Mapy ogólnogeograficzne zawierają wszystkie główne elementy krajobrazu powierzchni Ziemi jak: hydrografię, rzeźbę terenu, osiedla, drogi, lasy, użytki rolne itd., przedstawione z jednakowym względnym stopniem szczegółowości.

Ze względu na skalę oraz związany z nią zakres i stopień uogólnienia treści, mapy ogólnogeograficzne dzielą się na:

1) mapy topograficzne wielkoskalowe w skalach 1 : 5 000 i 1 : 10 000,

2) mapy topograficzne średnioskalowe w skalach 1 : 25 000, 1 : 50 000 i 1 : 100 000.

3) mapy topograficzne małoskalowe w skalach od 1 : 200 000 do 1 : 500 000 włącznie.

Mapy topograficzne wielkoskalowe stanowią źródłowe opracowanie kartograficzne oparte na wynikach pomiarów geodezyjnych.

Mapy topograficzne średnioskalowe i małoskalowe stanowią opracowania kartograficzne pochodne od map topograficznycb wielkoskalowych powstałe w wyniku prac redakcyjnych i reprodukcyjnych.

Topograficzna mapa, opracowanie kartograficzne, o treści przedstawiającej elementy środowiska geograficznego powierzchni Ziemi i ich przestrzenne związki. Obrazy kartograficzne przestrzeni geograficznej jaką tworzą elementy fizyczno-geograficzne i społeczno-gospodarcze, występujące na powierzchni Ziemi, konstruowane wg odpowiednich zasad matematycznych i graficznych. Daje wszechstronną charakterystykę wzajemnego rozmieszczenia obiektów i zjawisk terenowych, ich cechy jakościowe, ilościowe oraz nazwy i opisy

Mapy topograficzne przeznaczone są do zaspakajania różnorodnych potrzeb gospodarczych, a w szczególności:

