dnia jego nabycia zbył ten lokal lub wykorzystał nam inne cele niż mieszkalne. Nie dotyczy to zbycia na rzecz osoby bliskiej.

5c. Waloryzacji, o której mowa w ust. 5b, dokonuje się według zasad określonych
w przepisach o gospodarce nieruchomościami.

6. Przepisy ustępu 4 i 5 stosuje się odpowiednio do osób, które są lub były zatrudnione w szkołach leśnych, zakładowych przychodniach i poradniach lekarskich oraz innych jednostkach organizacyjnych leśnictwa.

7. Najemcy nieposiadający uprawnień, o których mowa w ust. 4, 5 i 6, mogą nabywać przeznaczone do sprzedaży lokale, które zajmują co najmniej od trzech lat,
na podstawie umowy najmu, zawartej na czas nieoznaczony, za cenę obniżoną
za każdy rok najmu o 3%, nie więcej jednak niż o 45%. Wymogu zajmowania lokalu przez okres co najmniej trzech lat nie stosuje się do najemców będących organizacjami pozarządowymi, które uzyskały status organizacji pożytku publicznego i prowadzą działalność zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.).

8. Wykaz lokali oraz gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie przeznaczonych do sprzedaży sporządzają dyrektorzy regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych. Wykazy są przedmiotem opinii związków zawodowych. Sprzedaż może być dokonana po zatwierdzeniu wykazu przez Dyrektora Generalnego i ogłoszeniu wykazu w Biuletynie Informacyjnym Lasów Państwowych oraz w prasie. Ogłoszeniu w prasie nie podlega wykaz lokali zasiedlonych. O przeznaczeniu do sprzedaż lokali oraz o terminie do skorzystania z pierwszeństwa nabycia zawiadamia się najemców, o których mowa w ust. 4- 5a, 6 i 7.

9. Pracownicy i byli pracownicy Lasów Państwowych niebędący najemcami lokali przeznaczonych do sprzedaży, pozostających w zarządzie Lasów Państwowych, mają pierwszeństwo nabycia lokali wolnych (pustostanów) lub gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie na warunkach określonych w ust. 4.

10.Jeżeli osoby wymienione w ust. 4-7 nie skorzystają z prawa do nabycia lokalu
w którym mieszkają, w terminie sześciu miesięcy od daty ogłoszenia oferty sprzedaży lokalu w sposób określony w ust. 8, lokal można przekazać nieodpłatnie gminie, łącznie z gruntami i przynależnościami niezbędnymi do korzystania z lokalu, na zasadach określonych w przepisach o przekazywaniu zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe.

11. Jeżeli ofertę kupna lokalu wolnego (pustostanu) lub gruntu z budynkiem mieszkalnym w budowie zgłosi więcej niż jedna osoba, sprzedaż następuje w drodze przetargu ograniczonego, w którym uczestniczyć mogą jedynie osoby uprawnione
na podstawie ust. 9. Przy zapłacie ceny ustalonej w przetargu ograniczonym ust. 4 stosuje się odpowiednio.

12. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb sprzedaży lokali i gruntów z budynkami mieszkalnymi
w budowie oraz kryteria kwalifikowania ich jako nieprzydatne Lasom Państwowym,
a także tryb przeprowadzania przetargu ograniczonego.

Wyciąg z Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 9 kwietnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu sprzedaży lokali i gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie oraz kryteriów kwalifikowania ich jako nieprzydatne Lasom Państwowym,

a także trybu przeprowadzania przetargu nieograniczonego (Dz. U. Nr 52, poz. 327):

§ 1. Nieruchomości zabudowane budynkami mieszkalnymi i samodzielne lokale mieszkalne, zwane dalej „lokalami” oraz grunty z budynkami mieszkalnymi
w budowie, stanowiące odrębną nieruchomość, mogą być sprzedane.

§ 2.1. Sprzedaży o której mowa w § 1, dokonują odpowiednio: nadleśniczy, dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych lub Dyrektor Generalny Lasów Państwowych, zwani dalej „sprzedającymi”, w odniesieniu do zarządzanych lokali oraz gruntów z budynkami mieszkalnymi w budowie, z zastrzeżeniem ust.2.

2. Jeżeli lokal lub grunt z budynkiem mieszkalnym w budowie zamierza nabyć osoba bezpośrednio nim zarządzając, sprzedającym jest kierownik jednostki nadrzędnej.

§ 3. W przypadku korzystania z możliwości rozłożenia na raty należności za nabycie lokalu lub gruntu z budynkiem mieszkalnym w budowie przez osoby o których mowa w art.40a ust.4-6 i 9 ustawy z dnia 28 września 1991r. o lasach (Dz. U. Nr 101
z późniejszymi zmianami) zwaną dalej „ustawą”, spłata należności może być rozłożona na raty miesięczne przy oprocentowaniu rocznym wynoszącym:

6% - przy nie więcej niż 12 ratach

8% - przy 13 i nie więcej niż 24 ratach

10% - przy 25 i nie więcej niż 36 ratach

12% - przy 37 i nie więcej niż 48 ratach

15% - przy więcej niż 48 ratach

§ 4.1. Niezwłocznie po ogłoszeniu w Biuletynie Informacyjnym Lasów Państwowych oraz w prasie lokalnej wykazu lokali oraz gruntów z budynkami mieszkalnymi
w budowie, przeznaczonych do sprzedaży, sprzedający zawiadamia na piśmie osobę uprawnioną do pierwszeństwa nabycia takiego lokalu, zwaną dalej „nabywcą”,
o przeznaczeniu lokalu do sprzedaży oraz o prawie do skorzystania z pierwszeństwa nabycia.

2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:
1) cenę rynkową lokalu,
2) informację o możliwości spłaty należności na raty,
3) datę określającą upływ terminu do skorzystania z prawa nabycia lokalu.

§ 5. Do pisemnego wniosku o nabycie lokalu nabywca, o którym mowa w § 4, załącza:
1) dokumenty potwierdzające okres zatrudnienia w Lasach Państwowych oraz innych jednostkach, o których mowa w art. 40a ust. 6 ustawy,
2) oświadczenie o zamieszkiwaniu z osobą bliską w przypadku, o którym mowa
w art. 40a ust. 5 ustawy,
3) propozycję spłaty należności.

§ 8.1. Lokale mogą być kwalifikowane jako nieprzydatne Lasom Państwowym, jeżeli:

1) wpływy z ich wynajmu są niższe od kosztów ponoszonych przez Lasy Państwowe na ich utrzymanie, na które składają się w szczególności:

podatek od nieruchomości,
koszty utrzymania pracowników administracji i dozoru technicznego,
koszty konserwacji lokalu obciążające Lasy Państwowe,
koszty obowiązkowego ubezpieczenia lokalu,
33% kosztu koniecznego remontu, wynikającego z przeglądu technicznego, albo 20% kosztu adaptacji lokalu do innych celów,

2) stanowią pustostany.

2. Grunty z budynkami mieszkalnymi w budowie mogą być kwalifikowane jako nieprzydatne Lasom Państwowym, jeżeli w szczególności:

1) brak jest środków finansowych na dokończenie inwestycji i nie istnieje możliwość ich uzyskania,

2) ustała przyczyna, dla której rozpoczęto budowę, a dokończenie budowy
z przeznaczeniem na inne cele jest nieopłacalne.

§ 9. Przepisy § 8 nie dotyczą:

mieszkań bezpłatnych przysługujących pracownikom Lasów Państwowych na podstawie art. 49 ust.1pkt. 2 ustawy,
przepis skreślony rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 6 listopada 2002r. (Dz. U. Nr 190, poz. 1592), weszło w życie 30 listopada 2002r.

1.7. Ochrona gruntów leśnych

Zasady ochrony gruntów leśnych oraz rekultywacji i poprawiania wartości użytkowej gruntów określone zostały w ustawie z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 121, poz. 1266 z późniejszymi zmianami):

Rozdział 1 - Przepisy ogólne

Art. 2. 2.Gruntami leśnymi, w rozumieniu ustawy, są grunty:
1) określone jako lasy w przepisach o lasach,

2) zrekultywowane dla potrzeb gospodarki leśnej,

3) pod drogami dojazdowymi do gruntów leśnych.

Art. 3. 2.Ochrona gruntów leśnych polega na:

ograniczaniu przeznaczania ich na cele nieleśne lub nierolnicze;
zapobieganiu procesom degradacji i dewastacji gruntów leśnych oraz szkodom w drzewostanach i produkcji leśnej, powstającym wskutek działalności nieleśnej i ruchów masowych ziemi;
przywracanie wartości użytkowej gruntom, które utraciły charakter gruntów leśnych wskutek działalności nieleśnej;
poprawianiu ich wartości użytkowej oraz zapobieganiu obniżania ich produkcyjności;
ograniczaniu zmian naturalnego ukształtowania powierzchni ziemi.

Art. 4. Ilekroć w ustawie jest mowa o:

6) przeznaczeniu gruntów na cele nierolnicze lub nieleśne - rozumie się przez to ustalenie innego niż rolniczy lub leśny sposobu użytkowania gruntów rolnych oraz innego niż leśny sposobu użytkowania gruntów leśnych;

8) glebach pochodzenia organicznego - rozumie się przez to wytworzone przy udziale materii organicznej, w warunkach nadmiernego uwilgotnienia, gleby torfowe

i murszowe;

9) glebach pochodzenia mineralnego - rozumie się przez to inne gleby niż wymienione w pkt. 8;

11) wyłączeniu gruntów z produkcji - rozumie się przez to rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne użytkowania gruntów;

12) należności - rozumie się przez to jednorazową opłatę z tytułu trwałego wyłączenia z gruntów produkcji;

13) opłacie rocznej - rozumie się przez to opłatę roczną z tytułu użytkowania na cele nierolnicze lub nieleśne gruntów wyłączonych z produkcji, w wysokości 10% należności, uiszczoną: w razie trwałego wyłączenia - przez 10 lat, a w przypadku nietrwałego wyłączenia - przez okres tego wyłączenia, nie dłużej jednak niż 20 lat od chwili wyłączenia tych gruntów z produkcji;

Art. 5. Jeżeli przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej, właściwym w sprawach ochrony gruntów rolnych jest starosta, a gruntów leśnych - dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, z wyjątkiem obszarów parków narodowych, gdzie właściwym jest dyrektor parku.

Rozdział 2

Ograniczanie przeznaczenia gruntów na cele nierolnicze i nieleśne

Art. 6.1. Na cele nierolnicze i nieleśne można przeznaczać przede wszystkim grunty oznaczone w ewidencji gruntów jako nieużytki, a razie ich braku - inne grunty o najniższej przydatności produkcyjnej.

Art. 7.1. Przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, wymaga zgody, o której mowa w ust. 2, dokonuje się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, sporządzonym w trybie określonym
w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

2. Przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne:
2) gruntów leśnych stanowiących własność Skarbu Państwa - wymaga uzyskania zgody Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa lub upoważnionej przez niego osoby,

5) pozostałych gruntów leśnych

- wymaga uzyskania zgody marszałka województwa wyrażonej po uzyskaniu opinii izby rolniczej.

3. Wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 2 pkt 1, 2 i 5, następuje na wniosek wójta
( burmistrza, prezydenta miasta ). Do wniosku dotyczącego gruntów leśnych stanowiących własność Skarbu Państwa wójt ( burmistrz, prezydent miasta ) dołącza opinię dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, a w odniesieniu do gruntów parków narodowych - opinię dyrektora parku.

4. Do wniosku dotyczącego gruntów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, marszałek województwa dołącza swoją opinię i przekazuje wniosek odpowiedniemu ministrowi w terminie do 30 dni od chwili złożenia wniosku przez wójta ( burmistrza, prezydenta miasta ).

