Uczelnia Zawodowa Zagłębia Miedziowego w Lubinie

Pomiar elementów wyrobiska górniczego na podstawie ciągu poligonowego

Wykonał:

Jacek C
Górnictwo i Geologia
Techniki eksploatacji złóż II

Grupa Lab. A
Rok akademicki: 2013/2014

Nr na liście: 8

Część teoretyczna

Tachimetr– instrument geodezyjny przeznaczony do pomiaru kątów poziomych, kątów pionowych oraz odległości, połączenie teodolitu i dalmierza. Instrument ten wykorzystywany jest w tachimetrii, czyli pomiarze położenia punktów terenowych. Wyróżnia się tachimetry optyczne oraz elektroniczne. Odczyt kierunków poziomych i pionowych wykonywany jest automatycznie, a odległość mierzona jest z użyciem wbudowanego dalmierza elektrooptycznego.

Kątem poziomym między dwoma kierunkami SA i SB wychodzącymi z jednego punktu S, nazywamy kąt dwuścienny alfa utworzony przez dwie płaszczyzny pionowe P₁ i P₂ przechodzące przez te kierunki. Miarą tego kąta dwuściennego jest kąt płaski zmierzony w płaszczyźnie prostopadłej do jego krawędzi.

Kątem pionowym nazywamy kąt którego oba ramiona leżą w płaszczyźnie pionowej, przy czym jedno z ramion jest skierowane na cel a drugie jest poziome.

Ciąg poligonowy – wielobok otwarty lub zamknięty, w którym zostały pomierzone kąty wierzchołkowe i długości boków

Ciągi poligonowe ze względu na sposób nawiązania dzieli się na: dwustronnie nawiązany jednostronnie nawiązany

Niwelacja trygonometryczna polega na wykorzystaniu związku trygonometrycznego w trójkącie prostokątnym, położonym w płaszczyźnie pionowej, w którym za pomocą teodolitu ustawionego nad punktem A mierzy się kąt pionowy oraz w dowolny sposób długość pochyłą a także wysokość teodolitu oraz wysokość sygnału s ustawionego nad punktem B

Azymut kąt zawarty między kierunkiem północnym a kierunkiem rozciągłości zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Sprawozdanie

nr pkt.	X [m]	Y[m]	H[m]	domiar do prawego ociosu	domiar do lewego ociosu	domiar do stropu	domiar do spągu
121	1342,51	2437,25	114,57	3,35	3,60	1,37	1,68
122	1193,67	2557,15	115,28	3,45	3,20	1,45	1,50
123	?	?	?	3,20	3,82	1,40	1,62

βl (122)	186,4077^g	kąt poziomy lewy na punkcie 122
α (122-123)	- 4,2549^g	kąt pionowy na stanowisku 122 na lustro ustawione pod punktem123
d(122-123)	89,43 m	odległość zredukowana do poziomu między punktami 122-123

Kąt poziomy lewy na punkcie 122: 186.4077+0.0080=186.4157

Kąt pionowy na stanowisku 122 na lustro ustawione pod punktem 123 :

= -4,2586 +0,0080= -4.2666

Odległość zredukowana do poziomu między punktami 122-123 :

= 89,35m +0,08= 89.43 m

1. Różnica wysokości między punktami 122-123:

H= s+h-s

H= s₁₂₂+(d*tgα)- s₁₂₃

H=1,45+89,43*tg(-4,2666)-1,40

H= - 5,95 [m]

Wysokość punktu 123:

H₁₂₃= H₁₂₂+ H

H₁₂₃= 115,28 + (-5,95)

H₁₂₃= 109,33 [ m]

1. Obliczenie azymutu odcinka 122-123

Obliczenie azymutu odcinka 121-122:

Y_121−122 = 2528, 15 − 2437, 25 = 90, 9

X_121−122= 1222, 67  − 1342, 51 = −119, 84

φ_{121 − 122}= arctg$\frac{Y}{X}$

φ_{121 − 122}= arctg$\frac{\mathbf{90}\mathbf{,9}}{\mathbf{119,94}}$

φ_{121 − 122}=41, 3119

Az_{121 − 122}= 200^g –41, 3119= 158,6881 ^g

Obliczenie azymutu boku 122-123:

Az_n= Az_p-200^g+β

Az_{122 − 123}= 158,6881 ^g -200^g+186,4020^g = 145,0901^g

Obliczenie współrzędnych X,Y punktu 123;

X₁₂₃= X₁₂₂+d*cosAz

Y₁₂₃= Y₁₂₂+d*sinAz

X₁₂₃=1222,67 ^g +89,43*sin 145, 0901g= 1164,49 m

Y₁₂₃= 2557,15 ^g +89,72*cos  145, 0901g = 2596,12 m

1. Obliczenie wysokości spągu pod punktami 122 i 123.

Hsp = H₁₂₃ - d_sp

Hsp₁₂₂= 115,28-1,50=113,78 m

Hsp₁₂₃= 109,33-1,62=107,71 m

Różnica wysokości spągu na odcinku 122-123:

Hsp= Hsp₁₂₃-Hsp₁₂₂

Hsp= 107,71-113,78= -6,07 m

Obliczenie nachylenia spągu na odcinku 122-123

i[%]=h_122-123/L_122-123*100%=6,78%

WNIOSKI:

Dzięki ćwiczeniu mieliśmy możliwość nauczyć się techniki pomiarów położenia ociosów, chodnika oraz stropu i spągu na podstawie pomiarów ciągu poligonowego. Dzięki zastosowanym technikom mogliśmy policzyć współrzędnie kolejnego punktu ciągu poligonowego, jego wysokość, kąty poziome i pionowe. Niezbędnym i jednym z podstawowych zadań a zarazem możliwości jakie dają nam dane ciągu jest obliczanie azymutów bo dzięki tej wiedzy i tym możliwościom możemy prowadzić eksploatację zgodnie z planami, mapami i zamierzeniami.

Szkic sytuacyjny na stronie 6