Kto jest prekursorem life-span development – perspektywy ujmowania rozwoju człowieka jako procesu trwającego przez całe życie?
Charlotte Bühler
Istotą podstawowego prawa rozwoju wg Herberta Spencera jest:
- przechodzenie od stanów jednorodności do różnorodności
- przechodzenie od nieokreśloności i chaosu do uporządkowania i integracji
Kryterium, jakim jest charakter zmiany odnosi się, do jakiego rodzaju zmian rozwojowych?
-ilościowych
- jakościowych
Jakie 3 rodzaje zmian rozwojowych wyróżniła Helen Bee?
Zmiany uniwersalne (determinowane biologicznymi procesami dojrzewania)
Zmiany wspólne (efekt wpływu środowiska społeczno-kulturowego)
Zmiany indywidualne (efekt specyficznych zdarzeń życiowych, których doświadcza jednostka)
Wg. Helen Bee zmiany uniwersalne:
-to takie, którym podlegają wszyscy- bez wyjątku na wiek
Zmiany wspólne wg. Helen Bee:
-podlegają wszyscy o podobnych doświadczeniach. Wpływ środowiska społ-kulturowego
Zmiany indywidualne wg Helen Bee:
-są efektem specyficznych zdarzeń życiowych
Epigoni pragmatyczni odwołują się do psychologii:
-klasycznej
Czym jest punkt zwrotny w procesie rozwoju człowieka?
- takie wydarzenia życiowe, które z perspektywy czasu są oceniane przez jednostkę jako szczególne, wyróżniające się spośród innych zdarzeń,
- wywierające duży wpływ na dalsze życie,
- po ich wystąpieniu dochodzi – według oceny jednostki – do zasadniczej zmiany dotychczasowej ścieżki życiowej.
(wydarzenia traumatyczne, wydarzenia krytyczne, wydarzenia niepunktualne)
Czym się różnią zmiany uniwersalne od zmian wspólnych w rozwoju człowieka?
-Zmiany uniwersalne są charakterystyczne dla zegara biologicznego i zegara społecznego
Min. Moment wystąpienia pierwszej miesiączki czy przedział wiekowy poczęcia pierwszego dziecka bądź podjęcia pracy, ukończenia szkoły
Czym jest zmiana punktowa?
-jest to zmiana, która zachodzi w czasie, kiedy człowiek posiada odpowiednie kompetencje, aby poradzić sobie czy efektywnie zaspokoić swoje potrzeby
Czym jest zmiana niepunktualna?
-Jest to zmiana, w której nie mamy odpowiednich zasobów, aby poradzić sobie z trudnością
Czym charakteryzuje się „okres krytyczny”?
-Jest to faza w procesie rozwoju, w której jednostka jest bardzo wrażliwa na określony rodzaj doświadczeń
Dziecko spostrzega siebie i buduje swój obraz na podstawie:
-opinii wydawanych przez osoby dorosłe
Co to jest epigeneza?
-Jest to ciąg przekształceń zachodzących w toku życia zarówno na poziomie psychicznym jak i na poziomie zachowania.
Jakie mogą być przyczyny wcześniactwa?
-narodziny przed ukończonym 37 tygodniem ciąży bądź niska waga urodzeniowa 2500gram, niedożywienie matki
Która teoria podkreśla kluczową rolę procesu dojrzewania w determinowaniu przebiegu i jakości rozwoju człowieka?
Maturacjonizm (Arnold Gessell – przedstawiciel tej teorii)
Czym charakteryzuje się okres Kryzysu 1. roku życia wg Wygotskiego?
- opanowywanie lokomocji i mowy, dających podstawy niezależności fizycznej i społecznej od otoczenia
- widoczny w relacjach z opiekunami
Badanie, w którym bada się zmienność tylko jednego zjawiska w czasie nazywamy:
Diachronicznym.
W badaniach poprzecznych badamy:
- różne grupy osób w różnym wieku w tym samym czasie
- (każda osoba jest badana tylko raz)
Badanie, w którym badamy tą samą grupę osób w kolejnych (różnych) odstępach czasu nazywamy:
Badaniem podłużnym.
Czym charakteryzują się badania ex post facto?
