13. Wnikanie ciepła:
Na wnikanie ciepła składa się 2 mechanizmy: konwekcja ciepła w rdzeniu i przewodzenie ciepła w warstwie przyściennej.
Woda trze o ścianę i hamuje w tej warstwie o grubości x woda stoi lub porusza się ruchem laminarnym
Proces wnikania-to ruch od rdzenia do warstwy przejściowej i odbywa się szeregowo najpierw konwekcja potem przewodzenie.
Δt = t1 − tsc
Δtkonw = t1 − tx
Δtprzew = tx − tsc
1-proces ustalony
2-Q=const.
$$q = const = \frac{\lambda}{X}{= (t}_{x} - t_{sc})$$
$$Q = \frac{\lambda}{X}A\left( t_{x} - t_{sc} \right)$$
$$q = \frac{\lambda}{X}{(t}_{x} - t_{sc}) = \frac{1}{O_{\text{przew}}}{(t}_{x} - t_{sc})$$
$$\frac{x}{\lambda} = O_{\text{przew}}$$
Δt = t1 − tsc = Δtkonw − Δtprzew = t1 − tsc = t1 − tx
$q = \frac{\Delta t = t_{1} - t_{sc}}{(O_{\text{konw}} + O_{\text{przew}})}$ q -szybkość wnikania ciepła
Oporu konwekcji nie ma sensu obliczać
$$q = const = \frac{\text{Δt}}{O}$$
Jeżeli opór mały to różnica temp. Mała
$$q \cong \frac{\text{Δt}}{O_{\text{przew}}}$$
$Q_{\text{przew}} = \frac{x}{\lambda}$ α- współ. Wnikania ciepła = $\frac{\lambda}{\text{\ \ \ x}}$
$q_{\text{wnik}} = \frac{\lambda}{x}{(t}_{1} - t_{sc}) = \alpha\Delta t$ - I prawo Newtona
Nie ma przyrządu który mierzy grubość warstwy przyściennej x dlatego wprowadzamy α
Q = α A Δt
$$\alpha = \frac{Q}{\text{A\ Δt}}$$
a)Parametry podobieństwa w ruchu ciepła
Zasada podobieństwa:
Rozpatrywane zjawisko będzie pod względem geometrycznym, kinematycznym, dynamicznym i cieplnym podobne do zjawiska modelowego, jeżeli liczby , Gr, Re, Pr, Nu będą miały dla obu rozpatrywanych zjawisk te same wartości.
Liczbę Nusselta wyrażamy zazwyczaj przy pomocy funkcji potęgowej o następującej postaci:
(41)
Wartości stałej oraz wykładników a,b.c i d wyznacza się na podstawie badań
doświadczalnych.
Pojęcie podobieństwa można opisać na zjawiskach fizycznych .Powiemy że rozkład prędkości w przypadku A jest podobny do przypadku B wtedy gdy w odpowiadających sobie punktach obu układów prędkości będą pozostawały w tym samym do siebie stosunku. Takie podobieństwo zajdzie w dwuch identycznych mechanizmach pracujących przy różnych prędkościach obrotowych.
$$\frac{w_{1}}{w_{1}^{,}} = \frac{w_{2}}{w_{2}^{,}} = \frac{w_{3}}{w_{3}^{,}} = c_{w} = const$$
b)Natura ruchów niewymuszonych a ruch ciepła
Na ruch ciepła składają się mechanizmy i procesy ruchu ciepła.
Mechanizmy to: przewodzenie, konwekcja, promieniowanie a procesy to przenikanie i wnikanie. W ruchu ciepła występuje wymiana ciepła spowodowana różnica temperatur która jest siłą napędową
c) Warstwa graniczna (przyścienna).