Art. 8. Przepisów art. 7 nie stosuje się do kresowego wyłączania gruntów z produkcji, związanego z podjęciem natychmiastowych działań interwencyjnych wynikających
z klęsk żywiołowych lub wypadków losowych.

Art. 9.1.Zasady zaliczania lasów do lasów ochronnych określają przepisy o lasach.

2. W lasach ochronnych mogą być wnoszone budynki i budowle służące gospodarce leśnej, obronności lub bezpieczeństwu państwa, oznakowaniu nawigacyjnemu, geodezyjnemu, ochronie zdrowia oraz urządzenia służące turystyce.

3. W przypadkach uzasadnionych ważnymi względami społecznymi i brakiem innych gruntów lasy ochronne mogą być przeznaczone na inne cele niż określone w ust. 2, po uzyskaniu zgody właściwego organu wymienionego w art. 7 ust. 2.

Rozdział 3

Wyłączanie gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej

Art.11. 1. Wyłączenie z produkcji użytków rolnych wytworzonych z gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIIa, IIIb, oraz użytków rolnych klas IV, IVa, IVb, V i VI wytworzonych z gleb pochodzenia organicznego,
a także gruntów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2-10, oraz gruntów leśnych, przeznaczonych na cele nierolnicze i nieleśne - może nastąpić po wydaniu decyzji zezwalającej na takie wyłączenie.

1a. W decyzji dotyczącej wyłączenia z produkcji użytków rolnych wytworzonych

z gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIIa, IIIb,
a także gruntów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2-10, oraz gruntów leśnych, przeznaczonych na cele nierolnicze i nieleśne określa się obowiązki związane
z wyłączeniem.

2. W odniesieniu do gruntów wchodzących w skład parków narodowych decyzje,
o których mowa w ust. 1 i 1a, wydają dyrektorzy tych parków, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 5.

3. Decyzje, o których mowa w ust. 1-2, dotyczące gruntów wymienionych w art. 8, mogą być wydane po dniu faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji.

Wydanie decyzji, o których mowa w ust. 1-2, następuje przed uzyskaniem

pozwolenia na budowę.

6. Nie wymaga się decyzji, o których mowa w ust. 1-2, jeżeli grunty rolne mają być użytkowane na cele leśne.

Art. 12. 1. Osoba, która uzyskała zezwolenie na wyłączenie gruntów z produkcji, jest obowiązana uiścić należność i opłaty roczne, a w odniesieniu do gruntów leśnych – także jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu. Obowiązek taki powstaje od dnia faktycznego wyłączenia gruntów
z produkcji.

2. Właściciel, który w okresie 2 lat zrezygnuje w całości lub w części z uzyskanego prawa do wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej, otrzymuje zwrot należności, jaką uiścił, odpowiednio do powierzchni gruntów niewyłącznych
z produkcji. Zwrot uiszczonej należności następuje w terminie do trzech miesięcy od dnia zgłoszenia rezygnacji.

3. W razie zbycia gruntów, co do których wydano decyzję, o których mowa w art. 11 ust. 1-2, a niewyłącznych jeszcze z produkcji, obowiązek uiszczenia należności
i opłat rocznych, ciąży na nabywcy, który wyłączył grunt z produkcji. Zbywający jest obowiązany uprzedzić nabywcę o tym obowiązku.

4. W razie zbycia gruntów wyłącznych z produkcji, obowiązek uiszczania opłat rocznych przechodzi na nabywcę. Zbywający jest obowiązany uprzedzić o tym nabywcę.

5. Wysokość jednorazowego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzewostanu stanowi różnicę między spodziewaną wartością drzewostanu w wieku rębności, określonym w planie urządzania lasu, a wartością w chwili jego wyrębu.
W drzewostanach młodszych, w których nie można pozyskać sortymentów drzewnych, odszkodowanie to stanowi wartość kosztów poniesionych na założenie
i pielęgnację drzewostanów.

5a. Minister właściwy do spraw środowiska określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady ustalania jednorazowego odszkodowania, o którym mowa w ust. 5, za przedwczesny wyrąb drzewostanu, uwzględniając wartość drzewostanów, stopień zadrzewienia drzewostanu w wieku wyrębu faktycznego, powierzchnię drzewostanu oraz aktualną cenę sprzedaży 1 m³ drewna.

6. Należność pomniejsza się o wartość gruntu, ustaloną według cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w obrocie gruntami, w dniu faktycznego wyłączenia tego gruntu z produkcji.

9. Należność za wyłączenie z produkcji parków wiejskich oraz gruntów wymienionych w art.. 2 ust. 1 pkt 4 i 10 ustala się jak za grunty pod budynkami i urządzeniami wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych oraz grunty pod zadrzewieniami

i zakrzewieniami śródpolnymi.

11. Należność za wyłączenie z produkcji 1ha gruntu leśnego bez drzewostanu wynosi:

Lp.	Typy siedliskowe lasów	Równowartość ceny 1 m³ drewna w wysokości ogłaszanej przez Główny Urząd Statystyczny
1	Lasy: świeży, wilgotny, łęgowy i górski oraz ols jesionowy i ols górski	2000
2	Lasy: mieszane: świeży, wilgotny i bagienny, wyżynny, górski i ols	1500
3	Bory mieszane: świeży, wilgotny, bagienny, wyżynny i górski	1150
4	Bory: świeży, wilgotny, górski	600
5	Bory: suchy i bagienny	250

12. Należności i opłaty roczne za wyłączenie z produkcji gruntów leśnych w lasach ochronnych są wyższe o 50% od należności i opłat, o których mowa w ust. 11.

13. Należność uiszcza się w terminie do 60 dni od dna, w którym decyzja stała się ostateczna.

14. Opłatę roczną za dany rok uiszcza się w terminie do dnia 30 czerwca tego roku, przyjmując:

2) w odniesieniu do gruntów leśnych za podstawę ustalenia cenę 1 m³ drewna, stosowaną przy wymiarze podatku leśnego w danym roku.

16) Na wniosek organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego marszałek województwa - w odniesieniu do gruntów rolnych, dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych - w odniesieniu do gruntów leśnych, a w odniesieniu do obszarów wchodzących w skład parków narodowych - dyrektor parku mogą umorzyć całość lub część należności i opłat rocznych, a w odniesieniu do gruntów leśnych również jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu w przypadku inwestycji o charakterze użyteczności publicznej z zakresu oświaty i wychowania, kultury, kultu religijnego oraz ochrony zdrowia i opieki społecznej, jeżeli inwestycja ta służy zaspokojeniu potrzeb lokalnej społeczności, oraz dotyczącej powiększenia lub założenia cmentarza, jeżeli obszar gruntu podlegający wyłączeniu nie przekracza 1 ha i nie ma możliwości zrealizowania inwestycji na gruncie nieobjętym ochroną.

Art. 12a. Obowiązek uiszczenia należności i opłat rocznych, a w odniesieniu do gruntów leśnych również jednorazowego odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 1, nie dotyczy wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej na cele budownictwa mieszkaniowego:
1) do 0,05 ha w przypadku budynku jednorodzinnego;

2) do 0,02 ha, na każdy lokal mieszkalny, w przypadku budynku wielorodzinnego.

Rozdział 7

Kontrola wykonania przepisów ustawy

Art. 26.1. Kontrolę stosowania przepisów ustawy sprawują Minister Rolnictwa
i Gospodarki Żywnościowej, Minister Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, marszałkowie województw oraz podmioty wymienione w art. 5 oraz art. 15 ust. 5
i art. 16 ust. 5.

Art. 28.1. W razie stwierdzenia, że grunty zostały wyłączone z produkcji niezgodnie
z przepisami niniejszej ustawy, sprawcy wyłączenia ustala się opłatę w wysokości dwukrotnej należności.

2. W razie stwierdzenia, że grunty przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze lub nieleśne zostały wyłączone z produkcji bez decyzji, o której mowa w art. 11 ust. 1 i 2, decyzję taką wydaje się z urzędu, podwyższając jednocześnie wysokość należności o 10%.

Rozdział 8

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 32.

2. Dochody, o których mowa w art. 12 ust.1 oraz art. 28 ust. 1 - 4, dotyczące gruntów leśnych są dochodami Funduszu Leśnego, o którym mowa w przepisach o lasach.

1.8. Plan urządzenia lasu

Gospodarkę leśną prowadzi się według planu urządzenia lasu (operat urządzenia lasu), lub uproszczonego planu urządzenia lasu. Plan sporządza się na okres 10 lat, w przypadkach uzasadnionych stanem lasu a w szczególności wystąpieniem szkód lub klęsk żywiołowych, plan urządzenia lasu może być opracowany na okresy krótsze. Plan urządzenia lasu zawiera opis i ocenę stanu lasów oraz cele, zadania
i sposoby prowadzenia gospodarki leśnej.

Plan urządzenia lasu powinien zawierać w szczególności:

1) opis lasów i gruntów przeznaczonych do zalesienia, w tym:

a) zestawienie powierzchni lasów, gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz
lasów ochronnych,

b) zestawienie powierzchni lasów z roślinnością leśną (uprawami leśnymi) według
gatunków drzew w drzewostanie, klas bonitacji drzewostanów oraz funkcji lasów,

2) analizę gospodarki leśnej w minionym okresie,

2a) program ochrony przyrody,

3) określenie zadań, w tym w szczególności dotyczących:

a) ilości przewidzianego do pozyskania drewna, określonego etatem
miąższościowym użytków głównych (rębnych i przedrębnych),

b) zalesień i odnowień,

c) pielęgnowania i ochrony lasu, w tym również ochrony przeciwpożarowej,

d) gospodarki łowieckiej,

e) potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej.

(źródło: ustawa z dn. 28 września 1991r. o lasach, tekst jednolity Dz.U.z 2010 r.
Nr 102, poz. 651)

Uproszczony plan urządzenia lasu - plan opracowany dla lasu o obszarze
co najmniej 10 ha, stanowiącego zwarty kompleks leśny, zawierający skrócony opis lasu i gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz podstawowe zadania dotyczące gospodarki leśnej.

Inwentaryzacja stanu lasu - dokumentacja sporządzona dla lasów o powierzchni do 10 ha nie stanowiących własności Skarbu Państwa zawierająca opis lasów
i gruntów przeznaczonych do zalesienia; szczegółowy opis tej dokumentacji zawiera Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, zasobów Naturalnych i Leśnictwa
z dnia 28 grudnia 1998 r w sprawie szczegółowych zasad sporządzenia planu urządzania lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu (Dz.U. z 1999 Nr 3 poz. 16).

Opis taksacyjny lasu:

Cechy adresowe

1)Oddział- podstawowa jednostka podziału powierzchniowego kompleksu leśnego. W terenie równinnym na siedliskach borowych wynosi ca 25ha.

Pododdział - szczegółowy podział powierzchni leśnej (wyłączenie drzewostanowe)
i nieleśnej.

Kryteria tworzenia wyłączeń:

grunt nieleśny wyłącza się jeśli jego powierzchnia przekracza 0,10ha, grunt leśny wyłącza się jeśli jego powierzchnia przekracza 1,00ha, wyjątkowo 0,10ha do 0,50ha.

Podstawy wyłączenia gruntów leśnych:

- kategoria ochronności lasu

- struktura drzewostanu

- siedliskowy typ lasu

- odmienny sposób zagospodarowania

- pochodzenie drzewostanu

- gatunek drzew

- skład gatunkowy (różnica pow. 20%)

- wiek drzewostanu (różnica w przeciętnym wieku drzewostanu: 1-2lat w uprawach
i młodnikach Ia klasy wieku, 2-4 lat w młodnikach Ib klasy wieku, 4-6 lat
w drągowinach II klasy wieku, 6-10 lat w drzewostanach III i IV klasy wieku, 10-20
lat w drzewostanach starszych),

- stopień zadrzewienia (różnica 0,2 i wyżej)

- klasa bonitacji (różnica o 1 klasę bonitacji, o 2 klasy w jakości drzewostanu)

- odmienne zabiegi pielęgnacyjne.