- orientacja na przeszłość, na historię życia badanej osoby
- badacz rekonstruuje ścieżkę rozwoju interesującego go zjawiska
- źródłem danych są rozmowy z osobami badanymi i wywiady z ich bliskimi
- zmienna niezależna wystąpiła w przeszłości - badacza interesują jej konsekwencje
Jakie cztery odmiany badań sekwencyjnych wyróżnia Helen Bee?
1) ukośne
2) czasowo – sekwencyjne
3) pokoleniowo – sekwencyjne
4) przekrojowo – sekwencyjne
Czynniki zewnętrzne (np. drobnoustroje chorobotwórcze lub substancje chemiczne), które wpływają negatywnie na proces rozwoju nazywamy:
Teratogenami.
Jakie funkcje pełni zewnętrzna stymulacja w okresie niemowlęcym?
- Facylitującą, Indukcyjną, Podtrzymującą
W rozwoju psychospołecznym wg. Eriksona wiek zabawy przypada na lata:
- 4-5
Jakie są obszary rozwojowe wg. Newmanów w wieku niemowlęctwa?
- Społeczne przywiązanie, inteligencja sensoryczno-motoryczna, stałość przedmiotu, rozwój emocjonalny
Jakie są obszary rozwoju wg Newmanów w okresie dzieciństwa?
- rozwój lokomocji, fantazja , tworzenie, zabawa, rozwój języka, samokontrola
Jaki kryzys wg Eriksona, występuje w okresie dzieciństwa?
- autonomia vs. Wstyd i wątpliwości
W którym miesiącu życia dziecko potrafi już utrzymać uniesioną głowę przez ok. 1 minutę leżąc na brzuchu?
-3 miesiąc
Jaką nazwę nosi odruch, w którym przy podrażnieniu podeszwy stopy dziecko unosi duży palec, wyprostowuje palce stopnu a potem ponownie je podkurcza?
-odruch Babińskiego
Jak zgodnie z koncepcją rozwoju Piageta (2006) nazywa się pierwszy okres rozwoju poznawczego?
-stadium inteligencji sensomotorycznej
W którym miesiącu życia pojawiają się u dziecka gesty wskazywania?
- w 9 miesiącu życia
Jaka jest różnica pomiędzy gestami wskazującym a gestami reprezentującymi?
- pierwsze pojawiają się około 9 miesiąca życia a drugie od 2 roku życia
Czym są pseudodialogi?
- są to wczesne kontakty opiekun – dziecko realizowane za pomocą komunikatów niewerbalnych i werbalnych
Jakie znaczenie w rozwoju dziecka mają pseudodialogi?
-mają one ogromne znaczenie dla dalszego rozwoju językowego i komunikacyjnych kompetencji dziecka
Kiedy rodzi się u dziecka lęk przed nieznanymi osobami oraz protest?
- najwcześniej 9 miesiąc a najpóźniej 18 miesiąc życia
Zdolność w dokonywaniu wnioskowań pojawia się w:
-12 miesiącu życia
Co według Eriksona (1997) jest pierwszym komponentem zdrowej osobowości?
-poczucie podstawowej ufności
Przekonanie, że rzeczami kieruje jakaś przyczynowość i celowość, gdy dziecko oczekuje, że nic nie jest przypadkowe (zadawanie pytania "dlaczego") to:
-finalizm
Zdolność umysłowego porządkowania przedmiotów pod względem określonego wymiaru (np. wysokości, ciężaru) na podstawie wykrywania różnic między nimi to:
- Szeregowanie (seriacja)
Czym są „wewnętrzne modele operacyjne”?
- jest to uwewnętrznione wczesne doświadczenie z opiekunem
Holofrazy to:
- kombinacje słów i gestów, które pojawiają się zanim dziecko opanuje łączenie dwóch słów.
Którego stylu wychowania dotyczy definicja: Rodzice zaniedbują potrzeby dziecka. Przedkładają nad nie reguły i zasady postępowania, którym dziecko ma się bezwzględnie podporządkować. Dziecko prowadzone silną ręką nie liczy się jako osoba z własnymi potrzebami, emocjami i ograniczeniami, a jest dla rodziców przede wszystkim przedmiotem wychowania.
- styl autorytarny
Wychowanie podmiotowe to takie, które:
-jest otwarte na potrzeby dziecka
Dzięki wychowaniu podmiotowemu, dziecko:
-jest przygotowane do samodzielnego zaspokajania potrzeb
Czym charakteryzuje się styl permisywny w wychowaniu?
- rodzice w nim nadmiernie ulegają woli dziecka, co prowadzi do utrwalenia się przejawów egocentryzmu
Co jest efektem optymalnym kształtowania się tożsamości?
-konsolidacja
Czym jest zinstytucjonalizowane moratorium?
- przyzwolenie na eksperymentowanie z rolami społecznymi, na ich podejmowanie, porzucanie i ponowne podejmowanie
Czym charakteryzuje się tożsamość moratoryjna?
- to tożsamość poszukująca samodzielnie tego, co nie tylko będzie dla niej atrakcyjne, ale także zgodne z jej potrzebami i wartościami
W jakim typowym wieku zachodzi faza przedpokwitaniowa u dziewcząt?
- 10-12 lat
W jakiej fazie dojrzewania kończy się rozwój krtani i pojawia się u chłopców "jabłko Adama"?
- faza młodzieńcza
Kultura kofiguratywna polega na:
-Wzajemnej socjalizacji między pokoleniami
Kultura prefiguratywna polega na:
-pokolenia młodsze rozpoczyna resocjalizację starszego pokolenia
Charakterystyczne dla kultury prefiguratywnej jest to, że:
-występują częste konflikty między pokoleniami
Czym jest myślenie formalne?
- Jest to pojawiająca się około 11-12 roku życia zdolność dorastającego do dokonywania swobodnej i oderwanej od rzeczywistości refleksji i umiejętność systematycznego rozwiązywania problemów.
. Jakie dwa elementy mieszczą się w pojęciu zobowiązania?
- osobiste zaangażowanie i świadomość konsekwencji
W etapie "osobowości obiektywnej" rozwoju człowieka dominuje dynamizm:
-. dynamizm ustalania zgodności poznawczej
Przedkładanie jakości potraw nad przyjemność jedzenia i przywiązywanie obsesyjnej uwagi do tego, aby jadać zdrowe produkty, to:
- orthorexia nervosa
Jaki jest wpływ bezpośredni a jaki pośredni relacji z rodzicami na stosunki między rówieśnikami?
- bezpośredni – projektowanie społecznego życia dziecka
- pośredni- wpływ doświadczeń rodzinnych na zachowania wobec rówieśników
. Stworzone przez społeczeństwo formalne strukturalne możliwości zmagania się z zamętem tożsamościowym i rozwiązania kryzysu tożsamościowego, o ile nie został on wstępnie rozwiązany w okresie późnej adolescencji, to:
- zinstytucjonalizowane moratorium
W rozwoju struktur pojęciowych, jako pierwsza występuje:
- Faza obrazu synkretycznego
. Jakie są według Christiny Maslach istotne elementy syndromu wypalenia zawodowego:
- wyczerpanie emocjonalne, depersonalizacja, obniżenie własnych dokonań zawodowych
. Siódme stadium rozwoju rodziny to:
- Stadium opuszczonego gniazda
. Według kogo, dziecko jest silnie nastawione na wykonywanie(komentowanie) czynności podejmowanej wspólnie z kimś innym?
- Bruner
Czyje stanowisko zakłada, że dziecko posiada wrodzoną zdolność do konstruowania schematów, służących interpretowaniu zjawisk intersubiektywnych?
- stanowisko Brunera
. Jakie podejście wyrosło na gruncie teorii ontogenezy aktów mowy (Brunera) oraz koncepcji intersubiektywności (pierwotnej i wtórnej) skonstruowanej przez Trevarthena?
- podejście interakcyjnej intencjonalności
Według kogo, w drugiej połowie pierwszego roku życia następuje przejście od intersubiektywności pierwotnej do intersubiektywności wtórnej?
- według Trevarthena
Stwierdzenie " dziecko uśmiecha się do matki bo relacja przywiązania jest bezpieczna" pasuje do teorii:
- funkcjonalnej
Kiedy lęk przed śmiercią jest najsilniejszy?
