Ekonomika 4.04

1. Koszty w układzie rodzajowym

Koszty proste bieżącej działalności, odp na pytanie ile i jaki rodzaj kosztów został poniesiony

Ich zasadnicze pozycje to:

1. Zużycie materiałów

2. Usługi obce

3. Podatki i opłaty

4. Wynagrodzenia

5. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia

6. Amortyzacja

7. Inne

Ad.1 Koszty zużycia materiałów i energii

Powstałe ponieważ…

Ad.2 Usługi obce

Różne jednostki wykonywane przez inne jednostki gospodarcze

Ad.3 Podatki i opłaty

Podatki i opłaty zaliczane do kosztów zwykłej działalności. Są to także podatki, które nie stanowią kosztów np. podatek dochodowy

Ad.4 Wynagrodzenie pracowników

Zatrudnionych na podst. Innych kosztów

Ad.5 Amortyzacja wyraża koszty:

- planowane zużycie środków stałych

- planowane zużycie wartości niematerialnych i prawnych

Ad.6 Pozostałe koszty rodzajowe

Obejmują koszty bieżącej działalności, które nie kwalifikują się do wyżej wymienionych rodzajów kosztów

Ewidencjonowanie kosztów w układzie rodzajowym ma miejsce w większości przedsiębiorstw.

Układ rodzajowy mogą stosować…

1. Koszty w układzie funkcjonalnym

Koszty ponoszone przy wykonywaniu bieżącej działalności ( koszty rodzajowe) można

przyporządkować do różnych miejsc ich powstawania (typy działalności).

Są to koszty złożone, przyporządkowane do danego miejsca powstawania kosztów.

Klasyfikacja wg tego układu dostarcza informacji o ich miejscu powstawania i typie działalności.

Podstawowe gr. kosztów wg typu działalności operacyjnej:

1. Koszty działalności operacyjnej

2. Koszty działalności pomocniczej

3. Koszty działalności ogólnego zarządu

4. Koszty działalności sprzedaży

Ad.1 Koszty działalności operacyjnej; koszty działalności podstawowej

Poniesione w związku z wykonaniem głównej działalności operacyjnej

Ad.2 Koszty działalności pomocniczej

Związane z funkcjonowaniem i utrzymaniem komórek uzupełniającym, które związane są pośrednio z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa

Ad3. Koszty działalności ogólnego zarządu; ogólnozakładowe

Związane z zarządzaniem i administrowaniem przedsiębiorstwem

Ad.4 Koszty działalności sprzedaży

Związane ze sprzedażą usługi i wyrobów gotowych np. reklama, opakowania, transportu do klienta, ubezpieczenia transportu

Grupowanie kosztów funkcjonalnych jest niezbędne w przedsiębiorstwach, które prowadzą…

Układ funkcjonalny pozwala na:

- pełniejszą analizę wielkości ponoszonych kosztów w poszczególnych typach…

- kalkulację celów…

Kalkulacja kosztów

Stanowi element rachunku kosztów, jej celem jest…

Jej przedmiotem może być:

- jednostka wyrobu gotowego (kg cukru)

- jednostka usługi ( roboczogodzina)

- jednostka zlecenia

- jednostka towaru

Jego istotą jest ustalenie kosztu jednostkowego danego przedmiotu.

Dzieli koszty na bezpośrednie i pośrednie

Cel:

- ustalenie kosztu jednostkowego produktu

- kreślenie jego struktury w układzie kalkulacyjnym kosztów

Koszty bezpośrednie to koszty, które na podst dokumentów mogą być odniesione bezpośrednio na przedmiot kalkulacji.

Koszty bezpośrednie to:

- materiały bezpośrednie

- płace bezpośrednie

- inne koszty bezpośrednie

Koszty pośrednie można powiązać z określonymi produktami tylko w przybliżeniu za pomocą tzw. kluczy podziałowych.

Są to:

- koszty wydziałowe

- koszty ogólnego zarządu

- koszty sprzedaży

Uproszczony układ kalkulacyjny obejmuje:

1. Materiały bezpośrednie

2. Płace bezpośrednie

3. Inne bezpośrednie

4. Razem koszty bezpośrednie

5. Koszty wydziałowe

6. Techniczny koszt wytworzenia (bezpośrednie + wydziałowe)

7. Koszty ogólnego zarządu

8. Koszty sprzedaży

9. Koszt własny sprzedaży (produktów sprzedanych)

Kalkulacje można przeprowadzić:

- przed rozpoczęciem produkcji wyrobu (kalkulacja wstępna)

- po zakończeniu produkcji jest kalkulacja wynikowa

Etapy ustalenia jednostkowego kosztu wytworzenia przy zastosowaniu kalkulacji podziałowej:

1. Ustalenie łącznych kosztów dotyczących produkcji

2. Ustalenie ilości wytwarzanych wyrobów

3. Ustalenie współczynników

4. Ustalenie ilości jednostek umownych

5. Sumowanie jednostek umownych

6. Obliczanie kosztu jednostki umownej

7. Ustalenie kosztu rzeczywistego jednostkowego

8. Sprawdzenie poprawności obliczen

Przykład:
Wyprodukowano w marcu i sprzedano opakowania o 2 pojemnościach:

1500szt – 10l

1000 szt- 20l

Łącznie:

Materiały bezpośrednie 90zl

Płace bezpośrednie 30

Koszty wydziałowe 15

Koszty zarządu 45

Koszty sprzedaży: 3

Razem: 183,00

Dla 10l współczynnik przeliczeniowy 1

Dla 20L zużyto więcej materiału o 20% i przyjęto współczynnik przeliczeniowy 1,2

Stwórz kalkulacje podziałową współczynnikową bez podziału oraz z podziałem na pozycje kalkulacyjne.

W celu obliczenia ilości jednostek umownych (kalklukacyjnych) należy przemnożyć dla każdego wyrbu jego ilości i współczynnik przeliczeniowy

Op. 10l -> 1500 * 1= 1500 jednostek kalkulacyjnych

Op 20l -> 1000 *1,2= 1200 jednostek kalk.

Razem: 2700 jednostek kalk.

Obliczenie kosztu jednostki kalkulacyjnej- należy podzielić łączne koszty przez sumę jednostek umownych:183,00zł / 2700= 67,78zł

10l -> 1* 67,78= 67,78

20l -> 1,2 *67,78= 81,33

Sprawdzenie:

Dla 10l w il 1500 -> 67,78 * 1500= 101670 zł

Dla 20l w il 1000 -> 81,33 * 1000= 81330zł

Razem: 183000 łączne koszty produkcji