2) Powierzchnia

Podział gruntów leśnych na kategorie użytkowania zgodnie z zasadami zakładania
i prowadzenia ewidencji lasów i pozostałych gruntów Lasów Państwowych:

2.1. grunty zalesione:

drzewostany, to jest:

-uprawy i młodniki I klasy wieku o zadrzewieniu 0,5 i wyższym,

-drzewostany II klasy wieku o zadrzewieniu 0,4 i wyższym

-drewostany III i starszych klas wieku o zadrzewieniu 0,3 i wyższym

-drzewostany w KO i KDO bez względu na zadrzewienie;

plantacje drzew

2.2. grunty nie zalesione:

w produkcji ubocznej, to jest założone na gruntach zaliczonych do lasów :

- plantacje choinek

- plantacje krzewów

- poletka łowieckie

do odnowienia, to jest przejściowo pozbawione drzewostanu i przewidywane
do odnowienia w najbliższych latach, w tym:

- zręby - pozbawione drzewostanu w ciągu ostatnich pięciu lat,

- halizny - pozbawione drzewostanu dłużej niż 5 lat oraz uprawy i młodniki
I klasy wieku o zadrzewieniu niższym niż 0,5

- płazowiny - porośnięte drzewami II klasy wieku o zadrzewieniu do 0,3 włącznie, albo drzewami III i wyższych klas wieku o zadrzewieniu do 0,2 włącznie.

2.3. grunty związane z gospodarką leśną:

budynki i budowle LP, urządzenia melioracji wodnych (w granicach kompleksu leśnego rowy melioracji szczegółowych oraz inne urządzenia melioracji wodnych), linie podziału powierzchniowego, drogi leśne (drogi przebiegające przez las a nie zaliczone do dróg publicznych), tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne,

miejsca składowania drewna, parkingi leśne i urządzenia turystyczne.

Opis wydzielenia

1). Typ siedliskowy lasu - podstawowa jednostka typologiczna podziału siedlisk leśnych łącząca fragmenty lasu o podobnej przydatności dla hodowli lasu. Klasyfikacja siedlisk leśnych została powiązana z wielkoobszarową rejonizacją przyrodniczoleśną.

Kryterium oceny zdolności produkcyjnej siedlisk w ramach krain i dzielnic przyrodniczoleśnych są: warunki glebowe, roślinność dna lasu (runo) i drzewostan.

W zależności od roli lasotwórczej wytypowanych gatunków drzew połączono siedliska w grupy żyznościowe i wilgotnościowe.

Typy siedliskowe lasu wyróżniane w systematyce siedliskowej (dla terenów nizinnych)

Grupy wilgotnościowe siedlisk	Grupy żyznościowe siedlisk
	B bory
s - suche	Bs
św - świeże	Bśw
w - wilgotne	Bw
b - bagienne	Bb

Typy siedliskowe lasu wyróżniane w systematyce siedliskowej (dla terenów wyżynnych i podgórskich)

Grupy wilgotnościowe siedlisk	Grupy żyznościowe siedlisk
	BM bory mieszane
św - świeże	BMwyżśw
w - wilgotne	BMwyżw
b - bagienne	-

Na terenach górskich wyróżnia się 13 typów siedliskowych lasu.

Bory - typy siedliskowe lasu ubogie, w których gatunkiem panującym na nizinach jest sosna, a w górach świerk. Dąb i buk występują tylko w podszycie.

Bory mieszane - typy siedliskowe lasu średnio żyzne, w których gatunkiem panującym jest sosna, dąb jako domieszka wchodzi do górnego piętra. Gatunkiem panującym w górach jest świerk, buk występuje jako gatunek domieszkowy.

Lasy mieszane - typy siedliskowe lasu żyzne, w których współpanuje sosna
z dębem, grab może stanowić domieszkę w piętrze dolnym lub w podszycie, buk
w granicach zasięgu pełni rolę domieszki. W górach gatunkiem panującym może być buk, świerk odgrywa rolę gatunku współpanującego.

Lasy - typy siedliskowe lasu bardzo żyzne, w których gatunkiem panującym jest dąb a w granicach zasięgu buk. Grab może odgrywać rolę gatunku domieszkowego.

2). Gospodarczy typ drzewostanu określa skład gatunków głównych, zgodnie
z właściwościami siedliska. Gatunek główny powinien reprezentować co najmniej 30% całości zapasu drzewostanu. W przypadku występowania 3-ch gatunków jako główne, dopuszcza się obniżenie stopnia reprezentacji do 20%.

3). Wiek rębności - przeciętny wiek osiągnięcia technicznego celu produkcji
w zasadzie wynosi:

- dąb - 140lat

- sosna - 100lat

- św - 90 lat

- grab, lipa, brzoza - 80 lat

- olsza odroślowa - 60lat

- osika - 50-60lat

- topola i olsza szara - 40lat.

Cechy taksacyjne drzewostanu:

1). Warstwa

- jednopiętrowa - warstwa drzew składa się zasadniczo z jednego piętra o niewielkim różnicowaniu wysokości,

- dwupiętrowa - warstwa drzew składa się z dwóch pięter różnej wysokości, przy czym warstwa piętra dolnego przekracza 1/3 wysokości piętra górnego, lecz wierzchołki drzew piętra dolnego nie przenikają do koron piętra górnego,
a jednocześnie miąższość grubizny piętra dolnego stanowi co najmniej 15% miąższości grubizny piętra górnego.

- wielopiętrowa - warstwa drzew składa się z co najmniej trzech poziomów (pięter),

- drzewostany w klasie odnowienia (KO) - drzewostany z reguły rębne
i przeszłorębne, podlegające równocześnie użytkowaniu i odnowieniu pod osłoną,
w których co najmniej 50% powierzchni (a w drzewostanach użytkowanych rębniami IId, IIe, IIIa, IIIb, IIId - co najmniej 30% powierzchni) zostało odnowione naturalnie lub sztucznie gatunkami głównymi o pełnej przydatności hodowlanej i które, z uwagi na konieczność odsłaniania młodego pokolenia, wymagają stosowania rębni złożonych.

- drzewostany w klasie do odnowienia (KDO):

drzewostany rębne i przeszłorębne, a w wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach również młodszych klas wieku, użytkowane w ubiegłym okresie gospodarczym
(10-leciu) rębniami złożonymi w których ten sposób użytkowania będzie kontynuowany w przyszłych okresach gospodarczych, lecz nie spełniających kryteriów odnowieniowych - KO.

2 ) Skład gatunkowy całego drzewostanu lub odpowiedniej jego warstwy (w/g instrukcji urządzania lasu z 2011r.)- określa udział powierzchniowy (powierzchnia zajmowana przez dany gatunek poszczególnych stosunku do całej powierzchni pododdziału) lub ilościowy (liczba drzew). W składzie drzewostanu (warstwy) wykazuje się te gatunki drzew, których udział przekracza 5% liczby drzew lub 5% zajmowanej powierzchni. Formę udziału gatunków domieszkowych o udziale poniżej 5% określa się opisowo (pojedynczo, miejscami).

3) Wiek drzewostanu - ustala się z dokładnością 1 - 2 lat w uprawach i młodnikach Ia podklasy wieku, 3 - 5 lat w młodnikach Ib podklasy wieku, 5 - 10 lat w drągowinach 21 - 60 lat, 10 - 20 lat w drzewostanach starszych. Wiek upraw należy określać według faktycznego wieku sadzonek, nie należy kierować się bezpośrednim rokiem założenia uprawy.

4)Wskaźnik zadrzewienia (stopień zadrzewienia, zadrzewienie) - wyrażone
w ułamku dziesiętnym pokrycie roślinnością leśną powierzchni (dla drzewostanu
do 20 lat ) lub udział miąższości drzewostanu odniesiony do miąższości lasu normalnego (dla drzewostanów starszych od 20lat).

Przykład obliczania zadrzewienia w drzewostanach mieszanych:

So 70 l. I bon - 185 m³ : 388 = 0,48

Db 70 l. II bon - 85 m³ : 332 = 0,25

Brz 70 l. I bon - 25 m³ : 355 = 0,07

Razem: 0,80 (Stopień zadrzewienia wynosi 0,8)

5 ) Zwarcie- określa się stosując 4-stopniową skalę cyfrową:

1 - pełne

2 - umiarkowane

3 - przerywane

4 - luźne

6 ) Pierśnica- grubość (średnica) drzewa, mierzona na wysokości 1,3 m od ziemi

7 ) Wysokość - długość od podstawy do wierzchołka nadziemnej części drzewa (strzały, pnia)

8) Bonitacja drzewostanu - ocena jakości i kwalifikacja drzewostanu na podstawie zdolności produkcyjnej siedliska leśnego dla danego gatunku drzewa. Za miernik bonitacji drzewostanu najczęściej przyjmowana jest przeciętna wysokość, którą porównuje się z wysokością podaną w tablicach zasobności i przyrostu drzewostanów.

9) Jakość drzewostanów

Zgodnie z „Zasadami hodowli lasu” kryteria klasyfikacyjne jakości hodowlanej upraw otwartych określa się dwucyfrowo na podstawie:

stopnia pokrycia powierzchni przez uprawę (wskaźnik zadrzewienia) wyrażonego w procentach,
stopnia obniżenia przydatności hodowlanej uprawy (wyrażony w procentach) w wyniku: oznak chorobowych i innych uszkodzeń wywołanych przez czynniki przyrody żywej i nieożywionej, niewłaściwego składu gatunkowego w stosunku do przyjętego orientacyjnego składu gatunkowego upraw ( ewentualnie
z innych przyczyn).

Kryteria klasyfikacyjne jakości hodowlanej upraw otwartych przyjmuje się następująco:

stopień pokrycia uprawy (wskaźnik zadrzewienia):

1 -81% i więcej,
2 - 50-80%,
3 - poniżej 50%;

Uprawy o pokryciu do 45% (zadrzewienie 0,4 i niżej) uznaje się za uprawy przepadłe i zalicza do halizn;

przydatność hodowlana (cechy zdrowotne, dostosowanie do siedliska, formy zmieszania, ewentualnie inne wady):

1 - uprawy założone prawidłowo, zdrowe, o składzie gatunkowym dostosowanym do siedliska, dopuszczalne pojedyncze wady do 20%,
2 - wady 21-40%,
3 - wady 41% i więcej.

Dwucyfrowy symbol klasyfikacyjny uzyskany w wyniku oceny uprawy otwartej oznacza uprawy:

11 - bardzo dobre,

12 - dobre,

13, 21, 22, 23 - zadawalające,

31, 32, 33 - przepadłe (halizny).

Tabela kryteriów oceny jakości hodowlanej drzewostanów

Cechy zdrowotności	Cechy wzrostu i rozwoju
Opis cech	wskaźnik
Uszkodzenie strzał i koron, występowanie grzybów oraz zjawisko obumierania drzew	wady poj. do 10%
	wady 11- 30%
	wady 31- 50%
	wady ponad 50%

Dwucyfrowy symbol klasyfikacyjny uzyskany w wyniku oceny jakości hodowlanej drzewostanów oznacza:

11, 12 - drzewostany bardzo dobre,

13, 21, 22, 23 - drzewostany dobre,

31, 32, 33 - drzewostany zadowalające,

14, 24, 34 - drzewostany złe.

10). Zasobność grubizny brutto drzewostanów na 1ha/na całkowitej powierzchni.

11). Roczny bieżący przyrost miąższości.

Wskazania gospodarcze - stanowią podstawę do opracowania zadań
gospodarczych na okres najbliższych 10lat.