- W sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia
Którą fazą umierania jest depresja?
- 4
Jak długo przeważnie trwa żałoba?
- 2 lata
Co jest najbardziej charakterystyczna dla żałobnika w Fazie pośredniej podczas żałoby?
- poszukiwania nowej tożsamości, uczenia się nowych ról
Według Harta stadium pseudoorganizacji charakteryzuje się:
- próbą odnalezienia się w życiu
Przyjęcie przez człowieka do wiadomości własnej śmiertelności jest elementem;
- samopoznania
W jaki sposób bliscy mogą pomóc umierającemu?
- zaspokajając ich potrzebę troski i opieki, Redukując ich depresję, redukując projekcję winy na innych, redukując ich własne poczucie winy, respektując decyzje umierających.
Jakie czynniki powodują żałobę?
- śmierć bliskiej osoby, zerwaniem bliskiego związku (rozwód), utrata pracy.
Jakie mechanizmy obronne przyjmuje żałobnik?
- zaprzecza śmierci, ucieka, izoluje się społecznie, identyfikuje się ze zmarłym poprzez przyjęcie jego sposobów ubierania, zachowania, mówienia.
Co ludzie dostrzegają po zakończeniu żałoby?
- własną siłę, gdyż udało im się przetrwać okres żałoby
Osoby jakiego wyznania najmniej odczuwają lęk przed śmiercią?
- żadnego, nie ma korelacji między wyznaniem a lękiem przed śmiercią
Częstym zjawiskiem w II fazie umierania jest:
- składanie przyrzeczeń, próba układu z Bogiem o przedłużenie życia
Czym charakteryzuje się zmiana rozwojowa?
do wyboru:
zmiana względnie długotrwała,
ciąg zmian o charakterze jednokierunkowym
zmiana dotyczy obiektu ujmowanego jako struktura wewnętrznie zróżnicowana
zmiany układu są względnie nieodwracalne;
przyczyny zmian tkwią w układzie (czynniki wewnętrzne) pozostającym w relacjach z innymi układami.
Co to jest habituacja?
- podwyższenie progu wrażliwości
. Jak mierzy się siłę habituacji w badaniach noworodków?
- siła ssania smoczka (większa dyshabituacja – dziecko mocniej i szybciej ssie)
. Dziecku eksponowany jest film: na biurku leżą dwa przedmioty – kula z lewej strony i sześcian z prawej. Powtarzana jest czynność sięgania po kulę. Następnie film zostaje zmieniony. Większa dyshabituacja nastąpi gdy:
- na drugim filmie ręka sięga po sześcian leżący na miejscu kuli (po lewej stronie).
. Jaki dynamizm dominuje w pierwszym półroczu życia człowieka?
- dynamizm potrzeb biologicznych
Kiedy następują pierwsze zachowania naśladowcze w życiu dziecka?
- w 42. minucie życia.
. Na czym polega rewolucja dziewiątego miesiąca życia wg Tomasella?
- wtórna intersubiektywność (relacje dziecko-dorosły zapośredniczone przez przedmioty)
. Główna cnota rozwijająca się w wieku niemowlęcym wg. teorii Eriksona to?
- nadzieja
Centralny proces wieku zabawy wg. teorii Eriksona to?
- identyfikacja
Na czym polega kryzys wczesnej dorosłości wg. teorii Eriksona?
- intymność vs izolacja
Co oznacza termin pokolenie sandwitchowe?
- okres gdy zajmujesz się z jednej strony swoimi dziećmi, a z drugiej własnymi rodzicami
Poszukiwanie odpowiedzi na pytanie „kim jestem?”, jest typowe dla okresu?
- adolescencji
W przypadku, kiedy osoba badana odmawia udziału w badaniu, badacz powinien:
-respektować decyzję osoby badanej
Paradygmatyczna metoda służąca do pomiaru rozwoju teorii umysłu u dzieci?
