3

Przyjmując za kryterium podziału miejsce powstawania rozróżnia się 2 grupy odpadów: odpady komunalne, powstające na terenach zamieszkanych i związane z bytowaniem ludzi, oraz odpady przemysłowe, związane z działalnością gospodarczą.

4

Z punktu widzenia ochrony środowiska b. ważnym kryterium podziału odpadów jest ich szkodliwość dla środowiska przyrodniczego. Według tej klasyfikacji odpady dzieli się na 3 klasy szkodliwości: odpady niebezpieczne, odpady szkodliwe i odpady uciążliwe.

Do odpadów niebezpiecznych (objętych listą min. ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa) zalicza się te, które wprowadzone do środowiska nawet w małych ilościach natychmiast powodują jego trwałą degradację; zawierają najczęściej składniki toksyczne, radioaktywne, palne, wybuchowe lub biologicznie czynne.

Odpady szkodliwe to te, które wprowadzone do środowiska dopiero w większych ilościach i w wyniku długotrwałego oddziaływania powodują jego degradację.

Odpady uciążliwe nie zawierają substancji powodujących procesy degradacji, jednak niekorzystnie wpływają na walory estetyczne środowiska, np. zniekształcają krajobraz.

5

Z badań statyst. wynika, że jeden mieszkaniec miasta wytwarza rocznie ok. 1,2 m3 (ok. 200 kg) odpadów. Odpady komunalne zawierają liczne drobnoustroje chorobotwórcze i stanowią w związku z tym zagrożenie epidemiologiczne. Wobec b. zróżnicowanego składu tych odpadów, zmieniającego się wraz z porami roku.

6

Z badań statystycznych wynika, że jeden mieszkaniec miasta wytwarza rocznie ok. 1,2 m3 (ok. 200 kg) odpadów.

Wykres przedstawia procentowy skład poszczególnych odpadów dla przeciętnego Kowalskiego. Jak widać w skład odpadów komunalnych wchodzą wszystkie 3 grupy szkodliwości(???).

7

Unieszkodliwianie odpadów obejmuje:

1) selektywne gromadzenie w miejscu powstania z rozdzieleniem na te składniki, które mogą być zagospodarowane jako surowce wtórne, oraz pozostałe, wymagające izolacji;

2) składowanie na wysypiskach specjalnie zbud. i odpowiednio zlokalizowanych (z dala od ujęć wody pitnej, w podłożu o małej przepuszczalności itp.), zabezpieczających środowisko przed rozprzestrzenianiem się odpadów i produktów ich rozkładu (podłoże współcz. wysypisk zabezpieczają specjalnej konstrukcji ekrany i system przewodów zbierających odcieki powstające w wyniku fermentacji, gazy są wychwytywane i oczyszczane, powierzchnia wysypisk przykryta substancjami miner., np. piaskiem);

3) kompostowanie, polegające na biochem. przetwarzaniu odpadów w kompost; kompost z odpadów komunalnych (zw. pot. śmieciami), a także niektórych organicznych odpadów przemysłowych stanowi nawóz nadający się na gleby urodzajne oraz do rekultywacji terenów zdegradowanych; część odpadów nie nadająca się do nawożenia jest usuwana na wysypiska;

4) spalanie — najbardziej radykalna metoda unieszkodliwiania odpadów — jest zalecane zwł. dla odpadów stanowiących zagrożenie epidemiologiczne (np. odpadów ze szpitali); w wyniku spalania odpadów uzyskuje się ciepło wykorzystywane do ogrzewania lub przetwarzane na energię elektr.; gazowe produkty spalania zawierające szkodliwe dla środowiska składniki (pyły, gazy: dwutlenek siarki, chlorowodór, tlenki azotu, oraz substancje trujące i rakotwórcze, np. pochodne dioksyny) muszą być przed odprowadzeniem do atmosfery oczyszczone; pozostałości po spaleniu — popiół i żużel — są składowane na wysypiskach (stanowią zaledwie 10–15% objętości odpadów i są znacznie mniej od nich szkodliwe);

5) zintegrowane systemy unieszkodliwiania odpadów polegające na łączeniu kilku metod, np. w dużych miastach stosuje się: segregację w celu odzyskania surowców wtórnych oraz ich zagospodarowanie (m.in. makulatura, szkło, metale, tworzywa sztuczne); pozostałe odpady poddaje się kompostowaniu; odpady, które nie uległy biochem. rozkładowi poddaje się spalaniu i dopiero pozostałości po spaleniu składuje się; stosowanie zintegrowanych systemów pozwala na maks. zagospodarowanie odpadów i minimalizację ich szkodliwego wpływu.

8

Chronione są w ten sposób nieodnawialne lub trudno odnawialne źródła surowców, a jednocześnie ograniczana jest produkcja odpadów, które musiałyby być gdzieś składowane lub utylizowane. Pośrednio środowisko naturalne jest chronione również poprzez zmniejszenie zużycia surowców energetycznych, które musiałyby być użyte w procesach pozyskania surowców z natury i późniejszego zagospodarowania ich odpadów.

Warto zauważyć, iż recykling odbywa się dwutorowo. Z jednej strony jest to wymuszanie zasad recyklingu już u producentów dóbr, z drugiej zaś tworzenie odpowiednich zachowań u konsumentów, gdyż recykling odbywa się w dwóch obszarach: produkowania dóbr oraz późniejszego powstawania z nich odpadów.

9

ZA nie osiągnięcie tych wymogów mogą zostać nałożone kary finansowe na gminy.

• UoZ(2011) – Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i

porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw

• UoU(1996) – Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

• UoO(2001) – Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach