Z a g a d n i e n i a w s t ę p n e:

Przedsiębiorcą - jest osoba fizyczna, osoba prawna a także jednostka organizacyjna , której ustawa przyznaje zdolność prawną i która we własnym imieniu wykonuje działalność gospodarczą lub zawodową.

Zatem są trzy kategorie podmiotów:

1. osoby fizyczne, które prowadza działalność gospodarcza lub zawodową na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej;

2. osoby prawne – spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i Spółki Akcyjna – Europejska Spółka Akcyjna działa w oparciu o przepisy prawa europejskiego;

3. jednostki organizacyjne, którym ustawa przyznaje zdolność prawną a są to:

1. spółka jawna

2. spółka partnerska

3. spółka komandytowa

4. spółka komandytowo – akcyjna

są to spółki osobowe

1. Europejskie zgrupowanie interesów

2. sp. z o.o. i SA przed rejestracją

Przedsiębiorstwo – to zespół składników materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca to podmiot, który działa poprzez przedsiębiorstwo.

Firma – to oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę (np. E.,Wedel sp. z o.o.)

Nazwa to oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo.

Firmą przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną jest jego imię i nazwisko – ale dopuszczalne jest zawarcie w firmie rodzaju prowadzonej działalności, miejsca wykonywanej działalności i innych fantazyjnych oznaczeń.

Firmą osoby prawnej jest jej nazwa oraz dodatek wskazujący na formę prawą (dopuszczalne jest dodanie miejsca) np. ORBIS SA – ORBIS to nazwa, SA oznaczenie formy prawnej.

W firmą jednostek organizacyjnych pojawia się nazwisko przynajmniej jednego ze wspólników.

Prokura – to szczególny rodzaj pełnomocnictwa handlowego, którego może udzielić przedsiębiorca, podlegający wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego. Prokura jest szczególna, bo

1. zakres umocowania prokurenta jest określony ustawowo. Taki prokurent może dokonywać wszystkich czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokurent może zawrzeć każdą umowę. Ale jest ograniczenie dot. zbycia przedsiębiorstwa oraz zbycia nieruchomości;

2. Prokurent to konkretnie wskazana osoba, która podlega wpisowi do KRS. Prokura udzielana jest na piśmie pod rygorem nieważności;

3. Prokura może być zawsze odwołana.

Spółka cywilna

Spółka cywilna (S.C.) to nie jest odrębny podmiot prawa. S.C. nie jest przedsiębiorcą i nie jest podmiotem prawa. Umowa spółki cywilnej to umowa o współpracę między przedsiębiorcami. Zatem przedsiębiorcami są wspólnicy spółki cywilnej – ale sama spółka cywilna nie .

Definicja S.C. – przez umowę spółki cywilnej wspólnicy zobowiązują się do osiągania wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony – w szczególności przez wniesienie wkładów.

Konieczne jest zawarcie umowy.

Umowa spółki cywilnej powinna określać:

1. wspólników – czyli osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Warunkiem prowadzenia działalności gospodarczej w tej formie przez osoby prawne, jest posiadanie przez nich statutu przedsiębiorcy – tj. musi być wpis w ewidencji;

2. cel gospodarczy, który może mieć charakter jednozadaniowy albo ciągły. Jednorazowe dotyczą jednego konkretnego przedsięwzięcia – np. konsorcjum, ciągły polega na prowadzeniu przedsiębiorstwa;

3. działania wspólników – najczęściej wniesienie wkładów.

Forma umowy spółki cywilnej – pisemna. Czasem wymagany jest akt notarialny, w sytuacji, gdy wspólnicy S.C. jako wkład wnoszą nieruchomości.

Oznaczenie – do oznaczenie S.C. służą imiona i nazwiska wspólników (jeżeli dotyczą osób fizycznych) lub firma (gdy dotyczy osób prawnych). Skrót S.C. nie jest nigdzie uregulowany.

Majątek – Spółka cywilna nie posiada swojego majątku. Tu majątkiem jest współwłasność łączna wszystkich wspólników. Taka współwłasność łączna występuje właśnie w S.C. i w małżeństwie.

Zasady rządzące współwłasnością łączną:

1. wspólnik w czasie trwania spółki nie może rozporządzać swoim udziałem w majątku S.C. ani w poszczególnych składnikach tego majątku;

2. majątek spółki tworzą wkłady wspólników oraz wszelkie mienie nabyte w trakcie działalności spółki – a wkładem może być:

1. środki pieniężne (gotówka)

2. środki niepieniężne (aporty) – aportem może być prawo własności rzeczy – ruchomości bądź nieruchomości, prawa obligacyjne, udziały w innych spółkach, papiery wartościowe, prawa na dobrach niematerialnych, świadczenie pracy lub usług.