- Test fałszywych przekonań
Według teorii umysłu, trzy główne etapy w postrzeganiu innych przez małe dzieci to:
- inni postrzegani, jako istoty żywe, intencjonalne, obdarzone umysłem
W którym roku życia dziecka rozwija się myślenie dziecka o rzeczach nieobecnych i niemożliwych, o nieobecnych przedmiotach i o nieobecnych sytuacjach, myślenie o wyobrażonych zdarzeniach, a także myślenie o oczekiwanych rezultatach działań ?
- w drugim roku życia
Byty mentalne cechuje?
-niedostępność dla zmysłów,
- „prywatna” egzystencja
- inny sposób przestrzenno-czasowej egzystencji w przypadku przedmiotu i myśli o przedmiocie
W którym wieku dzieci uświadamiają sobie , że umysł jest aktywny? Że to nie „ pojemnik” lecz „procesor”?
- w 4 r.ż
Dwa najbardziej znane rodzaje testu fałszywego przekonania to:
- test zwodniczego pudełka
- test niespodziewanej zmiany
Jak nazywamy test, w którym dzieciom pokazywano pewien przedmiot, który wyglądał jak znana im rzecz, ale jednak w rzeczywistości było to coś innego?
- test pozór-rzeczywistość
Czyj to pogląd : „w każdym zamiarze reprezentowany jest ciąg przyczynowy prowadzący od tego właśnie zamiaru poprzez działanie aż po upragniony rezultat (cel) działania”?
- Searle’a
Na czym polega specyficzność dojrzałego myślenia o działaniach intencjonalnych?
- że interpretując i wyjaśniając czyjeś zewnętrzne zachowania, odwołujemy się do treści wewnętrznych stanów umysłowych wykonawcy działania
Dzieci potrafią odróżnić fantazję od rzeczywistości za pomocą mechanizmu „rozłączania”. To pogląd…?
- Leslie
Co według Pernera , jest prawdopodobnie naszą najlepszą kandydatką na aktywność kooperacyjną, która rozwija ostateczne rozumienie fałszywych przekonań?
- zabawa w udawanie
Do przejawów działania mechanizmu ToMM należy:
- zdolność do udawania ( pojawiająca się u dzieci szybciej niż rozumienie fałszywych przekonań)
Rozwój, jako proces ciągły, płynny, o charakterystycznym dla danej osoby tempie, polegający na zachodzeniu zmian ilościowych występuje w modelu?
- liniowym
Rozwój, jako proces skokowy, w którego przebiegu wyróżnić można fazy występuje w modelu?
- stadialnym
Model rozwoju inteligencji Piageta jest przykładem, którego modelu?
- modelu stadialnego
W którym modelu rozwój rozumiany jest, jako transformacja doświadczenia?
- w modelu cykliczno-fazowym
Progres --> plateau --> regres --> kryzys. Schemat ten pasuje do modelu:
- cykliczno-fazowego
Badając rozwój procesów poznawczych na przestrzeni całego życia człowieka korzystamy z podejścia:
- diachronicznego
Zgodnie, z którym podejściem dokonujemy analizy zmian ujawniających się równocześnie w kilku obszarach w danym odcinku czasu?
- podejście synchroniczno-funkcjonalne
Kilkakrotne badanie podłużne z porównywaniem odpowiadających sobie grup wiekowych to schemat badania:
- pokoleniowo-sekwencyjnego
W której fazie komunikowania się występują funkcje ideacyjna, interpersonalna i tekstowa?
- faza III Komunikowanie się dorosłych
Funkcja komunikacji, która ustala relacje między mówcą a słuchaczem to funkcja:
-interpersonalna
Ile prymalnych funkcji społecznych realizuje pojedyncza wokalizacja dziecka?
- zawsze tylko jedną
Funkcje Instrumentalna + Regulacyjna + Interakcyjna z I fazy komunikacji w fazie drugiej tworzą funkcję:
- pragmatyczną
Istotą rozwoju inteligencji jest:
- Rekonstrukcja i reintegracja struktur poznawczych
Asymilacja w rozwoju inteligencji wg Piageta to:
- Włączanie struktur zewnętrznych do ukształtowanych już struktur poznawczych
Drugi etap rozwoju poznawczego, czyli inteligencja przedoperacyjna. Charakteryzuje:
- Eksperymentowanie na przedmiotach, planowanie działań
Myślenie abstrakcyjne oraz rozumowanie logiczne to główne osiągnięcia:
- Operacji formalnych
Do którego poziomu rozwoju moralnego zalicza się moralność harmonii interpersonalnej?
