ZAGADNIENIA WSPOMAGAJĄCE PRZYGOTOWANIE
DO EGZAMINU Z JĘZYKA POLSKIEGO
POZYTYWIZM
Pozytywizm jako formacja kulturowa; wpływy filozofii zachodnioeuropejskiej i myśli krytycznej na ukształtowanie się ideologii pozytywizmu w Polsce (jej założenia, hasła); rozwój publicystyki.
Trzy pokolenia w „Lalce” B. Prusa – przedstawiciele, charakterystyka (romantyczne, romantyczno – pozytywistyczne, pozytywistyczne).
Obrazy z życia różnych warstw społecznych w „Lalce” B. Prusa (arystokracja, mieszczaństwo, biedota…).
„Lalka” jako powieść o Warszawie. Podaj argumenty uzasadniające.
Niezwykła to osobowość – Stanisław Wokulski („Lalka”). Rozwiń tę myśl, odwołując się do treści utworu.
Realia obyczajowe, społeczne, historyczne, topograficzne w „Lalce” B. Prusa; konwencja realizmu dojrzałego (krytycznego).
Rola pracy w życiu wybranych bohaterów powieści E. Orzeszkowej „Nad Niemnem”; wymowa legendy o Janie i Cecylii.
Motyw Mogiły w powieści „Nad Niemnem”; stosunek do niej wybranych bohaterów.
Specyficzne cechy stylu i narracji powieści „Nad Niemnem” E. Orzeszkowej; stylizacja archaiczna w legendzie o Janie i Cecylii.
Hołd złożony uczestnikom powstania styczniowego w noweli „Gloria victis” Elizy Orzeszkowej.
Nowelistyka pozytywizmu wobec problemów epoki – omów, odwołując się do wybranych utworów.
Hasła pozytywizmu i ich odbicie w wybranych utworach tego okresu.
Czy literatura pozytywizmu wzbogaciła Twoją wiedzę o człowieku, historii, życiu…?
Spośród utworów polskiej literatury XIX wieku wybierz i zaprezentuj jeden, który chciałbyś polecić do przeczytania mieszkańcom Europy. Uzasadnij wybór.
Portrety kobiet w literaturze pozytywizmu. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Praca i jej rola w życiu człowieka i społeczeństwa – na przykładzie wybranych utworów z literatury pozytywizmu.
Przyczyny klęski „polskich idealistów” w „Lalce” B. Prusa.
Kryteria oceny wartości człowieka w pozytywizmie. Omów na wybranych przykładach z literatury tego okresu.
Echa powstania styczniowego w utworach pozytywizmu (na przykładach).
Jakie znasz ekranizacje utworów pozytywistycznych? Przedstaw swoje uwagi i refleksje na temat jednej z nich.
Którzy bohaterowie literatury pozytywizmu są Ci najbliżsi i dlaczego?
„Nie wszystek umrę”. Jakie wartości, godne ocalenia, prezentują wybrani bohaterowie literatury pozytywizmu?
„Miarą doskonałości dzieła jest siła przeżyć jakie ono budzi” (Abramowicz). Przekaż swoje refleksje na ten temat, odwołując się do wybranego utworu z literatury XIX wieku.
Tradycje romantyczne w wybranych utworach literackich pozytywizmu.
Obraz wsi polskie po powstaniu styczniowym ukazany w dowolnej noweli i powieści okresu pozytywizmu.
Jakie znasz rodzaje słowników i kiedy z nich korzystasz?
Cechy języka i stylu utworów okresu pozytywizmu?