Alternatywy dla podpisu elektronicznego w kontaktach z administracją publiczną Podpis potwierdzony profilem zaufanym ePuap – podpis złożony przez użytkownika konta ePuap, do którego zostały dołączone informacje identyfikujące zawarte w profilu zaufanym ePuap, a także : 1. Jednoznacznie wskazujący profil zaufany ePuap osoby, która wykonała podpis; 2. Zawierający czas wykonania podpisu; 3. Jednoznacznie identyfikujący konto ePuap osoby, która wykonała podpis; 4. Autoryzowany przez użytkownika konta ePuap; 5.Potwierdzony i chroniony podpisem systemowym ePuap
Biuletyn Informacji Publicznej jest podstawowym sposobem udostępniania informacji publicznych, wyłączającym konieczność uzyskania informacji tam zamieszczonych za pomocą trybu wnioskowego ;BIP ma charakter „urzędowy”, jest więc kreowany w przepisie jako swego rodzaju oficjalna instytucja; Budowa :* Strona ta zawiera wykaz podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji publicznych, wraz z odnośnikami umożliwiającymi połączenie z ich stronami.; *Następnie wspomniane powyżej podmioty tworzą własne strony, na których zamieszczają informacje podlegające udostępnieniu w tym trybie, przekazują także ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji (jest on odpowiedzialny za utworzenie strony głównej BIP) informacje niezbędne do zamieszczenia na stronie głównej BIP.
Cechy informacji cyfrowej: transformowalność- łatwe i szybkie przetwarzanie za pomocą komputerów i ludzi, których pracę wspomagają; transmitowalność- łatwe, szybkie i jeżeli potrzeba automatyczne transmitowanie przez sieci komputerowe i telekomunikacyjne; replikowalność- łatwe kopiowanie przy czym jakość kopii zachowuje dokładnie jakość oryginału; niezniszczalność- zachowanie pierwotnej formy jakiejś informacji, nie uleganie degradacji
Cele i zadania ePUA Głównym celem ePUAP jest stworzenie jednolitego, bezpiecznego i w pełni zgodnego z obowiązującym prawem elektronicznego kanału udostępniania usług publicznych przez administrację publiczną dla obywateli, przedsiębiorców i administracji publicznej; Zadaniem ePUAP jest także znaczące skrócenie czasu oraz obniżenie kosztów udostępniania zasobów informacyjnych administracji publicznej, a także doprowadzenie do interoperacyjnego wykorzystania systemów teleinformatycznych projektowanych i funkcjonujących obecnie w administracji publicznej, tak aby były przydatne w procesach realizacji zadań publicznych dla wszystkich jednostek administracyjnych.
Czynniki wskazujące gotowość do eGovernmentu są: Infrastruktura telekomunikacji; Bieżąca spójność i stosowanie ICT przez administrację- zrozumienie aktualnego stosowania ICT może wskazać gotowość administracji do zarządzania informacją i projektami eGovernmentu, jak również wskazanie czy struktura ICT odpowiada globalnym standardom; Ludzki kapitał w administracji- wystarczające liczby wykwalifikowanego, personelu ICT-piśmiennego (zawierającego kierowników ze zdobytym doświadczeniem, oceniających i wprowadzających w życie rozwiązania ICT) są podstawą. Nie wszystko powinno być zlecane do wykonania prywatnemu sektorowi; Istniejące obecnie i przypuszczane zasoby budżetu- konieczna kontrola funduszy, czy scentralizować, lub de-centralizować, konsolidować w jednym organie państwowym czy przydzielić do wielu departamentów; E-biznesowa atmosfera - aktualne środowisko e-biznesu, zawierające strukturę prawną i zabezpieczenie informacji jest kluczowym kryterium dla oceniania gotowości. Ustanowienie ochrony i prawnych reform będzie potrzebne, by zapewnić między innymi prywatność, bezpieczeństwo i legalną identyfikację elektronicznego współdziałania i elektronicznych podpisów; Gotowość urzędników na zmiany- aby zmienił się poziom oporu i poziom zaangażowania przez urzędników w ustalaniu kierunków działania jest zależy od tego jak szybko zostanie wprowadzony w życie eGovernment.
Dokument elektroniczny (e-dokument) posiada wiele definicji. Opis zależy od tego z jakiego punktu widzenia patrzymy na ów temat. *Według ogólnie przyjętych definicji w dziedzinie informatyki, dokumentem elektronicznym nazywane są dane, które zapisane są na dowolnym nośniku, przechowywane za pomocą odpowiedniego oprogramowania, dające się odtworzyć, edytować, kopiować. Sam nośnik danych nie jest ważny, istotny jest fakt, żeby dane mogły być odtwarzane wielokrotnie w takiej samej postaci na ekranie komputera.
