Człowiek potrzebuje tlenu do przeprowadzenia wydajnego utleniania wewnątrzkomórkowego. Produktem tego procesu jest dwutlenek węgla. Tlen jest dostarczany z zewnątrz a CO2 jest wydalane z organizmu. Ta wymiana gazowa między organizmem a otoczeniem nazywana jest oddychaniem (respiracją). Wymiana gazowa jest dyfuzją prostą. W warunkach środowiska lądowego o jej wydajności decydują czynniki: wielkość pow. wymiany gazowej, sprawność wentylacji ukł oddechowego. Drogi oddechowe obejmują: jamę nosową, gardło, krtań, tchawicę, oskrzela główne, które wchodzą do parzystych płuc. Płuca zamknięte są w jamie opłucnej, której wilgotna powierzchnia zmniejsza tarcie między płucami i klatką piersiową podczas oddychania. Wdychane powietrze dostaje się do nosa- ulega ogrzaniu, nawilżeniu i oczyszczeniu z kurzu, bakterii i drobnoustrojów dzięki wyścieleniu jamy nosowej silnie unaczynioną błoną śluzową z nabłonkiem wielowarstwowym migawkowym, zawierającym liczne komórki śluzowe. Urzęsiony nabłonek węchowy tworzy pole węchowe, ma ono ok. 5cm2 pow. ale jego komórki pozwalają odróżnić kilka tysięcy zapachów, sygnał z tego pola przenosi się nerwami węchowymi do mózgowia. Jama nosowa łączy się z gardłem gdzie krzyżują się drogi oddechowa z pokarmową, z gardła wdychane powietrze dostaje się do krtani- złożony zespół chrząstek (jedna z nich to tarczowata tzw. u mężczyzn jabłkiem Adama), więzadeł i mięśni, które umożliwiają wydawanie dźwięków. Wejście do krtani ograniczone jest nagłośnią. Poniżej w krtani znajdują się fałdy głosowe (struny głosowe), które ograniczają szparę głośni. Z krtani powietrze idzie do tchawicy- nieco spłaszczonej sprężystej rury, wzmocnionej licznymi chrząstkami. W klatce piersiowej tchawica rozgałęzia się na dwa oskrzela główne w budowie podobnej do tchawicy. Oskrzelami głównymi wdychane pow. przedostaje się do płuc- pęcherzykowate narządy o płatowej budowie, w płucu prawym wyróżnia się trzy płaty a w lewym dwa. Do każdego płata dochodzi rozgałęzienie oskrzeli głównych- oskrzela płatowe, każde dzieli się na oskrzeliki, najdrobniejsze z nich kończą się woreczkowatymi rozszerzeniami, których uwypuklenia- pęcherzyki płucne- stanowią czynną powierzchni ę wymiany gazowej. L. pęcherzyków szacuje się na 300-500 mln, a ich pow. wynosi ok. 90 m2. Pęcherzyki płucne oplecione są rozbudowaną siecią naczyń włosowatych. Przewietrzanie płuc zapewniają ruchy ssąco-tłoczące klatki. Wdech powodowany jest skurczem mięśni oddechowych przepony rozpiętej na łuku żeber dolnych oraz mięśni międzyżebrowych, rozciągniętych na żebrach. Rozciągnięcie klatki Pier. w 3 kierunkach prowadzi do zwiększenia obj. płuc i wytworzenia podciśnienia zasysającego powietrze. Wydech jest aktem biernym, rozluźnienie mięśni oddechowych powoduje, że sprężysta klatka piersiowa, a więc i płuca powracają do pierwotnych rozmiarów, lekkie nadciśnienie wytłacza powietrze z płuc. Podczas spokojnego wdechu i wydechu dochodzi do wymiany ok. 500 cm3 pow. jest to tzw. obj. oddechowa. Pogłębienie wdechu pozwala pobrać dodatkowe 2500cm3 powietrza (obj. uzupełniająca). Z kolei pogłębienie wydechu pozwala na usunięcie 1200cm3 powietrza(obj. zapasowa). Między stanem najgłębszego wdechu i wydechu wymieniane jest jednorazowo ok. 4200cm3 powietrza. Jest to tzw. pojemność życiowa płuc. Całkowita pojemność płuc jest wtedy gdy dodamy pojemność życiową i zalegającą (zapasową). Powietrz wdychane- N2=78%, O2= 21%, CO2=0,03%, Powietrze wydychane- N2=78%, O2=17%, CO2-=4-5%.

