SZKÓŁKARSTWO OZDOBNE

21.02.2012

Szkółkarstwo ozdobne rozwija się na terenie Polski od około 200 lat. 1799r pochodzą najstarsze dokumenty. Rozwój to II połowa XIX wieku. Następny okres między pierwszą a drugą wojną światową, a następnie po 45 roku następuje regres spowodowany zmianą ustroju. Za czasów Gierka nastąpiła „odwilż”. W miastach powstawały miejskie przedsiębiorstwa ogrodnicze ich celem była produkcja roślin na za zielenie danego miasta. Głównie drzewa liściaste do obsadzania dróg. Topola drzewo krótkowieczne, charakteryzowała się dynamicznym wzrostem, rozmnażanie prze sadzonki zdrewniałe. Zaczyna się szkółkarstwo róż w latach 90 największymi producentami róż byliśmy głównie na rynek niemiecki. Wraz ze zmianą systemu nie było pieniędzy na roślinność miejską, załamał się rynek, zaczęły się dynamicznie rozwijać prywatne szkółki, zmienił się asortyment roślin, masowo produkowano rośliny iglaste: tuje, cyprysiki, dynamiczny rozwój trwa do dnia dzisiejszego, teraz dominują krzewy liściaste, kwitnące ich produkcja w tej chwili przewyższa iglaste chociaż iglaste są na wysokim poziomie, w tej chwili następuje coraz większa produkcja drzew liściastych zwłaszcza do obsadzania ulic, tras komunikacyjnych ( zastępowanie topoli). Na obsadzanie autostrady wymagane są rośliny bardzo proste, gatunki krajowe. W terenach otwartych stosujemy gatunki miejscowe. Nie stosujemy do nasadzeń tego typu gatunków inwazyjnych, egzotycznych.

Produkcja gruntowa jest tania, mała obsada pracowników.

Co jest motorem rozwoju szkółkarstwa pomimo spowolnienia? Sprzedaż na wschód. Największym odbiorcą krzewów Polski jest Rosja, Ukraina, Litwa, Łotwa, Kazachstan. W Moskwie materiał holenderski jest materiałem jednorocznym, bo w Holandii łagodne warunki klimatyczne a w Rosji silne mrozy.

Prowanencja -pochodzenie roślin.

Polska ma wile szkółek na bardzo wysokim poziomie.

Próbujemy wbić się na rynek Skandynawski, czeski, węgierski,

Założenie szkółki od zera jest kosztochłonna i na efekt trzeba dość długo czekać.

Związek szkółkarzy polskich powstał 20 lat temu.

www.zspp.pl

ENA- związek europejski

Abartels- rozmnażanie drzew i krzewów ozdobnych

28.02.2012

Szkółki 20-50lat tradycji

Wybór terenu pod szkółkę

Szkółki gruntowe mogą funkcjonować bez dostarczania dodatkowej wody tzn, nawadniania,

-położenie geograficzne

-czynniki klimatyczne

W Polsce koncentracja w pobliżu Warszawa, Poznań, Kraków- Katowice, Lublin, troszkę łódzkie i Bydgoszcz. Na początku szkółki były lokowane przy dużych miastach gdzie był rynek zbytu,

Strefy klimatyczne na 5 głównych stref: najłagodniejszy klimat 1 im wyższy numer tym klimat bardziej ostry, 1 najlepsza dla szkółek cały pas zachodni i nadmorski, ale ni ma tam szkółek bo to są rdzenne tereny niemieckie, przeważają tam duże gospodarstwa, strach przed wojną był traktowany jako teren przejściowy, historia daje duży wpływ na lokalizację szkółek i nie mam tam konkurencji- koszlin, szczecin, Wrocław, poznań, zielona góra, katowice; najgorsza dla szkółek jest strefa 3, większość szkółek w strefie 2,

Wybór terenu pod szkółke:

-region Polski

-ukształtowanie ternu

-rodzaj gleby

-źródła wody

-lokalizacja w stosunku do rynków zbytu

-kształt terenu

Ukształtowanie:

-lekki spadek 2-3%, płaski też może być

-na większym spadku tarasowanie, skłony zachodnie , południowe nie dobre bo bardzo szybko rusz\egetacja i rośliny wrażliwe na przymrozki, północne opóźniają wegetację

-teren musi być równy, bo jak nierówny to robią się zastoiska mrozowe

Rodzaj gleby:

-gruntowa- gleby żyzne, o dobrej strukturze, nie mogą być ciężkie, łatwa w obróbce, powinna sprzyjać powstawaniu bryły korzeniowej,

-pojemnikowa- słaba, przepuszczalna, ze względu na dużą ilość wody,

Źródła wody:

-najlepsze naturalne zbiorniki

-najczęściej wykorzystywane są studnie głębinowe, często są słabej jakości są zażelaźnione, z dużą ilością węglanów, robią się osady z żelaza lub białe z węglanów

Jeżeli mamy szkółkę gruntową to można się obyć bez dodatkowego nawadniania, ale raczej jest potrzebne zwłaszcza w suszę, w suszach jesiennych nie można kopać,

Lokalizacja szkółki pod względem rynku zbytu:

Szkółka oddala się od miasta bo tańsze grunty, mamy do czynienia z tzw., ucieczką ile można się odsunąć?? Ok. 30-40km od miasta, kiedyś bliskość byłą bardzo istotna a teraz jest coraz mniej, odsuwając się od miasta zyskujemy tańsze grunty i tańszą siłę roboczą.

Bardzo dobra lokalizacja szkółka przy granicy czeskiej, bo głównie kupują Czesi; warto lokować przy głównych drogach, trasach (ale nie autostradach), klient ciągle nowy, świeży,

Szkółka powinna mieć dobry dojazd,

Handel często przejęty przez sklepy, robią hurtownicy, często sprzedają tylko hurtowo,

Klient detaliczny:

-wydzielony teren dla klienta detalicznego,

-osobę która będzie zajmować się sprzedażą detaliczną

Kształt terenu

Sprowadzamy wszystko do prostokąta,

06.03.2012

Stosowanie osłon przeciw wiatrom , np. drzewa w formie żywopłotu, często mogą być mateczne, nie poleca się osłon jako muru wiatr napierając na mur omija go, powinny być zapory ażurowe wiatr przechodzi na drugą stronę ale zmniejszy siłę i szybkość

Pierwsze doniczki spina się metalowymi drutami, te które się pierwsze przewrócą więc wiadomo które się będą przewracać

Cieniownik ( ciennik)- ogranicza promieniowanie słoneczne, cieniujemy młode rośliny po ukorzenieniu, dla roślin cieniolubnych (odmiany żółto listne i pstrolistne)

Funkcje cieniownika może pełnić także tunel foliowy. Cieniówki automatycznie zwijane i otwieranie.

W Holandii szkółki są gruntowe mało jest pojemnikowych, większy materiał handlowy. W Polsce mniejszy materiał, szkółki pojemnikowe.

Dobry zraszacz 501u, drobnokroplisty do podlewania małych pojemników. Woda drobnokroplista nie zbija gleby.

Szkółka pnączy wszystko prowadzimy przy podporach. Bardzo ważny system nawadniania przy deszczowni pęd przegina się do palika pojemnika sąsiedniego. Dlatego wodą podlewa się jakby spadała z fontanny.

Kapilary przy pojemnikach dużych, gdy rośliny są rzadko rozstawione.

Doniczki z roślinami postawione na pasie z czarnej foli i folie zamknięto do środka ( brak zachwaszczenia, bardzo małe ubytki wody, oszczędny system)

Najbardziej zaawansowany system to ramiona podlewające. Maszyna jedzie po prowadnicach. Ale bardzo duże koszty związane z tymi urządzeniami.