- wykonywania pomiarów i obliczeń geodezyjno-kartograficznych

- sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego i ich realizacji,

- rozwiązywania problemów naukowo-badawczych,

- studiów nad terenem i oceny specyfiki terenu,

- jako materiał podkładowy do opracowywania map tematycznych,

1942	1965	GUGiK80	1992
- mapy topograficzne w skalach 1:25 000, 1:50 000, 1:100 000, 1:200 000, 1:500 000. - odwzorowanie Gaussa-Krügera, niemodyfikowane. - Jest to równokątne poprzeczne odwzorowanie elipsoidy obrotowej na pobocznice walca, przy czym środkowy południk obszaru, zwany też południkiem osiowym, odtwarza się wiernie. - mają siatkę kartograficzną i siatkę kilometrową. - Arkusze map topograficznych są sporządzane w podziale na sekcje trapezowo-elipsoidalne, przy czym linie podziału pokrywają się z obrazami równoleżników i południków. - Podział map na arkusze i system ich oznaczeń dla map w układzie "1942" zastosowano południkowo-równoleżnikowy podział na arkusze oparty na podziale Międzynarodowej Mapy Świata 1:1000 000.	- Mapy sporządzone w państwowym układzie współrzędnych płaskich prostokątnych „1965” nie posiadają siatki kartograficznej. - Sporządzone są one w prostokątnym podziale arkuszowym. - Linie siatki współrzędnych płaskich prostokątnych prowadzonych w odstępach dzielą każdą strefę układu „1965” na tak zwane sekcje podziałowe. - Linie podziałowe wyznaczające sekcje map są równoległe do osi x i osi y układu współrzędnych płaskich prostokątnych danej strefy. -Początek podziału map na sekcje prostokątne pokrywa się z początkiem układu współrzędnych płaskich prostokątnych, przechodzącym przez punkt główny danej strefy odwzorowawczej. - Podstawą podziału na sekcje i systemu oznaczenia arkuszy mapy zasadniczej w skalach 1:5000, 1:2000, 1:1000 i 1:500 jest sekcja wielkoskalowej mapy topograficznej w skali 1:10 000.	- map topograficznych w skalach: 1:100 000, 1:200 000 i 1:500 000. - Dla map w odwzorowaniu "GUGiK-80" zastosowano południkowo-równoleżnikowy podział na arkusze. - Obszar ograniczony równoleżnikami 48°50' i 54°50' oraz południkami 14°10' i 24°l0', w którym położona jest Polska, został podzielony na 6 części o wymiarach: 2° na 5°. Każda z tych części odpowiada arkuszowi mapy w skali 1:500 000. - 81, 82, 83, 84, 85 i 86. - Każdy arkusz mapy 1:500 000 dzieli się na 15 arkuszy mapy 1:200 000, oznaczonych od 01 do 15. Arkusz mapy 1:100 000 powstaje przez podział arkusza 1:200 000 na cztery części oznaczone cyframi od 1 do 4. - Mapa ma obniżoną wartość użytkową, ze względu na brak siatki kilometrowej i celowo przesuniętą siatkę kartograficzną względem treści. Umieszczona na mapie siatka kartograficzna jest prowadzona co 3' długości i co 2' szerokości geograficznej. Mankamentem mapy jest również brak powiązania z mapami wydawanymi w układzie współrzędnych "1965". Została ona opracowana i wydana bardzo niestarannie. Rysunek rzeźby jest nieczytelny, zarówno ze względu na źle dobrane cięcie poziomicowe jak i gruby rysunek warstwic. Duże zastrzeżenia można mieć do przedstawienia elementów hydrografii i sieci osadniczej	Dla map topograficznych w skali 1:10 000 i mniejszych stosuje się jeden układ dla całego kraju 1992, w systemie GRS 80. Jest on utworzony na podstawie matematycznie jednoznacznego przyporządkowania punktów powierzchni Ziemi odpowiednim punktom na płaszczyźnie według teorii odwzorowania kartograficznego Gaussa-Krügera. Układ „1992/19” określają następujące parametry: a) południk osiowy L = 19º długości geograficznej wschodniej, b) pas południkowy o szerokości obejmującej cały obszar kraju, c) współczynnik zmiany skali 0,9993 w południku osiowym (założenie to ma na celu równomierny rozkład zniekształceń liniowych, od –70 cm/km na południku środkowym do około +90 cm/km w skrajnych, wschodnich obszarach Polski) – rys. 12. d) punkt przecięcia się obrazu równika z obrazem południka osiowego otrzymuje współrzędną x = -5 300 000 m, a punkty leżące na południku osiowym współrzędną y = 500 000 m. Ze względu na znaczne zniekształcenia liniowe układ nie jest rekomendowany do wielkoskalowych opracowań kartograficznych.

Baza Danych Topograficznych (znana też jako Topograficzna Baza Danych, TBD[1]) – polski urzędowy system udostępniania wysokiej jakości danych przestrzennych (GIS). Producentem danych są firmy komercyjne (najczęściej duże firmy geodezyjne), dysponentem danych jest Główny Urząd Geodezji i Kartografii (GUGiK). Dane dostępne są również w Wojewódzkich Ośrodkach Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. Główną cechą udostępnianych danych w TBD jest bardzo duży stopień standaryzacji danych na obszarze całego kraju.Spis treści

Zasób danych TBD

Podstawowy Zasób Danych: Dane klasyfikowane jako Zasób Podstawowy charakteryzują się dokładnym położeniem wszystkich modelowanych obiektów względem ich rzeczywistej lokalizacji w terenie, innymi słowy obiekty należące do Zasobu Podstawowego nie podlegają zasadom redakcji kartograficznej. Cechują się one modelowaniem właściwym dla systemów GIS (np. zachowanie kierunku spływu cieków lub zachowanie relacji topologicznych pomiędzy odcinkami jezdni). W tej części zasobu nie występuje podział sekcyjny – dane gromadzone są w ciągłej przestrzennie bazie danych. W skład Podstawowego Zasobu Danych oprócz wektorowej bazy danych (Komponent TOPO) wchodzą: Ortofotomapy (zdjęcia lotnicze przekształcone z rzutu środkowego na rzut ortogonalny) (Komponent ORTO) oraz Numeryczny Model Rzeźby Terenu (Komponent NMT).