Dokumenty dotyczące rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce Uchwała Sejmu z dn. 14 lipca 2000 r. w sprawie budowania w Polsce podstaw społeczeństwa informacyjnego zobowiązała rząd do podjęcia działań sprzyjających rozwojowi SI. W efekcie dn. 28 listopada 2000 r. Raga Ministrów zajęła stanowisko wskazane przez Sejm i przyjęła dokument programowy pt. „Cele i kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce” . Następnie szczegółowa strategia na wzór eEurope –( ePolska –plan działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce na lata 2001-2006
Dokumenty dotyczące rozwoju społeczeństwa informacyjnego w UE Europe and the Global Information Society. Recommendations to the European Council (Europa i społeczeństwo globalnej informacji. Zalecenia dla Rady Europejskiej). [Ten dokument znany jest z nazwy – Raport Bangemmana, gdyż Bangemman był członkiem Kom. Europ. i propagował ten dokument]. Dokument ten wyznaczył perspektywy i kierunki działań w jakich powinna pójść Europa. Najważniejsza inicjatywa: eEurope – an Information Society for all (społeczeńswo informacyjne dla wszystkich).
e-Governance-Oznacza e-rządzenie, a raczej elektroniczne zarządzanie. Obejmuje ono swym zasięgiem całe spektrum relacji oraz sieci wewnątrz rządu związanych z wykorzystaniem technologii informacyjnych i komunikacyjnych w wielu aspektach życia państwa. *E-rządzenie to również proceduralne podejście do relacji wewnątrz administracji, dzielenie się informacją, wiedzą oraz współpraca w zagadnieniach legislacyjnych. Obejmuje ono również stworzenie podstaw dla rozwoju usług elektronicznej administracji, czyli e-Governmentu. Działania te mają na celu podniesienie jakości usług publicznych dla obywatela.
e-Government- (inaczej administracja elektroniczna) jest to proces, który obejmuje wykorzystywanie specjalnych programów do realizacji poszczególnych zadań administracji publicznej. Obejmuje każdą komunikację skierowaną do, lub pochodzącą od administracji publicznej, przekazywaną za pomocą technologii informatycznych, w szczególności z wykorzystaniem Internetu oraz komputerów podłączonych do tej sieci bądź też jako wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych ICT w administracji publicznej w ścisłym połączeniu z niezbędną zmianą organizacyjną i nowymi umiejętnościami służb publicznych, tak aby poprawić jakość świadczonych przez administracje usług. *E-Government zakłada zwiększenie efektywności działania administracji publicznej i jakości świadczonych usług, uproszczenie załatwiania spraw urzędowych oraz uzyskiwanie wyczerpujących informacji na ich temat. *Forma, jaką jest e-Government, pozwoli zebrać kompetencje różnych jednostek administracji publicznej i udostępnić ich procedury w Internecie. *E-Government, podobnie jak i inne procesy mające na celu zreformowanie istniejących systemów, nie może dojść do skutku jedynie poprzez kreowanie zasad, bądź wydawanie rozkazów przez liderów projektu. Wymaga on bowiem radykalnych zmian, zarówno w działaniu urzędników, jak i w ich sposobie myślenia, przeobrażenia ich patentów na pracę.
Elektroniczna administracja (e-administracja) korzystająca z nowoczesnych narzędzi oferowanych przez technologie ICT, to tylko jeden z wielu elementów składowych społeczeństwa informacyjnego, ale to właśnie ona jest często wskazywana jako główny inicjator i wykonawca zachodzących zmian. Poprzez pewne, niezmienne atrybuty administracja publiczna może stosować techniki informacyjne w taki sposób, by jak najsprawniej wywiązywać się ze swych działań.
Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (ePUAP) to spójny i systematyczny program działań zmierzający do uzyskania pełnej funkcjonalności elektronicznej administracji publicznej w Polsce. ePUAP to system teleinformatyczny, w którym instytucje publiczne udostępniają usługi przez pojedynczy punkt dostępowy w sieci Internet. Podstawę formalną i merytoryczną ePUAP stanowią: 1. Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Rzeczypospolitej Polskiej do roku 2013, 2. ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz; 3.Kolejno uchwalane Plany Informatyzacji Państwa, w których podstawową rolę integrującą zasoby i systemy informatyczne administracji publicznej pełni platforma ePUAP; 4. Za sprawne funkcjonowanie ePUAP odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw informatyzacji. 5. Jest on także administratorem danych użytkowników ePUAP w rozumieniu przepisów o ochronie danych osobowych. 6. Zakres i warunki korzystania z ePUAP, z uwzględnieniem roli ePUAP w procesie realizacji zadań publicznych drogą elektroniczną oraz zasad przetwarzania i ochrony danych osobowych zostaną określone przez ministra właściwego do spraw informatyzacji w drodze rozporządzenia
IDA – Wymiana Danych między Administracjami Za najważniejsze działania, które powinien wspierać projekt, uznano: 1.poprawę teleinformatycznej wymiany danych w obrębie administracji krajów członkowskich UE oraz pomiędzy nimi a instytucjami UE, 2. ułatwienie procesów decyzyjnych Unii Europejskiej poprzez usprawnienie zarządzania i wymiany oficjalnych dokumentów, 3. świadczenie usług podstawowych takich jak transfer danych, dostęp do baz danych, przekaz poleceń.; 4. IDA objęła wiele projektów realizowanych wedle jednolitych zasad metodycznych, organizacyjnych i finansowych, z wykorzystaniem wspólnej infrastruktury i architektury systemowej. Można je podzielić na projekty horyzontalne i sektorowe.
IDABC-podkreśla, iż poprzez usługi e-administracji zmniejszy się biurokracja i poprawi się działalność administracji publicznej. Program IDABC ma na celu: 1. umożliwienie wydajnej, skutecznej i bezpiecznej wzajemnej wymiany informacji między organami administracji publicznej na wszystkich właściwych poziomach, 2. rozszerzenie korzyści płynących ze wzajemnej wymiany informacji w celu ułatwienia świadczenia usług dla przedsiębiorców i obywateli biorąc pod uwagę ich potrzeby; 3. wspieranie procesu podejmowania decyzji we Wspólnocie i ułatwienie komunikacji między instytucjami Wspólnoty; 4.osiągnięcie interoperatywności z przedsiębiorstwami i obywatelami, w szczególności na zasadach Europejskich Ram Interoperatywności;
Informatyzacja- zmiana struktury i sposobu zarządzania organizacją, ukierunkowana na korzyści jakie pozwala uzyskać zastosowanie współczesnej technologii informacyjnej. Informatyzacja oznacza zmianę struktury zatrudnienia, organizacji pracy i zarządzania organizacją umożliwiające minimalizację kosztów i pełne wykorzystanie możliwości stosowanych narzędzi informatycznych. Informatyzacja nie jest jednorazowa, jest to proces rozwoju organizacji.2 met: kompleksowa- objęcie procesem informatyzacji wszystkich zadań wykonywanych przez organizację; wycinkowa- objęcie procesem informatyzacji konkretnych, poszczególnych zadań wykonywanych przez organizację.
Interoperacyjność (w dokumentach UE określana również jako „interoperatywność”)-oznacza zdolność systemów technologii informacyjnej i komunikacyjnej (ICT) oraz procesów, jakie one wspierają w działalności przedsiębiorstw, do wymiany danych oraz do zapewnienia możliwości wymiany informacji i wiedzy (współdzielenia informacji i wiedzy). *interoperacyjność – zdolność różnych podmiotów oraz używanych przez nie systemów teleinformatycznych i rejestrów publicznych do współdziałania na rzecz osiągnięcia wzajemnie korzystnych i uzgodnionych systemów teleinformatycznych i rejestrów publicznych, *neutralność technologiczna – zasada równego traktowania przez władze publiczne technologii teleinformatycznych i tworzenia warunków do ich uczciwej konkurencji, w tym zapobiegania możliwości eliminacji technologii konkurencyjnych przy rozbudowie i modyfikacji eksploatowanych systemów teleinformatycznych lub przy tworzeniu konkurencyjnych produktów i rozwiązań;
Pojęcie usługi społeczeństwa informacyjnego (UE) W rozumieniu przepisów wspólnotowych, pod tym pojęciem kryje się usługa: zazwyczaj o charakterze odpłatnym; wykonywana na odległość, za pomocą środków elektronicznego przetwarzania (w tym także kompresji cyfrowej - digital compression) i gromadzenia danych,; na indywidualne zamówienie odbiorcy usługi; Dla celów Dyrektywy wyjaśniono też szczegółowo następujące określenia: na odległość oznacza usługę świadczoną bez równoczesnej obecności stron; drogą elektroniczną oznacza, iż usługa jest przesyłana pierwotnie i otrzymywana w miejscu przeznaczenia za pomocą sprzętu elektronicznego do przetwarzania (włącznie z kompresją cyfrową) oraz przechowywania danych, i która jest całkowicie przesyłana, kierowana i otrzymywana za pomocą kabla, odbiornika radiowego, środków optycznych lub innych środków elektromagnetycznych; na indywidualne żądanie odbiorcy usług oznacza, że usługa świadczona jest poprzez przesyłanie danych na indywidualne żądanie.