- Poziom moralności konwencjonalnej
Carol Gilligan, która przeciwstawiła się teorii Piageta, sformułowała tezę, która mówi, że:
- Orientacja moralna kobiet i mężczyzn jest inna, a badania pozwalają wykryć istotne różnice
Co dla człowieka ma znaczenie selektywne?
- To, co dzieje się obiektywnie w otaczającym świecie
Które bodźce wywołują reakcje o charakterze bezwarunkowym?
-Pierwotne bodźce emocjonalne
Kiedy powstałe emocje są niemal niezauważalne?
- Wtedy, gdy doznania zmysłowe są pochodzenia zewnętrznego
Jaką rolę odgrywają bodźce początkowo neutralne a potem wyuczone?
- Rola warunkowania i generalizacji
W wieku dorastania ważne są dwa dynamizmy:
-Realizacja wartości
- ustalania zgodności poznawczej
Co jest kierunkiem rozwoju emocji w ontogenezie?
- Interioryzacja źródeł emocji
Jaki charakter mają pierwsze reakcje emocjonalne dziecka?
- Niespecyficzne ogólne podniecenie
Które reakcje emocjonalne są znacznie bardziej trwałe?
- Reakcje emocjonalne podtrzymywane czynnościami poznawczymi
W jakim okresie dominują czasownikowe określenia emocji?
- Przedszkolny
Jednym ze styli wychowania dziecka jest styl autorytatywny, inna jego nazwa to:
- Styl wzajemny
Gdy dziecko jest egoistyczne i niedojrzałe w kontaktach z rówieśnikami , to sygnał, że jego rodzice preferują:
- Per mistyczny/ pobłażliwy styl wychowania
Gdy u dziecka dominuje wstyd i poczucie winy, jego zachowanie jest konformistyczne i uległe a rodzice stawiają mu wysokie wymagania, to mamy do czynienia z:
- Autorytarnym/ rygorystycznym stylem wychowania
Koncentrowanie się na cechach widocznych oraz ocenianie siebie w sposób nadmiernie pozytywny jest charakterystyczne dla:
- Początku dzieciństwa
Koncentracja na cechach niewidocznych oraz ocenianie siebie w sposób realistyczny włączając zarówno cechy pozytywne jak i negatywne charakteryzuje:
- Koniec dzieciństwa
Gdy nadmiernie koncentrujemy się na swoich słabych stronach, umiemy radzić sobie z problemami, to oznacza, że mamy do czynienia z samooceną:
- Realistyczną
Jaki rodzaj samooceny kształtuje się podczas ciągłego krytykowania bądź podczas niedopuszczenia do krytyki dziecka?
- Samoocena nierealistyczna
Kiedy dziecko w szkole używa małej ilości słów i ma problem w dostrzeganiu wspólnych zasad?
- Gdy jest niska gotowość szkolna w funkcjonowaniu słownikowo- pojęciowym
Podczas funkcjonowania psychomotorycznego, gdy dziecko ma wysoką gotowość szkolną, jego pamięć…
- Jest dobrze rozwinięta
Kto pierwszy użył terminu „teoria umysłu” i w jakich badaniach zostało ono użyte?
- Premack i Woodruff w badaniach nad szympansami
Według koncepcji Lesliego, centralną rolą w rozwoju teorii umysłu są:
- Czynniki wrodzone
Zebrane informacje z dróg poznawania świata i siebie tworzą dwie mapy:
- Mapę świata i mapę własnej osoby
Według przekonania, że dziecko to „biała karta” wynika, że:
- To kim i jakie będzie dziecko, zależy od tego, co robią dorośli i czego od niego wymagają, za co nagradzają i karzą
Wyróżnić można dwa rodzaje warunków do rozwoju jakie stwarza się dziecku w rodzinie. Są to:
- Warunki materialne i warunki emocjonalne
Jakie warunki w rodzinie stwarzają optymalne środowisko wychowawcze?
