Jak oszczędzić na ogrzewaniu?

W długie i zimne wieczory trudno przecenić komfort przebywania we właściwie ogrzanym pomieszczeniu. Niestety, ciepło kosztuje - i to coraz więcej. Jednak nie musimy marznąć, aby rachunki za ogrzewanie nie były dla nas obcią- żeniem. W tym celu warto znać sposoby na oszczędne użytkowanie instalacji grzewczej w domu.

Producenci prześcigają się w proponowaniu oszczędnych systemów ogrzewania - nowoczesnych kotłów grzew- czych czy alternatywnych sposobów pozyskania energii. Coraz modniejsze stają się tzw. domy energooszczędne, które od podstaw zbudowano tak, aby wykorzystywały energię w optymalny sposób. Nowoczesne grzejniki także umożliwiają oszczędzanie.

Warto z tych możliwości korzystać. Jednocześnie niezwykle ważne jest to, jak instalacja grzewcza jest użytkowana. Jeśli nie posiadamy wiedzy na ten temat, nie wykorzystamy w pełni możliwości nowoczesnych rozwiązań. Dzięki odpowiedniemu użytkowaniu poprawimy także efektywność istniejącej instalacji.

By portfel pozostał pełny
Grzejniki są ostatnim ogniwem w domowym systemie grzewczym. To one oddają ciepło bezpośrednio do pomieszczeń w naszych domach, a ich usytuowanie i użytkowanie w istotny sposób wpływają na comiesięczne rachunki. Dla oszczędności ciepła ważne jest usytuowanie grzejnika w pomieszczeniu. "Kierujemy się tu główną zasadą, że najlepiej sprawdza się on tam, gdzie występują największe straty ciepła. Takie miejsca to przede wszystkim ściany zewnętrzne i przeszklenia (okna, balkony). Pamiętajmy przy tym, że umieszczenie grzejnika na ścianie wewnętrznej zmniejsza jego moc aż o 10%. Urządzenie powinno więc zawsze znajdować się pod oknem" - radzi Roman Strzelczyk, kierownik działu technicznego producenta nowoczesnych grzejników Purmo.

Jeśli w mieszkaniu lub domu mamy duże okna czy przeszklone ściany (np. z drzwiami na taras), pomyślmy o zastosowaniu grzejników niskich lub umieszczonych w podłodze. Marka Purmo w swojej ofercie posiada zarówno standardowe grzejniki płytowe dostępne w wysokości już od 20 cm, jak i dekoracyjne grzejniki Kos H i Faro H. Te ostatnie nie tylko zmieszczą się pod nisko umieszczonym oknem, ale także nadadzą wnętrzu niepowtarzalny styl. Z kolei przy całkowicie przeszklonej ścianie polecane są grzejniki kanałowe - ukryte w podłodze zminimalizują straty ciepła spowodowane przez dużą powierzchnię szyby.

Niezależnie od modelu, grzejnik montujemy tak, aby nic się z nim nie stykało - na przykład nigdy nie zastawiajmy go meblami. Zachowajmy też odpowiednie odległości od podłogi i parapetu - muszą one wynosić nie mniej niż 10 cm. Urządzenia z elementami konwekcyjnymi najlepiej montować pod parapetem. Strumień ciepłego powietrza płynącego przez górną osłonę grzejnika typu grill jest bowiem "zaginany" przez parapet i kierowany do środka pomieszczenia.

Oszczędny grzejnik bezwzględnie powinien być wyposażony w termostat. W innym przypadku przepływ ciepłej wody przez grzejnik jest stały, a tym samym zużycie ciepła i nasze rachunki nie zmienią się. Jeśli jednak będziemy sterować przepływem wody, możemy oszczędzić ciepło, a w rezultacie mniej za nie płacić. Dzięki termostatowi nastawiamy odpowiadającą nam temperaturę - może to być np. 21°C. Jeśli temperatura w pomieszczeniu przekroczy tę wartość, to automatycznie następuje ograniczenie przepływu ciepłej wody przez grzejnik.

W efekcie utrzymujemy pożądaną temperaturę, a grzej- nik nie pracuje stale z tą samą mocą - a więc oszczędzamy. "Różne modele termostatów pozwalają nam na bardziej zaawansowane sterowanie tempe- raturą, a tym samym pracą grzejnika. Możemy np. ustawić niższą temperaturę w nocy (przyjmuje się, że korzystniej dla zdrowia jest spać w pomieszczeniu chłodniejszym o 2 - 3°C, choć wszystko zależy od indywidualnych upodobań użytkowników) i w godzinach, w których domownicy przebywają w pracy i szkole. Przy zakupie grzejnika sprawdźmy więc, czy jest on wyposa- żony we wkładkę termostatyczną. Wtedy możemy już tylko dokupić głowicę" - mówi Roman Strzelczyk.