Poziomy dojrzałości usług e- administracji 1. Poziom Informacyjny – urząd publikuje informacje na stronie www, mieszkańcy przeglądając witryny urzędu na komputerach lub w specjalnych kioskach informacyjnych, uzyskują potrzebne im informacje; 2. Poziom Interakcyjny – użytkownik ma możliwość komunikowania się drogą elektroniczną z pojedynczymi urzędami, lecz urzędy nie zawsze komunikują się drogą internetową z użytkownikiem.; 3. Poziom Transakcyjny – użytkownik ma możliwość komunikowania się drogą elektroniczną z pojedynczymi urzędami, a aplikacje urzędów odpowiadają mu elektronicznie; 4. Poziom Integracyjny - portale o określonym przeznaczeniu udostępniają informacje pochodzące z różnych urzędów i umożliwiają realizację transakcji. Systemy wewnętrzne zostały zintegrowane na podstawie dopasowania procesów administracyjnych. Integracja stwarza możliwość dokonania wszystkich czynności niezbędnych do załatwienia danej sprawy urzędowej drogą elektroniczną - od uzyskania informacji, poprzez pobranie odpowiednich formularzy i po ich wypełnieniu odesłanie ich droga internetową (czasami wypełnienie formularzy online na stronie internetowej), aż po uiszczenie wymaganych opłat i otrzymanie oficjalnego zezwolenia, zaświadczenia, decyzji lub innego dokumentu, o który stara się dana osoba.
Rejestr publiczny jest to zbiór informacji o osobach, rzeczach lub prawach, utworzony zgodnie z przepisami prawa obowiązującego, które określają tryb jego utworzenia, kompetencje rzeczowe i miejsce organu rejestrowego, zasady formalnoprawne jego działania oraz obowiązek bądź uprawnienie osób fizycznych, osób prawnych lub innych jednostek organizacyjnych do przedkładania temu organowi określonych informacji Informacje zawarte w rejestrach powinny być udostępniane nieodpłatnie, gdyż :*zasoby rejestrowe zostały sfinansowane przez obywateli; *systemy informatyczne, w których funkcjonuje większość rejestrów, również zostały utworzone z pieniędzy podatników ;*co roku płacimy podatki (w tym na rejestry i ich utrzymywanie); *dlaczego jeszcze raz podatnicy muszą płacić za informacje z rejestrów, które finansują wraz z całą administracją publiczną
Relacje zachodzące w społeczeństwie informacyjnym: B2B – stronami są przedsiębiorstwa (e-aukcje, e-giełdy); B2C – stroną inicjatywną jest przedsiębiorstwo w stosunku do klienta (np. e-sklepy, e-aukcje, e-oferty, e-pasaże, e-giełdy); C2C – stronami są klienci zawierający między sobą transakcje bez udziału firm (np. e-aukcje, e-oferty); C2B – stroną inicjatywną jest klient w stosunku do przedsiębiorstwa (np. e-katalogi, e-zapłaty, e-zakupy); C2G – stroną inicjatywną jest klient w stosunku do administracji publicznej (np. e-podatki, e-kredyty); B2G – stroną inicjatywną jest przedsiębiorstwo w stosunku do administracji publicznej (e-składki, e-podatki, e-przetargowi); G2C – stroną inicjatywną jest administracja publiczna w stosunku do klienta (np. e-wybory); G2B – stroną inicjatywną jest administracja publiczna, w stosunku do przedsiębiorstwa (np. e-przepisy).
Społeczeństwo Informacyjne- nowy system społeczeństwa kształtujący się w krajach o wysokim stopniu rozwoju technologicznego, gdzie zarządzanie informacją, jej jakość, szybkość przepływu są zasadniczymi czynnikami konkurencyjności zarówno w przemyśle jak i w usługach, a stopień rozwoju wymaga stosowania nowych technik gromadzenia, przetwarzania, przekazywania i użytkowania informacji.
Społeczeństwo sieci- Tym mianem określa się społeczności, których struktury społeczne i działalność zorganizowana jest przez elektroniczne systemy przetwarzania informacji, w przeciwieństwie do zorganizowanych grup w hierarchicznie powiązane struktury. Społeczeństwa sieci powstają w wyniku ewolucji społeczeństw informacyjnych. Społeczeństwa sieci tworzą w coraz większym stopniu formy organizacyjno-prawne a także związane z nimi systemy normatywne, kulturowe i społeczne. W tym systemie społecznym fizyczne granice są bez większego znaczenia i w konsekwencji zanikają.
