4. KWASY NUKLEINOWE
a) RODZAJE
DNA – dezoksyrybonukleinowy / deoksyrybonukleinowy
1 rodzaj; 2 formy: kolista (genofor prokariotyczny), liniowa (u eukariontów)
RNA – rybonukleinowy
3 rodzaje:
rRNA – rybosomalny / rybosomowy
mRNA – informacyjny
tRNA – transportowy / transportujący
b) BUDOWA DNA
James Watson i Francis Crick opisali przestrzenny model DNA.
DNA są to struktury polinukleinowe, czyli składają się z wielu nukleotydów.
POJEDYŃCZY NUKLEOTYD
Z – zasada azotowa
C – cukier
P – reszta kwasu fosforowego H3(PO4)3-
SCHEMAT BUDOWY DNA
Nici w DNA ułożone są antyrównolegle, bo naprzeciw końca 5 prim, jednej nici, znajduje się 3 prim nici drugiej.
KRYTERIUM | DNA | RNA |
---|---|---|
liczba łańcuchów | 2 (sklecone w helise α) | 1 |
reszta kwasu fosforowego | PO43- | PO43- |
cukier – 5-węglowy | dezoksyryboza (przy trzecim atomie węgla nie ma tlenu) | ryboza |
zasada azotowa - grupa purynowa |
A-adenina G-guanina |
A-adenina G-guanina |
- grupa pirymidynowa | C-cytozyna T-tymina |
C-cytozyna U-uracyl |
Obie nici łączą się ze sobą wiązaniami wodorowymi między zasadami. A z T -> podwójne wiązanie wodorowe G z C -> potrójne wiązanie wodorowe |
||
funkcje | nośnik informacji genetycznej | biosynteza białka |