Kolejny problem w szkółce pojemnikowej to chwasty. Systemy:

-nakładki czarne zapobiegające zachwaszczeniu, wszędzie gdzie będzie odstawać będzie dochodzić światło i będą rosnąć chwasty

-od niedawna w szkółkach zaczęto stosować herbicydy

Zimowanie szkółki:

Kwadratowe doniczki lepsze w zimowaniu

Przykrycie chroni od wiatru i od słońca ( w Niemczech), ładny świeży produkt na wiosnę.

Folie białe perforowane do przykrywania, jest to system dobry gdy jest zimno, ale gdy jest ciepło to ten system jest niedobry, mogą być duże problemy ze śniegiem.

Szkółka przykryta trocinami, tak kiedyś zabezpieczano, koszty ogromne, zabezpiecza system korzeniowy, dobry

Położenie roślin- jak są położone to można szybko przykryć rośliny, jak rośliny stoją to nie można przykryć

Z kolejowych podkładów robione są zagony które są zabezpieczone na zimę, całość wysypana korą.

Materiał musi być cięty i formowany. Trzeba mieć dobrą jakość.

Po in pot – doniczka w doniczce , żeby zabezpieczyć system korzeniowy, żeby się nie przewracało i żeby pojemnik się nie przegrzewał mniejsza strata wody, jedna doniczka zakopana a druga w nią wstawiona, dobra na ziemiach przepuszczalnych, najlepiej piach.

13.03.2012

Rozmnażanie generatywne drzew i krzewów ozdobnych:

-gatunki

-odmiany tylko wtedy gdy pożądana cecha przekazywana jest w dużym procesie np.: berberys Thunberga ‘Atropurpurea’ (80%) świerk kłujący (picea punges f.glauca) 50%, u buka pospolitego 5% roślin o czerwonych liściach

-hodowla roślin

U świerka srebnego dopiero po 5 latach można pojawia się kolor.

Znaczenie rozmnażania generetatywnego:

-produkcja podkładek: świerk pospolity, sosna pospolita, jodła pospolita, modrzew europejski, róża dzika

-gatunki drzew: sosna czarna, sosna żółta, kosodrzewina, świerk kłujący, świerk serbski, miłorząb chiński, metasekwoja chińska

-krzewy liściaste: irga pozioma, irga błyszcząca, rokitnik wąskolistny, wawrzynek wilczełyko, róża pomarszczona

Większość jednopienne – kwiaty obupłciowe (np. berberys, róża, irga) lub oba rodzaje kwiatów np. sosna

Dwupienne- trzeba mieć zapylacze

Zbiór nasion przeprowadza się po osiągnięciu dojrzałości zbiorczej. Zbiór wcześniejszy daje czasem korzyści np. u róż czy jałowców nasiona lepiej i szybciej kiełkują

Termin zbioru zależy od przebiegu warunków pogodowych. Przedwczesny zbiór powoduje utratę wartości nasion, natomiast zbyt późny może spowodować utratę nasion np., świerk, sosna, jodła, oczar, hibiskus

Do długotrwałego przechowywania nasion wskazany jest zbiór nasion w pełni dojrzałych.

W naszym klimacie główny okres zbioru nasion przypada na wrzesień – październik

Nasion z owoców soczystych ( np. berberys, irga, śliwa, mahonia) oraz nasion otoczonych mięsistą osnówką np., cis, magnolie oczyszcza się przez przecieranie na sitach i przemywa wodą. Można też po 2-3 dni przefermentować.

Nasiona z owoców z łatwo otwierających się np. torebki, strąków, łuszczyn lub szyszek przez suszenie lub wyłuszcza się w warunkach pokojowych

Nasiona niektórych gatunków zbiera się z ziemi np., dąb, buk, orzech czy kasztanowiec

W Polsce dział kilka firm nasiennych zajmujących się dystrybucją tej grupy roślin: Florpak i dendrona,

Ważne jest też pochodzenie nasion tzw. Prowaniencja ,żeby nie pochodziła z ciepłych krajów bo wrażliwa na mróz w Polskich warunkach

Rozróżnia się dwa sposoby zbioru szyszek:

-z drzew ściętych (zbiór z ziemi)

-z drzew stojących

W drugim wypadku można wyróżnić zbiór z drzew w drzewostanach i z drzew rosnących na różnych plantacjach nasiennych. Zbiór z drzew stojących nastręcza już więcej problemów.

Nasiona wielu gatunków drzew i krzewów ozdobnych np. cis pospolity , sosna limba, ostrokrzew, irga, głogi, muszą przejść okres spoczynku, który zabezpiecza je przed wykiełkowaniem w niekorzystnych warunkach.

Zabiegi specjalne:

Stratyfikacja- poddanie nasion działniu trzech czynników: niskiej temperatury od 0-10C rzadziej wysokiej tkj 25C, wilgotność 25-40% przestzreni wolnej w podłożu powinna być wypełniona wodą i powietrza

Długość okresu stratyfikacji i jej skuteczność zależy od:

-gatunku i odmiany rośliny

-rodzaju spoczynku nasion

-warunków wegetacji [przy wzroście i dojrzewaniu nasion

-warunków stratyfikacji

Do najczęściej stosowanych nalęzy stratyfikacja zimna moczenie nasion przez 1-2 doby w wodzie, a następnie umieszczaniu ich w niskiej temperaturze 3-6C.przeprowadza się zwykle gruboziarnistym piasku lub torfie.

Podłoże użyte do stratyfikacji powinno być sterylne tj., wolne od grzybów i bakterii.

Należy pamiętać również , aby było ono w odpowiedenij wilgotności.

Skaryfikacja:

-mechaniczna

-chemiczna

-termiczna

Moczenie

Hormonizacja

Wysiew nasion:

-do gruntu , poza specjalnie wymagającymi wrażliwymi na mróz np., miłorząb, cyprysik błotny, hibiskus

Termin- najlepiej wysiewać nasiona w połowie maja (zabezpiecza to młode siewki przed przymrozkami)

Podłoże do siewu powinno być sterylne np mieszanka torfu wysokiego i pasku 1:1

Niektóre rośliny wymagają wyższej temperatury do skiełkowania np. kokornak

Nasiona bardzo dobrze jest przykryć czystym piaskiem to bardzo poprawia fitosanitarny stan siewek

Nasiona drobne sieje się rzutowo i wklepuje w podłoże lub lekko przysypuje cienką warstwą piasku np., różaneczników,

Nasiona większe sieje się w rzędach a czasami nawet punktowo. Grubość przykrycia zależy odd nasiona.

Siewki należy profilaktycznie podlać preparatem grzybobójczym.

Siewki jodły cieniujemy. Kiełkujące nasiona wymagają umiarkowanej temperatury i lekkiego cieniowania.

Siejąc do gruntu wybiera się zawsze miejsca osłonięte

Etapy siewu mechanicznego:

-siewnik siew

-wałowanie

-piaskowanie

-zakładanie cieniówek

Całe pole przed siewem jest parowane, robione przez specjalistyczne maszyny , paruje do 10cm, przez 1 rok nie ma chwastów, chorób itp. Dopiero później,

W przypadku roślin iglastych wczesne siewy nie poprawiają wilkości.

20.03.2012

Możliwości zachowania chwastów w szkółkach roślinach ozdobnych

Zwalczanie chwastów w szkółkach.