- - - - - - -

1.9. Funkcje lasów w planach zagospodarowania przestrzennego.

1). Lasy ochronne

a) Minister właściwy do spraw środowiska, w drodze decyzji uznaje las za ochronny lub pozbawia go tego charakteru, na wniosek Dyrektora Generalnego zaopiniowany przez radę gminy - w odniesieniu do lasów stanowiących własność Skarbu Państwa (art. 16.1. ustawy z dnia 28 września 1991r. o lasach , tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 45, poz. 435 z późniejszymi zmianami).

b) Starosta, po uzgodnieniu z właścicielem lasu i po zasięgnięciu opinii rady gminy,
w drodze decyzji, uznaje las za ochronny lub pozbawia go tego charakteru -
w odniesieniu do pozostałych lasów (art. 16.1a. ustawy o lasach).

Rada gminy powinna wyrazić opinię w ciągu dwóch miesięcy od dnia otrzymania wystąpienia o jej wyrażenie. W razie upływu tego terminu uważa się, że rada gminy nie zgłasza zastrzeżeń (art. 16.2. ustawy o lasach).

Za ochronne mogą być uznane lasy:

a) glebochronne (na wydmach nadmorskich i śródlądowych, na stromych i urwistych zboczach górskich na terenach podatnych na usuwiska, na stromych zboczach jarów, wąwozów i wzgórz, w strefie górnej granicy lasów),

b) wodochronne ( u źródlisk i wzdłuż rzek, potoków, jezior, wokół zbiorników wodnych, na obszarach wododziałów w granicach stref ochronnych ujęć i źródeł wody, na siedliskach wilgotnych i bagiennych),

c) wskazujące uszkodzenia drzewostanów na skutek gazów i pyłów emitowanych przez zakłady przemysłowe, stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody,

d) zlokalizowane na stałych powierzchniach badawczych i doświadczalnych ,

e) stanowiące drzewostany nasienne, wyłączone z użytkowania rębnego,

f) chroniące środowisko przyrodnicze w tym:

- położone w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic miast liczących ponad 50tys. mieszkańców,

- położonych w strefach ochronnych wokół uzdrowisk i sanatoriów (do 1000m),

g) stanowiące ostoje zwierząt podlegających ochronie gatunkowej,

h) mające szczególne znaczenie dla obronności i bezpieczeństwa państwa.

Dla określonych powierzchni lasu uznanego za ochronny mogą być ustalone szczególne sposoby prowadzenia gospodarki leśnej, polegające na:

- ograniczeniu pozyskania drewna, choinek, zwierzyny leśnej lub płodów runa
leśnego,

- konieczności wykonania określonych zabiegów w zakresie zagospodarowania
i ochrony lasów,

- zakładaniu i utrzymaniu urządzeń ochronnych,

- ograniczeniu i udostępniania lasu dla ludności (Rozporządzenie Ministra Ochrony
Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 sierpnia 1992r. w sprawie
szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych
zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej - Dz. U. Nr 67, poz. 337).

Zapisy o funkcji ochronnej lasów znajdują się w planie urządzenia lasów (uproszczonym planie urządzenia) oraz powinny być w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy.

2). Lasy gospodarcze

Produkcja surowca drzewnego stanowi główną funkcję tych lasów. Dodatkowo mogą pełnić funkcje ochronną i rekreacyjną. Zapis funkcji lasów gospodarczych
w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego - tereny przeznaczone na cele leśne.

3). Lasy rekreacyjne

Zapis funkcji rekreacyjnej w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego: tereny usług z zakresu turystyki i wczasów (rekreacja zbiorowa), tereny działek rekreacyjnych z dopuszczalną zabudową letniskową (rekreacja indywidualna).

Walory rekreacyjne lasów mogą wynikać z:

- lokalizacji w pobliżu morza, jeziora, rzeki, zbiornika wodnego;

- atrakcyjności rekreacyjnej drzewostanów (drzewostany sosnowe starszych klas
wieku, na siedliskach
borowych, borów mieszanych i lasów mieszanych;)

- łatwości dostępu.

Zmiana w planach zagospodarowania przestrzennego gmin, terenów użytkowanych jako lasy, na inne cele, np.:

- komunikacyjne,

- zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,

- zabudowy rekreacyjnej letniskowej czy usług turystycznych,

- eksploatacji kopalin,

- urządzeń elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych, gazociągów,

- cmentarzy,

- inne,

wymaga decyzji dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych wyłączającej grunt leśny z produkcji leśnej.

2.0. Podatek leśny

Ustawa z 30 października 2002r. o podatku leśnym (Dz. U. Nr 200, poz. 1682
z późniejszymi zmianami).

Art. 1.1. Opodatkowaniu podatkiem leśnym podlegają określone w ustawie lasy
z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna.

2. Lasem w rozumieniu ustawy są grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów
i budynków jako lasy.

Art. 2. 1. Podatnikami podatku leśnego, z zastrzeżeniem ust. 2, są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające osobowości prawnej, będące:

właścicielami lasów, z zastrzeżeniem ust. 3;
posiadaczami samoistnymi lasów;
użytkownikami wieczystymi lasów;
posiadaczami lasów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

2. Obowiązek podatkowy w zakresie podatku leśnego od lasów pozostających
w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, zwanego dalej „Lasami Państwowymi”, oraz wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, nieobjętych obowiązkiem podatkowym na podstawie ust. 1 pkt. 4, ciąży odpowiednio na jednostkach organizacyjnych Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i Lasów Państwowych.

Art. 3. Podstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi powierzchnia lasu, wyrażona w hektarach, wynikająca z ewidencji gruntów i budynków.

Art. 4. 1.Podatek leśny od 1ha za rok podatkowy wynosi, z zastrzeżeniem ust. 3,

równowartość pieniężną 0,220m³ drewna, obliczoną według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.

2. Do ceny, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się kwoty podatku od towaru i usług.

3. Dla lasów ochronnych oraz lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody
i parków narodowych stawka podatku leśnego, o której mowa w ust. 1, ulega obniżeniu o 50%.

4.Średnią cenę sprzedaży drewna, o której mowa w ust. 1, ustala się na podstawie komunikatu prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej ”Monitor Polski” w terminie 20 dni po upływie trzeciego kwartału.

5.Rada gminy może obniżyć kwotę stanowiącą średnią cenę sprzedaży drewna, określoną w ust. 4, przyjmowaną jako podstawa obliczania podatku leśnego na obszarze gminy.

Art. 6. 1.Organem podatkowym właściwym w sprawach podatku leśnego jest wójt
( burmistrz, prezydent miasta ).

Art. 7. 1.Zwalnia się od podatku leśnego:

- lasy z drzewostanem w wieku do 40 lat;

- lasy wpisane indywidualnie do rejestru zabytków;

- użytki ekologiczne.

2. Od podatku leśnego zwalnia się również:

1) uczelnie;

2) publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie lasów zajętych na działalność oświatową;

3) placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk;

4) prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej
w zakresie lasów wymienionych w decyzji w sprawie przyznania statusu zakładu pracy chronionej lub zakładu aktywności zawodowej lub zgłoszonych wojewodzie - zajętych na prowadzenie tego zakładu, z wyłączeniem lasów, które znajdują się
w posiadaniu zależnym podmiotów nie będących prowadzącymi zakład pracy chronionej lub zakład aktywności zawodowej;

5) jednostki badawczo - rozwojowe;

6) przedsiębiorców o statusie centrum - badawczo rozwojowego uzyskanym na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania zajętych na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych.

3. Rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż określone w ust. 1, z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej.

4. Z tytułu zwolnienia od podatku leśnego, o którym mowa w ust. 2 pkt. 6 jednostkom samorządu terytorialnego przysługuje z budżetu państwa zwrot utraconych dochodów.

2. GOSPODARKA ZADRZEWIENIAMI

Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków - Dz. U. z 2001r. Nr 38, poz. 454:

Załącznik nr 6

Zaliczanie gruntów do poszczególnych użytków gruntowych

2. Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione

2) Grunty zadrzewione i zakrzewione

Gruntami zadrzewionymi i zakrzewionymi są grunty porośnięte roślinnością leśną, których pole powierzchni jest mniejsze od 0,1000 ha, a także:

- śródpolne skupiska drzew i krzewów niezaliczone do lasów,

- tereny torfowisk, pokrytych częściowo kępami krzewów i drzew karłowatych,

- grunty porośnięte wikliną w stanie naturalnym oraz krzewiastymi formami wierzb
w dolinach rzek i obniżeniach terenu,

- przylegające do wód powierzchniowych grunty porośnięte drzewami lub krzewami,
stanowiące biologiczną strefę ochronną cieków i zbiorników wodnych,

- jary i wąwozy, pokryte drzewami i krzewami w sposób naturalny lub sztuczny w celu
zabezpieczenia przed erozją, niezaliczone do lasów,

- wysypiska kamieni i gruzowiska porośnięte drzewami i krzewami,

- zadrzewione i zakrzewione tereny nieczynnych cmentarzy, poza zwartymi
kompleksami lasów,

- skupiska drzew i krzewów mające charakter parku, ale niewyposażone
w urządzenia i budowle służące rekreacji i wypoczynkowi.

Grunty zadrzewione i zakrzewione oznacza się symbolem Lz, w przypadku zadrzewień śródpolnych na gruntach objętych klasyfikacją gleboznawczą oznacza się symbolem Lz oraz symbolem użytku gruntowego np.: Lz - R, Lz - Ł, Lz - Ps.

Formy zadrzewień:

- pojedyncza

- rzędowa

- pasowa (co najmniej dwa rzędy)

- grupowa

- kępowa (pow. od 0,02ha - 0,10ha , nie tworząca rzędu lub pasa)

- powierzchniowa (pow. co najmniej 0,10ha nie stanowiąca zadrzewień rzędowych
lub pasowych).

Funkcje zadrzewień:

- zadrzewienia ochronne

- zadrzewienia produkcyjne

- zadrzewienia pełniące funkcje społeczno - kulturowe.

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody - teks jednolity Dz. U. z 2009 roku, nr 151, poz. 1220):

Art. 83. 1. Usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości może nastąpić
z zastrzeżeniem ust. 2, po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta na wniosek posiadacza nieruchomości. Jeżeli posiadacz nieruchomości nie jest właścicielem - do wniosku dołącza się zgodę jej właściciela.

2. Zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków wydaje wojewódzki konserwator zabytków.

3. Wydanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1 i 2, może być uzależnione od przesadzenia drzew i krzewów w miejsce wskazane przez wydającego zezwolenie albo zastąpienia ich innymi drzewami lub krzewami, w liczbie nie mniejszej niż liczba usuwanych drzew lub krzewów.

4. Wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać:

- imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę posiadacza i właściciela
nieruchomości;

- tytuł prawny władania nieruchomością;

- nazwę gatunku drzewa lub krzewu;

- obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm;

- przeznaczenia terenu, na którym rośnie drzewo lub krzew;

- przyczynę i termin zamierzonego usunięcia drzewa lub krzewu

- wielkość powierzchni, z której zostaną usunięte krzewy.

5. Wydanie zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów na obszarach objętych ochroną krajobrazową w granicach parku narodowego albo rezerwatu przyrody wymaga uzyskania zgody odpowiednio dyrektora parku narodowego albo organu uznającego obszar za rezerwat przyrody.

6. Przepisów ust.1 i 2 nie stosuje się do drzew i krzewów:

w lasach
owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej
do rejestru zabytków, oraz w granicach parku narodowego lub rezerwatu przyrody - na obszarach nie objętych ochroną krajobrazową;
na plantacjach drzew i krzewów;
których wiek nie przekracza 5 lat;
usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych;
(uchylony)
usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów położonych między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wałów przeciwpowodziowych i terenów w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału;
które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu
stanowiących przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji
właściwego organu.
10) usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu ze względu na potrzeby
związane z utrzymaniem urządzeń melioracji wodnych szczegółowych.

