http://allegro.pl/cudo-antyalergiczny-prezent-jordan-kerr-kolory-hit-i1366202501.html
II Średniowiecze
1.Średniowiecze to epoka w historii europy mniej więcej między V a XV w.n.e. Przyjmuje się że jej początek to upadek starożytnego Rzymu 476r. a koniec 1453 zdobycie Konstantynopola przez Turków czyli upadek cesarstwa wschodniego.
2.Nazwa epoki nie oznacza niczego szczególnego bo w ten sposób te 10stuleci postrzegali żyjący w XVI w pisarze.
3.Kóltura średniowiecza nastawiona była na Boga, uważano go za przyczyne i cel wszystkiego, wokół Boga skupiły się wszystkie myśli i czynności człowieka wtedy żyjącego. Takie zjawisko nazywamy teocentryzmem .
4.Główną role odgrywa w tym czasie Kościół to czas Chrystianizacji a ludźmi wykształconymi są duchowni. Kościół dominuje w życiu duchownym wiernych i w życiu politycznym, duchowieństwo skupia w Okół siebie również osadnictwo.
5.Epoka średniowiecza jest jednolita tzn. literatura sztuka kultura skupia się wokół spraw Chrześcijańskich i to zjawisko nazywamy uniwersalizmem .
I.BOGURODZICA
1.-Jest to najstarszy tekst w języku polskim, odgrywała rolę hymnu autor nieznany tekst powstaje prawdopodobnie w drugiej połowie XIII w.
2.Podniot liryczny którym są ludzie zwraca się w modlitwie do Maryji i do Jezusa aby ze względu na Jana Chrzciciela pośredniczyli w wyjednaniu u Boga szczęśliwego życia na ziemi i wiecznego bytowania w raju.
3.Pieśń reprezentuje literacki motyw DEESIS.
|
|---|
II.POSŁUCHAJCIE BRACIA MIŁA
1.wiersz w języku polskim pochodzi z XV w. Przypisuje się go do gatunku planktu czyli utworu który wyraża żal po zmarłym i wzywa do wspólnoty w cierpieniu.
2.W średniowieczu forma teatru było misterium czyli przedstawienie odgrywane w kościele opowiadające o postaciach i wydarzeniach z biblii np. na święta wielkanocne i Boże Narodzenie być może wiersz posłuchajcie bracia miła jest fragm..takiego przedstawienia.
3.W wierszu jest obecny motyw Maryjny czyli występuje Maryja. Podobnie jak w Bogurodzicy jest obecny motyw DEESIS, to w tym wierszu jest motyw PIETY czyli wyobrażenia Matki Boskiej z Chrystusem zdjętym z krzyża złożonego na jej kolana.
4.Wiersz zwany jest również lamentem świętokrzyskim gdyż rękopis znaleziona w górach świętokrzyskich.
III.STYLE ARCHITEKTÓRY ŚREDNIOWIECZNEJ
1.STYL ROMAŃSKI.
Wczesne średniowiecze-budowle niskie i w środku mało światła co w człowieku wzbudza strach przed Bogiem i pokorę. Malarstwo w którym postacie nie wyrażają swoich uczuć. Do tego stylu należy motyw DEESIS i Bogurodzica.
2.STYL GOTYCKI.
Koniec średniowiecza budowle wysokie pełne światła bo ludzie chcieli być bliżej Boga. Wierny w świątyni czuł spokój i szczęście. Do tego stylu należy PIETA bo całe malarstwo gotyckie przedstawiało emocje(cierpienie)postaci. Do tego stylu należy również wiersz posłuchajcie bracia miła bo wyraża emocje matki która straciła dziecko.
IV. Trzy wzorce osobowe święty asceta
1.Hagiografia- w średniowieczu utwory opisujące życie i czyny świętych.
2.Do tego gatunku należy ,,legenda”- jest to utwór w prosty sposób opisujący życie świętego. Oparty był na schemacie -cudowne urodziny w bogatym domu -młodość często grzeszna -nawrócenie -śmierć której towarzyszą często cudowne wydarzenia
3. Asceza- średniowieczny ideał postępowania polegający na dobrowolnym wyrzeczeniu się dóbr i przyjemności życia poświęcenia się modlitwie pomocy bliźnim by po śmierci uzyskać życie wieczne
4.Asceta-człowiek który idzie drogą Ascezy
5.Święty Aleksy-urodził się w bogatym domu rzymskim. Jego rodzice to Eufamijan i Aglias oboje byli bardzo pobożni. Aleksy do 24lat wyróżniał się wielką pobożnością a w dniu ślubu opuścił żonę i dom. Aleksy przed śmiercią spisuje na kartce swój żywot, przesyłkę z zawartością może otworzyć jego żona.