Zasób Danych Kartograficznych: Grupa danych określana mianem Zasobu Kartograficznego ("Komponent KARTO") jest tworzona w oparciu o Zasób Podstawowy. Dane gromadzone w tym zasobie podlegają zasadom redakcji kartograficznej (w miejscach gdzie sytuacja na mapie staje się nieczytelna). Baza danych KARTO jest przechowywana w cięciu arkuszowym. Obiekty gromadzone w tym zasobie posiadają referencje na obiekty z komponentu TOPO poprzez identyfikator ID_TBD. Głównym produktem tego komponentu jest Mapa Topograficzna w Standardzie TBD w skali 1:10 000., Obowiązujący układ odniesień przestrzennych: 1992, Układ wysokościowy: Kronsztadt, Skala bazowa: 1:10 000, Format danych (docelowo): GML, SHP, E00, MIF, DXF

Zakres informacyjny wektorowej bazy danych: Sieci cieków; Budowle i Urządzenia; Odcinki dróg i kolei; Sieci uzbrojenia terenu; Kompleksy Pokrycia Terenu; Kompleksy Użytkowania Terenu; Jednostki Podziału Administracyjnego; Osnowa Geodezyjna i Fotogrametryczna; Tereny Chronione; Obiekty Inne.

Standardy wymiany danych[edytuj]

Mapa topograficzna 1:10 000 w standardzie TBD jest produktem opracowanym pod kątem przygotowania wysokiej jakości wydruków ploterowych w niewielkich ilościach egzemplarzy na zamówienie.

Wszelkie dane przekazywane do zasobu TBD podlegają procesowi kontroli danych. Kontrola danych dotyczy zarówno poprawności technologicznej tj. sposobu zapisu danych, parametrów technicznych np. topologia sieci, zgodności ze standardami wymiany danych jak i poprawności merytorycznej kompletności danych, spełniania wymogów dokładnościowych i zgodności danych z rzeczywistą sytuacją terenową.

Baza Danych Ogólnogeograficznych

W państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym poziomu centralnego zgromadzone i dostępne są informacje i dane dotyczące obiektów geograficznych położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w postaci Bazy Danych Ogólnogeograficznych – BDO.

Baza została opracowana w stopniu szczegółowości odpowiadającym mapie w skali 1 : 250 000.

Treść Bazy Danych Ogólnogeograficznych obejmuje

8 obszarów tematycznych, z których każdy

zapisany jest w kilku warstwach:

- podział administracyjny, - transport, - osadnictwo i obiekty antropogeniczne, - pokrycie terenu, - hydrografia, - obszary chronione, - rzeźba terenu, - nazwy geograficzne.

Na podstawie bazy podstawowej stworzone zostały bazy pochodne o stopniu szczegółowości skal 1:500 000 i 1:1 000 000, które są odpowiednio zgeneralizowana postacią bazy podstawowej. Dane dla każdego z tych poziomów szczegółowości zorganizowano w trojaki sposób: model danych (GIS), model kartograficzny (WEK) i model rastrowy (RAS).

Dane pochodzące z Bazy Danych Ogólnogeograficznych udostępniane są w następujących formatach: komponent GIS – shp, komponent WEK – eps, komponent RAS – jpg.

Mapa tematyczna- mapa eksponująca wybrane elementy środowiska geograficznego i określone procesy lub zjawiska przyrodnicze i społeczno-gospodarcze. Skala 1:250- 1:500000. Mapa zasadnicza jako podkład do 1:5000, od podkładem jest mapa topograficzna; podział arkuszowy i godło wynikają z podkładu mapowego; przeznaczenie: cele gospodarcze, planowania przestrzennego, do rozwiązywania problemów naukowych, do celów administracji i zarządzania.

