Wykład 16-04-2011
Inflacja jest to proces wzrostu ogólnego poziomu cen. Rosną ceny różnorodnych produktów np. chleba miesa samochodów gruntów maszyn.
Inflacja jest procesem oznacza to sytuację w której wzrost cen w określonym okresie czasu ma charakter względnie trwały. Jeśli jest to jednorazowy( skokowy) wzrost cen pod wpływem jednorazowego impulsu po którym poziom cen się stabilizuje. Taki wzrost nie jest uznawany za inflację.
Miarą inflacji jest wskaźnik cen będący miarą procentowej zmiany wydatków związanych z zakupem pewnego ustalanego zestawu dóbr w określonym okresie czasu.
Pojemność koszyka(dóbr) zależy od liczenia ujęcia inflacji czy z punktu widzenia konsumentów producentów sprzedawców czy tez z punktu widzenia całej gospodarki.
Inflacje: (rocznie)
- pełzająca (poniżej 5 %)
- umiarkowana (5-10%)
- galopująca (10-150%)
- hiperinflacja (powyżej 150%)
Osobowość prawna jest o niej mowa w kodeksie cywilnym a konkretnie w art. 33 „osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególnie przyznają osobowość prawną”. Tak więc określone organizacje mają osobowość prawną tylko wtedy gdy konkretne przepisy to przewidują. Osobą prawna jest np. Skarb Państwa
Kodeks spółek handlowych za osoby prawne uważa tylko dwie spółki: sp. Z o.o. i S.A.
Osobami prawnymi są także partie polityczne czy szkoły wyższe.
Z zagadnieniem osobowości prawnej łączy się kwestia odpowiedzialności prawnej łączy się kwestia odpowiedzialności prawnej za zaciągnięte zobowiązania zasadą jest ze osoba prawna odpowiada za nie całym swoim majątkiem.
Osoba prawna może nabyć prawa i zaciągnąć zobowiązania zaś jeśli chodzi o prawo postępowania cywilnego, może pozywać i być pozywana, tak więc w procesie występuje jako strona. Podmiotem stosunków prawnych jest osoba prawna która działa przez swoje organy w sposób przewidziany w Kodeksie cywilnym i w opartym na nim statucie. Zgodnie z art. 37. 2 jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru.
Spółka cywilna – to forma prowadzenia działalności gospodarczej nie przekraczającej większego rozmiaru czyli jej przychod roczny nie może przekroczyć 1200000 euro. Jeśli się tak stanie w dwóch kolejnych do latach obrotowych spółka cywilna powinna przekształcić się w spółkę prawa handlowego. Spółka cywilna powstaje w drodze umowy zawartej przez wspólników. W umowie wspólnicy obowiązują się dążyć do do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego . Umowę spółki cywilnej zawiera co najmniej dwóch wspólników mogą to być osoby fizyczne lub inne spółki.
Wspólnikiem nie może być inna spółka cywilna. Cel gospodarczy może być długotrwały lub jednorazowy, może polegac na przynoszeniu zysku lub nie stawiac takiego zadania.
Ta forma działalności na ogół jest przydatna dla prowadzenia działalności na ogół jest przydatna dla prowadzenia dzialanosci w małym i średnim rozmiarze np. warsztatów, rzemieślniczych, mniejszych przedsiębiorstw.
Spółka cywilna nie jest przedsiębiorstwem ale przedsiębiorcami są jej wspólnicy, którzy deklarują zamiar prowadzenia działalności gospodarczej. Prowadzić ją będą pod imieniem każdego ze wspólników.
Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej tzn, nie może we własnym imieniu nabywać praw, zaciągać zobowiązań, pozywać i być pozywaną.
WKŁADY
Wspólnicy SA obowiązani do wniesienia do spółki wkładów przewidzianych w umowie.
Wspólnicy ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki.
Prowadzenie spraw spółki
Kodeks cywilny stanowi ze każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki o sposobie prowadzenia spraw spółki to znaczy zajmowania się jej interesami, rozstrzyga również umowa. Może ona zawierać szczegółowe postanowienia powierzające poszczególnym wspólnikom zakresy ich zadań i dziedziny spraw, którymi mają się zajmować
Bez uchwały można wykonać czynność nagłą jeżeli jest to konieczne do uruchomienia spółki przed niepowetowaną stratą, jak również sprawy które nie przekraczają zakresu zwykłych czynności spółki .