Sposoby udostępniania informacji publicznych: Zgodnie z normami prawnymi wynikającymi z ustawy, udostępnianie informacji publicznych odbywać się będzie: *przez ogłoszenie w BIP ; *na wniosek zainteresowanego podmiotu ; *w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych bądź przez zainstalowanie w nich urządzeń umożliwiających zapoznanie się z informacją publiczną; *poprzez zapewnienie wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia
Technologie Informacyjne – połączenie zastosowań informatyki z technikami komunikacji. TI obejmuje swoim zakresem informację, komputery, informatykę i komunikację.
Technologie Informatyczne- zastosowanie informatyki w społeczeństwie
Usługi oferowane w ramach ePUAP.: 1. usługi rejestrowe, dotyczące zintegrowanego dostępu do zasobów informacyjnych administracji publicznej, 2.usługi współpracy przy tworzeniu, publikacji i zarządzaniu rekomendacjami interoperacyjności, dostarczania wzorców referencyjnych i transformacji danych, 3.usługi płatności elektronicznych, pochodzących wprawdzie spoza administracji, ale niezbędnych z punktu widzenia realizacji zadań publicznych drogą elektroniczną. 4.Katalog usług dla przedsiębiorców obejmuje m.in. następujące procesy: ubezpieczeń społecznych dla osób fizycznych zatrudnionych przez pracodawcę; rozliczania podatku dochodowego od osób prawnych; rozliczania podatku VAT; rejestracji działalności gospodarczej, przekazania danych statystycznych do GUS. Natomiast dla obywateli -PUAP: zmiany zameldowania, obsługi praw jazdy, obsługi paszportów, dowodów osobistych rejestracji/wyrejestrowania pojazdu, uzyskiwania pozwolenia na budowę/rozbiórkę, głosowania przez portal internetowy, rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych.
Usługi świadczonej drogą elektroniczną ( Polska)- Pojęcie to wyznacza zakres przedmiotowy ustawy z 18.7.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Definicja usługi świadczonej drogą elektroniczną stanowi odpowiednik pojęcia usługi społeczeństwa informacyjnego. Przesłanki: 1) wykonanie usługi powinno nastąpić bez jednoczesnej obecności stron,; 2) wykonanie usługi powinno nastąpić przez wysłanie i odbieranie danych za pomocą systemów teleinformatycznych (nieistotny jest natomiast sposób zawarcia umowy),; 3) usługa powinna być świadczona na indywidualne żądanie stron; 4) nadawanie, odbieranie i transmitowanie danych w ramach usługi świadczonej drogą elektroniczną powinno nastąpić za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnych w rozumieniu ustawy - Prawo telekomunikacyjne. Usługa nie musi być świadczona odpłatnie.
Zadaniem e-Governance jest zdefiniowanie jaki wpływ posiadają technologie ICT na wiele dziedzin życia społecznego, na władzę publiczną, na wzajemne zależności i relacje pomiędzy sektorem publicznym a podmiotami zewnętrznymi, takimi jak obywatele, organizacje pożytku publicznego, przedsiębiorcy. Obejmuje swym zakresem e-gospodarkę, e-handel, e-administrację, e-edukację, e-demokrację.
Zasada neutralności technologicznej Państwa jest zasadą prawa konkurencji i jako taka jest jedną z podstaw tworzenia społecznej gospodarki rynkowej. * Wybór konkretnego rozwiązania technicznego podlega przepisom prawa zamówień publicznych; *Zasada neutralności technologicznej nie dąży do wykluczenia z użytku tzw. „standardów zamkniętych”, nie służy również do promowania oprogramowania z „otwartym kodem źródłowym” [tzw. open source]. Byłyby to działania równie nieneutralne.;
Zaufany profil ePUAP to zestaw informacji identyfikujących i opisujących podmiot lub osobę będącą użytkownikiem konta na ePUAP, który został w wiarygodny sposób potwierdzony przez organ podmiotu określonego w ustawie o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
Bezpieczny podpis elektroniczny jest szczególną formą podpisu elektronicznego. Ustawa o podpisie elektronicznym definiuje bezpieczny podpis elektroniczny jako podpis elektroniczny, który spełnia trzy zasadnicze warunki: 1. jest przyporządkowany wyłącznie do osoby składającej ten podpis, 2. jest sporządzony za pomocą podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej podpis elektroniczny bezpiecznych urządzeń służących do składania podpisu elektronicznego; 3. jest powiązany z danymi, do których został dołączony w taki sposób, że jakakolwiek późniejsza zmiana tych danych jest rozpoznawalna.