- Pomoc typu „minimalnie konieczna” i „wycofująca się”, wykorzystywanie i poszerzanie kompetencji dziecka
Dla wychowania opiekuńczego charakterystyczne jest:
- Małe wymagania wobec dziecka,
- niskie obciążenia,
- duże wsparcie
Niskie wymagania, wysokie obciążenie dziecka, liczne obowiązki oraz małe wsparcie prowadzi do:
- Zaniedbania dziecka
Do pierwszej kategorii zadań rozwojowych okresu adolescencji należy:
- Odkrycie i zaakceptowanie własnej płciowości, własnego wyglądu i fizjologii związanej z własną płcią
Co przynosi efekt w postaci wzmożonej wrażliwości na potrzeby innych?
- Podejmowanie wspólnych zadań przez dorosłych i dorastające dzieci
Według determinantów związanych z grupą rówieśniczą, dorastające dziewczynki częściej niż chłopcy:
- Deklarują przyjaźń z chłopcami, zawierają znajomości z chłopcami
Nastolatki przyjaźniące się głównie z osobami tej samej płci i traktujące je jako bardziej atrakcyjne niż płeć przeciwną ujawniają?
- Więcej zaburzeń w relacjach społecznych oraz mają więcej problemów w nauce, wyższy wskaźnik depresji
Sfera biologiczna (SOMA) ujawnia:
- Gwałtowne symptomy dojrzewania
W jakich warunkach dziewczynki dojrzewają szybciej?
- Gdy jakość relacji w rodzinie była pogorszona
Zmiany dotyczące PSYCHE dotyczą:
- Innego spostrzegania siebie i ludzi wokół
Jaki rodzaj myślenia ujawnia samodzielne planowanie własnej ścieżki edukacyjnej i rozwojowej?
- Myślenie hipotetyczno- dedukcyjne
Silny gniew i niezadowolenie wobec osób znaczących ujawnia się w zmianach dotyczących:
- PSYCHE
Zmiany dotyczące POLIS obserwujemy:
- Wynoszenie z domu umiejętności społecznych
Wyrażanie niezgody i sprzeciwu wobec panującego w domu i szkole porządku, przyczynia się do uruchomienia procesu:
- Indywiduacji i separacji
Jakie są dokładne wymiary łożyska?
- 20-25cm poduszeczka (szerokość)/ 2,5cm grubość
Do czego może prowadzić upraszczanie złożonego procesu przetwarzania informacji przez kategoryzowanie osób?
-Do powstawania stereotypów i uprzedzeń
Czteroletnie dziecko opowiadające historię najwięcej uwagi poświęca:
- działaniom
Czy sama obecność innych może w pewnych okolicznościach sprzyjać uzyskiwaniu lepszych wyników?
- tak
Czym uwarunkowany jest rozwój człowieka w kontekście wewnętrznym?
- Jego genotypem
Czym uwarunkowany jest rozwój człowieka w kontekście zewnętrznym?
- Otoczeniem fizycznym
Kto pokazując rozwój, jako proces wymiany między jednostką a otoczeniem, wprowadził pojęcie „płaszczyzn społecznych pola socjalizacji”?
- Tillmann
Kto jest kluczowym czynnikiem socjalizacji w kulturze postfiguratywnej?
- Starsze pokolenie socjalizuje młodsze
Jaki typ kultury charakteryzuje się wzajemną socjalizacją?
- Kultura ko figuratywna
W kulturze kofiguratywnej orientacja czasowa nastawiona jest na:
- Teraźniejszość
Pielęgnowanie języka ojczystego oraz rodziny wielopokoleniowe są charakterystyczne dla kultury:
- Postfiguratywnej
Dla którego rodzaju kultury celem socjalizacji jest między innymi dobra adaptacja do rzeczywistości i zaspokajanie swoich potrzeb?
- Kultura ko figuratywna
Metoda socjalizacji polegająca na rozmywaniu znaczenia kar i nagród jest najbardziej widoczne w kulturze:
- Prefiguratywnej
Co należy do specyfiki wyposażenia genetycznego dziecka?