Według teorii przyściennej warstwy granicznej podanej przez Prandtla istnieje przy ścianie warstwa, w której czynnik płynie laminarnie. W obrębie tej warstwy przyściennej prędkości skierowane równolegle maleją ku ścianie i zanikają do zera. Zjawisko to towarzyszy każdemu przepływowi burzliwemu. Cząsteczki rdzenia gazu lub cieczy nie uderzają wprost o ścianę ale o warstwę przejściową i tu oddają swoje ciepło. Dalszą drogę ku ścianie ciepło musi przejść przez przewodzenie. Warstwa przyścienna stwarza główny opór cieplny.Duża szybkość czynnika powoduje zdzieranie warstwy przyściennej co poprawia warunki wnikania ciepła .Czysta konwekcja ciepła ku ścianie oddawanie ciepła bezpośrednio ścianie w rzeczywistości nie istnieje. W rzeczywistości ruch ciepła ku ścianie będzie zawsze procesem mniej lub bardziej złożonym
$Re = \frac{\text{u\ x\ ς}}{\eta}$.
d) Jaki jest wpływ temperatury na wnikanie ciepła
Przewodzenie zachodzi w obrębie jednego ciała w którym istnieje różnica temperatur . Ciepło jest przekazywane od punktu o temp. wyższej do punktu o temp. niższej. Szybkość rozchodzenia się ciepła wyrażamy współ. przewodzenia ciepła. Ruch ciepła przez konwekcje odbywa się w ten sposób że cząsteczki ulegając przemieszczeniu się ku ścianie stykają się z nią i oddaja jej ciepło. Wymiana energii w postaci ciepła jest możliwa dzięki sile napędowej która jest różnica temperatur pomiędzy ciałami.
e) Równoczesne przenoszenie ciepła przez konwekcję i promieniowanie ciepła
Qk = αkonw(tsc−to)A
Qp = Aεz$C_{0}\lbrack{(\frac{T_{sc}}{100})}^{4} - {- (\frac{T_{\text{ot}}}{100})}^{4}\rbrack$
Qc = Qk+Qp = α*(tsc−tot)
α* = αkonw + αprom
Qp=εz$C_{0}A\left\lbrack \left( \frac{T_{sc}}{100} \right)^{4} - \left( \frac{T_{\text{ot}}}{100} \right)^{4} \right\rbrack = \alpha_{\text{prom}}A\left( t_{sc} - t_{\text{ot}} \right)$
αprom=εz$C_{0}\frac{\left\lbrack \left( \frac{T_{sc}}{100} \right)^{4} - \left( \frac{T}{100} \right)^{4} \right\rbrack}{\left( t_{sc} - t_{\text{ot}} \right)}$
αprom=εzC0(tsc2+tot2)2Tm
$$T_{m} = \frac{T_{sc} + T_{\text{ot}}}{2}$$
αp ≅ 0, 04εz$C_{0}{(\frac{T_{m}}{100})}^{3}$
f) wnikanie ciepła w konwekcji wymuszonej
α=f (w,d,l,η,p,λ,Cp,β,Δt,ĝ)
Nu=C ReA PrB
Re=$\frac{\text{wdρ}}{\lambda}$ Pr=$\frac{\text{Cpη}}{\lambda}$
Nu=0,023 Re0,8 Pr0,4 – równ. Mc Adams’a
Nu=0,021 Re0,8 Pr0,333 – równ. Colburn’a
Re=$\frac{wd_{z}\rho}{\eta}$ dz=$\frac{4F}{O}$
Wzór ogólny równania kryterialnego:
$\frac{\alpha L_{1}}{\lambda}$=CπA ($\frac{\text{Cpη}}{\lambda}$)B ($\frac{L_{1}}{L}$)D L1-wymiar poprzeczny
L- wymiar podłużny
-Ruch wymuszony laminarny:
D≠O π = Re L1=d
Nu=$\frac{\text{αd}}{\lambda}$= C ReA PrB ($\frac{d}{L}$)D