| Spółka cywilna | Sp. Jawna | Komandytowa | Partnerska | Komandytowa akcyjna | Sp. Z o.o. | S.A. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki odpowiedzialność ta ma charakter solidarny co oznacza ze każdy komu spolka jest cos winna może wybrac sobie kogo chce o jej dlugi pozwac i z jakiego majątku dochodzić należności- samej spółki | Wszyscy wspolnicy odpowiadaja za zobowiązania spółki bez ograniczenia odpowiedzialności to ma charakter subsydiarny co oznacza ze egzekucje z osobistego majątku wspólnika można podjąc dopiero wówczas gdy egzekucja z majątku spółki okaze się bezskuteczna | Komplementariusze odpowidaja za zobowiązania spółki tak jak w spólce jawnej. Komandytariusze odpowiadają tylko do wysokości tak zwanejkj sumy komandytowej. Sume te wspólnicy oznaczają w umowie spółki | Wszyscy partnerzy odpowiadają za zobowiązania spółki bez ograniczenia z jednym wyjątkiem: partner nie odpowiada ani za zobowiązania spółki powstałe w skutek wykonywania przez innego partnera wolnego zawodu | Akcjonariusz jest obowiązany jedynie so świadczeń określonych w statucie nie odpowiada za zobowiązania spólki. Komplementariusze odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem | Spółka odpowiada za swoje zobowiązania całym swoim majątkiem którego jako osoba prawna jest jedynym właścicielem i dysponendy. Odpowiedzialnosc spółki z o.o. za swoje zobowiązania nie dotyka bezpośrednio strefy majątkowej jej wspólników. Mogą oni jedynie stracic wniesione do spółki wkłady. | Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spólki (wnoszą jedynie pełne wkłady za zakupione akcje. |
| Forma umowy spółki | ||||||
| Stwierdzenie pismem (co nie jest tożsame z wymogiem formy pisemnej w związku z tym można spotkac się z poglądem ze do ważności umowy spółki wystarcza nawet zachowanie | Pisemna pod rygorem nieważności | Akt notarialny | Akt notarialny | Akt notarialny | Akt notarialny | Akt notarialny |
| Nazwa wspólników | ||||||
| Wspólnicy | Wspólnicy | Komandytariusze i komplementariusze | Partnerzy- osoby które mają zawód wolny( lekarze, adwokaci, architekci, biegli, księgowi) | Komplementariusze i akcjonariusze | Wspólnicy i udziałowcy | akcjonariusze |
Rada nadzorcza - organ osoby prawnej powołany do wykonywania czynności nadzoru, działający w oparciu o właściwe przepisy regulujące funkcjonowanie osoby prawnej oraz jej statut (bądź umowę - akt założycielski).
- pełni stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności
Ocenia sprawozdania finansowe w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami jak i ze stanem faktycznym
Ocenia wnioski zarządu dot. Podziału zysku lub pokrycia strat
Składa walnemu zgrom. Wspólników co roczne sprawozdanie pisemne z wyników tej oceny
Ma prawo wglądu do wszystkich dok. Spółki
Może żądać od zarządu i pracowników wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki
Rada nadzorcza nie ma jednak uprawnienia do wydawania zarządowi poleceń związanych z prowadzeniem spraw spółki.
Komisja rewizyjna ocenia sprawozdania finansowe wnioski zarządu dotyczące podziału zysków lub pokrycia strat a także składa zgromadzeniu wspólników co roczne pisemne sprawozdania z wynikow tej oceny w trybie i zakresie określonym dla wykonywania tych czynności przez rade nadzorcza
W spółce nie mającej rady nadzorczej umowa spółki może rozszerzyć obowiązki komisji rewizyjnej.
W formie spółki z o.o. nie można prowadzić:
Narodowych funduszy inwestycyjnych
Banków
Giełdy albo przedsiębiorcy prowadzącego rynku pozagiełdowego
Domu maklerskiego
Działalności ubezpieczeniowej
Towarzystwa funduszy inwestycyjnych
Towarzystwa emerytalnego
Przedsiębiorstw prowadzących działalność w zakresie publicznej radiofonii i telewizji
Rodzaje akcji:
Imienne
Całkowicie opłacone
Nie całkowicie opłacone
Uprzywilejowane
Nieme
Pracownicze
Zwykłe
Zmaterializowane
Z prawem głosu
Gratisowe
Na okaziciela
Gotówkowe
Mieszane
Aportowe
Winkulowane za zgoda zarzadu
3 prawa spółki:
Do głosu
Majątku
Rozwiązania spółki
(Wyboru zarządu)
Koszt y w przedsiębiorstwie zgrupowane są w postaci 4 układów kosztów
Układ rodzajowy- dzieli koszty na koszty materialne i nie materialne w skład których wchodzi 7 ustawowo zatwierdzonych pozycji kosztowych – układ rodzajowy kosztów- reguluje to ustawę o rachunkowości
Układ kalkulacyjny kosztów- dzieli on koszty na koszty bezpośrednie i koszty pośrednie bezpośrednie to koszt y które na podstawie materiałów źródłowych bezpośrednio można przypisać do produktów(usług) Pośrednie- to takie koszty które na podstawie mat. Źródłowych nie można bezpośrednio przypisać do określonych produktów Lub usług gdyż dotyczą przedsiębiorstwa jako całości.