Chwasty w uprawie pojemnikowej

-korzystne warunki wzrostu (nawadnianie, nawożenie)

-brak możliwości mechanicznego odchwaszczania

-wysokie koszty siły roboczej

-nasilenie na wiosnę

Chwasty pojemnikowe:

-łatwo się rozmnażają

-krótki cykl rozwojowy

-wydają ogromne ilości nasion

-trudne do usunięcia z pojemników

-łatwo rozprzestrzeniają się w szkółce, nasiona roznoszone przez wiatr, nasiona rozrzucane są w czasie pękania owoc ów na znaczne odległości, nasiona przenoszone z wodą,

-nasiona kiełkują przy wysokiej wilgotności podłoża i niskim oświetleniu

Karmnik rozesłany Sagina procumbens:

-chwast wieloletni

-tworzy zwarta darń

-odporny bardzo na herbicydy

Rzeżucha Cardamine:

-chwast jednoroczny ozimy

-krótki cykl rozwojowy

-jedna roślina wydaje 5 tys nasion

-kiełkują w ciągu 5 dni

-na niewielkiej ilości podłoża

-nasiona strzelają

Szczawik różkowaty Oxalis corniculata:

-trudny do usunięcia

-roślina wieloletnia

Starzec

Wilczomlecz

Wierzbownica

Mchy i wątrobowiec:

-porostnica wielkokształtna wątrobowiec

-rozmnaża się gdy jest wilgotno

-rozmnaża się przez zarodniki

-przenoszone w kroplach wody

Wiechlina jednoroczna trawa

Gwiazdnica – jednoroczna

Utrzymanie gleby wolnej od chwastów wokół kwater, na ścieżkach, drogach:

-agrotechnika

-zakładać matę na matę żeby nie było szczelin

W przypadku chwastów latających wysokie szpalery z szybko rosnących drzew, np. starzec , ostrożeń

-podłoże wolne od nasion chwastów, zapobieganie wtórnemu zachwaszczaniu (przykrycie matą, folią)

-podłoże szybko wysychające na powierzchni pojemnika- kiełkowanie nasion i siewek powolny, ograniczony rozwój chwastów ( istotne ściółkowanie)

-agrotechniczne metody nawożenia nawozy wolno działające, do dołka, wymieszane z podłoże, spób nawożenia ma wpływ na zachwaszczenie stymulujący lub nie

-nawadnianie intensywne ułatwia rozwój chwastów o niewielkim systemie korzeniowym

-osłonki na powierzchni: kora, trociny, biotop, dyski kokosowe, dyski jutowo-lniane, zrąbki drzewne,

Łupiny orzechów, ściółkowanie można zmechanizować,

Chemiczne metody zwalczania chwastów w szkółkach:

-pojemnikowych niewspółmierna ilość opadów bo nawadnianie deszczowe, kilkakrotnie większe jak w gruncie, preparat przesuwa się w głąb profilu glebowego i roślina zacznie go pobierać co może wpływać negatywnie na roślinę,

Herbicydy doglebowe stosowane na glebę bez chwastów, przed wschodami chwastów, zwalczają chwasty w czasie kiełkowania, zapobiegają rozwojowi chwastów, (kiedy nie ma chwastów)

Herbicydy dolistne stosowane na chwasty w pełni rozwinięte, bardzo ograniczona możliwość stosowania w uprawach pojemnikowych (bezpieczne graminicydy i środki zwalczające mchu i porosty), szersze wykorzystywanie w szkółkach gruntowych

Substancje chwastobójcze doglebowe: chemiczna bariera dla kiełkujących nasion chwastów, bardzo słabe przemieszczanie w podłożu

Herbicydy doglebowe:

-powszechnie stosowane na świecie w szkółkach gruntowych i pojemnikach. W Polsce ograniczona możliwość stosowania

-w uprawach pojemnikowych stosowane na podłożde i rośliny

-zwalcza chwastyw fazie kiełkowania i mode siewki

-słabo rozpuszczalne w wodzie

- chemiczna bariera dla kiełkujących chwastów

-termin stosowania wczesna wiosna przed rozwojem roślin uprawnych

-jesień przed okryciem pojemników na zimę

-nawadnianie po zabiegu 20-30mm

Do listne:

-marginesowe znaczenie w szkółkach pojemnikowych, stosowany do traw

Herbicydy mogą działać wybiórczo, eliminują inne a innych nie i tamte się lepiej rozwijają.

27.03.2012

Ochrona krzewów ozdobnych

Walcząc intensywnie środkami chemicznymi niszczymy oprócz organizmów nie pożądanych organizmy pożyteczne. Stosowanie substancji chemicznych jest określone w różnych dyrektywach.

Można stosować środki biologiczne, zwalczanie mechaniczne.

Zdrowy materiał i odpowiednia uprawa roślin.

Interweniujemy gdy nasilenie jest zbyt duże, lub gdy dana roślina była zaatakowana w poprzednim roku.

Problemy: oszustwa w firmach produkujących lub firm dystrybuujących, złe stosowanie,

Walka biologiczna : droższa, nie zawsze skuteczne,

Niezwykle ważnym problemem ochrony szkółek jest profilaktyka, związana głównie ze zdrowiem materiałem wyjściowym do produkcji z rozmnażaniem którego mogą być przenoszone liczne choroby i szkodniki.

Szkodniki:

Chrabąszcz majowy:

-larwy pędraki problem w szkółkach gruntowych, zjadają korzenie żywotników ( ‘smaragd’ i ‘danica’), jodły koreańskiej i świerków.

Przed sadzeniem zastosować preparat granulowany Basudin lub Diazinon, Marshal lub opryskiwać powierzchnię gleby preparatem Dursban czy Pyrinex ( wymieszać z wierzchnią warstwą gleby)

Opuchlak:

-larwy chrząszcza ogryzają korzenie i szyjki korzeniowe na cisach, żywotnikach, trzmielinach, różanecznikach czy winobluszcz.

Zwalczanie larw- zmieszanie podłoża z preparatami np. Furdan, Marshal czy Counter (BARAK REJESTRACJI)

(bio 1020)

Podlewanie preparatem biologicznym Larvanem. Na owady dorosłe w czerwcu stosować o zmierzchu (lub nocą): Fastac, Sumi-alpha, Decis czy Regent.

Przędziorki:

Uszkodzenia na Picea abies, picea glauca (szczególnie odminay karłowe np.’Conica’), picea pungens (głównie atakuje stare igły w maju), Buddleja davidii, Hydrangea paniculata, Potentilla fruticosa, Rosa sp. (miniaturowe i okrywowe), magnolia sp., Aristolochia durior.

Zwalczanie w maju i czerwcu stosuje się Apollo lub Nissorun a następnie Talstar czy Magus. Jesienią i wiosną preparaty olejowe.

Przędziorki zwalczanie od listopada do marca olej parafinowy:

-promanal 60 EC 2%

-treol 770 EC 1,5%

-paroil 95 EC 1,5%

-Catane 800EC 1,5%

-temperatura powyżej 10 C

Akarycydy specyficzne:

-Apollo 0,1%

-Envidor 0,05%

-Magus 0,06%

-Ortus 0,1%

-sanmite 0,1%

-borneo

-florammite

pyretroidy o właściwościach przędziorkobójczych

roztocza:

-szpeciele które atakują bukszpan, tawułe japońską, klon jesionolistny, lipy, jałowce

Zwalczanie Ortus 05 S.C.

Różkowiec lipowy- zwalczanie wiosną, kiedy pękają pąki stosując talstar lub Apacz

Speciele pordzewiacze:

-azaliowy, grabowy, jabłoniowy, jesionowy, ligustrowy, lilakowy, lipowy, kasztanowcowy, śliwowy, wiązowy

Zwalczanie w okresie rozwijania się liści, od połowy kwietnia do połowy maja:

-Pylon, Oberon, omnite, magus , ortus

Mszyce:

Występowanie wiciokrzewy, jaśminowce, śliwy, jabłonie, czarny bez, buk, róże. Zwalczać po ich zauważeniu stosując np. Fastac lub talstar

Mszyca- zdobniczka bukowa,

Mszyce żerują w maju – czerwcu na gałęziach w pobliżu pnia- miodownica żywotnikowa i miodownica jałowcowa na juniperus scopolorum ‘skyrocket’ ‘wichita blue’ ‘blue heaven’

Zwalcza się je po zauważeniu stosując Mospilan, Confidor, proagor

Mszyce ochojniki zimujące w stadium larwy: daglezjowy, jodłowy, limbowy, sosnowy, świerkowiec, wejmutkowiiec

Świerkowo-modrzewiowy, świerkowy zielony, jodłowy powodują powstawanie ananasowatych galasów oraz zahamowanie wzrostu, zwalczanie w okresie wczesnej wiosny preparatem olejowym Promanal (treol, olejan, catane, paroil) lub preparatami Mospilan, Fastac czy talstar.

