TYPY ZŁÓZ WĘGLA KAMIENNEGO
Geosynklinalne- cechy: fałdowany charakter górotworu, duża miąższość serii węglowych oraz duża ilość pokładów węgla, przyrosty skał płonych (pakiety skał warstw płonych), tektonika nieciągła, przejawy wulkaniczne (żyły, torfy), jakość węgli bardzo zróżnicowana, decyduje o tym:
-intensywność ruchów fałdowych
-obecność skał magmowych.
Złóż geosynklinalnych jest około 1%.
Platformowe- cechy: brak zaburzeń tektonicznych (jedynie zaburzenia o charakterze bardzo łagodnych fałdów), tektonika uskokowa bardzo słaba, mała ilość pokładów, miąższość pokładów raczej stała. Występowanie: Zagłębie Midzigan, Zag. Lubelskie.
Złóż platformowych jest około 49,5%.
Przejściowe (geosynklina i platforma)- miąższość od 200 do 5 tys. m., tworzą się w zapadliskach przedgórskich i śródgórskich, mają cechy limniczne(jeziorne), paraliczne(płytkie zatoki). Są to złoża chińskie, angielskie, Zag. Ruhry, Donieckie,
Górnośląskie.
Złóż przejściowych jest około 49,5%.
2.Odmiany węgla kamiennego
Za podstawę polskiej klasyfikacji węgla kamiennego wg typów zostały przyjęte następujące cechy węgla, które określaj jego przydatność technologiczną:
a)zawartość części lotnych
b)spiekalność wg Rogi
c)ciśnienie rozprężenia wg Korten-Damma
d)parametry plastometryczne wg Sapożnikowa
e)ciepło spalania
Polska klasyfikacja węgli kamiennych dzieli węgle na 10 typów. Ze stopniem uwęglenia wzrasta zawartość pierwiastka C , maleje zawartość części lotnych i wzrasta ciepło spalania.
Typy węgla:
-węgiel płomienny: wysoka zawartość części lotnych, spiekalność bardzo mała lub brak, ciepło spalania powyżej 6900 Kkal/kg. Pozostałych wskaźników się nie normuje.
-węgiel gazowo-płomienny: wysoka zawartość części lotnych, słaba spiekalność z uwagi na różnicę ciepło spalania powyżej 7200 Kkal/kg, pozostałych wskaźników się nie normuje
-węgiel gazowy: wysoka zawartość części lotnych, średnia spiekalność, niskie ciśnienie rozprężenia
-węgiel gazowo-koksowy: wysoka zawartość części lotnych, wysoka spiekalność, niewielkie ciśnienie rozprężenia
-węgiel ortokoksowy: typowy węgiel koksowy , średnia zawartość części lotnych, wysoka spiekalność i ciśnienie rozprężenia
-węgiel metakoksowy: średnia zawartość części lotnych, słaba spiekalność, wysokie ciśnienie rozprężenia
-węgiel semikoksowy: słaba spiekalność, średnia zawartość części lotnych i ciśnienie rozprężenia
-węgiel chudy: mała zawartość części lotnych, spiekalność bardzo słaba albo brak, ciśnienie rozprężenia zerowe
-węgiel antracytowy: niska zawartość części lotnych, zupełny brak spiekalności i ciśnienia rozprężania
-antracyt: bardzo niska zawartość części lotnych, zupełny brak spiekalności i ciśnienia rozprężenia
3. KOPALINY TOWARZYSZĄCE W ZŁOŻACH WĘGLI KAMIENNYCH.
-łupki ogniotrwałe,
-syderyty,
-węglan żelaza,
-iły montmonylonitowe,
-gazy: metan, CO2, N
-zasolone wody,
-gagat- czarny, szklisty węgiel(kamień półszlachetny)
4. BAZA ZASOBOWA WĘGLI KAMIENNYCH W POLSCE.
Zasoby do 1994r.- 61493 mln ton, piąte miejsce wydobycia na świecie(zasoby bilansowe)
Zasoby zagospodarowane- 25178 mln, 40.9% wszystkich zasobów bilansowych.
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
52,509 mln ton- zasoby bilansowe
12,631 mln ton- zasoby przemysłowe
Zagłębie Dolnośląskie
187 mln ton- zasoby bilansowe
5 mln ton- zasoby przemysłowe
Wałbrzych
48,9 mln ton- zasoby bilansowe
21,0 mln ton- zasoby przemysłowe
Zagłębie Lubelskie
547 mln ton- zasoby przemysłowe
5. ZŁOŻA WĘGLI KAMIENNYCH NA ŚWIECIE.
*Byłe ZSRR
Na obszarze tym znajduje się ponad 80 zagłębi węglowych. Łączne ustalone zasoby węgli wynoszą ponad 1250 mld ton, z czego na węgle kamienne, z czego na węgle kamienne przypada około 950 mld ton.
*Niemcy.
W górnictwie węgla kamiennego Niemcy wydobyły w r.1976 93 mln ton. Do najważniejszych zagłębi Niemiec należą Zagłębie Ruhry i Zag. Saary.
*Anglia.
Zagłębia angielskie zajmują powierzchnię 30 tys. km2 i tworzą trzy zasadnicze obszary węglonośne: południowy, środkowy i północny.
*Francja.
Najważniejszym zagłębiem węglowym Francji jest Zagłębie Północne, które dzieli się na dwa okręgi: Valencianne i Pas de Calais. Ogólne zasoby węgli we Francji wynoszą 10 mld ton.s
*Indie.
Głóne obszary węglonośne znajdują się w prowincjach: Bengalia, Bihaz, Orissa, w Indii Środkowej i w okręgu Mizam. W roku 1976 wydobycie węgla wynosiło 101 mld ton. Ogólne zasoby węgli kamiennych ocenia się na 81 mld ton.
*Chiny.
Główne złoża skupione są w północno-wschodniej części kraju. Największym zagłębiem o powierzchni blisko 45 tys. km2 jest zagłębie Szansi. Wiele złóż występuje również w południowych Chinach. Ogólne zasoby węgli szacuje się na 450 mld ton.
*USA.
Zagłębia węglowe USA występują w następujących prowincjach: prowincja wschodnia w Appalachach, prowincja centralna w dorzeczu Mississipi, prow. nad Zatoką Meksykańską.
Ogólne zasoby węgli kamiennych i brunatnych w USA wynoszą 4-5 bilionów ton.
*Kanada.
W Kolumbii Brytyjskiej znajdują się kredowe złoża w. Kamiennych. Zasoby w. kamiennych szacuje się na 112 mld ton.
*RPA.
Węgle RPA związane są z utworami formacji wieku permskiego i triasowego. W 1976r RPA wyeksploatowała 75,5mln ton.
*Australia.
W Nowej Południowej Walii w Australii występują węgle permskie i triasowe. Zasoby węgla kamiennego w Australii szacuje się na 15 mld ton.