A=B=D=$\frac{1}{B}$
C=1,86 jeśli Re*Pr ($\frac{d}{L}$)>13 ,lub
C=1,62 jeśli Re*Pr ($\frac{d}{L}$)≤ 13
-Ruch burzliwy:
D=O π=Re L1=d
g) wnikanie ciepła w konwekcji naturalnej
L1=ϑz – zastępczy wymiar liniowy
Π=V = moduł Nusetta
V=βΔT Nuz$\frac{\alpha\vartheta_{z}}{\lambda}$ ; ($\frac{\vartheta z}{h})$ - moduł geometryczny
Dla gazu: βgazy=$\frac{1}{T_{m}}$ ; Tm=$\frac{T_{o} + T_{sc}}{2}$ -> Vgazy=$\frac{\text{ΔT}}{T_{m}}$
Dla cieczy V jest stabelaryzowane
X=VPr ($\frac{\vartheta z}{h})$-3 jeśli 103 ≤x≤109 i=0,25
A=B=i D=1-3i
Nu=CVi Pri ($\frac{\vartheta z}{h})$1-3i
Nu=CVi Pri ($\frac{\vartheta z}{h})$i
Jeżeli x>109 -> i=0,333
Nu= CVi Pri ($\frac{\vartheta z}{h})$0
Nu= CVi Pri
Stałą C jest funkcja rodzaju ściany i funkcji
Wartości x (szukamy w tablicach)
h) wnikanie ciepła podczas skraplania pary
Para wodna – mieszanina pary nasyconej i cieczy wrzącej np. mgła
tśc<tkonwek. siła napędowa Δt=tk- tśc
ρ’=ρg≅1000 (ciecz) ρ’=ρg≅1 (para)
- ρ cieczy jest 1000x większe od ρ pary
-na rurce wytwarza się film kondensatu, w miarę wzrostu skroplin
Spada siła napędowa na rurce
-celem jest odprowadzenie jak najszybciej skropliny z rury
Nuz=$\frac{\alpha\vartheta_{z}}{\lambda}$ , ($\frac{\vartheta z}{h})$ , π=K K - moduł bezwymiarowy
Nuz=C KA PrcB ($\frac{\vartheta z}{h})$D r - ciepło kondensacji par
K=$\frac{r}{\text{CpΔt}}$ Δt – siła napędowa kondensacji
r=f(tk) – dotyczy piany A=B=D=0,25
Nuz=C K0,25 Prc0,25($\frac{\vartheta z}{h})$0,25
Wszystkie parametry ϑz, λ, Cp są liczone dla kondensatu (cieczy, która
powstaje z pary)
ρ, η, λ, Cp – liczone w temp. Tm=$\frac{T_{o} + T_{sc}}{2}$
Jedynym parametrem liczonym w warunkach procesu jest r
i) wnikanie ciepła w spływie grawitacyjnym cieczy
L1= ϑz π=Rez=$\frac{4\Gamma}{\eta}$ ; Γ=$\frac{m_{\text{ic}}}{O}$[$\frac{\text{kg}}{\text{ms}}$]
Γ – jednostkowe natężenie zraszania cieczą
O – obwód zwilżany przez ciecz
Nuz=$\frac{\alpha\vartheta_{z}}{\lambda}$ ϑz zastępuje średnicę d w ruchu niewymuszonym
ϑzd ; ϑz=($\frac{\eta^{2}}{\rho^{2}g}$)0,333 $\frac{sily\ tarcia}{sily\ grawitacji}$
ϑz - zastępczy wymiar liniowy
moduł geom.-> $\frac{l}{L}$=$\frac{\vartheta z}{h}$ ; h – wysokość ściany
Nuz=$\frac{\alpha\vartheta_{z}}{\lambda}$ =C RezA PrB ($\frac{\vartheta z}{h})$D
Równanie kryterialne dla spływu grawitacyjnego po ścianie
D=0 r. burzliwy Rez>2000 -> C=0,01 ; A=B=0,333 ; D=0
D≠0 r. laminarny Rez>1000 -> C=0,67 ; A=$\frac{1}{9}$ ; B=D=0,333
Ruchów laminarnych unika się bo efektywność tego rodzaju ruchu jest nieefektywna
(nieduże wnikanie ciepła). Jedynym przypadkiem użycia ruchu laminarnego jest w chłodnicach ociekowych przy spływie grawit. po ścianie.