Bawełnica to mszyca występująca na korzeniach sosen. Można je zwalczać przez moczenie korzeni lub podlewanie preparatem chem.

Suchodrzewowa, jesionowo jodłowa, wiązowo zbożowa, wiązowo gruszowa, wiązowo porzeczkowa

Zwalczanie Apacz, Confidor, Mospilan, Proagro,

Gąsienice motyli:

-powodują gołożery na jałowcu pospolitym- pomiernik jałowcowiaczek, sosnach – borecznik rudy, brzozach- płast brzozowiec, jarzębach piłecznica jarzębinowa i różach- obnażacz różówka

Po zauważeniu tego typu szkodników (maj-czerwiec) należy zastosować preparaty z grupy pyretroidów np., talstar, Decis czy Fastac

Licinek jałowowiiaczek groźny szkodnik jałowców larwy drążą korytarze w pędach wierzchołkowych, co powoduje ich wykrzewianie i zasychanie.

Motyle pojawiają się w połowie maja i składania jaj a larwy wygryzają się w najmłodsze igły i drążą kilkumilimetrowe korytarze. Od września gąsienice opuszczają pędy i wędrują na starsze części krzewu gdzie zimują. Rośliny zaatakowane należy opryskać trzykrotnie pod koniec maja, czerwca i w połowie sierpnia. Podlewanie.

Szrotówek kasztanowcowiaczek zwalczanie w maju/czerwcu stosując Confidor lub apacz 10l pod koroną młodych drzew.

Czerwce:

Tarcznik jałowcowiec i misecznik Cisowiec

Zwalczanie wiosną opryskując rośliny preparatem olejowym Promanal oraz w okresie wylęgania larw tj, od połowy czerwca, stosując Mospilan czy Confidor 2-3razy co dwa tygodnie z dodatkiem Talstaru.

Zwalczać wiosną opryskując rośliny preparatem olejowym Promanal oraz w okresie wylęgania larw,

Miseczniki zwalczanie od czerwca do sierpnia pyretroidy : cyperkill supwr, decis, fastac, karate zeon, sumi-alpha, talstar

CHOROBY:

Choroby siewek i sadzonek: -zgnilizna sadzonek grzyby z rodzaju Pythhium, Fusarium, Rhizoctonia i Botrytis

Na siewkach zgorzele w postaci przewężenia sadzonki zamierają

Po stwierdzeniu zgorzeli lub zgnilizny sadzonek podlewać mieszanką fungicydów previcur+ rovral. Na przemienne stosujemy środki żeby nie uodpornić.

Plamistości liści:

Występują na gatunkach liściastych np. czarna plamistość róży, plamistość liściu berberysu, janowca, kaliny, czekoladowa plamistość kasztanowca i czarna plamistość klonu.

Plamistości powodują spadek dekoracyjności i defoliacje.

Plamistości liści są powodowane przez wiele rodzajów grzybów np. Ascochyta, septoria, phoma, colletotrichum

Po stwierdzeniu objawów.

Mączniak prawdziwy:

Występuje na różach, karaganie, pięciornikach, klonach, jabłoniach, berberysach, lilakach, dębach, tawułach, powojnikach, azaliach.

Zwalczać po zauważeniu pierwszych objawów stsując np., Amistar, nimord, saprol, score

Grzyby rdzawikowe (rdze):

Problem na wierzbach : iwie oraz szwajcarskiej oraz na różach, berberys

Zwalczanie opryskiwać od połowy lata co 10 dni stosując przemiennie amistar, saprol,

Bardzo ważną chorobą jest rdza wejmutkowo porzeczkowa. Rdza ta atakuje pędy sosny i stopniowo doprowadza do jej zamiera.

Ochrona sprowadza się do usuwania zaatakowania pędów oraz wycinania chorych miejsc i zasmarowania ran farbą emulsyjną z dodatkiem jednego z fungicydów

Parch na jarząbie i wierzbie:

Rośliny należy opryskiwać co 10 dni stosując przemiennie fungicydy.

Parch na bukszpanie zwalczanie opryskiwanie preparatem Sporgon

Fytoftorozy:

Powodowane przez grzyby phytophtora szczególnie w szkółkach pojemnikowych. Atakują one bardzo często cyprysik Lawsona, jodłę kalifornijską, rośliny wrzosowate, sosnę kosodrzewinę, atakuję wiązki korzeniowe wskutek czego roślina zamiera

Chore rośliny natychmiast usuwać i palić, pozostałe podlać roztworem fungicydów.

Werticiliozy:

Powodowane przez grzyby verticillium albo-atrum

Objawy więdnięcia i zasychania pojedynczych pędów w obrębie rośliny

Występuje na lilaku, perułkowcu, sumaku, berberysie i różach

Zwalczanie chore rośliny należy usuwać pozostałe opryskać stosując benazol, topsin, sarfun

Bakteriozy:

Występują na lilaku, bluszczu, forsycji i różach. rośliny rozmnażane in vitro

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych : powodowana przez grzyb monilinia laxa i monilinia fructigena

Chore pędy wycinać, rosliny należy opryskiwać przemienie kaptan, rovral flo, sarfun, topsin, opryskac w momencie pękania pąków

Dziurkowatość liści drzew pestkowych:

Tworzące się na liściach okrągłe plamy z czasem wykruszają się i powstają dziury, usuwać opadłe liście, rośliny należy opryskiwać

Zamieranie pędów i zgorzele na jesionie , wierzbie. Także na iglastych, często u roślin o pokroju płożącym, porażone trzeba wycinać

Jesienne opadanie igieł i łusek

-w końcu września na roślinach iglastych żółknięcie i opadanie najstarszych igieł i łusek, nasilone jest susza. Ogranicza nawadnianie roślin w okresie letniej suszy.

Mocz psi:

Powoduje czernienie igieł i łusek krzewów iglastych

Jedną możliwością uniknięcia tego jest odseparowanie psów od roślin iglastych lub..

SZKÓŁKARSTWO SADOWNICZE

17.04.2012

Produkcja podkładek, sadzonek truskawki i poziomki, krzewy i drzewa owocowe materiał do zakładania plantacji

Produkcja zlokalizowana w szkółkach indywidualnych

Od 2000r na wytwarzanie materiału szkółkarskiego wymagane specjalne zezwolenie.

Do obrotu dopuszcza się materiał kwalifikowany.

