STRONA TYTUŁOWA PRACY KONTROLNEJ

Centrum Nauki i Biznesu „Żak” sp. z o.o.

UWAGA: POLE SZARE WYPEŁNIA SŁUCHACZ SKŁADAJĄCY PRACĘ KONTROLNĄ

Imię i nazwisko Rafał Szczęsny	Data wpływu ………28.12.2011………..
Kierunek Technik informatyk
Semestr / Grupa III /A
Przedmiot/ Temat pracy Systemy operacyjne i sieci komputerowe/Dystrybucje Linuxa
Nauczyciel Jerzy Domingo
Podpis Słuchacza
Ocena z pracy
Podpis nauczyciela
Data sprawdzenia

Dystrybucja w odniesieniu do Linuxa to zestaw łącznie rozpowszechnianych programów, dający po zainstalowaniu gotowy do użycia system. Pobranie i skompilowanie wszystkich programów, które składają się na system operacyjny wymagałoby od użytkownika dużo wiedzy, czasu i wysiłku, dlatego zaczęto tworzyć gotowe zestawy ułatwiające tę czynność. We współczesnych dystrybucjach, programy występują zwykle w postaci pakietów. Dystrybucja oferuje system pobierania, instalacji, deinstalacji i uaktualniania pojedynczych pakietów, rozwiązujący zależności między pakietami oraz często wspólny interfejs konfiguracji pakietów. Zazwyczaj dystrybucje są instalowane bezpośrednio na dysku twardym, ale istnieją także niewymagające instalacji. Uruchamiane są one bezpośrednio z nośnika na przykład tzw. LiveCD. Wiele dystrybucji jest rozpowszechnianych na płytach CD i dostępnych do pobrania przez Internet, jako obrazy płyt. Z obecnie używanych dystrybucji Linuksa najdłuższą historię mają Slackware, Debian oraz Red Hat Enterprise Linux. Na ich bazie powstało wiele innych samodzielnych dystrybucji.

Dystrybucja Red Hat jest jedną z najpopularniejszych na rynku. Zawdzięcza to miedzy innymi sposobowi instalacji, który nie należy do trudnych, oraz wprowadzonemu przez Red Hat, a obecnie bardzo popularnemu formatowi pakietowania RPM (pliki o rozszerzeniu .rpm) zawierającemu obsługę zależności. Autorzy tej dystrybucji położyli szczególny nacisk na łatwość konfiguracji i obsługi systemu, co jest ułatwieniem dla początkujących użytkowników. Sam proces instalacji może ograniczyć się jedynie do wyboru jednej z konfiguracji (np. serwer lub stacja robocza). Jednak Red Hat, ułatwiając proces instalacji, nie ogranicza zanadto możliwości konfiguracji systemu, a oprócz graficznej wersji instalatora, nadal istnieje możliwość skorzystania z wersji tekstowej.

Powstanie Debiana ogłosił 16 sierpnia 1993 r. Ian Murdock. Dystrybucja ta została zbudowana na podstawie SLS. Wśród założeń Debiana było między innymi to, że będzie zawierał on najbardziej aktualne wersje oprogramowania. Według wielu opinii jest jedną z najlepszych dystrybucji, choć nie jest tworzony w sposób centralny - nad dystrybucją pracuje wielu programistów z różnych części świata, komunikujących się ze sobą poprzez Internet. Dystrybucja ta jest największa pod względem ilość dołączanych pakietów i jest dostępna za darmo. Jeśli chodzi o proces instalacji, to jest on trudniejszy, niż w pozostałych dystrybucjach. Instalując Debiana 2.1 mamy do wyboru aż dziesięć profili instalacyjnych, jednak po dokonaniu wyboru musimy kontrolować cały proces, gdyż pewne ustawienia muszą zostać skonfigurowane już na etapie instalacji. Zaraz po zainstalowaniu system jest prawie całkowicie skonfigurowany i gotowy do użytku. Debian posiada własny format pakietów instalacyjnych o rozszerzeniu .deb, a do zarządzania pakietami służy program dselect. Debian cieszy się opinią stabilnego systemu o wysokiej jakości i łatwego do aktualizacji. Ze względu na dbałość o jakość i bezpieczeństwo dystrybucji, nowe wersje stabilne pojawiają się rzadko, często dochodzi też do opóźnień w ich wydawaniu.