Z podkładu wynikają cechy map:

*skala *podstawy matematyczne *podział arkuszowy

Mapy społeczno-gospodarcze ilustrują określone zagadnienia z zakresu zjawisk gospodarczych i struktury zagospodarowania terenu oraz zagadnienia i zjawiska społeczne.

Mapy gospodarcze- ilustrują jakościowe i ilościowe zagospodarowanie terenu.

Mapy społeczne- zawierają informacje ilustrujące określone zagadnienia z zakresu zjawisk i stosunków demograficznych i charakterystyki warunków socjalno-bytowych oraz ich powiązań ze strukturą zagospodarowania przestrzennego.

Mapy przyrodnicze- zawierają informacje ilustrujące zasoby naturalne, zjawiska fizjograficzne i wzajemne powiązania między poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego oraz skutki działalności ludzkiej w zakresie przeobrażeń tego środowiska na określonym obszarze.

Mapy fizjograficzne zawierają informacje z zakresu rzeźby terenu, budowy geologicznej, wód powierzchniowych i podziemnych, gleb, klimatu, szaty roślinnej, procesów zachodzących w środowisku przyrodniczym.

Mapy sozologiczne zawierają informacje ilustrujące jakościowo i ilościowo zróżnicowanie zaburzenia, zniszczenia, zanieczyszczenia i skażenia środowiska, dynamikę ujemnych zmian z uwzględnieniem znajomości tego środowiska oraz stan zasobów środowiska geograficznego i ochronę jego naturalnych wartości.

Mapy hydrograficzne przedstawiają chwilowy stan i warunki obiegu wody w okresie kartowania w powiązaniu ze środowiskiem geograficznym, przedstawia przepuszczalność gruntów, pierwszy poziom wód gruntowych oraz rozmieszczenie wód powierzchniowych i zjawisk hydrograficznych z uwzględnieniem gospodarki wodnej.

Wspólne cechy map

hydro i sozo: -mapy przyrodnicze, -podstawowa skala 1:50000, -podkładem jest mapa topograficzna, -teraz opracowywane w układzie 92, -opracowywane w postaci numerycznej.

Mapy tematyczne
Zespoły
Mapy społeczno - gospodarcze
Mapy przyrodnicze

MAPA HYDROGRAFICZNA

1. Przedst. warunki obiegu wody w powiązaniu ze środow. przyrodn., jego zainwestowaniem i przekształceniem. Powstaje na podkładzie mapy topograf., na którą nanoszone są wyniki kartowania terenowego zjawisk i obiektów wodnych, przepuszczalności gruntów oraz inf. związane z gospod. zasobami wodnymi, oceny jakości wody, a także dane sieci monitoringu hydrosfery.

2. Skala - 1:50 000

3. Przeznaczenie - rozwiązywanie zagadnień społeczno-gospod. jak:

– zaopatrzenie w wodę,

– projektow. lokalizacji osiedli, inwestycji przem., hydroenergetyczn i wodnomelioracyjnych,

– opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego,

– zabezpieczenie przed powodzią, względnie jej skutkami,

– inne zagadnienia związane z gospodarką wodną.

Ponadto jest materiałem do prac badawczych z dziedziny nauk o środow. przyrodn. i stanowi dok. do rejestracji zmian zjawisk wodnych i procesów hydrologicz. odpowiadający mapom topog. w tej skali.

4. Ukł. współrz. - Dla mapy przyjmuje się układ współrzędnych „1992”.

5. Podział arkuszowy - Podział na arkusze oraz system oznaczania godłami arkuszy tej mapy jest taki, jak mapy topograficznej w tej skali. Przyjmuje się jednolity format arkuszy mapy, wraz z opisem

pozaramkowym po obcięciu: 525×480 mm.

6. Treść mapy:

- topograf. działy wodne - wody powierzch. - wypływy wód podziem.

- wody podziem. pierwszego poziomu - przepuszczalność gruntów ‑ zjawiska i obiekty gospodarki wodnej - p-kty hydrometryczne pomiarów stacjonarnych.

