Temat: Możliwość ograniczania zachwaszczenia i walka z chwastami.
Źródła zachwaszczania:
- są wszędzie
- zachwaszczone pole sąsiada
- granica pole-las, pole-droga itp.
- nieużytki rolne
- podwórza, place, chodniki, nasypy itd.
- obornik, komposty
- materiał siewny
- technika uprawy roli i roślin
Ekspansja chwastów
Rola wiatru (anemochoryczność)
Gleba
„magazyn” nasion i organów wegetatywnego rozmnażania chwastów, odnawiający się każdorazowo po orce (wydobywanie nasion na powierzchnie) lub po błędach w uprawie mechanicznej (talerzowanie pola zaperzonego)
Upraszczanie zmianowań
Ograniczanie spektrum uprawianych gatunków (>72% zbóż)
Spadek udziału gatunków wymagających intensywnej pielęgnacji międzyrzędowej
Namnażanie się chwastów charakterystycznych dla danej grupy roślin uprawnych
Uodparnianie się chwastów na stosowanie rokrocznie tej samej S.A. (substancji aktywnej) w herbicydach
Zjawisko kompensacji – wynikające z w/w.
Nasiona chwastów nietrawione w przewodzie pokarmowym
Komosa biała
Sporek polny
Rdest powojowy
Owies głuchy
Wilczomlecz obrotny
Ściółka też może być źródłem nasion i żywych rozłogów
Upraszczanie uprawy
Agregatowanie narzędzi – mniejsza ilość uprawek to lepsze warunki rozwoju chwastów
Spłycanie uprawy – większa żywotność nasion w warstwie powierzchniowej
Bezorkowy system uprawy, siewy bezpośrednie – gorszy stopień przykrycia nasion, chwastów i organów wegetatywnych
Walka z chwastami:
Profilaktyczna
Chemiczna
Biologiczna
Mechaniczna
Metody te muszą być zintegrowane, aby były skuteczne!
Zapobieganie zachwaszczaniu:
Oczyszczony materiał siewny
Oczyszczone siewniki
Wykaszanie miedz i nieużytków (nie dopuszcza do owocowania i wysiania chwastów na powierzchniach nieuprawnych)
„czysty” obornik i komposty
Właściwe zmianowanie ( nie dopuszcza do kompensacji zachwaszczenia gatunkami szczególnie uciążliwymi)
Dobra kondycja roślin uprawnych
Wysoka aktywność mikrobiologiczna gleby (rozkład w glebie nasion chwastów)
Narzędzia
Bronowanie na polach obsianych (wyrównanie powierzchni gleby), niszczenie wschodzących chwastów po dobrym ukorzenieniu się rośliny
Bronowanie na polach nieobsianych (niszczenie siewek chwastów, przesuszenie) oczyszczenie z gleby i usunięcie rozłogów perzu z pola
Kultywator – spulchnia, kruszy i miesza glebę bez odwracania do 45 cm ; niszczenie skorupy i wschodzących chwastów; wyciąganie z gleby rozłogów perzu, podcinanie korzeni chwastów
Mechaniczne zwalczanie chwastów
Zespół uprawek pożniwnych
Podorywka: bronowanie; kultywatorowanie i bronowanie
Talerzowanie
Agregaty uprawne
Zespół uprawek przedsiewnych (jesiennych/wiosennych):
- wółkowanie + bronowanie
- agregaty uprawowe
Zespół uprawek pielęgnacyjnych roślin o wąskich międzyrzędziach niszczy chwasty i jednocześnie pozytywnie działa na rośliny, niszczy chwasty, poprawia stosunki powierzchniowo wodne, intensywniejsze krzewienie i rozwój systemu korzeniowego – warunek prawidłowy.
Kiedy bronować zboża? Po pokosie.
Szpilkowanie
Pierwsze bronowanie 1,5-2 m
Korzystne gdy są wschody; opóźnione (chłody)
Szybkie wschody
Piórkowanie – do 3 liścia – nie bronować!
Wrażliwe na uszkodzenia mechaniczne
Od 3 liścia do korzenienia
Drugie bronowanie 1,5-2 m
Trzecie bronowanie 2-3 m
Główne ukorzenianie, rośliny odporne na uszkodzenia, poprawa struktury powierzchniowej gleby
Strączkowe:
- przed wschodami
- w fazie 4-6 liści (powolnego wzrostu)-przy niskim turgorze!
Rzepak:
- przed wschodami
- po wschodach