Slackware- większość dzisiejszych profesjonalistów w dziedzinie systemu Linux zaczynało swoją przygodę właśnie od tej dystrybucji. Slackware od samego początku, aż po dziś dzień pozostaje wierny idei bezpłatnego systemu. Ponadto jest jedną z najbardziej dojrzałych dystrybucji i często znajduje zastosowanie w poważnych przedsięwzięciach. Wydaje się również, iż zaletą jest tutaj charakterystyczny tradycjonalizm, jeśli chodzi o instalatora - jest on tylko w wersji tekstowej. Dystrybucja wymaga jednak pewnej wiedzy i doświadczenia od użytkownika. Ponadto pakiety instalacyjne mają standardowy format .tgz, którego minusem jest brak obsługi zależności pomiędzy pakietami.

Caldera, to dystrybucja komercyjna, bazująca na Red Hacie. Jest rozprowadzana w kilku wersjach różniących się między sobą ilością i rodzajem dodatkowych, komercyjnych programów. Instalacja odbywa się przy pomocy dobrze opracowanego instalatora o nazwie Lizard.

SuSE Linux jest dystrybucją produkcji niemieckiej. Tam też należy do najpopularniejszych, albowiem jej twórcy zadbali o lokalizację swojego produktu. SuSE ma wbudowaną obsługę wielu innych wersji językowych, w tym także polską. Dystrybucja posługuje się pakietami w formacie RPM, a do łatwej konfiguracji większości ustawień służy program YaST (Yet another Setup Tool). Komercyjna wersja systemu, rozpowszechniana wraz z obszernym podręcznikiem, zawiera sześć płyt, na których znajdziemy ponad 1700 pakietów oprogramowania użytkowego.

Mandriva Linux jest jedną z najobszerniejszych dystrybucji. Do instalacji wykorzystywany jest program DrakX i podobnie, jak w innych dystrybucjach, możemy wybrać jeden z profili instalacyjnych (serwer, stacja robocza, czy też komputer programisty). W przypadku Mandriva istnieje także możliwość instalacji na partycji FAT przy pomocy programu Lnx4Win. Większość elementów konfiguracji systemu może być przeprowadzona przy wykorzystaniu LinuxConf - programu do konfiguracji znanego z systemu Red Hat. Ze względu na ilość i charakter dołączonych pakietów oprogramowania Mandriva szczególnie dobrze sprawdza się w roli stacji roboczej.

Ubuntu to dystrybucja systemu operacyjnego Linux, wywodząca się z Debiana. Jest to dystrybucja przeznaczona do zastosowań domowych i biurowych. Idea ta ma oznaczać tworzenie najlepszego oprogramowania dla użytku innych. Wsparcie dla tej młodej dystrybucji (także finansowe) zapewnia firma Marka Shuttlewortha - Canonical Ltd. Kolejne wersje Ubuntu pojawiają się, co 6 miesięcy, a do każdej wersji jest zapewnione wsparcie przez okres 18 miesięcy. Pierwsze wydanie Ubuntu miało miejsce 20 października 2004 roku. Był to Ubuntu Linux 4.10. 7 kwietnia 2005 roku została wydana następna stabilna wersja - Ubuntu 5.04. Po kolejnym, półrocznym cyklu wydano dystrybucję 5.10. Każde wydanie Ubuntu ma swą nazwę i numer, oznaczający datę wydania. Podstawowe cechy systemu to: opiera się na Debianie, wykorzystuje GNOME, jako środowisko graficzne (od wersji 5.04 pojawiła się odmiana Ubuntu wykorzystująca KDE, jako środowisko graficzne, o nazwie Kubuntu), nacisk na funkcjonalność (częste stosowanie narzędzia sudo), pełna internacjonalizacja dystrybucji, wsparcie i ułatwienia dla niepełnosprawnych. Oprogramowanie wchodzące w skład Ubuntu zostało podzielone na 3 sekcje zwane komponentami. Każda sekcja charakteryzuje się sposobem licencjonowania i poziomem wsparcia ze strony Ubuntu. Komponenty te to: main - całkowite wsparcie Ubuntu, od strony licencyjnej i programistycznej, restricted -oprogramowanie niezbędne do pracy systemu, lecz opublikowane na licencji niezgodnej z Ubuntu, np. Sterowniki kart graficznych, universe - pozostałe.