Człowiek potrzebuje tlenu do przeprowadzenia wydajnego utleniania wewnątrzkomórkowego. Produktem tego procesu jest dwutlenek węgla. Tlen jest dostarczany z zewnątrz a CO2 jest wydalane z organizmu. Ta wymiana gazowa między organizmem a otoczeniem nazywana jest oddychaniem (respiracją). Wymiana gazowa jest dyfuzją prostą. W warunkach środowiska lądowego o jej wydajności decydują czynniki: wielkość pow. wymiany gazowej, sprawność wentylacji ukł oddechowego. Drogi oddechowe obejmują: jamę nosową, gardło, krtań, tchawicę, oskrzela główne, które wchodzą do parzystych płuc. Płuca zamknięte są w jamie opłucnej, której wilgotna powierzchnia zmniejsza tarcie między płucami i klatką piersiową podczas oddychania. Wdychane powietrze dostaje się do nosa- ulega ogrzaniu, nawilżeniu i oczyszczeniu z kurzu, bakterii i drobnoustrojów dzięki wyścieleniu jamy nosowej silnie unaczynioną błoną śluzową z nabłonkiem wielowarstwowym migawkowym, zawierającym liczne komórki śluzowe. Urzęsiony nabłonek węchowy tworzy pole węchowe, ma ono ok. 5cm2 pow. ale jego komórki pozwalają odróżnić kilka tysięcy zapachów, sygnał z tego pola przenosi się nerwami węchowymi do mózgowia. Jama nosowa łączy się z gardłem gdzie krzyżują się drogi oddechowa z pokarmową, z gardła wdychane powietrze dostaje się do krtani- złożony zespół chrząstek (jedna z nich to tarczowata tzw. u mężczyzn jabłkiem Adama), więzadeł i mięśni, które umożliwiają wydawanie dźwięków. Wejście do krtani ograniczone jest nagłośnią. Poniżej w krtani znajdują się fałdy głosowe (struny głosowe), które ograniczają szparę głośni. Z krtani powietrze idzie do tchawicy- nieco spłaszczonej sprężystej rury, wzmocnionej licznymi chrząstkami. W klatce piersiowej tchawica rozgałęzia się na dwa oskrzela główne w budowie podobnej do tchawicy. Oskrzelami głównymi wdychane pow. przedostaje się do płuc- pęcherzykowate narządy o płatowej budowie, w płucu prawym wyróżnia się trzy płaty a w lewym dwa. Do każdego płata dochodzi rozgałęzienie oskrzeli głównych- oskrzela płatowe, każde dzieli się na oskrzeliki, najdrobniejsze z nich kończą się woreczkowatymi rozszerzeniami, których uwypuklenia- pęcherzyki płucne- stanowią czynną powierzchni ę wymiany gazowej. L. pęcherzyków szacuje się na 300-500 mln, a ich pow. wynosi ok. 90 m2. Pęcherzyki płucne oplecione są rozbudowaną siecią naczyń włosowatych. Przewietrzanie płuc zapewniają ruchy ssąco-tłoczące klatki. Wdech powodowany jest skurczem mięśni oddechowych przepony rozpiętej na łuku żeber dolnych oraz mięśni międzyżebrowych, rozciągniętych na żebrach. Rozciągnięcie klatki Pier. w 3 kierunkach prowadzi do zwiększenia obj. płuc i wytworzenia podciśnienia zasysającego powietrze. Wydech jest aktem biernym, rozluźnienie mięśni oddechowych powoduje, że sprężysta klatka piersiowa, a więc i płuca powracają do pierwotnych rozmiarów, lekkie nadciśnienie wytłacza powietrze z płuc. Podczas spokojnego wdechu i wydechu dochodzi do wymiany ok. 500 cm3 pow. jest to tzw. obj. oddechowa. Pogłębienie wdechu pozwala pobrać dodatkowe 2500cm3 powietrza (obj. uzupełniająca). Z kolei pogłębienie wydechu pozwala na usunięcie 1200cm3 powietrza(obj. zapasowa). Między stanem najgłębszego wdechu i wydechu wymieniane jest jednorazowo ok. 4200cm3 powietrza. Jest to tzw. pojemność życiowa płuc. Całkowita pojemność płuc jest wtedy gdy dodamy pojemność życiową i zalegającą (zapasową). Powietrz wdychane- N2=78%, O2= 21%, CO2=0,03%, Powietrze wydychane- N2=78%, O2=17%, CO2-=4-5%.