Art. 84. 1. Posiadacz nieruchomości ponosi opłaty za usunięcie drzew lub krzewów.

2 Opłaty nalicza i pobiera organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie
drzew lub krzewów.

Opłaty za usunięcie drzew lub krzewów oraz termin ich usunięcia, przesadzenia lub posadzenia innych drzew lub krzewów ustala się w wydanym zezwoleniu.

4 Organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów odracza,
na okres 3 lat od dnia wydania zezwolenia, termin uiszczenia opłaty za ich
usunięcie, jeżeli zezwolenie przewiduje przesadzenie ich w inne miejsce lub
zastąpienie innymi drzewami lub krzewami.

5 Jeżeli przesadzone albo posadzone w zamian drzewa lub krzewy zachowały
żywotność po upływie 3 lat od dnia ich przesadzenia albo posadzenia lub nie
zachowały żywotności z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości,
należność z tytułu ustalonej opłaty za usunięcie drzew lub krzewów podlega
umorzeniu przez organ właściwy do nalicznia i pobierania opłat.

5a Jeżeli przesadzone lub posadzone inne drzewa lub krzewy nie zachowały
żywotności w okresie do 3 lat od dnia przesadzenia lub posadzenia, posiadacz
nieruchomości jest obowiązany niezwłocznie do uiszczenia opłaty za usunięcie
drzew.

Opłaty za usunięcie drzew lub krzewów, związane z budową dróg publicznych, pomniejsza się o koszty poniesione na tworzenie zadrzewień w miejsce usuniętych drzew lub krzewów, w granicach pasa drogowego.

Art. 85. 1. Opłatę za usunięcie drzew ustala się na podstawie stawki zależnej od obwodu pnia oraz rodzaju i gatunku drzewa.

2. Stawki opłat za usunięcie drzew nie mogą przekraczać za jeden centymetr obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm:

270 zł – przy obwodzie do 25 cm;
410 zł – przy obwodzie od 26 do 50 cm;
640 zł – przy obwodzie od 51 do 100 cm;
1.000 zł – przy obwodzie od 101 do 200 cm;
1.500 zł – przy obwodzie od 201 do 300 cm;
2.100 zł – przy obwodzie od 301 do 500 cm;
2.700 zł – przy obwodzie od 501 do 700 cm;
3.500 zł – przy obwodzie powyżej 700 cm.

(Stawki na 2013 rok - Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 25 września 2012 roku w sprawie stawek opłat
za usuniecie drzew i krzewów oraz stawek kar za zniszczenie zieleni - M.P.2012.747)

3. Jeżeli drzewo rozwidla się na wysokości poniżej 130 cm, każdy pień traktuje się
jako odrębne drzewo.

4. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia:

stawki dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew,
współczynniki różnicujące stawki w zależności od obwodu pnia

- kierując się zróżnicowanymi kosztami produkcji poszczególnych rodzajów
i gatunków drzew oraz wielkościami przyrostu obwodu pni drzew.

5. Stawkę za usunięcie jednego metra kwadratowego powierzchni pokrytej krzewami ustala się w wysokości 200zł.

6. Opłatę za usunięcie drzew lub krzewów z terenu uzdrowisk, obszaru ochrony uzdrowiskowej, terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz terenów zieleni są o 100% wyższe od opłat ustalonych na podstawie stawek, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i ust. 5.

7. Stawki, o których mowa w ust. 2, ust. 4 pkt 1 i ust. 5, podlegają z dniem 1 stycznia każdego roku waloryzacji o prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów
i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjęty w ustawie budżetowej.

8. Minister właściwy do spraw środowiska, w terminie do 31 października każdego roku, ogłasza, w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wysokość stawek, o których mowa w ust. 7 i art. 89 ust. 8.

Art. 86. 1. Nie pobiera się opłat za usunięcie drzew:

na których usunięcie nie jest wymagane zezwolenie;
na których usunięcie osoba fizyczna uzyskała zezwolenie na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej;
jeżeli usunięcie jest związane z odnową i pielęgnacją drzew rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków;
które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych;
które zagrażają bezpieczeństwu ruchu drogowego oraz kolejowego albo bezpieczeństwu żeglugi;
w związku z przebudową dróg publicznych i linii kolejowych;
które posadzono lub wyrosły na nieruchomości po zakwalifikowaniu jej
w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane;
z terenów zieleni komunalnej, z parków gminnych, z ogrodów działkowych
i z zadrzewień, w związku z zabiegami pielęgnacyjnymi drzew i krzewów;
które obumarły lub nie rokują szansy na przeżycie, z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości;
topoli o obwodzie pnia powyżej 100 cm, mierzonego na wysokości 130 cm, nienależących do gatunków rodzimych, jeżeli zostaną zastąpione
w najbliższym sezonie wegetacyjnym drzewami innych gatunków;
jeżeli usunięcie wynika z potrzeb ochrony roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową lub ochrony siedlisk przyrodniczych;
z grobli stawów rybnych;
jeżeli usunięcie było związane z regulacją i utrzymaniem koryt cieków naturalnych , wykonywaniem i utrzymaniem urządzeń wodnych służących kształtowaniu zasobów wodnych oraz ochronie przeciwpowodziowej w zakresie niezbędnym do wykonania i utrzymania tych urządzeń.

2. Przepisy ust. 1 pkt 1-9 i 11-13 stosuje się odpowiednio do usuwania krzewów.

Art. 88. 1. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta wymierza administracyjną karę pieniężną za:

1) zniszczenie terenów zieleni albo drzew lub krzewów spowodowane niewłaściwym wykonywaniem robót ziemnych lub wykorzystaniem sprzętu mechanicznego albo urządzeń technicznych oraz zastosowaniem środków chemicznych w sposób szkodliwy dla roślinności;

2) usuwanie drzew lub krzewów bez wymaganego zezwolenia;

3) zniszczenie drzew krzewów lub terenów zieleni spowodowane niewłaściwym wykonaniem zabiegów pielęgnacyjnych.

2. Uiszczenie kary następuje w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca wysokość kary stała się ostateczna.

3. Termin płatności kar wymierzonych na podstawie ust. 1 odracza się na okres 3 lat, jeżeli stopień uszkodzenia drzew lub krzewów nie wyklucza zachowania ich żywotności oraz możliwości odtworzenia korony drzewa i jeżeli posiadacz nieruchomości podjął działania w celu zachowania żywotności tych drzew lub krzewów.

4. Kara jest umarzana po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o odroczeniu kary
i po stwierdzeniu zachowania żywotności drzewa lub krzewu albo odtworzeniu korony drzewa.

5. W razie stwierdzenia braku żywotności drzewa lub krzewu albo nieodtworzenia korony drzewa karę uiszcza się w pełnej wysokości, chyba że drzewa lub krzewy nie zachowały żywotności z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości.

6. Karę nałożoną za zniszczenie terenów zieleni umarza się w całości, jeżeli posiadacz nieruchomości odtworzył w najbliższym sezonie wegetacyjnym zniszczony teren zieleni.

7. Na wniosek, złożony w ciągu 14 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary, o której mowa w ust. 1, stała się ostateczna, karę można rozłożyć na raty na okres nie dłuższy niż 5 lat.

8. Decyzje w sprawach, o których mowa w ust. 3-7, podejmuje wójt, burmistrz albo prezydent miasta.

Art. 89. 1. Administracyjną karę pieniężną, o której mowa w art. 88 ust. 1, ustala się, z zastrzeżeniem ust. 5, w wysokości trzykrotnej opłaty za usunięcie drzew
lub krzewów ustalonej na podstawie stawek, o których mowa w art. 85 ust. 4 pkt 1, ust. 5 i 6.

2. Jeżeli ustalenie obwodu lub gatunku zniszczonego lub usuniętego bez zezwolenia drzewa jest niemożliwe, z powodu wykarczowania pnia i braku kłody, dane do wyliczenia administracyjnej kary pieniężnej ustala się na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego, powiększając ją o 50 %.

3. Jeżeli ustalenie obwodu zniszczonego lub usuniętego bez zezwolenia drzewa jest niemożliwe, z powodu braku kłody, obwód do wyliczenia administracyjnej kary pieniężnej ustala się, przyjmując najmniejszy promień pnia i pomniejszając wyliczony obwód o 10 %.

4. Jeżeli ustalenie wielkości powierzchni zniszczonych lub usuniętych bez zezwolenia krzewów nie jest możliwe, z powodu usunięcia gałęzi i korzeni, wielkość tę przyjmuje się na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego.

5. Stawki kar za zniszczenie jednego metra kwadratowego terenu zieleni wynoszą:

1) dla trawników - 46 zł;

2) dla kwietników - 395 zł.

(Stawki na 2013 rok - Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 25 września 2012 roku
w sprawie stawek opłat za usuniecie drzew i krzewów oraz stawek kar za zniszczenie zieleni - M.P.2012.747)

6. Kary ustalone, nieuiszczone w wyznaczonym terminie, podlegają wraz
z odsetkami za zwłokę przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

7. Kary nie uiszcza się po upływie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin jej wniesienia.

8. Stawki kar, o których mowa w ust. 5, podlegają z dniem 1 stycznia każdego roku waloryzacji o prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjęty w ustawie budżetowej.

9. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, tryb nakładania administracyjnych kar pieniężnych, o których mowa w art. 88 ust. 1, kierując się potrzebą przeciwdziałania niszczeniu terenów zieleni, drzew i krzewów oraz usuwaniu drzew i krzewów bez wymaganego zezwolenia.

M.P.2012.747

OBWIESZCZENIE

MINISTRA ŚRODOWISKA¹⁾

z dnia 25 września 2012 r.

w sprawie stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów oraz stawek kar za zniszczenie zieleni na rok 2013

(M.P. z dnia 17 października 2012 r.)

Na podstawie art. 85 ust. 8 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U.
z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.²⁾) ogłasza się:

1) maksymalne stawki opłat za usuwanie drzew za jeden centymetr obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm, których, wysokość jest określona w załączniku nr 1 do obwieszczenia;

2) stawki dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew, których wysokość jest określona w załączniku nr 2 do obwieszczenia;

3) stawkę za usunięcie jednego metra kwadratowego powierzchni pokrytej krzewami
w wysokości 243,22 zł;

4) stawki kar za zniszczenie jednego metra kwadratowego terenu zieleni w wysokości:

a) dla trawników - 55,93 zł,

b) dla kwietników - 480,37 zł.

¹⁾ Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 248, poz. 1493 i Nr 284, poz. 1671).

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1241 i Nr 215, poz. 1664, z 2010 r. Nr 76, poz. 489 i Nr 119, poz. 804, z 2011 r. Nr 34, poz. 170, Nr 94, poz. 549, Nr 208, poz. 1241 i Nr 224, poz. 1337 oraz z 2012 r. poz. 985.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1

MAKSYMALNE STAWKI OPŁAT ZA USUWANIE DRZEW ZA JEDEN CENTYMETR OBWODU PNIA MIERZONEGO NA WYSOKOŚCI 130 CM

Lp.	Wielkość obwodu pnia w cm	Stawki opłat za 1 cm w zł
1	do 25	328,34
2	od 26 do 50	498,61
5	od 51 do 100	778,33
4	od 101 do 200	1.216,14
5	od 201 do 300	1.824,21
6	od 301 do 500	2.553,88
7	od 501 do 700	3.283,56
8	powyżej 700	4.256,49

ZAŁĄCZNIK Nr 2

STAWKI DLA POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW I GATUNKÓW DRZEW^*)

Lp.	Rodzaje, gatunki i odmiany drzew	Stawki w zł za 1 cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm
1	Topola, olsza, klon jesionolistny, wierzba, czeremcha amerykańska, grochodrzew	13,16
2	Kasztanowiec, morwa, jesion amerykański, czeremcha zwyczajna, świerk pospolity, sosna zwyczajna, daglezja, modrzew, brzoza brodawkowata, brzoza omszona	35,78
3	Dąb, buk, grab, lipa, choina, iglicznia, głóg - forma drzewiasta, jarząb, jesion wyniosły, klon z wyjątkiem klonu jesionolistnego, gatunki i odmiany ozdobne jabłoni, śliwy, wiśni i orzecha, leszczyna turecka, brzoza (pozostałe gatunki i odmiany), jodła pospolita, świerk (pozostałe gatunki i odmiany), sosna (pozostałe gatunki i odmiany), żywotnik (wszystkie gatunki), platan klonolistny, wiąz, cyprysik	87,04
4	Jodła (pozostałe gatunki i odmiany), tulipanowiec, magnolia, korkowiec, miłorząb, metasekwoja, cis, cypryśnik, bożodrzew	328,34

Objaśnienie:

^*) Za usunięcie drzew rodzajów i gatunków innych niż określone w załączniku do obwieszczenia stawki ustala się jak dla drzew o podobnej wartości przyrodniczej wymienionych w tym załączniku.

