Każda osoba pracująca w Zjednoczonym Królestwie musi odprowadzać podatki oraz składki na ubezpieczenie społeczne. Niektórzy pracodawcy mogą oferować pracę bez konieczności płacenia ubezpieczenia (National Insurance) lub podatków. Ten rodzaj pracy, określany jako "gotówka do ręki", jest jednak równoznaczny z łamaniem prawa. Trzeba zdawać sobie sprawę, że pracodawcy, którzy próbują łamać ogólne przepisy prawa pracy, mogą również usiłować łamać przepisy chroniące w sposób szczególny pracowników. Osobom pracującym nielegalnie trudno będzie wyegzekwować swoje ustawowe prawa.
a) podatki
Osoby, których dochody w Wielkiej Brytanii osiągną określony próg, muszą płacić podatki oraz odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne. Płatności dokonuje pracodawca (jego firma) i zazwyczaj sumy te odejmowane są od wynagrodzenia.
Rok podatkowy trwa od 6 kwietnia danego roku do 5 kwietnia roku następnego. Obowiązek płacenia podatków nakładany jest na każdego, kto przebywa i pracuje w Zjednoczonym Królestwie dłużej niż 6 miesięcy.
Osoby, które pracowały wcześniej w Wielkiej Brytanii i nie mają pewności co do swoich zobowiązań podatkowych oraz ubezpieczeniowych z tamtego okresu, mogą się skontaktować z poufną infolinią do spraw podatków i zasiłków urzędu podatkowego (Inland Revenue) Wielkiej Brytanii, dzwoniąc pod numer 0845 608 6000. Z osobami zatrudnianymi przez pracodawców (czyli nie prowadzącymi działalności gospodarczej) urząd podatkowy sam powinien się skontaktować, wysyłając list pod adres, który pracownik wskazał w umowie lub deklaracji podpisanej z pracodawcą.
Wysokość podatku uzależniona jest od wielu czynników. Każda osoba pracująca w Zjednoczonym Królestwie posiada kod podatkowy, który ułatwia pracodawcy obliczenie podatku, który powinien płacić w imieniu pracownika. Osoby, które podejmują w Wielkiej Brytanii pierwszą pracę, zanim otrzymają kod podatkowy, najprawdopodobniej będą płacić "podatek awaryjny".
Podatek dochodowy jest uzależniony od wysokości wynagrodzenia i jego dodatków oraz innych dochodów. Podzielony jest na cztery grupy: 0%, 10%, 22% oraz 40%. W roku podatkowym 2006/2007 progi podatkowe są następujące:
0 - 5.035 - 0%
5.036 do 7.185 - 10%
7.186 do 38.335 - 22%
powyżej 38.336 - 40%
Odpowiedzi na pytania dotyczące podatków (Income Tax/Capital Gains Tax) dla osób spoza Wielkiej Brytanii udzielane są od poniedziałku do piątku, w godzinach 7.30-17.00, pod nr tel. 0845 070 0040 (fax 0151 472 6067).
b) ubezpieczenie społeczne
Jeśli pracownik zarabia więcej niż 97 funtów na tydzień, on i jego pracodawca zobowiązani są do płacenia składek na opiekę społeczną (National Insurance Contributions). Są one rodzajem podatku. W zamian otrzymuje się dostęp do różnych zasiłków socjalnych, w tym emerytury.
Składki ubezpieczeniowe powinny płacić zarówno osoby zatrudniane przez pracodawców, jak i pracujące na własny rachunek (samozatrudnione), w wieku 16-65 lat (mężczyźni) lub 16-60 lat (kobiety).
Odpowiedzi na pytania dotyczące ubezpieczenia społecznego (National Insurance) udzielane są od poniedziałku do piątku, w godzinach 8.00-17.00, pod numerem tel. 0845 9154 811 (fax 0845 9157 800). Uwaga! Można poprosić o przeprowadzenie rozmowy po polsku. Informacje na temat podatków i ubezpieczenia można znaleźć także na stronie: http://www.inlandrevenue.gov.uk/rates/index.htm.
Składki klasy I i III
Składki klasy pierwszej dotyczą pracowników zatrudnianych przez inne osoby (firmy) i są potrącane z ich pensji przez pracodawcę. Stanowią określony procent zarobków i mieszczą się między dwoma progami: dolnym (84 funty zarobku na tydzień - rok podatkowy 2006/2007) i górnym (645 funty na tydzień - rok podatkowy 2006/2007). Są to tzw. lower and upper earnings limits). Poniżej dolnego progu zarobków składek się nie odprowadza. Powyżej dolnego progu płaci się następujące składki:
97.01 do 645 - 11%
ponad 645 - 1%
Składki klasy trzeciej mogą płacić dobrowolnie osoby niepracujące, które chcą uzupełnić braki w swojej składce głównej i nabyć prawo do emerytury.
Składki klasy II i IV
Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą (self-employed) mają obowiązek opłacania składek ubezpieczeniowych klasy drugiej. W roku podatkowym 2006/2007 wynoszą one 2,10 funta tygodniowo.
Przepisy brytyjskie przewidują możliwość wystąpienia o zwolnienie z opłacania składek klasy drugiej (tzw. small earnings exception - SEE). Mogą poprosić o to osoby, które przewidują, że w danym roku podatkowym nie osiągną zbyt wysokiego zysku. W roku podatkowym 2006/2007 próg zwolnienia wynosi 4.465 funtów.
Osoby samozatrudnione mają również obowiązek płacić ubezpieczenie klasy czwartej, jeśli zysk netto ich firmy przekroczył określony w danym roku podatkowym próg. Aktualnie wynosi on 5.035 funtów (rok podatkowy 2006/2007). Między tym progiem a kolejnym (33.540 funtów - rok podatkowy 2006/2007), składka na ubezpieczenie klasy IV wynosi 8%. Po przekroczeniu tego drugiego progu, składka na ubezpieczenie wynosi 1%.
Aktualne stawki i progi podatkowe mona znale na stronie http://www.hmrc.gov.uk/rates/nic.htm