Zabiegi cieplne dzielimy na:
Suche
Termofor
Poduszki elektryczne
Łaźnia sucha szafkowa
Łaźnia sucha rzymska
Wilgotne
Zabiegi przy użyciu parafiny
NAGRZEWANIE TERMOFOREM
Nie układamy termoforu bezpośrednio na skórę
NAGRZEWANIE W BUDKACH CIEPLNYCH (POLANO)
Budki cieplne zbudowane z drewna, wewnątrz których znajdują się żarówki o mocy 24 – 40W w ilości od 4 do 24 – zależnie od przeznaczenia.
Czas zabiegu – 20 – 30 minut
Maksymalna temperatura zabiegu – 45O C
NAGRZEWANIE PODUSZKĄ ELEKTRYCZNĄ
Nakładamy bezpośrednio na okolicę ciała poddawaną zabiegowi.
NAGRZEWANIE GORĄCYM PIASKIEM
Stosujemy piasek o średnicy ziaren ok. 2 – 3 mm. podgrzany
do temp. 40 – 46O C. Worek z piaskiem przykładamy bezpośrednio na skórę.
Można również stosować również kąpiele z piaskiem w drewnianych wannach (tylko u osób ze zdrowym układem krążenia).
GORĄCY RULON
Zwinięte ręczniki nasączamy wrzącą wodą i toczymypo skórze. Po wystygnięciu ręcznik odwracamy
i czynność powtarzamy
Temp. zabiegu - ok. 45O C. Maksymalnie 67O C
Czas trwania zabiegu – 10 – 20 minut
WORECZKI Z KWIATEM SIANA
Kwiat siana można znaleźć na podłodze, pod magazynowanym sianem. Wkładamy je do woreczków i podgrzewamy na parze.
Czas zabiegu – 10 minut, codziennie
Wskazania – bóle reumatyczne, naciągnięte mięśnie, psychowegetatywne stany napięcia.
ŁAŹNIA SUCHA SZAFKOWA
Zabieg wykonywany jest w specjalnej szafce drewnianej, w której przebywa chory, natomiast jego głowa pozostaje na zewnątrz. Powietrze nagrzewane jest grzejnikami elektrycznymi
do temperatury od 60OC do 80OC. Czas zabiegu wynosi 15 – 20 min.
ŁAŹNIA SUCHA RZYMSKA
Zabieg wykonuje się w specjalnie przystosowanym pomieszczeniu, w którym powietrze nagrzewa się do temperatury 40 – 60OC za pomocą piecyków lub grzałek elektrycznych. W pomieszczeniu znajduje się instalacja z zimną wodą służąca do zmywania twarzy i wykonywania zimnych okładów
na okolicę serca. Po zabiegu kąpiel wodna w letniej wodzie.
Składa się z dwóch części:
Gorąca kąpiel w saunie
Kąpiel powietrzna i zabieg wodoleczniczy w zimniej wodzie
SAUNA
Zabieg wykonuje się w specjalnym, zaizolowanym pomieszczeniu, które wyłożone jest drewnem egzotycznym, bez żywicowym, niemalowanym, a montowane kaskadowo ławy umożliwiają korzystanie z kąpieli na różnej wysokości.
I ławka – wysokość 45cm, temperatura 40°
II ławka – wysokość 90 cm, temperatura 60°
III ławka – wysokość 135 cm, temperatura 70°
Źródłem ciepła jest piec, w którym specjalne grzałki elektryczne ogrzewają umieszczone w nim kamienie do temperatury ok. 200C a te następnie oddają ciepło otoczeniu.
Wysokość całkowita 2m 35cm
Temperatura pod sufitem wynosi 100°
W saunie jest: termometr, higrometr (do mierzenia wilgotności powietrza)
Sauna powinna nagrzewać się 150 minut. Do sauny wchodzimy nago, bez biżuterii, po wcześniejszym skorzystaniu z natrysku i wytarciu ciała do sucha. Zabieramy ze sobą ręcznik, przed wejściem trzeba zagrzać stopy, zakłada się drewniaki.
Zaczyna się od najniższej ławki.
Zasadniczą cechą sauny jest naprzemienne nagrzewanie i ochładzanie ustroju.
Faza nagrzewania – trwa zwykle od 5 do 12 minut.
By zwiększyć efekt przegrzania polewa się wodą kamienie znajdujące się w piecu.
Faza ochładzania – można ją realizować poprzez wyjście na świeże powietrze, polewanie, zanurzenie
w basenie z zimną wodą, poddanie się natryskowi, itp. Trwa od 5 do 12 minut.
Działanie sauny na ustrój
Oddziaływanie zabiegu na ustrój sprowadza się do obciążenia mechanizmów termoregulacyjnych i wywołaniu następczych zmian odczynowych.