V. Św. Franciszek
1.Franciszkanizm- zjawisko występujące w literaturze zwłaszcza w XXw odwołujące się do postawy wobec świata która propagowała św Franciszek. Charakteryzowała się ona radością z faktu samego istnienia religijnością i ukochaniem natury. Franciszek uważał że wszystko co stworzył Bóg jest piękne i godne miłości.
VI. Średniowieczny rycerz Chrześcijański.
1.Opoieści okrągłego stołu o królu Arturze i jego rycerzach pojawi się motyw błędnego rycerza który wędruje i działa poddając próbie rycerskie etapy:
Odwaga, męstwo , honor, szlachetność
Św. Gral staje się symbolem dążenia do celu poszukiwania szczęścia spełnienia marzeń. Ważne jest żeby dążyć a nie koniecznie osiągnąć cel.
VII. Pieśń o Rolandzie sztuka umierania
1.Pieśń o Rolandzie jest z XI w to gatunek opisujący życie i dokonywanie doskonałych rycerzy i władców. To tzw. Pieśń o czynach. Kładą one nacisk na rycerski honor i wierność wasala seniorowi. Życie Rolanda jako rycerza opierało się na:
A) Wierze w Boga i lojalności wobec kościoła
B) Miłości do ojczyzny
C) Wierności wobec władcy
D) Honor i solidarność wobec towarzyszy broni. Hrabia Roland so rycerskiej trzci gotów był poświęcić wszystko dlatego zrezygnował z wezwania pomocy i zginoł nie plamiąc swojego honoru
VIII. Średniowieczne wzorce osobowe władca chrześcijański.
Kronika Polska Gala Anonima to dzieło napisane po łacinie opisujące historię polski od Piastów do narodzin Bolesława Krzywoustego i jego walk. Napisał ją prawdopodobnie francuski mnich stąd określenie Gal Anonim. Zawiera ona wzór władcy Chrześcijańskiego na przykładzie czynów Krzywoustego i Bolesława Chrobrego. Idealny władca jest idealnym rycerzem a ponad to powinien wywodzić się z dobrego rodu, być mądry odważny dzielny gotowy na śmierć za ojczyznę. Władca powinien być czujny przewidujący szybki i konsekwentny w swoich działaniach doświadczony w walce powinien budzić podziw być miłosierny dla swych poddanych. Gall pisze że władcy byli sprawiedliwi pokorni bezstronni podczas sądzenia.
IX. Średniowieczny wizerunek śmierci.
1.w XIV w rozwinął się motyw Dance Macabre. Był to motyw malarski który znalazł też odbicie w literaturze(str144).Przedstawiono korowód postaci w różnych zawodach i różnych grup społecznych których prowadzi kościotrup wyobrażający śmierć. Motyw dowodził że wobec śmierci wszyscy są równi
2.Anonimowy utwór ,,Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią” który z XV w. pokazuje stosunek ludzi średniowiecza do śmierci. Tekst ma formę dialogu między Polikarpem a śmiercią.
3.Charakterystyka śmierci.
Śmierć jest chuda, blada, ma żółte lica, krzywousta, nosi kosę, kobieta, nie ma nosa, odrażająca, nie ma warg, zgrzyta zębami, głowa owinięta w chustę, z oczu płynie krew.
4.Polikarp dowiaduje się jak wygląda śmierć skąd się wzięła (ukryta w jabłku które Ewa dała Adamowi), poznaje jej siłę (jedynie Chrystus ją zwyciężył), poznaje jej zasługi i sprawiedliwość(zabiera wszystkich ale z największą przyjemnością grzeszników), w sądzie nad zmarłymi nie ma prawie głosu tylko zaprowadza do piekła. Jedynym sposobem żeby nie spotkać się z nią po śmierci jest cnotliwe życie.
5.W utworze tym obecna jest groteska tzn. przedstawienie postaci i wydarzenia mają charakter śmieszny pod którym ukryty jest tragizm.
6.W utworze obecna jest alegoria tzn. przedstawienie jakiegoś zjawiska za pomocą umownych obrazów np. śmierć to kobieta z kosą albo szkielet z kosą
X. Boska komedia