FARMAKOLOGIA

1. Leczenie biologiczne:

1. Leki psychotropowe (każda substancja oddziaływująca na receptory w OUN)

2. Fototerapia

3. Elektrowstrząsy

4. Operacje psychochirurgiczne

1. Leczenie niebiologiczne

1. Psychoterapia (CBT= cognitive-behavioral-therapy)

2. Terapia zajęciowa/grupowa

3. Muzykoterapia, choreoterapia

4. Terapia rytmów biologicznych – uporządkowanie

1. Leki psychotropowe zostały uznane za jedno z największych osiągnięć XX wieku.

2. Rodzaje leków psychotropowych:

1. Przeciwpsychotyczne/Przeciwmaniakalne – neuroleptyki

2. Przeciwdepresyjne

3. Normotymiczne – stabilizujące nastrój

4. Przeciwlękowe

5. Prokognitywne, Leki poprawiające krążenie mózgowe

6. Leki stosowane w terapii uzależnień – nie w Polsce

7. Leki stosowane w ADHD

1. Leki neuroleptyczne

1. Klasyczne:
   - skuteczne wobec objawów wytwórczych

   - objway boczne: parkinsonizm, sedacja, dysfunkcje poznawcze, hypotonia, hyperprolaktynemia
   - neuroleptyk najczęściej stosowany w Polsce – PERAZYNA (najmniej skutków ubocznych)

2. Atypowe:

   - skuteczne nie tylko wobec objawów wytwórczych

   - objawy uboczne – zespół metaboliczny (hiperlipidemia- cukrzyca i otyłość-zaburzenia przyswajanie glukozy), zaburzenia rytmu serca,

   - Leki pierwszego rzutu

   - Zmniejszają ryzyko samobójstwa (OLANZAPINA)

1. Skutecznośc neuroleptyków:

   - Wskaźnik nawrotów schizofrenii w przypadku niestosowania neuroleptyków w 100% w ciągu 2 lat

   - Systematyczne przyjmowanie neuroleptyków = znacząca redukcja nasilenia objawów wytwórczych i osiowych schizofrenii, lepsza kontrola nawrotów

   - Wysoka skuteczność w niwelowaniu manii(KWETIOPINA)

   - Wysoka skutec zność w terapii manii psychotycznej i depresji psychotycznej

   - Problemem jest anozognozja – pacjenci nie chcą przyjmować leków

2. Neuroleptyki DEPOT (zastrzyk raz na 2 tygodnie)

   - Znacznie poprawiają stosowanie się do zaleceń lekarza i kontynuowanie leczenia

   - Głównie neuroleptyki klasyczne (HALOPERIDOLl, PERFENAZYNA)

   - Od niedawna atypowe (RISPERIDON)

3. Kiedy koneczna jest hospitalizacja?

   - Brak kontroli nad zachowaniem – zagrożenie dla otoczenia

   - Chort przerywa stosowanie leków

   - Nie zaspokaja swoich podstawowych potrzeb – np. skrajnie odwodniony

   - Współistnieje choroba somatyczna; duże efekty uboczne leków

4. Jak długo należy przyjmować leki antypsychotyczne:

   - Depresja – 6 miesięcy

   - Psychoza – 1 epizod: 2-3 lata, 2 epizod: kolejne 5 lat, 4 epizod – kolejne 7 lat

5. Schizofrenia lekooporna:

   - Terapia skojarzona: 2 neuroleptyki lub więcej

   - Monoterapie KLOZAPINĄ[najsilniejszy atypowy] (środki ostrożności – ryzyko agranulocytozy – spadek białych ciałek krwi)

   - Psychoedukacja

6. Złośliwy zespół poneuroleptyczny

   - Wysoka gorączka, niszczenie tkanki mięśniowej (sztywność mięśniowa), wysoki poziom CPK- fosfokreatyna – metabolit tkanki mięśniowej; niewydolność nerek

   - Zaburzenia świadomości

   - Leczenie: wstrzymanie podawania neuroleptyków; benzodiazepiny; nawadnianie; diureza; obniżenie gorączki

   - Po leczeniu – leczenie innym neuroleptykiem w warunkach szpitalnych
   // Błąd szpitalny – MIESZANKA LITYCZNA – przeciwbólowy neuroleptyk zwiotczający//

7. Główne przyczyny nawrotu psychozy

   - wątpliwości chorych czy dalej powinni brać leki jeśli czują się dobrze

   - objawy uboczne leków (np. dysfunkcje seksualne)

   - „nierealne” dążenia do całkowitego wyzdrowienia

   - traktowanie przyjmowania lekó jako przymus: „to przypomina mi, że jestem chory”

   - brak zgody wśród specjalistów na temat zasad terapii postrzymującej

8. Idealny lek przeciwdepresyjny

   - Skuteczny we wszystkich przypadkach

   - Efektywny we wszystkich grupach wiekowych

   - Działa od razu (aktualnie – po 4-6 tygodniach u 2/3 pacjentów)