Każdy z tych elem. jest reprezentowany za pomocą znaków umown.

MAPA SOZOLOGICZNA

1. Przedstaw. stan środ. przyrod. oraz przyczyny i skutki przemian zachodz. w środ. pod wpł. procesów, przede wszystkim działal. człowieka, a także sposoby ochrony naturalnych wartości tego środ.

2. Skala - 1:50 000

3. Przeznacz.: jest opracowaniem, wyjaśniającym bud. geolog. kraju z uwzgl. stratygrafii, petrografii, tektoniki i genezy utworów.

4. Treść mapy: *formy ochrony środ. *degradacja komponentów środ, *przeciwdziałanie degradacji środ, *rekultywacja środ, *nieużytki, *oznaczenia uzupełniające.

5. Powst. w wyniku zdjęcia geologicznego w skali 1:25 000, obejmuj. polowe prace dokumentach. oraz wiercenia badawcze i pom. geofiz., prace i badania kameralne i laboratoryjne.

Efektem końcowym jest geolog. opracow., w skład którego wchodzą: autorski czystorys m. geolog., podstawowej w skali 1:25000, przekroje geologiczne, tekst objaśniający oraz szkice tematyczne.

GENERALIZACJA KARTOGRAFICZNA - uzasadniony dobór i uogólnienie elementów treści mapy zależnie od jej treści i przeznaczenia.

[...] sposób doboru i uogólnienia treści mapy, polegający na celowym wyjawieniu i wyodrębnieniu na niej istotnych, typowych cech i charakterystycznych właściwości przedstawianych przedmiotów i zjawisk terenowych, które tworzą prawdziwy, odpowiadający przeznaczeniu mapy, naukowo uzasadniony obraz

kartograficzny.

[...] wybór rzeczy najważniejszych i istotnych oraz ich celowe uogólnienie, mające na względzie przedstawienie na mapie pewnej części rzeczywistości z uwypukleniem jej zasadniczych, typowych cech i charakterystycznych właściwości, stosownie do przeznaczenia, tematyki oraz skali mapy.

W kartografii jesteśmy szczególnie zainteresowani sposobami, które służą do podniesienia efektywności przekazu kartograficznego poprzez przeciwdziałanie niepożądanym skutkom zmniejszania. Istnieje wiele różnych przekształceń, które mogą, a także muszą wystąpić w wyniku zmniejszania; obejmują one zarówno procesy czysto mechaniczne, jak też intelektualne. Zespół tych przekształceń określa się mianem generalizacji kartograficznej.

GENERALIZACJA MAPY (MAP GENERALIZATION) - proces zmniejszania szczegółowości mapy jako konsekwencja zmniejszania jej skali; może podlegać częściowej automatyzacji dla niektórych rodzajów obiektów i map, np. topograficznych.

ZNACZENIE GENERALIZACJI jest ona „kunsztem słowa" języka mapy redukcja wyrażająca dążenie do optymalnego kompromisu pomiędzy tendencją do przekazania maksimum informacji a tendencją zastosowania minimalnej ilości sygnałów kartograficznych nazywa się generalizacją kartograficzną. Umiejętna generalizacja przyczynia się więc walnie do pełnej efektywności mapy, czyli do optymalnego odbioru informacji przez odbiorcę zgodnie z intencją kartografa. Generalizacja jest tym postępowaniem w kartografii, które cechuje się największą indywidualnością i które najtrudniej ująć w sztywne normy.