Arch Linux jest dystrybucją Linuksa stworzoną przez Judda Vineta, która stawia na łatwość konfiguracji i użytkowania oraz na dużą ilość dostępnego oprogramowania, którym można w prosty sposób zarządzać. Łatwość ta nie jest jednak osiągana przez dużą ilość graficznych konfiguratorów, a poprzez rozsądnie rozmieszczone i konstruowane pliki konfiguracyjne, skrypty i programy. Dlatego też Arch Linux, mimo swojej prostoty, może nie być odpowiednim systemem dla osób niemających wcześniej styczności z Linuksem ani dla tych, dla których używanie konsoli oraz edycja plików tekstowych w celu zmiany ustawień mogą sprawiać problemy. Judd został zainspirowany inną dystrybucją Linuksa – CRUX. Arch jest oparty na systemie pakietów binarnych kompilowanych dla architektur i686 oraz x86_64 zarządzanych przez program pacman. Umożliwia on instalację, aktualizację oraz usuwanie pakietów. Pakiety mogą być także budowane ze źródeł przy pomocy ABS (Arch Linux Build System) – systemu podobnego do portów FreeBSD. Umożliwia on proste i szybkie budowanie pakietów i włączanie ich do systemu. Instalacja przebiega w trybie tekstowym a użytkownik może dokonać konfiguracji systemu edytując odpowiednie pliki. Arch Linux został zaprojektowany, jako prosty (w konstrukcji) system operacyjny dla zaawansowanych użytkowników. Nie posiada żadnych zbędnych ozdóbek, graficznych narzędzi konfiguracyjnych itp. Użytkownik musi posiadać pewien poziom wiedzy, aby przygotować system do działania. Poziom ten nie jest szczególnie wysoki, jednak Arch Linux nie jest najlepszym rozwiązaniem dla absolutnie początkujących użytkowników. Stosowanie graficznych narzędzi do podstawowej konfiguracji systemu jest niekorzystne dla użytkownika. Osoba, poprzez użytkowanie systemu poszerza swoją wiedzę na jego temat, co sprawia, że takie narzędzia są w pewnym momencie całkowicie zbędne. Zyskuje się na tym czas, który byłby poświęcony na tworzenie takich narzędzi oraz eliminowanie problemów, wynikających z ich użytkowania. Wkład użytkowników jest dozwolony, a nawet pożądany, jeśli istnieje zgodność z filozofią konstrukcji systemu. Co pewien czas wydawane są kolejne wersje Arch Linuksa pod postacią obrazów płyt. Jednakże dotychczasowi użytkownicy Archa nie mają potrzeby korzystania z nich, ponieważ ich system – zaktualizowany za pomocą Pacmana w momencie wydania kolejnej wersji – jest identyczny z wydaniem płytowym. Wraz z wydaniem wersji „Duke” zmieniło się numerowanie wersji, które aktualnie zawiera rok oraz miesiąc ukazania się obrazów płyt, zamiast stosowanych wcześniej kolejnych cyfr. Od wydania 2008.06 dostarczane są również obrazy dysków USB, dzięki których możemy zainstalować system prosto z pendrive.