3. ZASADY OKREŚLANIA WARTOŚCI NIERUCHOMOŚCI LEŚNYCH ORAZ ZADRZEWIONYCH I ZAKRZEWIONYCH

PODSTAWY PRAWNE

Nieruchomość leśna - pojęcie umowne (nie zdefiniowane w przepisach) stosowane do określenia lasu stanowiącego odrębną nieruchomość.

Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późniejszymi zmianami)

Rozdział 5

Odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości

Art. 135. 1. Jeżeli ze względu na rodzaj nieruchomości nie można określić jej wartości rynkowej, gdyż tego rodzaju nieruchomości nie występują w obrocie, określa się jej wartość odtworzeniową”.

2 Przy określaniu wartości odtworzeniowej nieruchomości, oddzielnie określa się wartość gruntu i oddzielnie wartość jego części składowych.

5. Przy określaniu wartości drzewostanu leśnego albo zadrzewień, jeżeli
w drzewostanie znajdują się materiały użytkowe, szacuje się wartość drewna znajdującego się w tym drzewostanie. Jeżeli w drzewostanie nie występuje materiał użytkowy lub wartość drewna, które może być pozyskane, jest niższa od kosztów zalesienia i pielęgnacji drzewostanu, szacuje się koszty zalesienia oraz koszty pielęgnacji drzewostanu do dnia wywłaszczenia.

Wyciąg z Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wyceny nieruchomości
i sporządzania operatu szacunkowego - Dz. U. Nr 207, poz. 2109 z dnia 21.09. 2004r. Data wejścia w życie - 22. 09 2004r.

§ 18.1. Przy określaniu wartości nieruchomości przeznaczonych na cele rolne lub leśne, w przypadku braku transakcji rynkowych stosuje się metodę wskaźników szacunkowych gruntów.

2. Przy stosowaniu metody, o której mowa w ust. 1, wartość gruntu określa się jako iloczyn wskaźnika szacunkowego 1ha gruntu i ceny 1 decytony ziarna żyta albo ceny 1m³ drewna.

3. Cenę ziarna żyta przyjmuje się z rynku lokalnego. Cenę drewna, skorygowaną
o koszty jego pozyskania i przemieszczenia do miejsca odbioru transportem mechanicznym, przyjmuje się z rynku lokalnego albo nadleśnictwa właściwego dla miejsca położenia nieruchomości lub nadleśnictw sąsiednich. Cenę drewna przyjmuje się jako średnią ważoną z uwzględnieniem rodzaju sortymentów sprzedawanego drewna.

4. Klasy gruntów przyjmuje się według danych z katastru nieruchomości, a przy określaniu typów siedliskowych lasów wykorzystuje się dane z planów urządzenia lasów. Okręg podatkowy przyjmuje się według przepisów
o podatku rolnym.

5. Wskaźniki szacunkowe gruntów, w zależności od klasy gruntów lub grupy typu siedliskowego i okręgu podatkowego, określa załącznik do rozporządzenia.

§ 19. Przy stosowaniu metody wskaźników szacunkowych gruntów uwzględnia się następujące poszczególne cechy:

1) w odniesieniu do nieruchomości przeznaczonych na cele rolne - położenie
w stosunku do głównych dróg, jakość dróg dojazdowych, zagrożenie erozją, trudność uprawy, kulturę rolną, wielkość zanieczyszczeń środowiska, strukturę użytków gruntowych, występowanie urządzeń melioracyjnych, występowanie infrastruktury utrudniającej agrotechnikę;

2) w odniesieniu do nieruchomości przeznaczonych na cele leśne - stopień degradacji siedliska leśnego, szkodliwe oddziaływanie przemysłu na drzewostan, masowe występowanie szkodników, położenie w stosunku do siedlisk i głównych dróg, możliwość przemieszczenia drewna do miejsca odbioru transportem mechanicznym, jakość dróg dojazdowych, rodzaje gruntów przyległych, walory rekreacyjne.

§ 45. 1. Przy określaniu wartości nieruchomości zadrzewionych, zakrzewionych lub leśnych, położonych w strefie zainwestowania miejskiego, udostępnionych publicznie lub przeznaczonych na te cele, stanowiących parki, ogrody ozdobne, zieleńce lub lasy ochronne, w razie braku transakcji rynkowych przyjmuje się, że wartość tych nieruchomości stanowi suma wartości gruntu oraz wartości drzew, krzewó i innych roślin znajdujących się na tym gruncie, przy czym:

dla określenia wartości gruntu przyjmuje się, że wartość 1 m² tych gruntów jest równa 50% wartości 1 m² gruntów o przeznaczeniu przeważającym wśród gruntów przyległych;
dla określenia wartości drzew, krzewów i innych roślin ustala się koszt ich nasadzenia oraz pielęgnacji do dnia określenia ich wartości.

2. Przy określaniu wartości gruntów wchodzących w skład nieruchomości, o których mowa w ust. 1, położonych poza strefami zainwestowania miejskiego, w razie braku transakcji rynkowych dokonanych na gruntach przyległych, stosuje się metodę wskaźników szacunkowych gruntów.

3. Przy określaniu wartości nieruchomości zadrzewionych, zakrzewionych lub leśnych, spełniających funkcje ochronne, rekreacyjne lub krajobrazowe, uwzględnia się szczególne funkcje tych nieruchomości.

STANDARD V.6. zasady określania wartości nieruchomości leśnych oraz zadrzewionych i zakrzewionych (obowiązuje od dn. 01.07.2003r.).

STANDARD V.6. od dn. 01.01. 2008 roku do dobrowolnego stosowania jako zasada dobrej praktyki zawodowej. Status w PKZW - Tymczasowa nota interpretacyjna

Zakres wykorzystania Standardu.

Standard dotyczy :

nieruchomości leśnych,
nieruchomości przeznaczonych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na cele produkcji leśnej,
części składowych nieruchomości leśnych,
nieruchomości stanowiących grunty zadrzewione i zakrzewione.

Procedury szacowania nieruchomości leśnych i zadrzewionych

Wartość nieruchomości określana jest jako łączna wartość gruntu z drzewostanem, lub oddzielnie szacowany jest grunt i drzewostan. Wyceniając nieruchomości leśne, zadrzewione i zakrzewione określa się ich wartość rynkową lub odtworzeniową.

1. Wartość rynkową nieruchomości leśnej, zadrzewionej i zakrzewionej określa się

przy zastosowaniu podejścia porównawczego, podejścia dochodowego lub podejścia

mieszanego. Zastosowanie tych podejść wymaga uwzględnienia szczególnych cech

nieruchomości leśnych, zadrzewionych i zakrzewionych:

dla nieruchomości leśnych niezabudowanych i nie przeznaczonych pod

zabudowę:

cechy taksacyjne drzewostanu wynikające z zasad określonych w instrukcji

urządzania lasu, a w szczególności: skład gatunkowy, wiek, bonitacja (dla każdego gatunku wchodzącego w skład drzewostanu), stopień zadrzewienia, jakość techniczna, przydatność hodowlana, formy zmieszania,

siedliskowy typ lasu,
stan zagospodarowania i stopień degradacji siedliska leśnego,
położenie nieruchomości w strefie szkodliwego oddziaływania przemysłu na

drzewostany (pyły i gazy emitowane przez przemysł, szkody górnicze,

zanieczyszczenie gleb),

położenie nieruchomości w obszarach:

zagrożonych masowym występowaniem szkodników pierwotnych,
zagrożonych lub opanowanych przez szkodniki wtórne,

lokalizacja i położenie, w odniesieniu do dróg głównych oraz siedlisk (działek

siedliskowych),

wyposażenie w budowle i urządzenia służące produkcji leśnej,
występowanie szczególnych cech mających wpływ na zdolność produkcyjną

siedliska leśnego (sąsiedztwo gruntów przyległych, trudności hodowli,

pozyskania i zrywki drewna),

walory rekreacyjne nieruchomości.

dla nieruchomości leśnych zabudowanych lub przeznaczonych do zabudowy:
1. lokalizacja i położenie,
2. różnorodność istniejącej lub możliwej zabudowy oraz stan tej zabudowy,
3. występowanie gruntów o różnej przydatności do zabudowy,
4. wyposażenie w sieci infrastruktury technicznej.

dla nieruchomości zadrzewionych i zakrzewionych:

możliwość generowania dochodu z pozyskiwania surowca drzewnego,
możliwości przeprowadzenia zrywki (warunki zrywki),
dostępność i związana z tym możliwość transportu drewna,
walory rekreacyjne, ekologiczne i środowiskowe.
1. Podejście porównawcze - metody:
- porównania parami
- korygowania ceny średniej
- analizy statystycznej rynku

1.2.Podejście dochodowe - metody:

- inwestycyjna - stosuje się jeżeli z rynku lokalnego można uzyskać informacje o wysokości czynszów dzierżawnych lasów, oraz wysokości współczynnika kapitalizacji (cena transakcyjna/dochód roczny), dla nieruchomości z drzewostanami o podobnych cechach taksacyjnych.

W_N = D_cz x k

W_N – wartość nieruchomości,

D_cz – dochód roczny z czynszu dzierżawnego,

k – współczynnik kapitalizacji.

zysków - stosuje się określając wartość nieruchomości przynoszących

dochód którego nie można określić metodą inwestycyjną. Dochód z nieruchomości ustala się w wysokości równej udziałowi właściciela nieruchomości w zyskach z działalności prowadzonej na nieruchomości.

1.3. Podejście mieszane - metody:

wskaźników szacunkowych gruntów ( można stosować przy określaniu

wartości nieruchomości leśnych oraz przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cela leśne, w przypadku braku transakcji rynkowych)

2. Wartość odtworzeniową nieruchomości leśnej, zadrzewionej i zakrzewionej określa się przy zastosowaniu podejścia kosztowego. Zastosowanie tego podejścia dotyczy:

nieruchomości leśnych których częściami składowymi są drzewostany

stanowiące uprawy i młodniki,

nieruchomości leśnych objętych wywłaszczeniem w których wartość rynkowa

drzewostanu jest niższa od jego wartości odtworzeniowej,

nieruchomości zadrzewionych objętych wywłaszczeniem

w których wartość rynkowa drzew jest niższa od ich wartości odtworzeniowej,

nieruchomości zadrzewionych lub zakrzewionych stanowiących parki

wiejskie udostępnione publicznie o których mowa w § 46 Rozporządzenia

Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad

wyceny nieruchomości oraz zasad i trybu sporządzania operatu
szacunkowego.

Podejście kosztowe - metody:

- kosztów odtworzenia - techniki:

szczegółowa,
wskaźnikowa.