   - Brak objawów ubocznych

   - Ułatwiający współpracę

9. Leki przeciwdepresyjne:

   - SSRI – selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny; np. ESCITALOPRAM, CITALOPRAM, PAROKSETYNA

   - SNRI – selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenalinyi serotoniny

   - Odwracalne inhibitory MAO – np. MOKLOBEMID

   - Klasyczne, np. AMYTRYPTYLINA, MIRTAZAPINA, TRAZODON, najnowsze: AGOMELATYNA(pochodna melatoniny), BUPROPION

10. Wskazania do stosowania leków przeciwdepresyjnych:

    - Epizody depresji

    - Profilaktyka nawrotów epizodów depresji

    - Zaburzenia lękowe

    - Bulimia

    - Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne

    - Przewlekły ból (SNRI – KLOMIPRAMINA, AMITRYPTYLINA

    - Moczenie nocne u dzieci (KLOMIPRAMINA)

11. Dlaczego leki przeciwdepresyjne w leczeniu zaburzeń lękowych?:

    - W przebiegu depresji występuje lęk i vice versa

    - leki przeciwdepresyjne (LPD) mają działanie przeciwlękowe

    - LPD w przeciwieństwie do BDA nie uzależniają (BDA – bienzodiazepiny)

    LPD są skuteczne w 60-70%

12. Leki normotymiczne

    - Lit – CHAD typu I, zmniejsza ryzyko samobjstw

    - Niektóre leki przeciwpadaczkowe, np. pochodne kwasu Walproinowego, KARBAMAZEPINA, LAMOTRYGINA (CHAD)

    - Niektóre leki atypowe

13. Pochodne BENZODIAZEPINY: LORAZEPAM (nazwa leku – LORAFEN) – najgorszy, KLORAZEPAM (nazwa leku – TRANXENe) – najlepszy , CHLORDIAZEPOKSYD (nazwa leku – ELANIUM) – najbezpieczniejszy.

14. Wady BENZODIAZEPIN:

    - zanik korowy

    - najbardziej naużywany

    - zespół abstynencyjny

15. Inne lekieki przeciwlękowe (ANKSJOLITYCZNE)

    - BUSPIRON – najbezpieczniejszy

16. Leki prokognitywne:

    - INHIBITORY CHOLINESTRAZY: DONEPEZIL (przy otępieniu) , RYWASTYGMINA (stosowany w otępieniu związanym z chorobą Alzheimera)

    - Antagonista NMDA – MEMANTYNA (skuteczna w otępieniu głębokim i umiarkowanym)

17. Leki porawiające krążenie mózgowe:

    - PIRACETAM – skuteczny tylko w dużych dawkach

    - NICERGOLINA

    - WINPOCETYNA

18. Leki stosowane w terapii uzależnień

    - Zawsze jako metoda uzupełniająca

    - METADON – opioidowy lek przeciwbólowy // House raz go brał zamiast vicodinu :P//

    - NALTREKSON – redukcja głodu alkoholowego

    - AKAMPROZAT (nazwa leku: CAMPRAL) – opaity, nawroty picia

19. Leczenie ADHD:

    - w Polsce – ATOMOKSETYNA (nazwa leku : CONCERTA)

    - w USA – METYLOFENIDAT- pochodna amfetaminy

20. Elektrowstrząsy – „prąd impulsacyjny z krótkich impulsów prądu stałego”:

    - 1-2 ms

    - 2-3 razy w tygodniu

    - zabieg dwustronny

    - przy znieczuleniu ogólnym

    Wskazania:

    - depresja z tendencjami samobójczymi

    - depresja lekooporna

    - katatonia

    - mania lekooporna

    KONIEC

    + gratis!

    Zadanie: Połącz w pary:

LORAFEN -

BUSPIRON -

RYWASTYGMINA -

NICERGOLINA -

METADON -

NALTREKSON -

CONCERTA -

KWETIOPINA -

KLOZAPIN -

PERAZYNA -

OLANZAPINA -

PAROKSETYNA -

RISPERIDON -

ELANIUM -

1. najsilniejszy lek atypowy przy leczeniu schizofreni lekoopornej

2. lek przeciwbólowy stosowany w terapii uzależnień

3. lek na ADHD stosowany w Polsce

4. lek poprawiający krążenie mózgowe

5. pochodna benzodiazepin, rynkowa nazwal orazepamu

6. nazwa rynkowa, najbezpieczniejsza pochodna Benzodiazepin

7. lek atypowy, od niedawna DEPOT

8. selektywny inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny

9. lek atypowy zmniejsza ryzyko samobójstw

10. lek klasyczny, najczęściej stosowany w Polsce z powodu niewielu skutków ubocznych

11. najskuteczniejszy lek w niwelowaniu manii

12. w terapii uzależnień redukuje głód alkoholowy

13. lek prokognitywny, stosowany w otępieniu związanym z chorobą Alzheimera

14. najbezpieczniejszy lek przeciwlękowy