Producent ponosi pełną odpowiedzialność za materiał szkółkarski oraz za czystość odmianową i wady

Sprzedaż materiału przez producentów, szkółkarzy

Podstawowy sposób rozmnażania : szczepienie podkładka i odmiana szlachetna

Grusza podkładka pigwa

Z podkładki rozwija się system korzeniowy i podstawa pnia, odmiana szlachetna – korona

Dlaczego stosujemy podkładki:

-rozmnażane wegetatywnie przez szczepienie większości roślin

-aby zachować odmianę szlachetną

-z nasion nie otrzymamy odmiany szlachetnej bo drzewka są heterozygotami

-sposób na utrzymanie odmiany szlachetnej

Możemy okulizować- jeden ze sposobów szczepienia

Rozmnażanie przez sadzonki pędowe, korzeniowe. Rośliny jagodowe przez odkłady pionowe i poziome. Truskawki przez rozłogi. Można rośliny sadownicze rozmnażać in vitro

-drugim ważnym powodem stosowania podkładek daj one cechy takie jakich odmiana nie posiada, modelowanie siły wzrostu drzewa,

W chwili obecnej największe znaczenie mają podkładki karłowe

-podkładka wpływa na plonowanie drzewa, okres wchodzenia w owocowanie, wpływ na wielkość owoców (D22 o dużych owocach bo silnie zmniejsza wielkość owoców), wielkość rumieńca na owocach, wczesność plonu

Podkładki mają różne wymagania glebowe

Podkładka nie ma wpływu: odporność na choroby, odporność na mróz,

Podkładki dzielimy na 2 gr w zależności od sposobu rozmnażania: generatywne i wegetatywne

generatywne- łatwo uzyskać, wysiew zmechanizowany, łatwość pracy, mocny i głęboki system korzeniowy, wytrzymałość na mróz i suszę zależnie od gatunku, wady konieczność zaopatrywania się co roku określoną ilość nasion, nie przewidywalność cech drzewa szczepionych na podkładkach generatywnych, dają drzewom silny wzrost nie ma możliwości skarlenia, późne wchodzenie w okres dojrzewania , plonowania

(wzrost u generatywnych -można zmniejszyć przed dobór odpowiednich zapylaczy, selekcje siewek)

Prace nd podkładkami w Anglii w XIX w.

Ważne badania w East Morning w Anglii 1912r stacji badawczej. 71 typów podkładek z różnych krajów. Podkładki podzielono na 4 grupy: karłowe, półkarłowe, silnie rosnące i bardzo silnie rosnące.

Drzewa karłowe w pełnym swoim rozwoju 2-2,5m; półkarłowe do 3,5m; są one powszechnie stosowane w sadach towarowych

Każdy podział jest sztuczny bo mogą się zmieniać pod różnym względem.

Największą zaletą podkładek wegetatywnych – cechy użytkowe są przewidywalne,

Odbiorca decyduje czy stosujemy generatywne czy wegetatywne podkładki.

Dlaczego stosujemy podkładki zamiast przez sadzonki lub in vitro?

Każda odmiana ma swoją siłę wzrostu, nie stosując podkładek nie możemy modelować siłę wzrostu drzew,

Drzewo owocowe składa się z odmiany szlachetnej i podkładki.

Silnie rosnące podkładki możemy skarlać drzewo przez tzw. Wstawkę skarlającą. U jabłoni 20-30cm, wkładamy to między podkładkę a odmianę szlachetną, im dłuższa tym większe skarlenie. (M9- z Anglii, B9- z Rosji)

Wada drzewek ze wstawkami: wydają dużo odrostów korzeniowych,

Zalecana ta metoda jest dla czereśni (bo są silnie rosnące), polecana frutana.

Przewodnia- celem jest zastąpienie pnia odmiany wrażliwej na odmianę odporną na mróz, zastosowanie wytrzymałość na mróz, nawet silnie zmarznięta korona odm wrażliwej ma zapewnione składniki pokarmowe i może się szybko zregenerować. Korzystny wpływ na plenność w szczególności dla odmian późno owocujących, stosowany w celu otrzymywania prostych pni (np. lukasówka), przeszczepiane pod koroną lub na poszczególnych pędach głównych 20cm od nasady konarów, jako przewodnią o dużej odporności na mróz, np. antonówka, oliwka żółta, u grusz bella inflandzka,?

Pośrednia- usunięcie miejscowej niezgodności między podkładką a odmianą szlachetną, stosowany u gruszy szczepionej na pigwie, stanowi krótki kilkucentymetrowy odcinek pnia lub tarczka odmiany dobrze zrastająca się z oboma komponentami np. bera hardy

24.04.2012

Materiał szkółkarski w celu zakładania sadów matecznych do pozyskiwania nasion oraz do pozyskiwania zrazów, w celu plantacji matecznych dla podkładek wegetatywnych, mateczników jagodowych zakładania,

Wybór miejsca ma znaczenie dla jakości produkowanego materiału. Uprawa 2 lata 1 rok założenie oczka, a 2 rok wyprowadzenia drzewka.

Matecznik uprawa kilkanaście lat.

Jeżeli przez sadzonki potrzebny tunel foliowy i szklarnie.

Możemy rozmnażać też in vitro. Nie rozmnażamy roślin drzewiastych sadowniczych.

Zakładanie sadów matecznych do pozyskiwania nasion:

-materiał kwalifikowany

-pestkowe w izolacji drzew

Materiał uzyskiwany z nasion konieczna selekcja. Selekcje zaczynamy od zdrowotności drzew. Wszystkie chore drzewa należy usunąć, należy zwrócić uwagę na liczbę i jakość nasion.

W szkółce obserwujemy czy podkładki uzyskane z nasion mają równy wzrost, czy są podatne na choroby, czy dobrze przyjmują oczka. W sadzie siłę wzrostu drzewa, jakość owocowania,

Pełen efekt selekcji drzew matecznych widoczny dopiero po kilkunastu latach.

Drzewa szczepi się na podkładkach generatywnych ( służące do pozyskiwania nasion), pestkowe sadzi się w rozstawie 4x4m, czereśnie .

Sady pielęgnujemy tak jak sady towarowe, ochrona taka sama , cięcie ograniczamy do minimum,

Niektóre odmiany mają tendencje do owocowania przemiennego i należy to jak najbardziej zmniejszyć bo sady nasienne powinny dostarczać nasion co roku zapewniając ciągłość produkcji materiału szkółkarskiego.

Sady mateczne do pozyskiwania zrazów (zraźniki):

- materiał po termoterapii, od wirusowaniu

-musi być absolutnie wolny od patogenów

-zasada izolacji przestrzennej

-do 4 – 6 lat eksploatacja

-zakładamy sady na podkładkach generatywnych

- dzielimy na kwatery i w poszczególnych kwaterach uprawiany jeden gatunek

-terminarz ochrony przewidziany dla upraw sadowniczych

-po większych cięciach zabiegi grzybobójcze, lub smarowanie farbą emulsyjną z fungicydami

-porażone drzewa należy natychmiast usunąć ze zraźnika,

-cięcie ma na celu wyrośnięci dobrze wyrośniętych zrazów

- wczesną wiosną nacina się wszystkie słabe pędy a silne przycina się na kilka pąków,

-zrazy z tych sadów służą wyłącznie do produkcji drzewek w szkółce, przeszczepiania drzew w sadach towarowych.

-ocenianie i kwalifikowane 2 razy do roku

Mateczniki podkładek wegetatywnych:

-coroczna kwalifikacja, szczególną uwagę na zdrowotność

Mateczniki jagodowe:

Truskawka: rozróżnia się stopnie oznaczenia sadzonek, super elita, elita, oryginał, kontrolna. W czasie wegetacji wyrzuca się wszystko co jest nietypowe (selekcja negatywna), lub chore, zabiegi ochronę przeciw roztoczą i przędziorka, plantacja 1 rok, usuwamy owoce i produkujemy sam materiał zielny,, materiał podlega kwalifikacji państwowej, musi być odizolowana przestrzenie od plantacji towarowych min 500m, musi być całkowicie wolna od zamieszań , wolna od chwastów przez cały okres jej użytkowania, wolna od roślin słabych, całkowicie wolna od nicieni i roztocza truskawkowego, od porażana białą plamistością i mączniaka oraz cętkowaną plamistość liści,

15% plamistość to dyskwalifikuje się plantację,

Malina, porzeczka, agrest: izolacja przestrzenna od upraw towarowych, podobne kryteria zdrowotności, wyróżnia się super elite, elite i oryginał.