Oszczędzanie na podłodze
Komfort cieplny i niskie koszty eksploatacji to powody, dla których ogrzewanie podłogowe jest coraz popularniejszym rozwiązaniem w polskich domach. Niższe rachunki za ogrzewanie w pełni rekompensują nieco wyższy jednorazowy koszt instalacji tego rozwiązania. "Ciepła podłoga Purmo podnosi komfort cieplny na tyle, że można obniżyć temperaturę powietrza w ogrzewanym pomieszczeniu nawet o 2°C, a to pozwoli na znaczne oszczędności energii. Szacuje się, że w przypadku utrzymywania temperatury 18°C zamiast 20°C ta oszczędność wynosi około 12%" - radzi Danuta Szutkowska, ekspert w zakresie ogrzewania podłogowego.

Istotną zaletą jest niska temperatura pracy instalacji. Nie powinna ona przekraczać 55 °C, może więc być z powodzeniem zasilana ciepłem uzyskanym z m.in. wysokosprawnych kotłów kondensacyjnych, pomp ciepła oraz kolektorów słonecznych. "Pamiętajmy o maksymalnym wykorzystaniu możliwości podłogówki przez zastosowanie odpowiedniej posadzki, dobrze przewodzącej ciepło. Najlepsze są płytki ceramiczne oraz kamień. Można także układać niektóre panele podłogowe i wykładziny dywanowe (są oznaczone specjalnym symbolem informującym, że nadają się na ogrzewane posadzki), a - przy niewysokim zapotrzebowaniu na ciepło - nawet niezbyt grube okładziny drewniane" - dodaje Danuta Szutkowska.

Zatrzymać ciepło
Myśląc o oszczędzaniu na ogrzewaniu trzeba też pamiętać, że nasze rachunki zależą od zapotrzebowania budynku na ciepło, np. od jego wieku, stanu i wielkości okien, liczby ścian zewnętrznych itd. Te czynniki mają wpływ na to, w jakim tempie i w jakiej ilości ciepło "ucieka" na zewnątrz. Duże znaczenie dla gospodarki ciepłem mają okna. Średnio przyjmuje się, że tracimy przez nie od 15 do 25% ciepła. Wpływ na wielkość strat ciepła ma zarówno szczelność okien, jak i ich powierzchnia. Każdy, kto ma lub miał stare okna, wie, jak bardzo może wiać przez szpary. Dlatego uszczelnienie okien lub wymiana ich na nowo- czesne, a tym samym szczelne, to zasadny wydatek.

Straty ciepła ograniczy także zamontowanie okiennic i zewnętrznych rolet zamykanych na noc, a także zasłanianie okien po zmroku, zwłaszcza w zimie. Warto pamiętać, że stopień przeszklenia pomieszczenia (stosunek powierzchni okien do powierzchni ścian) znacząco wpływa na zapotrzebowanie na ciepło. W praktyce oznacza to, że w pomiesz- czeniu z dużym przeszklonym wyjściem na taras musimy zaprojektować ogrzewanie o większej mocy niż dla takiego samego pomieszczenia z jednym dwuskrzydłowym oknem. Kolejne elementy, na które trzeba zwrócić uwagę przy ocieplaniu budynku, to system ogrzewania i wentylacja. Usprawnienie obu tych systemów pomoże nam w "walce" o ciepło w domu.

PODSTAWOWE ZASADY OSZCZĘDZANIA
radzi Roman Strzelczyk kierownik działu technicznego producenta nowoczesnych grzejników Purmo:

• Kup grzejniki o odpowiedniej bezwładności cieplnej z możliwością zastosowania zaworów termostatycznych (grzejnik o odpowiedniej bezwładności cieplnej szybciej "reaguje" na zmiany: to znaczy, że urządzenie szybciej stygnie, gdy przepływ ciepłej wody przez grzejnik jest ograniczony i szybciej się nagrzewa, gdy pracuje z pełną mocą);

• Jeśli masz termostat, czyli urządzenie sterujące przepływem ciepłej wody w grzejniku stosowanie do temperatury w pomieszczeniu, pamiętaj o "zakręceniu" grzejników zanim zaczniesz wietrzyć - jeśli tego nie zrobisz, a pomieszczenie oziębi się po otwarciu okien - termostat nasili pracę grzejnika, żeby utrzymać nastawioną temperaturę. Wietrz krótko, ale intensywnie;

• Wykorzystuj możliwości regulacji temperatury w ciągu doby i dostosuj ten cykl do swoich wymagań;

• Nie dopuszczaj do wychłodzenia mieszkania, bo ponowne jego ogrzanie trwa długo. Utrzymuj w mieszkaniu stałą temperaturę;

• W pomieszczeniach użytkowych optymalna temperatura to 20-21 °C. Nie ogrzewajmy mieszkania powyżej tego poziomu, bowiem gdy na zewnątrz temperatura oscyluje wokół zera, a w mieszkaniu są 23 °C, tracimy o 15 proc. więcej ciepła niż przy 20 °C;

• Staraj się nie dopuszczać do ulatniania się wilgoci do mieszkania. Gotuj zawsze pod przykryciem, ogranicz długie kąpiele.