ZAGOSPODAROWANIE I USŁUGI TURYSTYCZNE

Literatura:

• Jadwiga Płocka „Wybrane zagadnienia z zagospodarowania turystycznego (cz. I i II)”

• Anna Pawlikowska-Piechotka „Zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne”

• Włodzimierz Kurek „Turystyka”

• Andrzej Kowalczyk „Geografia turyzmu”

• A. Panasiuk, D. Szostak „Hotelarstwo (Usługi – eksploatacja - zarządzanie)”

• A. Kowalczyk, M. Derek „Zagospodarowanie turystyczne”

Definicja turystyki wg Rogalewskiego (1979):

TURYSTYKA – jest to zjawisko przestrzenne polegające na:

-wyjazdach poza miejsce stałego zamieszkania, w zasadzie podczas urlopu i wakacji oraz w dni świąteczne w celach wypoczynkowych, poznawczych oraz dla uprawiania niektórych zamiłowań

-użytkowaniu i przekształceniu środowiska geograficznego do potrzeb uczestników ruchu turystycznego.

Definicja turystyki wg UN WTO (1995):

TURYSTYKA – to działanie ludzi, którzy podróżują i przebywają dla wypoczynku w interesach i w innych celach, przez nie więcej niż jeden rok bez przerwy, w miejscach znajdujących się poza ich zwykłym otoczeniem.

REKREACJA:

• Wg (już nieaktualnej) ustawy wchodzi w skład kultury fizycznej

• Punkty zaczepienia definicji rekreacji:

• Czas wolny

• Resuscytacja organizmu

• Usuwanie skutków zmęczenia

• Postrzegana również jako zjawisko społeczno-kulturowe – moda na zdrowy tryb życia.

ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE – działalność mająca na celu przystosowanie środowiska geograficznego do potrzeb turystyki.

Zagospodarowanie turystyczne określa się mianem infrastruktury turystycznej.

Infrastruktura turystyczna- to zespół obiektów i urządzeń, stanowiących wyposażenie określonego obszaru, szlaku lub miejscowości, umożliwiających zaspokojenie potrzeb ruchu turystycznego.

WALORY + ZAGOSPODAROWANIE = ATRAKCYJNOŚĆ

TURYSTYCZNE TURYSTYCZNE TURYSTYCZNA

WALORY TURYSTYCZNE – całość elementów środowiska naturalnego i poza przyrodniczego, które są przedmiotem zainteresowania turystów i decydują o atrakcyjności turystycznej danego miejsca.

Podział urządzeń i usług turystycznych:

1. Kryterium pełnionej funkcji (sposobu wykorzystania):

1. Urządzenia i usługi noclegowe

2. Gastronomiczne

3. Komunikacyjne

4. Towarzyszące.

1. Kryterium stopnia komercjalizacji:

1. Komercyjne, niekomercyjne

2. Płatne, bezpłatne.

1. Kryterium formy przestrzennej:

1. Punktowe (obiekty)

2. Liniowe (szlaki)

3. Powierzchniowe:

1. Ośrodki

2. Obszary lub strefy.

Turystyczne jednostki przestrzenne:

1. Region turystyczny

2. Obszar turystyczny

3. Rejon turystyczny

4. Miejscowość turystyczna

5. Zespół jednostek krajobrazowych

6. Zespół obiektów turystycznych

7. Obiekt turystyczny

8. Szlak turystyczny.

ad.1) region turystyczny:

• obszar o wysokich walorach turystycznych, na którym koncentruje się ruch turystyczny

• obszar odznaczający się pewną jednorodnością cech środowiska geograficznego oraz wewnętrznymi powiązaniami usługowymi

• jednostka administracyjna nawiązująca najczęściej do tradycyjnych krain historycznych, (albo)- wyróżniająca się kraina fizjograficzna (np. Region Karpacki, Region Sudecki), (albo) wyraźnie już ukształtowana pod względem funkcji turystycznej jednostka przestrzenna

• wprowadzono II stopniową regionalizację obszaru Polski nazywając regionami obszary o jednostkowym typie środowiska geograficznego:

• wydzielono 7 obszarów turystycznych:

• 1 nadmorski (Wybrzeże)

• 2 górskie (Sudety, Karpaty)

• 1 wyżynny (Wyżyna Małopolska)

• 3 pojezierne (Pojezierza: Pomorskie, Mazurskie i Wielkopolskie)

W ich obrębie ponad 40 mniejsze jednostki- rejony turystyczne.

• Klasyfikacja uwzględnia:

• zagospodarowanie turystyczne (specyfika)

• rzeczywisty układ ruchu turystycznego (segmenty ruchu turystycznego przyjeżdżające do tego regionu)

• warunki środowiskowe (atrakcje, walory turystyczne)

ad.3) rejon turystyczny

Zespół miejscowości turystycznych posiadających określone walory turystyczne:

• wypoczynkowe

• krajobrazowe

• lecznicze

• itd.

powiązane ze sobą wspólnym węzłem rozrządowym ruchu turystycznego i bazą zaopatrzeniową.

ad.2) obszar turystyczny

Jednostka przestrzenna o jednorodnym typie kompleksu walorów i jednakowej randze walorów, mająca dobre potencjalne warunki rozwoju turystyki.

ad.4) miejscowość turystyczna

Jednostka osadnicza, która ze względu na:

• walory turystyczne

• zagospodarowanie turystyczne

• dostępność transportową

stanowi punkt docelowy lub etap podróży turystycznej.

Miejscowości turystyczne dzielą się na 3 typy zróżnicowane ze względu na istotne dla planowanie zagospodarowania turystycznego cechy:

1. wielkość miejscowości

2. walory poznawcze (wpływające na wielkość ruchu turystycznego)

3. czas pobytu turystów (uwzględniający optymalny program zwiedzania)

TYPOLOGIA MIEJSCOWOŚCI TURYSTYCZNYCH

Miejscowości turystyczne

1. Miejscowości wypoczynkowe 1. Miejscowości z atrakcjami turystycznymi

│ │

2. Kurorty 2. Centra rozrywki

│ │

3. Miejscowości wypoczynkowe 3. Miejscowości ze szczególnymi

lub urlopowe placówkami

│

4. Miejscowości wypoczynku

podmiejskiego z wypoczynkiem

codziennym i dłużnym weekendowym

ad.5) zespół jednostek krajobrazowych

Obszar o zbliżonym ukształtowaniu i pokryciu terenu.

(szatą roślinną lub antropogenicznie)

ad.8) szlak turystyczny

Droga lub ścieżka prowadząca przez atrakcyjne obszary, miejscowości i obiekty turystyczne, przystosowane do potrzeb określonych form wędrówek turystycznych.

Rodzaje szlaków turystycznych:

• piesze (górskie, nizinne)

• wodne

• narciarskie

• drogi turystyczne kołowe (motorowe, rowerowe)

• szlaki konne.