08.05.2012

Rozmnażanie przez podkłady poziome i pionowe

Prowadzenie matecznika podkładki pionowe: rozstawa 30

Pędy przycinamy na wys 30-40cm, rośliny mają przycięte korzenie,

Przez cały okres wegetacji 1 roku rośliny rosną swobodnie żeby jak najlepiej się rozrosły, spulchniamy glebę, zwalczamy chwasty, choroby, szkodniki, przed nadejściem zimy obsypujemy żeby rośliny mateczne nie przemarzł

2 roku okopujemy, przycinamy na wys 3 cm, przycięte rośliny dają od 3-5 pędów gdy osiągną wys 15cm to obsypujemy do połowy wysokości je substratem ( torf, kopostowane trociny, kora), 2 obsypanie gdy 30cm i zaczynają się ukorzeniać pędy, 3 raz osypujemy gdy 60-cm, ukorzenianie zależy od jakości substratu musi mieć odpowiednią wilgotność, zaciemnienie, dostępność tlenu. Odejmujemy podkłady pionowe w październiku

Odkłady poziome:

Matecznik- trudniejszy do prowadzenia i wyższe koszty, rozmnażamy głównie podkładki silnie rosnące, sadzimy pod kątem 45 stopni, rozstawa 50, w okresie wegetacji zwalczanie chwastów szkodników, chorób, na zimę zabezpieczamy, w 2roku prowadzenia matecznika wiosną pędy sine skracamy 10-15cm, a boczne do 2-3 oczek, następnie pędy przyszpilamy, przyginamy do ziemi lub kopiemy rowki i tam wkładamy pędy, z nich wybijają pędy odsypujemy powtarzane co 3 tyg ( 3 obsypywania) dalej podobna jak przy pionowych

Z poziomych więcej podkładek, u pionowych mniej więcej tej samej wielkości a u poziomych są zróżnicowane, jakościowo lepiej rozmnażać przez pionowe,

Jakość ukorzeniania się zależy od substratu: przekompostowany odkwaszony torf, przekompostowane trociny, zmielona kora,

K i P stosuje się po odjęciu podkładów jesienią, a azotowe na wiosnę.

Matecznik używamy go przez 12 lat.

1ha= 20000-25000 podkładek

Rozmnażanie przez sadzonki:

-sadzonki pędowe ( zdrewniałe, półzdrewniałe, zielne)

-liściowe

-korzeniowe

Rozmnażanie roślin jagodowych:

Mateczniki dla truskawek- na glebie żyznej, odkwaszonej, średnio zwięzłej gliniasto piaszczystej, konieczne urządzenia do nawadniania

Mateczniki co najmniej 500m od plantacji truskawek aby zapobiec przenoszenia chorób i szkodników a także ogórków, fasoli, malin, koniczyny nie należy zakładać matecznika po pomidorach, malinach, ziemniakach

Trzeba zbadać czy nie ma nicieni: węgorek truskawkowiec, chryzantemowiec, niszczyk

Grzyby- verticillium, synchtrium endobiticum

Na jesieni nawieść obornikiem, i nawozy mineralne

Sadzonki sadzimy w stopniu super elity w sierpniu do października, rozstawa wynosi 1m na 1m

Jeśli sadzimy różne odmiany to w odległości od siebie 3 m,

Na zimę okryć sadzonki słomą, sieczką lub przekompostowanym obornikiem

Wiosną spulchnić glebę w między rzędziach, nawozimy azotowymi nawozami

Opryskujemy preparatami ochrony zgodnie z zaleceniami

Kwiatostany pojawiające się od maja należy wyciąć kwiatostany,

2 dawka azotowa w końcu maja, masowe wytwarzanie rozłogów które się ukorzeniają. Większość wydaje rozłogi przy długim dniu, odcinamy w połowie sierpnia,

Przez cały okres wegetacji co 2 tygodnie dokonujemy lustracji matecznika, usuwamy podejrzane części roślin itp., usuwanie chwastów

W sierpniu nie wykonujemy już żadnych zabiegów ochrony

1ha= 400000 sadzonek

Wykopujemy ręcznie, lub kopaczką do ziemniaków

Można wiosną wykopać i przechować w chłodni 2C, do zakładania letniej plantacji,

Wykopane rośliny do pakowni i sortuje się, kartony z otworami lub skrzynkach, składowane -1 do -2 C mogą być przechowywane przez cały rok

Obrywamy liści

Rośliny przeznaczone do sprzedaży 2-3 liści, 4mm średnicy

Podział sadzonek:

-sadzonki a+ śr, korony powyżej 15mm

-standardowe śr korony 10-15mm

-małe śr poniżej 10mm

Malina:

Matecznik na terenach otwartych i przewiewnych 500m od plantacji towarowych i lasu

Gleby próchniczne żyzne, przewiewne woda gruntowa 80cm, gleba odchwaszczona, staranie przygotowana , matecznik na 3-4 lata

Należy nawieść ziemię obornikiem 30-40t/ha, przed orką nawozy P i K, zakładamy matecznik jesienią 3-4m między rzędami w rzędzie co 0,5m sadzimy rośliny, odległość między odmianami 5m, zdrowe sadzonki sadzi się o 5 cm głębiej i przycina się je nad powierzchnią ziemi, przed zima obsypuje substratem, wiosną odgarnia się kopczyki, daje azotowy nawóz, spulchnia między rzędzia, stosujemy herbicydy, lustracja

Jesienią wycinamy wszystkie pędy malin i wszystkie pędy niszczymy, na jesieni nawozy fosforowe i potasowe

2 roku zabiegi podobne jak w 1 roku, nie zastawiamy pędów owocujących, silne odrosty 2 roku można wykopywać ręcznie i sprzedawać, słabe przyrosty przycinamy na wys 2-3cm

3 i 4 rok najsilniejsze pędy wykopujemy i sprzedajemy, mechaniczne wykopywanie wtedy gdy likwidujemy matecznik, wykopane odrosty sortuje się, usuwa liście, sortowanie w miejscu zacienionym, w 4 roku można wykorzystać korzenie o odcinkach 10cm przechowujemy do wiosny, wczesną wiosną się przysypuje na wysokość 3 cm wydają pędy przybyszowe i na jesieni można rośliny sprzedać,

rośliny możemy rozmnażać in vitro.

15.05.2012

Rozmnażanie wegetatywne

Szczepienie i okulizacja żeby zachować dane cechy odmiany

Już przed naszą erą stosowano szczepienie. W naszych warunkach klimatycznych szczepienie wykonujemy wiosną. Można także zimą „w ręku”. Szczepienie winorośli powinno być wykonywane najwcześniej ponieważ podkładka przycięta wiosną na skutek parcia korzeniowego dużo wody traci.

Pąki produkują auksyny i gibereliny stymulujące procesy podziału komórkowego.

Zrazy do szczepień ścina się w końcu listopada lub na początku grudnia. Nie należy ścinać zrazów jeżeli temp. Niższa niż -5C, bo drzewa przemarzają. Zrazy w pęczki 50-100sztuk i etykietuje się.

Zrazy przechowujemy w piasku, w piwnicach, w chłodniach. Jeżeli zrazy mają być przesłane należy je zabezpieczyć przed zaschnięciem, chorobą grzybowych itp.

Jeśli przez kilka tygodni ma trwać transport to zalewamy zrazy parafiną. Bardzo dobrze się przechowują.

Sposoby szczepienia wiosennego:

-przez stosowanie (najczęściej stosowane)

-na przystawkę

-kożuchówke (szczepienie pod korę, wiosną gdy kora odchodzi od drewna)

-w klin ( jeśli podkładka jest o wiele grubsza niż zraz odmiany szlachetnej)

Szczepienie na wiosną n wtedy gdy korzenie zaczynają rosnąć, zraz w spoczynku

Szczepienie zimowe- w okresie wolnym od innych prac, u podkładek przycinamy korzenie , trzymamy w temp w granicach 0C, w chłodniach, zrazy ścięte przed nastąpieniem silnym mrozów,

Drzewa pestkowe w szyjkę korzeniową, ziarnkowe powyżej szyjki korzeniowej (generatywne), Wegetatywne 20cm od ziemi, ( 40 od podstawy do miejsca szczepienia)

100 podkładek w ciągu godziny może sprawna osoba. Zaszczepione podkładki parafinujemy i układamy w skrzynkach wypełnionych trocinami przechowujemy w chłodniach 0-4C aż do momentu sadzenia.