Zmiany te zależą od fazy zabiegu:
Faza nagrzewania
*wysoka temperatura powoduje znaczne przegrzanie ustroju. Temperatura wnętrza ciała może *osiągnąć 39OC a powierzchni skóry nawet 42OC.
*Ciepło działa na skórę i błonę śluzową dróg oddechowych w efekcie czego zwiększa się przemiana materii średnio o 11%.
*Występuje również przyspieszenie oddychania do 24 – 36 oddechów/min.
*Częstość akcji serca wzrasta 100 – 120/min.
*Obniża się wartość ciśnienia rozkurczowego
*Zwiększone wydzielanie kortyzolu podwyższa wydolność wysiłkową
*Wywiera korzystny wpływ na odporność ustroju
Faza ochładzania
*zmniejszenie częstości akcji serca
*podwyższenie ciśnienia rozkurczowego krwi
Po zabiegu
*należy uzupełnić płyny (sok pomidorowy)
*wskazany jest 30 minutowy odpoczynek
Wskazania:
*przewlekłe schorzenia gośćcowe
*choroba zwyrodnieniowa stawów
*stany pourazowe narządu ruchu
*choroby skóry np. trądzik
*przewlekłe schorzenia narządów rodnych
*pielęgnacja ciała, odprężenie, odnowa biologiczna
Przeciwwskazania:
*ostrei przewlekłe choroby zakaźne
*gorączka i początkowy okres przeziębienia
*skłonność do krwawień
*gruźlica, choroby nowotworowe
*choroby nerek, wątroby, niedokrwistość
*ciąża zagrożona
*zaburzenia wydzielania wew.
*Padaczka
*choroby ukł. Krążenia
*jaskra
*niektóre choroby skóry
*alkoholizm, narkomania
PARAFINA
W warunkach gabinetów fizjoterapeutycznych, do miejscowego przegrzania stosuje się terapię żelową.
Wśród innych specjalistycznych zabiegów ciepłolecznictwa należy wymienić:
* ciepłe peloidy (borowinę, torf, błoto, fango)
BOROWINA – torf leczniczy:
Jest czwartorzędową skala pochodzenia organicznego, powstają wskutek powolnego i długotrwałego rozkładu roślin bagiennych w środowisku o dużej wilgotności z niewielkim dostępem powietrza i przy udziale drobnoustrojów.
Postaci podstawowych zabiegów borowinowych:
-kąpiel borowinowa całkowita
-kąpiel borowinowa częściowa
-tampon borowinowy
-jonoforeza borowinowa
Inne zabiegi:
-zawijania całkowite i częściowe
-okłady
-brodzenie
-gniecenie
-fonoforeza
FANGO:
Błoto zawierające składniki mineralne. Wydobywane jest z naturalnych źródeł termalnych.
Fango topnieje w temperaturze 60 - 70 st. C, a tężeje w temp. 50 st. Fango wykorzystuje się przy pobudzaniu krążenia krwi i stymulacji układu odpornościowego, rozluźnia napięte mięśnie, łagodzi ból. Zabieg ten poprawia ogólne samopoczucie.
* KOCOWANIE METODĄ KENNY
Kocowanie wykonuje się przy użyciu wilgotnej dzianiny wełnianej. Koc ogrzewa się za pomocą pary w specjalnych kotłach.Zawijania mogą być wykonywane jako zabiegi miejscowe lub całkowite.Chory jest owinięty w wilgotny koc, następnie ceratę i suchy koc, w czasie zabiegu koc ogrzany zmienia się dwukrotnie.Czas trwania zabiegu- 30- 50 minut, 2-3 razy dziennie.W zabiegach miejscowych okład jest zawijany na określoną część ciała.Okłady zalecane są we wczesnym etapie porażen mięśni oddechowych w chorobie Heinego- Medina.
*CIEPŁA HYDROTERAPIA (kąpiele przegrzewające, polewania, okłady, zawijania).
Kąpiele wykonuje się w wodzie o temperaturze początkowej 36- 38 stopni Celsjusza, zwiększając ją do 40- 42 stopni.
Czas zabiegu 30- 60 min, 2-3 razy w tygodniu w serii 5- 10 kąpieli.
W czasie pierwszego zabiegu uważać, aby nie przegrzać ciała pacjenta do 39 stopni Celsjusza.
Co 3-5 minut ochładzamy twarz, głowę i ramiona chorego, kontrolować temperaturę ciała, tętno i ciśnienie krwi.
Po kąpieli wykonanie kocowania, następnie natrysk ochładzający lub kąpiel ochładzająca.
Kąpiele mają na celu wywołać hipertermię. Zaletą tych sposobów jest możliwość podwyższania lub obniżania temperatury, w dowolnym czasie bez konieczności przerywania zabiegu i ochłodzenie.
* PROMIENIOWANIE PODCZERWONE,
* TERAPIĘ ULTRADŹWIĘKAMI CZY POLEM ELEKTRYCZNYM o wysokiej częstotliwości, dające efekt głębokiego przegrzania.