Aurox to tworzona od 2002 r. w Polsce dystrybucja systemu GNU/Linux. Obecnie jest już nierozwijana, a grupa miłośników kontynuuje projekt pod nazwą Jazz Linux. Aurox wywodzi się z dystrybucji Red Hat Linux (obecnie Fedora Core) i korzysta z pakietów RPM. Podobnie jak Debian posiada menedżer pakietów APT. Przygotowali ją Robert Główczyński i Jarosław Górny. Aurox ukazywał się na płytach DVD-ROM z czasopismem "Linux+ Extra" lub można go było pobrać z Internetu. Za granicą Aurox pojawia się w czasopiśmie "Aurox Linux". Aurox od 2003 roku posiada wersję Live. Posiada sterowniki do akceleratorów 3D NVIDIA i ATI. Kontynuacją Auroksa jest dystrybucja Jazz Linux. Dystrybucja spełniała wszystkie warunki systemu do domu i biura. Była całkowicie spolszczona. Zawierała ona oba największe środowiska graficzne (KDE i GNOME) oraz "lżejsze" środowiska dostosowane do starszych komputerów (Xfce, Fluxbox i Window Maker). Jej atutem było posiadanie bogatego zestawu aplikacji biurowych (OpenOffice.org, KOffice), internetowych (Mozilla Suite, Evolution, KMail, GNU Gadu, TleenX), multimedialnych (xine, MPlayer), edukacyjnych (KGeo, Dr Genius), graficznych (GIMP), organizacyjnych (Planner, GNU Terminarz Ucznia) gier (Pingus, Tux Racer, FreedroidRPG) itd. Od pewnego czasu społeczność Auroxa zaoferowała dwie nowe metody pomocy technicznej. Pierwszą z nich był kanał IRC #aurox w sieci freenode (serwer: irc.freenode.net), a z kolei drugą, oficjalne forum auroxowe. Oceniano, że dystrybucję tę powinni docenić również użytkownicy korzystający z Neostrady, ponieważ Aurox to dystrybucja Linuksa obsługująca ją automatycznie.

Fedora– nazwa następcy wolnej dystrybucji Red Hat Linux rozwijanej przez Fedora Project i finansowanej głównie przez Red Hat. Twórcy Fedory stawiają na innowacyjność, dlatego też kolejne wydania pojawiają się często i zawierają najnowsze dostępne oprogramowanie, nawet jeśli prace nad stabilną wersją nie zostały jeszcze ukończone. Z tego powodu, oraz faktu ścisłego powiązania z Red Hatem często, lecz niesłusznie Fedorę określa się mianem "poligonu Red Hata". W czerwcu 2005 utworzono Fundację Fedora, mającą w zamierzeniu koordynować prace nad Fedorą w większym stopniu, niezależnie od Red Hata. Fedora jest stosowana zarówno, jako system operacyjny dla komputerów domowych, jak i serwerów. Nazwa dystrybucji pochodzi od rodzaju kapelusza. Celem Fedora Project jest budowa w pełni użytecznego, nowoczesnego systemu operacyjnego w oparciu o wolne oprogramowanie, wydawanego cyklicznie 2-3 razy w roku, jako przedpole testowych rozwiązań wprowadzanych później do Red Hat Enterprise Linux. Deweloperzy Fedory wprowadzają do systemu wiele nowinek technicznych, które mogą powodować problemy ze stabilnością. System Fedora został, jako jeden z pierwszych wyposażony w mechanizm zabezpieczeń SELinux, w wersji 9 pojawiło się wsparcie dla obsługi trybów graficznych w jądrze oraz obsługa systemu plików ext4.