Kalusowanie (żeby szybciej się zrastało)

Procesy zachodzące po szczepieniu:

-na powierzchni cięcia pojawiają się komórki kalusowe

- pod koniec zrastania komórki Kalusowe drewnieją,

Szczepienie zimowe zrastanie i tworzenie kalusa bardzo powolne

22.05.2012

Okulizacja wykonywana latem, gdzie nie ma już dużego nakładu pracy w szkółce. Jest łatwiejsza niż szczepienie. Można powtórzyć okulizacje jeszcze raz tego samego lata gdy pierwsza się nie powiodła. Wysoki procent przyjęć . wybijające oczka w pędy rosną prosto. Rana podczas okulizacji znacznie mniejsza niż przy szczepieniu. Założone oczko bardzo silnie wiąże się z podkładką, nie do wyłamania przez wiatr pędy wyrastający z oczka. Pęd który otrzymujemy łatwiej jest pięlegnować niż uzyskany w wyniku szczepienia. Najbardziej ekonomiczny sposób rozmnażania wegetatywnego drzew.

Czynniki wpływające na okulizacje:

-jakość podkładki

-zdrowotność zrazów

-termin zabiegu

-rodzaj okulizacji

Okulizacja w lato bo aktywne kambium.

Zrazy. W okresie okulizacji muszą być dobrze wykształcone pąki liściowe, dość zdrewniałe.

Okulizacja latem w oczko śpiące, będzie się rozwijać w przyszłym roku.

Drugi termin okulizacji przypada na wiosnę i jest to okulizacja żywym oczkiem, bo w tym samym roku rozwinie się pęd. Do okulizacji wiosennej zrazy przygotowuje się jesienią.

Powodzenie okulizacji zależy od pędu odmiany szlachetnej. Najodpowiedniejsze pąki z środkowej części pędu. Pąki wierzchołkowe w okulizacji letniej słabo wykształcone, a te na dole pędu są pąkami kwiatowymi. Aby przyspieszyć wykształcanie pąków 2 tyg przed okulizacją uszczykuje się.

Drzewa pestkowe jednoroczne pędy zwłaszcza u łutówki w pachwinach liści pąki kwiatowe nie przydatne do okulizacji. Opryskiwanie drzew matecznych w okresie różnicowania co 14 dni kwasem giberelinowym, po to żeby mieć pąki wegetatywne a nie generatywne.

Pędy ścina się dzień przed okulizacją, oczyszcza, obcina blaszki liściowe pozostawiając ogonki, następnie wsadza do wiadra wody i zabezpiecza przed wyschnięciem.

Okulizacja w literę T- koniec lipca, kambium aktywne jak kora delikatnie odchodzi, wiązanie taśmą zaczynamy od góry, po 2 dniach zaczyna powstawać kalus- tkanka przyranna- otacza oczko, po 2-3 tygodniach wypełnia wszystkie wolne przestrzenie, tworzy się warstwa kambium,

Okulizacja w odwróconą literę T- tam gdzie duże opady atmosferyczne, po to żeby woda nie spływała do środka oczka, okulizujemy gatunki „płaczące” np., winorośl

Okulizacja w łatkę- zdjęcie z podkładki kwadratowego płata kory i w to miejsce kwadrat z podkładki, w lecie , np., orzech włoski, do wycięcia łatki używa się noża o dwóch ostrzach

Okulizacja na przystawkę w chwili obecnej jest najpopularniejsza, niezależna od aktywności kambium, można zrobić ją od kwietnia do września. Na podkładce nożem wpijamy pod kątem35-40, 2,5 cm powyżej wbijamy nóż pod tym samym kątem, ostrze nie może dotykać rdzenia, z odmiany szlachetnej wycinamy identyczny fragment. Jeżeli wiosną to ze zrazów zebranych jesienią w żywe oczko, w okresie letnim w oczko śpiące ,

Okulizacja z podwójną tarczką- (podkładka , pośrednia, zraz)

Po wykonaniu okulizacji sprawdzamy przyjęcie się oczkiem jeśli ziarnkowe to 14 dniach, pestkowe po 21dniach, tarczka przyjęta zielona, jędrna, a gdy żółta, brązowa to oczko się nie przyjęła,

Podczas uszlachetniania drzew owocowych zjawiska zgodności i niezgodności.

Rodzaj niezgodności:

-miejscowa

-translokacyjna (przemieszczająca się)- degeneracja floemu

Objawy niezgodności:

-słabe zrośnięcie

-żółknięcie liści i ich opadanie,

-rozłamanie drzewa

-zamieranie drzewa (zrazu)

-wcześniejsze zrzucanie liści, ich przebarwianie, odrosty korzeniowe

Niezgodność bezpośrednia w szkółkach oraz opóźniona pojawiająca się w sadzie

29.05.2012

Prowadzenie szkółek drzew owocowych

Cel: dostarczenie drzewek do założenia sadów

Pole musi być kilka tygodni przed nawiezione do głębokości 40cm, orka głęboka,

Podkładki możemy sadzić jesienią lub wiosną.

Jesienią- podkładki dobrze się przykorzenią kiedy ziemia jest nie przymarznięta, może być obgryziona prze gryzonie

Wiosną- trzeba nawadniać

Ogólnie należy sadzić wiosną wegetatywne i siewki żeby nie przemarzły.

Korzenie podkładek przy wykopywaniu przycina się korzenie, podkładkę przycinamy na wysokości 40cm,

Mając wyznaczone podkładki to robimy rzędy północ południe, podkładki nie zacieniają się.

80-120 cm między rzędami, 25-35 w rzędzie

Kwatera szkółki najczęściej kształt prostokąta 50 x 100 m, zazwyczaj 10-11 rzędów,

Co kilka rzędów robimy przerwę 3 m na opryskiwacz.

Wysadzanie podkładek ręczne ( bruzdownik) lub wysadzarkami.

Podkładki generatywne 2-3cm głębiej jak rosły poprzednio, wegetatywne 20cm od miejsca początku podkładki.

Gleba w czasie sadzenia powinna być wilgotna. Podkładki przycinamy po posadzeniu, podlewamy.

Wysokość przycięcia zależy od terminu sadzenia, grubości podkładki, systemu korzeniowego.

Po posadzeniu można obsypać na wys 10-15cm chroni je przed wyschnięciem wiosną, sprzyja przyjęciu się, jeśli jesienią chroni przed przemarznięciem.

W czasie okresu wegetacji oczyszczać z przyrostów do wys 25cm nad ziemią, przygotowujemy miejsce do okulizacji. Młode odrosty najlepiej odrywać rękoma. Na początku po posadzeniu użyć herbicyd. Stosować ochronę roślin.

Założone podczas okulizacji oczka mogą być niszczone przez pryszczarka okulizaka i pryszczarka jabłoniaka.

W okresie wiosennym dajemy 2 krotnie nawozy azotowe.

Okulizacja gdy aktywne kambium podkładki ( w literę T)

Oczka zakładamy w linii rzędów, od strony północnej, po to żeby pąki rozpoczęły wegetację jak najpóźniej, żeby nie przemarzły, na wysokości 20cm ziarnkowe, a pestkowe w szyjkę korzeniową, miejsce okulizacji ciasno obwiązane paskiem

Jesienią należy przyciąć folię od drugiej strony od oczka, usuwamy je żeby oczko nie przemarzło. Na pestkowych źle się przyjmują oczka dlatego zakłada się 2 oczka, jeśli się przyjmą dwa to na wiosnę usuwamy słabszy.