Generalizacja kartograficzna – uzasadniony dobór i uogólnienie elementów z punktu widzenia przeznaczenia i tematyki mapy, uzależnione od skali mapy

1) Ilościowa – na mapie następuje redukcja sygnałów geometryczno-przestrzennych przedstawiających treść mapy a) formy – niemożność przedstawienia obiektów rzeczywistych w taki sam sposób na mapie - odległości - zależy od skali a nie od redaktora - kształtu – uproszczenie przebiegu linii, konturów powierzchniowych, pominięcie mało ważnych elementów b) treści – wybieramy elementy bardziej istotne z punktu widzenia istoty obiektu, kryteria: wielkość, funkcjonalność, ośrodkowość 2) Jakościowa – uogólnianie pojęć, zastąpienie pojęć elementarnych i szczegółowych ogólnymi lub bardziej szerszymi (liczba sygnałów nie zmieniona, nic nie ubywa pod względem ilościowym), po symbolizacji następuje grupowanie 3) Komputerowa – Algorytm Doyelosa-Penckera, pozwala generalizować linię łamaną, szukamy najdalszego punktu, robimy to do ustalonej tolerancji

Redakcja map tematycznych

Mapy tematyczne zwykle nie maja wzorca redakcyjnego w przeciwieństwie do mapy topograficznych. Mepy tematyczne, sozo, hydro mają wzorzec jako jedyne.

Redagowanie mapy proces opracowania treści mapy oraz jej formy graficznej i wydawniczej. Pod pojęciem „redakcja" należy rozumieć zbiór czynności związanych z opracowaniem koncepcji treści mapy pod względem merytorycznym i technicznym.Redakcja merytoryczna obejmuje: ustalenie koncepcji treści mapy, analizę i dobór niezbędnych materiałów źródłowych, ustalenie metod opracowania pierworysów i czystorysów oraz ustalenie kompozycji graficznej prezentacji treści, pozwalającej na uzyskanie najlepszych efektów w zakresie grafiki, estetyki i komunikatywności mapy.Redakcja techniczna obejmuje zbiór czynności mających na celu przygotowanie materiału kartograficznego do reprodukcji lub wydania drukiem w określonej kolorystyce i zamierzonym nakładzie.

Redakcja map tematycznych

IEtap – prace redakcyjno-przygotowawcze

1. Studium tematu mapy i materiałów źródłowych:

- wstępne określenie skali i zakresu treści

- określ. sposobu podziału i systemu oznaczenia arkuszy

- ustal. zasad generalizacji treści

- wybór met. przedstawienia treści

- koncepcja opracow. graficz.

- ustal. liczby kolorów

- ustal. sposobu powielania

REDAKCJA MAP – zbiór czynności związanych z opracowaniem mapy pod wzgl. merytorycznym i technicznym.

MAPOWANIE (mapping) – wykonanie mapy w postaci cyfrowej lub analogowej z uwzględnieniem kolejnych etapów całego procesu – od pozyskiwania danych początkowych do produktu końcowego.

I. ETAP – prace redakcyjno-przygotowawcze

1. Studium tematu mapy i materiałów źródłowych:

- wstępne określenie skali i zakresu treści - określ. sposobu podziału i systemu oznaczenia arkuszy - ustal. zasad generalizacji treści - wybór met. przedstawienia treści - koncepcja opracow. graficz. - ustal. liczby kolorów - ustal. sposobu powielania

2. Wybór materiałów podstawowych i uzupełniających

3. Opracow. założeń redakcyjnych (-makieta), przygotow. materiałów podkładowego mapy, przetworzenie źródłowych materiał. kartograficz.