3. Określenie wartości części składowych nieruchomości leśnych, zadrzewionych i zakrzewionych.

3.1. Wycena gruntów leśnych oraz zadrzewionych i zakrzewionych (bez drzewostanu).

3.1.1. Wartość gruntu leśnego określona w podejściu mieszanym , metodą wskaźników szacunkowych gruntów ( w przypadku braku transakcji rynkowych), określa się stosując wzór:

W_gL = (N_Szi,j ∙ P_i) ∙ C_1m³_dr(1 + v₁ + v₂ + ...+ v_n)

gdzie:

N_Szi,j - wskaźnik szacunkowy dla i-tej grupy typu siedliskowego

lasów oraz j-tego okręgu podatkowego,

P_i - powierzchnia nieruchomości leśnej w i-tej grupie typu siedliskowego,

C_1m³_dr- cena 1 metra sześciennego drewna, uwzględniająca kosztypozyskania i zrywki( zmiana: skorygowana/uwzględniająca - RRM Dz.U.2011.165.985) przyjmuje się z rynku lokalnego lub nadleśnictwa właściwego dla miejsca położenia nieruchomości oraz nadleśnictw sąsiednich,

v₁, v₂, ... , v_n- współczynniki korekcyjne wynikające z cech nieruchomości leśnych: stopień degradacji siedliska leśnego, szkodliwe oddziaływanie przemysłu na drzewostan, masowe występowanie szkodników, położenie w stosunku do siedlisk i głównych dróg, jakość dróg dojazdowych, możliwości przeprowadzenia zrywki, rodzaje gruntów przyległych oraz walory rekreacyjne.

Współczynniki korekcyjne „v_i” ustala rzeczoznawca i mogą przyjmować wartości:

Nr cech	Cechy rynkowe	Ocena	Współczynniki korekcyjne v_i
1.	Stopień degradacji siedliska leśnego	- bardzo dobry - dobry - częściowo zdegradowane - znacznie zdegradowane	+0,10 +0,05 - 0,05 - 0,10
2.	Położenie nieruchomości w strefie szkodliwego oddziaływania przemysłu na drzewostany (czynniki o charakterze abiotycznym)	- nie występuje - uszkodzenia słabe - uszkodzenia średnie - uszkodzenia silne	+0,20 +0,05 - 0,10 -0,20
3.	Położenie nieruchomości w obszarach zagrożonych masowym występowaniem szkodników pierwotnych	- nie występuje - występuje	+0,05 - 0,05
4.	Położenie nieruchomości w obszarach zagrożonych lub opanowanych przez szkodniki wtórne	- nie występuje - występuje	+0,05 - 0,05
5.	Położenie nieruchomości w odniesieniu do drogi głównej lub działki siedliskowej	- bardzo dobre - dobre - słabe	+0,10 +0,05 - 0,10
6.	Możliwości przeprowadzenia zrywki (warunki)	- bardzo dobre - dobre - średnie - trudne - b. trudne	+0,20 +0,10 0,00 - 0,10 - 0,20
7.	Jakość drogi dojazdowej	- bardzo dobra - dobra - niska	+0,10 +0,05 - 0,05
8.	Sąsiedztwo użytków przyległych	- bardzo korzystne - korzystne - przeciętne - niekorzystne	+0,05 0,00 - 0,05 - 0,10
9.	Walory rekreacyjne nieruchomości	- bardzo dużej - przydatności	+0,10
		- duża przydatność	+0,05
		- mała przydatność	0,00
		- nieprzydatne	-0,05

3.1.2. Wartość gruntu zadrzewionego i zakrzewionegookreślona w podejściu mieszanym , metodą wskaźników szacunkowych gruntów ( w przypadku braku transakcji rynkowych), określa się stosując wzór:

(2)

gdzie:

- wskaźnik szacunkowy wyrażony w decytonach ziarna żyta dla 1ha gruntu ornego dla i-tej klasy bonitacyjnej i obiektu położonego w j-tym okręgu podatkowym; wskaźnik szacunkowy ustala się, przyjmując 50% wskaźnika dla gruntu ornego w klasie bonitacyjnej przyjętej dla tych gruntów, z tym że dla klasy III i klasy IV stosuje się odpowiednio wskaźniki szacunkowe gruntu ornego dla klas IIIb i IVb,

P - powierzchnia nieruchomości zadrzewionej i zakrzewionej w i-tej, klasie bonitacyjnej,

C_q - cena jednej decytony ziarna żyta, ustalona z rynku lokalnego dla miejsca położenia nieruchomości,

v_i - współczynniki korekcyjne wynikające z innych cech nieruchomości niż klasa bonitacyjna i położenie w okręgu podatkowym, mające wpływ na wartość gruntu:

- możliwość generowania dochodu z pozyskiwania surowca drzewnego,
- możliwość zrywki drewna,
- dostępność i związana z tym możliwość transportu drewna,
- walory rekreacyjne i ekologiczne, oraz inne cechy mające wpływ na wartość
nieruchomości.

Współczynniki korekcyjne „v_i” ustala rzeczoznawca majątkowy.

Skale ocen cech gruntów zadrzewionych i zakrzewionych oraz wynikających z tych cech współczynników korekcyjnych.

Numer cechy	Cechy rynkowe	Ocena	Współczynniki korekcyjne
1.	Możliwość przeprowadzenia zrywki (warunki)	bardzo dobre	+ 0,20
		dobre	+ 0,10
		średnie	0,00
		trudne	- 0,10
		bardzo trudne	- 0,20
2.	Dostępność i związana z tym możliwość transportu drewna (warunki dojazdu)	droga utwardzona	+ 0,10
		droga gruntowa	0,00
		brak dojazdu	- 0,10
3.	Walory rekreacyjne	bardzo duża przydatność	+ 0,10
		duża przydatność	+ 0,05
		mała przydatność	0,00
		nieprzydatne	- 0,05

Aktualnie, za pomocą powyższej metody wskaźników szacunkowych, otrzymuje się bardzo niskie wartości gruntów zadrzewieniowych. Z powyższego powodu proponuje się wartośćbazową gruntu zadrzewieniowego (NxPxC), określać następująco:

przyjąć 50% wartości rynkowej gruntu ornego na rynku lokalnym, gdy podana jest klasa bonitacyjna gruntu zadrzewieniowego;
przyjąć wartość rynkową gruntu ornego klasy VI z rynku lokalnego, gdy brak jest określenia bonitacji gruntu zadrzewieniowego

(żródło: „Podstawy rolnictwa i wycena nieruchomości rolnych” pod redakcją R. Cymermana).

3.2. Wycena drzewostanów i zadrzewień (bez gruntu)

3.2.1. Wartość rynkową drzewostanów w wieku bliskorębnym, rębnym oraz pojedynczych drzew należy ustalić uwzględniając ich miąższość całkowitą oraz udziały określonych sortymentów w miąższości grubizny ustalone na podstawie szacunku brakarskiego. Podziału na sortymenty dokonuje się z uwzględnieniem klasyfikacji jakościowo wymiarowej obowiązującej w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe.

Wartość rynkową drzewostanów ( bliskorębnych, rębnych i przeszłorębnych) określa się stosując wzór :

W_D= [(V_G . r_i) (k₁. U₁. C₁ + k₂. U₂. C₂+...k_i . U_i .C_i +...k_n . U_n . C_n) + V_DR . k_DR . C_DR]

gdzie:

V_G - miąższość grubizny z korą określonego gatunku drzew występujących w drzewostanie (w przypadku drzewostanów mieszanych),

r_i - współczynniki do obliczenia miąższości netto (bez kory) odczytane
z tabeli (poniżej),

k₁, k₂, ...k_i ...k_n - wskaźnik (procent) udziału w grubiźnie całkowitej określonych sortymentów drewna ustalony na podstawie szacunku brakarskiego,

C₁, C₂,...C_i,... C_n - ceny sprzedaży przez właściwe terytorialne nadleśnictwo ze względu na położenie nieruchomości określonych sortymentów drewna, lub ceny tych sortymentów występujące na rynku lokalnym ,

U₁, U₂, ...U_i ...U_n- wskaźnik redukcyjny ceny sprzedaży 1 m³ drewna C₁, C₂, ...C_i ...C_n o koszty pozyskania i zrywki odniesiony do określonych sortymentów stosowany przez właściwe terytorialnie nadleśnictwo,

V_DR - miąższość drobnicy określona ze wzoru V_dr = V_G · P%

P - procentowy udział miąższości drobnicy w miąższości grubizny

odczytany z tablic na podstawie wielkości pierśnicy (d) i wysokości (h) przeciętnego drzewa w drzewostanie,

k_DR - wskaźnik (procent) przeliczający miąższość drobnicy całkowitej na miąższość drobnicy użytkowej mającej wartość handlową,

C_DR - cena sprzedaży drobnicy użytkowej stanowiącej drobnicę tyczkową lub gałęziową przez właściwe terytorialne nadleśnictwo, lub ceny tej drobnicy występujące na rynku lokalnym; ceny te uwzględniają pozyskanie drobnicy przez nabywcę.

Współczynniki służące do obliczania miąższości netto ( r_i).

Rodzaj drzewa	Klasy wieku
	II
Sosna, modrzew	0,72
Świerk, jodła, daglezja	0,78
Dąb, jesion, klon, jawor, wiąz i inne twarde liściaste	0,70
Buk, grab	0,81
Brzoza, olsza	0,73
Osika, topola, wierzba, lipa	0,74

Przy określaniu miąższości grubizny w drzewostanach w wieku bliskorębnym, rębnym i starszych należy stosować metodę całkowitego pomiaru pierśnic drzew w tym drzewostanie.

3.2.2. Wartość rynkową drzew określa się stosując wzór :

gdzie:

v_G- miąższość grubizny drzewa z korą odczytana z tablic na

podstawie pomierzonej pierśnicy i wysokości drzewa,

r_i- współczynnik do obliczania miąższości netto (bez kory),

odczytany z tabeli nr 3 zawartej w komentarzu do
Standardu na podstawie rodzaju drzewa oraz klasy wieku;

współczynnik ten stosujemy do tych gatunków drzew, dla

których z tablic miąższości odczytujemy miąższość grubizny

łącznie z korą;

k_i- wskaźnik udziału w grubiźnie całkowitej określonego i-tego

sortymentu;

C_i- cena sprzedaży przez właściwe terytorialne nadleśnictwo

określonego i-tego sortymentu ;

U_i- wskaźnik redukujący ceny sprzedaży „C_i” i-tego sortymentu

o koszty pozyskania i zrywki;

3.2.3. Wartość rynkową drzewostanów młodszych z wyjątkiem upraw i młodników, które nie zostały jeszcze zaliczone do bliskorębnych, a które wytworzyły sortymenty średnio-wymiarowe określa się
w zależności od celu wyceny:

według zasad określonych w punkcie (3.2.1.),
jako iloczyn wskaźnika wartości 1 ha drzewostanu na pniu odczytanego z tablic wskaźników wartości drzewostanów opracowanych przez Instytut Badawczy Leśnictwa
i ustalonego przez rzeczoznawcę majątkowego stopnia zadrzewienia stosując wzór:

w przypadku drzewostanów jednogatunkowych:

W = W_S Z P C · U

gdzie:

W_S- wskaźnik wartości 1 ha drzewostanu na pniu

wyrażony w m³ drewna dla określonego gatunku, klasy

bonitacji, wieku i wieku rębności z „Tablic wskaźników

wartości drzewostanów”, opracowanych przez Instytut

Badawczy Leśnictwa (T. Partyka; T.Trampler),

Z - stopień zadrzewienia ustalony przez rzeczoznawcę
majątkowego,

P - pole powierzchni drzewostanu w ha,

C - cena 1 metra sześciennego drewna tartacznego iglastego

WBO z rynku lokalnego lub nadleśnictwa właściwego dla

miejsca położenia nieruchomości,

U - wskaźnik redukujący cenę sprzedaży drewna tartacznego

iglastego (WBO) o koszty pozyskania i zrywki,

w przypadku drzewostanów mieszanych; w tym przypadku określa się wartość

drzewostanów jako sumę wartości poszczególnych gatunków drzew
i ustalonych przez rzeczoznawcę majątkowego stopni zadrzewienia
odniesionych do tych gatunków:

W =· U

gdzie:

Z_i- cząstkowy stopień zadrzewienia dla i- tego gatunku, przy spełnieniu warunku, że suma cząstkowych zadrzewień daje stopień zadrzewienia całego drzewostanu tj.