Do okulizacji pestkowych tarczka bez fragmentu drewna, a ziarnkowe z fragmentem drewna. Okulizację wykonują zazwyczaj 3 osoby.

Oczka przed nadejściem wiosny powinny się dobrze zrosnąć przed zimą. Ziarnkowe sprawdzamy po 14 dniach, pestkowe po 21 dniach.

W drugim roku:

Wczesną wiosną, przed rozpoczęciem wegetacji podkładki z założonym oczkiem przycina się na wysokości 10cm od miejsca okulizacji maszyną.

Następnie przycinamy sekatorem nad oczkiem pod kątem 30 stopni skos po przeciwnej stronie oczka żeby woda się nie zatrzymała, jeśli stwierdzimy wypady okulizujemy na wiosnę, dajemy tyczki bambusowe by pęd odmiany szlachetnej rósł prosto, tyczka od strony północnej.

W czasie wegetacji wybijają pędy z podkładki i odmiany szlachetnej, te z podkładki usuwamy, usuwamy pędy z odmiany szlachetnej do wys.50cm-60cm nad ziemią. Zaleca się uszczykiwanie pędów, rana mała szybko się goi. Wczesne usuwanie pędów okulanta sprzyja rozwojowi górnej części. Stosujemy ochronę oraz odchwaszczamy.

Gdy pędy 60cm to dajemy rozkrzewiacz żeby otrzymać drzewko z koronką. Rozkrzewiacze dajemy w 3 dekadzie czerwca. Po zastosowania pojawiają się pędy syleptyczne ( nie przeszły jeszcze okresu spoczynku). Substancje: promalin, paturyl, Arbolin opryskujemy górną część rośliny.

Zabieg rozkrzewiania można też przeprowadzić ręcznie – osuwamy ze szczytu młode, wykształcone blaszki liściowe, same liście wierzchołkowe, ogranicznie auksyn.

Nie wolno naruszać mersytemu wierzchołkowego.

Należy przeprowadzić kwalifikację szkółki przez specjalną komisję która weryfikuje zdrowotność szkółki, zgodność odmianową i wydaje odpowiedni certyfikat.

w 3 dekadzie września defoliacjia szkółki np., miedzian, trisol, tetracid,, ethrel, flordimex,

do wykopywania jednorocznych okulantów przystępujemy po pierwszych przymrozkach ( ostatnie tygodnie października).

Metody pozwalając e wyprowadzić drzewka:

-produkcja drzewach 2 letnich z jednoroczną koronką

-produkcja drzewek dwuletnich z dwuletnią koronką.

Przetrzymujemy drzewka do następnego roku, nie stosujemy rozkrzewiaczy, defoliantów. W 3 roku przycinamy do wys. 65-75cm, (knip boom)

Gdy pąk szczytowy ma 20cm opryskujemy je rozkrzwiaczami , i formułujemy koronkę, stosujemy klamerki, koronka z pędów syleptycznych, jesienią komisja, defoliacja i wykopywanie, sprzedajemy drzewka z koronką i z pąkami kwitowymi.--> 2 letnia z 1 letnią koronką cykl 3letni

2letnia z 2letnią koronkąwys. 90-110cm, usuwamy pędy do takiej wysokości do jakiej chcemy mieć wysokość pnia, koronkę z odcinka między 60 a 90-110, pędy wyrastają z dwuletniego drewna, nie mamy pędów pod kątem ostrym, nie jest konieczne stosowanie klamerek, wyprowadzamy przewodnik. Wykształcona korona i z pąkami kwitowymi, komisja, defoliacja, wykopywanie. Cykl 3 letni

Skrócenie do cyklu 2 lat, gdy szczepimy podkładki w ręku w zimie, na wiosnę sadzimy je w czasie 1 roku otrzymujemy 1 rocznego okulanta, a 2 roku drzewka 2 letnie z 1 lub 2 letnią koronką.

2 letnie najstarsze drzewka jakie produkujemy.

05.06.2012

Przechowywanie materiału szkółkarskiego

Na początku października kończy się wzrost. Wykopujemy drzewka po pierwszych przymrozkach (ostatnia dekada października).

Drzewka i krzewy lepiej wykopywać po większym deszczu- lepsze wykopywanie i drzewko nie przesycha

Najpierw grusze i czereśni potem wiśnie i śliwy, a następnie jabłonie, morele i brzoskwinie.

Przed wykopywaniem usuwamy paliki i przechowujemy.

Drzewka wykopujemy za pomocą specjalnych lemieszy. Pług ustawiamy na odpowiednią głębokość. Pracownicy idący za pługiem wyjmują drzewka.

Sortowanie w pakowni lub hali jeśli szkółka posiada chłodnie.

Przepisy w Dzienniku ustaw nr. 184 zał. 7 część B

Ogólne wymagania jakościowe, minimalne wymagania jakościowe i zdrowotnościowe

Jakościowe- jednolitość, jego uszkodzenia, czystość odmianową

Minimalne jakościowe minimalne wymiary drzewek, podkładek i zrazów

Minimalne zdrowotnościowe- lista szkodników i chorób zgodnie z dyrektywą komisji nr 93/48/EE6 dla materiału szkółkarskiego CAC

Można etykietować każdą roślinie oddzielnie lub w pęczkach. Mamy różne kolory etykiet pomarańczowa- ww wolna od wirusów, białe- nt nie testowane lub tw testowane na wirusy, drukowane przez wojewódzki inspektorat nasienny, są to urzędowe etykiety.

Posortowane rośliny mogą być sprzedane lub w paletach umieszczone w chłodni, jeśli nie posiada chłodni to dołujemy koło pakowni i zabezpieczamy żeby nie przemarzł i nie był uszkodzony przez gryzonie. Korony w kierunku południowym chroni pnie przed ranami zgorzelowymi.

Skrzynie wyściela się workiem z foli,

Palety układa się w 2 warstwach i układa na samochody.

Zabezpieczamy przed uszkodzeniami mechanicznymi folią. Ekonomiczny transport w pęczkach luzem, ale załadunek i rozładunek ręczny.

Po przywiezieniu na miejsce należy zabezpieczyć korzenie przed wysychaniem.

Książkę szkółkarską zobowiązani są prowadzić szkółkarze. 1- szkółkarska drzewek owocowych, 2- krzewów owocowych, 3 – podkładek generatywnych, 4-mateczników , podkładki wegetatywne, 5- książka zraźników drzew owocowych. Szkółkarze zobowiązani są do prowadzenia, książka matecznika kilka lat.

Karty produkcyjne podają ilość materiału. Zaleca się prowadzenie książki ochrony

Przedstawiciel wojewódzkiego inspektoratu, przedstawiciel urzędu wojewódzkiego , rzeczoznawca

Klasyfikacji podlegają sady mateczne do pozyskiwania zrazów, mateczniki podkładek wegetatywnych, szkółki podkładek generatywnych, szkółki drzewek owocowych i jagodowych…

Ocena przydatności gospodarstwa do produkcji szkółkarskiej, oraz oceny jakości materiału,

Sporządza protokół w 4 egzemplarzach.

Szkółkarze muszą skompletować dokumenty szkółkarskie i oznakować trwale inne odmiany zamieszane, usunąć chore i porażone drzewka, w końcu lipca liczy się dokładnie drzewka na kwaterach i wpisuje do książki szkółkarskiej, liczbę drzewek i krzewów osobnie się wpisuje.

Sprzedaż odbywa się jesienią po zakończeniu wegetacji, oraz wiosna.

Może być w szkółce oraz na rynkach i targowiskach. Reklamowanie w internecie , prasie. Sprzedaż wprost ze szkółki daje odbiory gwarancje jakości. Sprzedaż rynkowa jest bardzo ryzykowna.

Rośliny do sprzedaż /wiosennej powinny być zabezpieczone od przymrozków. Materiał niesprzedany wiosną wykopany z reguły jest niszczony.