Układ stanowiskowy kosztów- koszty tutaj analizowane są wg. Tzw węzłów, ogniw- miejsc powstawania kosztów ( stanowisk pracy) może dotyczyć takiej sytuacji w której danemu stanowisku pracy przyporządkowane koszty w układzie rodzajowym. Mając określoną liczbę stanowisk pracy w przedsiębiorstwie i koszty które generują przedsiębiorstwo analizuje w którym miejscu w strukturze organizacyjnej zastosować politykę minimalizacji kosztów
Układ ze względu na reakcje kosztów na zmianę skali produkcji układ ten dzieli koszty na koszty stałe i zmienne.
Koszty stałe to koszty które nie zależą od zmian wielkości produkcji.
Próg rentowności- taka wielkość produkcji(sprzedaży) przy której ponoszone w przedsiębiorstwie koszty równają się osiąganym przychodom. W Progu rentowności zysk operacyjny jest równy 0
Wykład 15-05-2011
Mając dane z KWK „X” w analizowanym okresie czasu, x=2000Mg, c=800 PLN/Mg, Ks= 200000PLN. Oblicz próg rentowności w ujęciu ilościowym, jak również oblicz ile kopalnia musiała by fedrować ( sprzedać) aby zysk operacyjny wynosił 1000 000PLN, lub przy bieżącym wydobyciu o ile kopalnia musiała podnieść cene, aby osiągnąć zysk operacyjny na takim samym poziomie.
X= 2000 Mg
C= 800 PLN/Mg
Kp= 350 PLN/Mg
Ks= 2000000 PLN
c- kjz= mj
mj= 800-350= 450zł/Mg
BEP= 200 000/450 = 444,44 Mg
Zo= S- ko=x*c- (ks+kz)
Zo= 2000*800-200000- 350*2000= 1600000-200000-700000=700000zł
1000000+200000/450 = 2666,67
Koszty- wyrażone w pieniądzu zasoby(dobra i usługi) użyte( wydatkowe) w celu osiągnięcia bieżących i przyszłych korzyści. Użycie to musi być celowe i użyteczne.
Podstawowymi wymaganiami do zaliczenia określonej pozycji do kosztów produkcji jest to aby miała związek z realizowanym procesem, czyli miała celowy charakter. Drugim ważnym wymogiem jest aby w wyniku zużycia powstał efekt użyteczny czyli produkt lub usługa.
Głównymi kryteriami podziałowymi kosztów są:
Jednorodność kosztów- układ rodzajowy kosztów
Powiązania z produktami lub usługami- układ kalkulacyjny kosztów
Miejsce powstania kosztów- układ stanowiskowy kosztów
Reakcja na zmianę skali produkcji- układ globalny i jednostkowy
Cel podziału kosztów.
- cele sprawozdawcze- układ rodzajowy, kalkulacyjny, stanowiskowy, rachunek zysków i strat, rozliczanie międzyokresowe kosztów, czyli jakie koszty ujęto w aktywach
- decyzyjne- (najbardziej przydatna jest następująca klasyfikacja kosztów: koszty stałe, koszty zmienne, koszty mieszane, koszty relewantne, koszty utraconych możliwości, koszty alternatywne)
- kontrolne- rachunek kosztów (ex ante)
Układ rodzajowy kosztów- jest obowiązkowy dla firm które zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Według tego kryterium koszty przedsiębiorstwa dzielone są na grupy wyraźnie różniące się miedzy sobą, natomiast w obrębie wydzielonej grupy wymagana jest duża jednorodność. Podział ten występuje pod nazwą układu posegregowanie wydzielonych grup rodzajowych kosztów na 2 większe grupy:
- k. materialne( amortyzacja, materiały i przedmioty nietrwałe, energia, usługi)
Układ stanowiskowy kosztów- Układ ten polega na wyodrębnieniu charakt. Węzłów ogniw tj: miejsc powstawania kosztów. Wydzielone węzły( ogniwa, stanowiska pracy) powinny stanowić miejsca odpowiedzialne za wielkość ponoszonych kosztów.