II ETAP – opracowanie pierworysu redakcyjnego

1. Przeniesienie treści tematycznej na materiał podkładowy

2. Opracow.nazewnictwa (kalka, wykaz nazw, makieta nazw)

3. Opis mapy (makieta opisu mapy)

4. Uzgodnienie styków (kalka uzgod-nienia styków)

5. Sprawdzenie (korekta)

6. Pierworys redakcyjny (koncepty kolorów)

III ETAP – sporządzenie czystorysów

1. Wykonanie kopii pierworysu

2. Sprawdzenie osnowy matematycznej

3. Wykreślenie, wyrytowanie, oklejenie treści mapy

4. Wykonanie napisów

5. Sprawdzenie i korekta

6. Czystorysy

ZASADY REDAGOWANIA MAP

Mapy topograficzne w skali 1:10 000, lub 1:5 000 redaguje się na etapie:opracowywania pierworysu polowego sporządzanego na podstawie pomiarów w terenie,opracowywania pierworysu autogrametrycznego sporządzanego ze zdjęć lotniczych na przyrządach autogrametrycznych.Mapy topograficzne w skalach 1:25 000 do 1:500 000 redaguje się na etapie opracowywania pierworysów redakcyjnych sporządzanych na podstawie materiałów kartograficznych i tekstowych.Pierworysy map w skali 1:10 000 lub 1:5 000 opracowuje się w treści dostosowanej do potrzeb gospodarczych i obronności kraju.Mapy topograficzne dla celów gospodarczych w skali 1:10 000 lub 1:5 000 redaguje się na podstawie pierworysów map w tych skalach, zgodnie z załączonymi wzorami map.

1. Techniki druku (zasada technik podstawowych z przykładami).

Reprodukcja kartograficzna – dział kartografii obejmujący techniki przetwarzania i powielania map oraz innych materiałów kartograficznych.

Podstawowe techniki druku:

Druk wypukły – miejsca drukujące ponad powierzchnia formy drukowej. Występują dwie czynności: nałożenie farby, dociśniecie papieru.

np. drzeworyt(ksylografia) – forma drukowa z drewna

typografia- ruchoma czcionka, drobne elementy metalowe

fleksografia-miękka forma drukowa z tworzywa sztucznego

Druk wklęsły – farba zostaje w zagłębieniach w formie drukowej. Czynności: nałożenie farby na całą formę, zerwanie z powierzchni formy farby – zostaje tylko w zagłębieniach, dociśniecie papieru

np. miedzioryt XVIIw. Niderlandy

rotograwiura –forma drukowa nałożona na cylinder

Druk płaski – w pewnych miejscach forma przyjmuje farbę w innych nie ze względu na właściwości (oddzielenie powierzchni drukujących od niedrukujących). Forma drukowa jest z materiału hydrofilnego (np. płyty wapienne) nawilżenie rysunku tłusta substancją (pow. drukująca) czynności: zwilżenie wodą, nałożenie na formę warstwy farby (farba przylega tylko tam gdzie jest tłusta substancja), dociśniecie arkusza papieru.Np. utografia – druk z płyt kamiennych

SITODRUK Przeciskanie farby drukowej przez formę wykonaną na sicie. Sita mogą być wykonane z metalu, tworzywa. Szablon sporządza się metodami bezpośrednimi lub pośrednimi. Druk odbywa się ręcznie, półautomat. i automat. Druk sitowy stosuje się do wykonywania małych nakładów map temat., drukowanych na foliach, do wykorzyst. w trudnych warunkach terenowych oraz do druku map tyflologicznych (dla osób niewidomych).

Litografia — technika graficzna zaliczana do druku płaskiego, gdzie rysunek przeznaczony do powielania wykonuje się na kamieniu litograficznym

Druk offsetowy (zasada ogólna, forma drukowa, budowa maszyny rotacyjnej, wykorzystanie rastrowania, zasada druku wielokolorowego).

Offset – druk sposobem pośrednim, materiał nie styka się z formą drukową. Maszyna rotacyjna składa się z 3 cylindrów. Na pierwszy cylinder nałożona jest forma drukowa. Cylinder obraca się z wałkami wodnymi i farbowymi. Drugi cylinder pokryty jest guma offsetową. Trzeci cylinder dociska arkusz papieru do cylindra offsetowego. Forma do druku offsetowego to odpowiednio przygotowana blacha aluminiowa, pokryta warstwą światło czułą. Procedura robienia formy. Naświetlenie formy przez diapozytyw. Wywołanie(warstwa światłoczuła w miejscu naświetlenia jest usuwalna. Wywołanie polega na usunięciu warstwy światłoczułej roztworem. Wysuszenie formy. Rastrowanie – wypełnienie pomierzch ni na mapie w formie punktów.