Z = ∑Z_i

ⁱ⁼¹

Parametry W_s, P, C i U zdefiniowano we wzorze dla drzewostanów jednogatunkowych

3.2.4. Wartość odtworzeniową drzewostanów w podejściu kosztowym, metodą kosztów odtworzenia, techniką szczegółową, określa się stosując wzór:

W = W_Ki · P · k_1,i · k_2,i

gdzie:

W_Ki- ponoszone koszty związane z przygotowaniem gleby do założenia uprawy, zalesieniem lub odnowieniem, pielęgnacją, ochroną uprawy w zależności od składu gatunkowego drzewostanu i jego wieku, odniesione do powierzchni 1 ha, we właściwym terytorialnie nadleśnictwie lub występujące na rynku lokalnym ze względu na położenie nieruchomości,

P - pole powierzchni drzewostanu w hektarach,

k_1,i- współczynnik uwzględniający jakość hodowlaną drzewostanów ustaloną na podstawie kryteriów podanych w instrukcji urządzania lasu. Współczynnik k_1,i przyjmuje następujące wartości w zależności od jakości drzewostanu:

k_1,1 = 1,0 jakość bardzo dobra i dobra,

k_1,2 = 0,9 jakość zadawalająca,

k_1,3= 0,8 jakość zła.

k_2,i - współczynnik uwzględniający wypady i przerwy w uprawach i młodnikach, które są przewidziane do poprawek i uzupełnień. Współczynnik k_2,i przyjmuje następujące wartości w zależności od stopnia zadrzewienia określającego stopień zdatności lub stopień pokrycia powierzchni drzewami.

k_2,1 = 1,0 gdy stopień zadrzewienia ustalony przez
rzeczoznawcę majątkowego wynosi 0,8 i wyżej,

k_2,2 = 0,8 gdy stopień zadrzewienia wynosi 0,7,

k_2,3 = 0,6 gdy stopień zadrzewienia wynosi 0,5-0,6.

3.2.5. Wartość odtworzeniową drzewostanów w podejściu kosztowym metodą kosztów odtworzenia, techniką wskaźnikową, określa się stosując wzory:

W = W_K · Z · P · C · U · k_1,i

gdzie:

W_K- wskaźnik wartości kosztów poniesionych na założenie i pielęgnację 1 ha drzewostanu wyrażony w m³ drewna dla określonego gatunku, klasy bonitacji i wieku drzewostanu odczytany z tablic wskaźników opracowanych przez Instytut Badawczy Leśnictwa (T.Partyka, T.Tramper),

Z - stopień zadrzewienia ustalony przez rzeczoznawcę majątkowego,

P - pole powierzchni drzewostanu w ha,

C - cena 1m³ drewna tartacznego iglastego WBO z rynku lokalnego lub nadleśnictwa właściwego do miejsca położenia nieruchomości,

U- wskaźnik redukujący cenę sprzedaży drewna o koszty pozyskania i zrywki,

-+ k_1,i - współczynnik uwzględniający jakość hodowlaną drzewostanów ustaloną na podstawie kryteriów podanych w instrukcji urządzania lasu. Współczynnik k_1,i przyjmuje następujące wartości w zależności od jakości drzewostanu:

k_1,1 = 1,0 jakość bardzo dobra i dobra,

k_1,2 = 0,9 jakość zadawalająca,

k_1,3= 0,8 jakość zła.

3.2.6. Wartość odtworzeniową drzew i krzewów w parkach wiejskich udostępnionych publicznie, o których mowa w § 45 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004r. w sprawie wyceny nieruchomości
i sporządzania operatu szacunkowego, określa się stosując wzór:

W_Drzewa = K_p.g+K_s+K_p.o

gdzie:

K_p.g- koszty związane z przygotowaniem gleby do nasadzenia rośliny,

K_s- koszty nabycia bądź wytworzenia sadzonki,

K_p.o- koszty pielęgnacji i ochrony.

Przy określaniu kosztów jednostkowych stosuje się ceny rynkowe.

4. METODY OKREŚLANIA MIĄŻSZOŚCI DRZEW STOJĄCYCH
I DRZEWOSTANÓW

Miąższość drzew stojących można określić za pomocą metod:

tablicowych (miąższość określonego gatunku drzewa obliczona na podstawie pierśnicy i wysokości: aktualnie najczęściej stosowane: „Tablice miąższości drzew stojących”, autorzy: M. Czuraj, B. Radwański, S. Strzemeski - 1960r., oraz „Tablice miąższości kłód odziomkowych i drzew stojących”,
autor: M. Czuraj. 1991r.;).
szacunkowych:

- miąższość określona na podstawie wzoru Denzina:

V = 0,001 x d_1,3²

gdzie:

V - miąższość wyrażona w m³

d_1,3 - pierśnica wyrażona w cm.

Miąższość określona za pomocą wzoru Denzina w oparciu o tylko jedną cechę (pierśnica) daje wielkości przybliżone, dobre tylko dla określonych wysokości drzew. Dla wysokości odbiegających od wysokości normalnych (dla wzoru Denzina), należy stosować procentowe poprawki miąższości, na plus lub minus zależnie od kierunku odbiegania w stosunku do wysokości normalnej

Procentowe wartości poprawek do wzoru Denzina dla poszczególnych gatunków drzew.

Gatunek	Wysokość normalna	Za każdy metr wysokości
		poniżej wysokości normalnej odjąć % miąższości
sosna	30	3
świerk	26	4
jodła	25	4
buk i dąb	26	5

Metody określania miąższości drzewostanu:

pomiarowe (pomiar pierśnic wszystkich drzew w drzewostanie i wysokości

w poszczególnych przedziałach pierśnic),

pomiarowo - szacunkowe:

- metoda powierzchni próbnych (pomiar miąższości drzew na powierzchni
próbnej x wielkość powierzchni drzewostanu/wielkość powierzchni próbnej),

- metoda matematyczno – statystyczna:

M_1ha = G_D x H x F

M_1ha – miąższość drzewostanu na powierzchni 1ha,

G_D – powierzchnia przekroju pierśnicowego ( m²),

H – przeciętna wysokość drzewostanu( m),

F – drzewostanowa liczba kształtu

Powierzchnię przekroju pierśnicowego drzewostanu na 1ha można określić za pomocą powierzchni relaskopowych, „blaszką” Bitterlicha.

Ten sposób nie wymaga pomiaru pierśnic wszystkich drzew w drzewostanie ani na powierzchni próbnej.

G_D = x k

gdzie:

G_D - powierzchnia przekroju pierśnicowego drzew określonego gatunku w drzewostanie na powierzchni 1ha (m²),

i - liczba drzew określonego gatunku spełniająca warunek „blaszki Bitterlicha „ na wszystkich powierzchniach

próbnych, w drzewostanie,

n - liczba powierzchni próbnych w drzewostanie

k - współczynnik zależny od kąta nachylenia terenu (zakres: od 1,01 przy kącie nachylenia 6-9^o do 1,56 przy kącie nachylenia 50^o).

szacunkowe (miąższość drzewostanu na 1ha odczytana z tablic zasobności drzewostanów x powierzchnia drzewostanu x stopień zadrzewienia).

5. KLASYFIKACJA JAKOŚCIOWO - WYMIAROWA (KJW)

Normy KJW wprowadzone zostały od dn. 1 lipca 1993 roku. Jakościowo - wymiarowa klasyfikacja drewna opiera się na podziale go na trzy kategorie grubości:

drewno wielkowymiarowe (W) - wyrabiane w pojedynczych sztukach o średnicy w górnym końcu bez kory od 14cm wzwyż,
drewno średniowymiarowe (S) - wyrabiane w pojedynczych sztukach, sztukach grupowo, i stosach, o średnicach bez kory: górnej od 5cm wzwyż i dolnej do 24cm,
drewno małowymiarowe (M) - wyrabiane w stosach, o średnicy dolnej bez kory do 5 cm, w korze do 7cm, oraz karpina i zrębki.

Dla drewna wielkowymiarowego obowiązują dwie normy: drewno wielkowymiarowe iglaste i drewno wielkowymiarowe liściaste. W przypadku drewna średniowymiarowego i małowymiarowego w jednej normie połączono drewno iglaste
i liściaste.

Kategorie grubości drewna podzielone są na klasy lub grupy jakościowo - wymiarowe, które uszeregowane są według malejących wymiarów i jakości.

Drewno o szczególnych walorach użytkowych klasyfikowane jest w oparciu
o ramowe warunki techniczne:

- ramowe warunki techniczne na drewno okleinowe,

- ramowe warunki techniczne na drewno łuszczarskie,

- ramowe warunki techniczne na słupy teletechniczne.

ROZPORZĄDZENIE

RADY MINISTRÓW

z dnia 14 lipca 2011 r.

zmieniające rozporządzenie w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego

(Dz. U. z dnia 11 sierpnia 2011 r.)

§ 18. 1. Przy określaniu wartości nieruchomości przeznaczonych na cele rolne lub leśne, w przypadku braku transakcji rynkowych, stosuje się metodę wskaźników szacunkowych gruntów.

2. Przy stosowaniu metody, o której mowa w ust. 1, wartość gruntu określa się jako iloczyn wskaźnika szacunkowego 1 ha gruntu i ceny 1 decytony ziarna żyta albo ceny 1 m³ drewna.

3. ⁽⁷⁾ Cenę ziarna żyta przyjmuje się z rynku lokalnego. Cenę drewna, uwzględniającą koszty jego pozyskania i przemieszczenia do miejsca odbioru transportem mechanicznym, przyjmuje się z rynku lokalnego albo nadleśnictwa właściwego dla miejsca położenia nieruchomości lub nadleśnictw sąsiednich. Cenę drewna przyjmuje się jako średnią ważoną z uwzględnieniem rodzaju sortymentów sprzedawanego drewna.

5. Wskaźniki szacunkowe gruntów, w zależności od klasy gruntu lub grupy typu siedliskowego lasu i okręgu podatkowego, określa załącznik do rozporządzenia.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Skrypt Studium Terapii Uzależnień, 13. PomagaÄ‡ i leczyÄ‡ w zgodzie z prawem, Pomagać i leczyć w zgo
13.LEKI DZIAŁAJĄCE INOTROPOWO DODATNIO, STUDIUM FARMACEUTYCZNE, farmakologia
13 ZMIANY WSTECZNE (2)id 14517 ppt
13 zakrzepowo zatorowa
Zatrucia 13
pz wyklad 13
13 ALUid 14602 ppt
pz wyklad 13
ZARZ SRODOWISKIEM wyklad 13
Biotechnologia zamkniete użycie (2012 13)
Prezentacja 13 Dojrzewanie 2
SEM odcinek szyjny kregoslupa gr 13 pdg 1
w 13 III rok VI sem
Wykład 13 UKS

więcej podobnych podstron

STUDIUM 13

Procedury szacowania nieruchomości leśnych i zadrzewionych

Cechy rynkowe

Ocena

Stopień degradacji siedliska

Sąsiedztwo użytków przyległych

Rodzaj drzewa

Klasy wieku

Sosna, modrzew

C - cena 1 metra sześciennego drewna tartacznego iglastego

U - wskaźnik redukujący cenę sprzedaży drewna tartacznego

U- wskaźnik redukujący cenę sprzedaży drewna o koszty pozyskania i zrywki,