Układ stanowiskowy kosztów polega na ustaleniu wysokości ponoszonych kosztów na danym stanowisku, przy czym z zasady ustala się również koszty stanowiska w układzie rodzajowym. W przypadku przyjęcia struktury organizacyjnej za podstawę ustalania stanowiskowego układu kosztów, wydzieloną jednostką może być: wydział, oddział, dział, czy pojedyncze stanowisko pracy.
Typy Gospodarek:
Współcześnie ważną rolę odgrywa produkcja z góry przeznaczona jest na sprzedaż. Produkty przeznaczone są na sprzedaż w ekonomii nazywane są towarami, a gospodarkę tego typu- gospodarką towarową lub towarowo- pieniężną,
Przeciwieństwem gospodarki towarowej jest znana głównie z przeszłości- gospodarka naturalna, czyli gospodarka nastawiona przede wszystkim na bezpośrednie zaspokajanie potrzeb wytwórców.
Zależnie od tego z dominacją jakiego mechanizmu regulowania i koordynacji procesów gospodarczych mamy do czynienia, gospodarkę określamy jako rynkową lub nakazową.
Gospodarka rynkowa- to gospodarka, w której zasadniczym regulatorem procesów gospodarczych jest samoczynnie działający rynek, czy też mechanizm rynkowy,
Rynek doskonały- char. Się spełnieniem następujących warunków: rozproszenie po stronie popytu i podaży( oznacza że każdy z podmiotów dysponuje jednakowa siłą ekonomiczną i jest ich bardzo dużo, w rezultacie żaden z podmiotów nie może wpływać na kształtowanie się cen, brak barier wejścia na rynek, przejrzystość oraz jednorodność dóbr i usług.
Gospodarka nakazowa- to gospodarka, w której procesy gospodarcze regulowane są głównie za pomocą różnego typy nakazów, zakazów i dyrektyw wydawanych przez biurokrację państwową. Z uwagi na bardzo dużą rolę planu centralnego oraz centralnego rozdzielnictwa zasobów gospodarczych, ten typ gospodarki określany jest mianem gospodarki centralnej planowanej lub systemu nakazowo- rozdzielnego.
O systemie scentralizowanym mówi się w sytuacji jeśli uprawnienia do podejmowania decyzji należałoby do biurokracji państwowej jeśli uprawnienia te należałyby do poszczególnych konsumentów i producentów byłby to system gospodarczy całkowicie zdecentralizowany.
We współczesnej literaturze ekonomicznej na ogół akceptowany jest pogląd, że system społeczno- gospodarczy oparty na własności prywatnej i zapewniający swobodny…
Charakterystyczne cechy funkcjonowania gospodarki w krajach „realnego socjalizmu”
- centralizacja, planowania i zarządzania gospodarką
-Charakter nakazowo-rozdzielczy
-administracyjne ustalenie cen produktów i czynników produkcji
-centralizacja uprawnień do tworzenia i reorganizacji jednostek gosp.
-niemal całkowity brak konkurencji między jednostkami gospodarczymi
- brak działających na zasadach komercyjnych instytucji finansowych
- duży stopień izolacji gospodarki i przedsiębiorstw od procesów i zjawisk dominujących w gospodarce światowej
Koncern- zgrupowanie samodzielnych przedsiębiorstw prowadzonych ood jednym kierownictwem.
Kierownictwo może srawować jedno przedsiębiorstwo, które uzyskało kontrolę nad pozostałymi przedsiębiorstwami zgrupowanymi w koncernie np. poprzez wykup akcji lub udziałów,
Kierownictwo może sprawować wspólny, utworzony dla całego koncernu organ.
Dwa typy koncernów.
Koncerny podporządkowujące
Koncerny równorzędne
Rodzaje połączeń:
Koncerny poziome
Koncerny pionowe
Trust- uwazany często za wyzej rozwiniętą formę koncernu, zgrupowane w nim przedsiębiorstwa tracą swoją prawną i gospodarczą niezależność, tworząc niejako w miejsce isniejących nowe przedsiębiorstwo. Dzieki temu może wykorzystać do działań racjonalizujących
Kartel- to porozumienie gospodarcze zawierane między przedsiębiorstwami tej samej branży, prowadzące do uzgodnienionego działania na określonym do rynku. Porozumienie to może dotyczyć minimalnej ceny sprzedaży (tzw. Kartel cenowy)
Spółka joint venture- utożsamianie jest z konsorcjum- W praktyce pod tym pojęciem rozumiane jest polaczenie kapitałów dwóch lub więcej podmiotów gospodarczych, pochodzących z różnych krajów w celu realizacji określonego przedsięwzięcia gospodarczego.
Joint venture jest jedną z form bezpośrednich inwestycji zagranicznych dlatego też wiele krajów potrzebujących