Knoppix to dystrybucja Linuksa oparta na Debianie, możliwa do uruchomienia bezpośrednio z płyt CD lub DVD, bez instalacji na dysku twardym. Jest ona rozwijana przez niemieckiego inżyniera Klausa Knoppera. Podczas pracy Knoppiksa tworzony jest wirtualny system plików w pamięci RAM, natomiast wszystkie partycje na dysku twardym montowane są tylko do odczytu, stąd też nie ma ryzyka przypadkowej utraty danych. Po uruchomieniu systemu można go zainstalować na dysku za pomocą prostego w obsłudze instalatora Knoppix-installer. Jest wyposażony w emulator Wine i uruchamia aplikacje systemu Windows, jako MS Windows 98. Obecnie istnieją wersje Knoppiksa mieszczące się na jednej płycie CD bądź DVD. Po uruchomieniu systemu z płyty tworzony jest wirtualny RAM-dysk, zajmujący prawie całą dostępna pamięć komputera, do którego podstawowa zawartość płyty zostaje załadowana metodą dekompresji w locie. Przy uruchamianiu dodatkowych programów, ich kod również jest umieszczany metodą dekompresji w locie w pamięci RAM. Powoduje to pewne opóźnienia, ale i tak Knoppix działa dość szybko nawet na przeciętnym sprzęcie (praktycznie wymagane jest 128 MB pamięci). Istnieją też miniaturowe dystrybucje pochodne (na przykład Puppy Linux), które w całości ładują się do pamięci RAM. Pozwala to na szczególnie szybką pracę, ponieważ nie muszą czekać na dekompresję dodatkowych danych. Knoppix bazuje na pakietach DEB i posiada menedżer pakietów APT. Aby przy każdym uruchamianiu Knoppiksa nie trzeba było go konfigurować, dołączony został program zapisujący konfigurację Knoppiksa na dysku twardym. W Knoppiksie można znaleźć również podobny program do tworzenia katalogu domowego na dysku. Ma jedną wadę - nie jest w pełni spolszczony. Na Knoppiksie bazuje wiele dystrybucji, m.in. Damn Small Linux, Puppy Linux, Zopix i Gnoppix. Knoppix jest często używany do demonstracji możliwości Linuksa, testowania sprzętu lub jako narzędzie naprawcze. Knoppix posiada liczne skrypty konfigurujące modemy, karty dźwiękowe, połączenia ISDN oraz oprogramowanie do obsługi drukarek (CUPS) i skanerów. Obsługuje system plików UnionFS, dzięki czemu możliwa jest instalacja dodatkowego oprogramowania bez instalacji systemu na dysku. Nie posiada oryginalnych sterowników do kart NVIDIA i ATI, dlatego aby pod Knoppiksem grać w gry 3D, trzeba samemu zainstalować sterowniki. Obecnie Knoppix zawiera X.Org z wbudowanymi sterownikami do kart ATI.

Gentoo Linux. Nazwa tej dystrybucji powstała od pingwina białobrewego, który po angielsku nazywa się Gentoo Penguin. Naczelnymi założeniami tej dystrybucji są konfigurowalność, usprawnienie przenośności i optymalizacja pod kątem sprzętu użytkownika. Jest to realizowane dzięki instalacji niemal całego oprogramowania z kodu źródłowego za pomocą mechanizmu Portage. Twórca Gentoo, Daniel Robbins, zaczął swoją przygodę z Linuksem od dystrybucji Debian GNU/Linux. Napisał tam kilka aplikacji i zapoznał się z tajnikami Linuksa. Jak większość użytkowników tego systemu, wypróbował jeszcze kilka dystrybucji, ostatecznie postanowił pomóc w rozwoju Stampede Linux. Szybko stał się jej deweloperem i zajmował się w niej systemem zarządzania pakietami. Po jakimś czasie zdecydował się stworzyć własną dystrybucję. Tak narodził się Enoch. Miała to być dystrybucja szybka, umożliwiająca automatyczne tworzenie pakietów i proces uaktualniania systemu. Do Daniela zaczęli przyłączać się inni deweloperzy i wkrótce nad projektem pracowało już 10 osób. Gdy stało się jasne, że Enoch ma szansę stać się najszybszą dystrybucją linuksa, nazwę projektu zmieniono na Gentoo. Nazwa ta nawiązuje do pingwina – symbolu Linuksa. Gentoo jest angielską nazwą pingwina białobrewego, uchodzącego za najszybciej pływający gatunek pingwina. Około wersji 1.0 Daniel kupił nowy sprzęt komputerowy, który jednak powodował zawieszanie się Linuksa, przez co rozwój dystrybucji zatrzymał się. Daniel zaczął używać FreeBSD. Spodobał mu się ten system a w szczególności jego mechanizm portów. Gdy wrócił do Linuksa, z pomocą innych deweloperów zaczął znów rozwijać Gentoo. System pakietów został zaprojektowany na nowo, nazwano go Portage. Dystrybucja zaczęła rozwijać się coraz szybciej dzięki ochotnikom, którzy przysyłali poprawki i pomagali zachować odpowiedni poziom stabilności i bezpieczeństwa. Zmienił się model rozwoju Gentoo, wydzielono odrębne projekty. Regularne spotkania ich liderów utrzymywały wysoki poziom rozwoju i współpracy. Powstała niedochodowa Fundacja Gentoo, zajmująca się sprawami finansowymi i prawnymi oraz nadzorująca rozwój dystrybucji. W kwietniu 2004 roku, pod wpływem sporów w zespole deweloperów Gentoo, a także w związku z zaniedbanym (za sprawą zbytniego zaangażowania w projekt) życiem rodzinnym, Daniel zdecydował się na odejście z zespołu i przekazanie pełni praw autorskich (m.in. do ebuildów i do logo) Fundacji. W maju 2005 zatrudnił się w Microsofcie w ramach edukacji firmy, co do metod rozwoju i testowania projektów FLOSS, jednak po niecałym roku zrezygnował, gdyż jego zdaniem Microsoft nie oferował odpowiednich perspektyw rozwoju. Dystrybucja rozwijała się w tym czasie nadal, choć brak przywództwa i zaangażowania jej głównego architekta znacząco spowolnił tempo rozwoju. W zespole deweloperów rozgorzały spory kompetencyjne. Po zamknięciu epizodu związanego z działalnością w Microsofcie, Daniel Robbins chciał wrócić do sprawowania kierowniczej roli w projekcie, jednak nie doszedł do porozumienia z Fundacją i postanowił kontynuować pracę nad jego odnowioną wersją, którą nazwał Funtoo. Podstawowymi źródłami jądra Gentoo są gentoo-sources, czyli oryginalne jądro Linuksa z łatami przygotowywanymi przez deweloperów Gentoo. Modyfikacje obejmują głównie poprawki na niewielkie błędy tak, aby nie było znaczących różnic w stosunku do oryginalnych źródeł jądra (zwanych vanilla-sources). Użytkownicy mogą skorzystać również z przygotowanych jąder do konkretnych zastosowań, np. git-sources (najnowsze źródła z Git), hardened-sources (z łatami Grsecurity), hppa-sources, sparc-sources, mm-sources (jądro Andrew Mortona), rsbac-sources (z łatami RSBAC), tuxonice-sources (z łatami TuxOnIce) i innych.