- „niewykończenie” i plastyczność
Plastyczność czynności myślowych przejawia się w:
- Tworzenie kombinacji, składnie elementów w większe całości
Wraz z wiekiem obniża się głównie poziom wykonywania zadań:
- W skali bezsłownej, w skali słownej raczej nie zmienia się
Czego wynikiem wg. J.D Sinot jest myślenie relatywistyczne?
- Kształtowania się nowych struktur poznawczych, zwanych relatywistycznymi.
Basseches opisał 4 specyficzne formy myślenia dialektycznego. Jakie?
- schematy zorientowane na zmianę, na formę, na wzajemne relacje i schematy metaformalne.
G. Labouvie-Vief opisał iż przy rodzaju autoregulacji intersystemowej powstają:
- operacje : rzeczywistość i logika
Które z wymienionych autoregulacji opisanych przez G. Labouvie-Vief’a pozwalają na ujmowanie rzeczywistości i logiki, jako dwa odrębne systemy?
- Regulacje intersystemowe
Jakie strefy integruje „Ja” ujmowane, jako metasystem?
- Myślenie, emocje, działanie
Jakie procesy występują we wszystkich stadiach ontogenezy?
- Procesy kumulacji i innowacji
Który proces w stadium ontogenezy świadczy o ciągłości rozwoju?
- Proces kumulacji
Według Olesia kryzys wieku średniego:
-Występuje zarówno u kobiet jak i u mężczyzn
W jaki sposób zmienia się nastawienia osoby wkraczającej w okres dorosłości wg. Junga?
-Nastawienie na świat zewnętrzny zmienia się ku nastawieniu na świat wewnętrzny.
Czym według Keyes’a i Ryff’a charakteryzuje się wiek średni?
- ciągłością rozwoju i pomyślnym podtrzymywaniu dobrostanu.
Jaka może być funkcja adaptacyjna używania terminu „kryzys wieku średniego”?
-Tłumaczenie niepowodzeń w małżeństwie, w pracy (brak kreatywności)
Co wykazały badania Costy i Macrea na temat kryzysu wieku średniego?
- Badanie nie pokazało wzrostu neurotyczności w raz z wiekiem.
Która z krzywych życia w Teorii biegu życia (Buhler) obejmuje fizyczny postęp i regres w obrębie ciała i jego funkcji?
- biologiczna
Do którego roku w krzywej życia biologicznej w ujęciu Teorii biegu życia wg. Buhler rozwija się faza stabilizacji, procesów regeneracyjnych?
- do 50 roku życia.
„Wysoka adaptacyjność, przejście od dominacji potrzeb do dominacji zadań” to charakterystyka opisująca, którą fazę w Teorii biegu życia wg. Buhler?
- Faza nazwana „Kulminacją”
Jakie zdarzenia w życiu są „punktualne” wg Teorii zegara społecznego Neugarten?
- menopauza, przejście na emeryturę, puste gniazdo, wdowieństwo.
Jaka cnota wytwarza się w wyniku konfliktu generatywności i doświadczenia stagnacji?
-TROSKA (o następne/młodsze pokolenie)
Jakie 4 formy określa J. Kotre rozwijając koncepcję generatywności?
- biologiczna, rodzicielska, instrumentalna i kulturowa.
Założenie autonomiczności mówi o :
- Istnieniu w systemie psychicznym jednostki wewnętrznych sił dynamicznych, które są odpowiedzialne za przemiany
Podejście holistyczne zakłada:
- Koncentracje na osobie, wzór indywidualnego rozwoju w ciągu życia
We wszystkich stadiach ontogenezy występują:
- procesy kumulacji i innowacji
Psychologowie orientacji life-span wskazują na ogromne znaczenie dla rozwoju ontogenetycznego:
- uwarunkowań historyczno-kulturowych
Systemowy model selektywnej optymalizacji z kompensacją jest odpowiedzialny za:
- efektywny przebieg zmian rozwojowych
Faza płodowa trwa:
- od 9 tyg. do narodzin
W fazie embrionalnej nie następuje:
- rozwój zmysłów
Skala oceny kondycji dziecka po narodzeniu to :
- Skala Apgar
Początki prób samodzielnego stawiania kroków przypada na okres:
- 12msc
Do testów badających teorie umysłu nie należą:
- test rzeczywistość- fikcja