MEPIS Linux to dystrybucja Linuksa popularna szczególnie wśród początkujących użytkowników systemu, oparta na Debianie (wersje 6.0 i 6.5 bazują na Ubuntu). MEPIS uruchomiony z CD-ROM-u daje możliwość instalacji na twardym dysku. Twórcy MEPIS-a stawiają na prostotę użytkowania. Domyślnym środowiskiem dostarczanym z dystrybucją jest KDE. Dystrybucja zawiera kilka bardzo przydatnych graficznych konfiguratorów, ułatwiających m.in. skonfigurowanie połączenia z Internetem, zarządzanie pakietami, ustawienia ekranu czy urządzeń peryferyjnych (MEPIS System Center). Ciekawym pomysłem twórców MEPIS Linux było dostarczenie instalatora systemu jako tzw. LiveCD; praktyka ta zdobyła następnie wielu naśladowców. Podczas instalacji system z LiveCD jest kopiowany na dysk, co nie przeszkadza w zwykłym korzystaniu z dystrybucji.

PLD (na początku Polish(ed) Linux Distribution, obecnie akronim rekurencyjny od ang. PLD Linux Distribution), tworzona w Polsce dystrybucja systemu Linux. Jest to dystrybucja przeznaczona dla zaawansowanych użytkowników, oparta na pakietach oprogramowania RPM, przystosowana do łatwego i szybkiego uaktualniania za pomocą narzędzia poldek. PLD Linux kładzie nacisk na wsparcie nowoczesnych technologii sieciowych (IPv6), bezpieczeństwo (AppArmor, Grsecurity, PAM, GSSAPI, TLS/SSL) oraz elastyczne używanie różnych języków naturalnych do komunikacji z użytkownikiem. Głównym zastosowaniem dystrybucji są serwery sieciowe, ale dystrybucja nadaje się też na stacje robocze dla zaawansowanych użytkowników, którzy lubią poznawać system od wewnątrz. Spośród innych dystrybucji PLD wyróżnia się dużym rozdrobnieniem pakietów obejmujących jak najmniejsze fragmenty oprogramowania (np. pojedyncze wtyczki i moduły). Dzięki temu pozwala administratorom drobiazgowo kontrolować funkcjonalność dostępnych aplikacji oraz ilość zajętej przestrzeni dyskowej.