Czy wkłady będą stanowiły majątek, to zależy, bo wkłady mogą być wniesione na własność albo do używania. Majątek będą tworzyć tylko te, które będą na własność.

Prawa i obowiązki wspólników:

P r a w a:

Wspólnicy maja prawo do prowadzenia spraw spółki, reprezentacji, zysku

Prowadzenie spraw:

Prawo do prowadzenie spraw spółki to:

1. podejmowanie decyzji – sfera wewnętrzna między wspólnikami

2. składanie oświadczeń woli w imieniu wspólników – w stosunku do osoby trzeciej, czyli sfera zewnętrzna

Przy prowadzeniu spraw spółki podejmowanie decyzji zależy od jej wagi.

- czynności zwykłego zarządu – decyzję może podjąć samodzielnie każdy wspólnik,

- czynności przekraczające zwykły zarząd – wymagana jest zgoda wszystkich wspólników – uchwała zarządu.

To czy jest to czynność zwykłego zarządu czy nie – jest uzależnione od rodzaju i wielkości majątku.

- czynności nagłe – to czynności które mają zapobiec szkodzie w majątku spółki – te może podjąć każdy wspólnik.

- w/w to reguły kodeksowe – ale umowa spółki może wprowadzać inne rozwiązania.

Reprezentacja

Wspólnikom przysługuje prawo do reprezentacji w takim zakresie w jakim mają prawo prowadzenia jej spraw.

Zysk

Wspólnicy maja prawo do równego udziału w zyskach ( w umowie może być ustalone inaczej niż procentowo). Jeżeli spółka działa dłużej niż rok, zysk dzieli się z końcem każdego roku obrotowego – a gdy umowa zawarta jest na czas krótszy niż rok, po zakończeniu działalności.

- w/w to reguły kodeksowe – ale umowa spółki może wprowadzać inne rozwiązania – przy czym umowa nie może wyłączyć wspólnika z zysku.

O b o w i ą z k i:

Obowiązek pokrycia strat – to strefa wewnętrzna, tj. rozliczenia wspólników. W stratach wspólnicy uczestniczą po równo – ale jest to zasada kodeksowa. Umowa może stanowić inaczej, umowa może nawet wyłączyć w starach niektórych wspólników. Czym innym jest pokrycie strat a czym innym pokrycie niedoborów.

Odpowiedzialność:

Za zobowiązania spółki, wspólnicy ponoszą odpowiedzialność solidarnie, całym swoim majątkiem, w sposób nieograniczony. Odpowiedzialność solidarna -> wierzyciel może domagać się zaspokojenia roszczeń od jednego ze wspólników, od niektórych wspólników albo od wszystkich wspólników. Zaspokojenie wierzyciela jednego ze wspólników zwalania pozostałych ze zobowiązania.

Wypowiedzenie umowy:

Takie prawo istnieje jeżeli umowa była zawarta na czas nieoznaczony. Umowę spółki cywilnej można wypowiedzieć na 3 miesiące przed końcem roku obrotowego (umowa może inne terminy wskazywać). Umowę zawarta na czas nieoznaczony co do zasady nie można wypowiedzieć, ale istnieje taka możliwość jeżeli wystąpią ważne powody – np. konflikt wspólników).

Wspólnikom przysługuje również prawo żądania rozwiązania spółki przez Sąd – z ważnych powodów.

Gdy wspólnik wystąpi ze spółki – nie zwalnia go to z odpowiedzialności za te zobowiązania, które powstały w czasie, gdy jeszcze wspólnikiem był.

Wierzyciel wspólnika na również prawo wypowiedzenia umowy spółki cywilnej, jeżeli uzyskał zajęcie praw przysługujących wspólnikowi w spółce.

Rozwiązanie spółki cywilnej

To rozwiązanie może spowodować:

1. uchwała wspólników;

2. inne zdarzenia przewidziane w umowie np.

   1. upływ czasu

   2. realizacja transakcji

   3. śmierć wspólnika

   4. wypowiedzenie umowy przez wspólnika

3. prawomocne orzeczenie sądu

Wówczas wspólnicy muszą spłacić zobowiązania spółki i jeżeli coś zostało – można podzielić między wspólników, gdyż od momentu rozwiązania spółki majątek łączny stanowi współwłasność w częściach ułamkowych wspólników. Zwraca się wkłady a pozostałą nadwyżkę dzieli się między wspólników – takim stopniu, w jakim uczestniczą w zysku.

S P Ó Ł K I O S O B O W E

Spółki osobowe charakteryzują się tym, że:

1. wspólnicy bezpośrednio prowadzą sprawy spółki i ja reprezentują;

2. ponoszą osobistą odpowiedzialność za zobowiązania spółki;

3. nie są osobami prawnymi.

Podmiotowość prawną posiadają osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne - ale osobowość prawną maja tylko osoby prawne. Spółki osobowe to ta trzecia kategoria – to jednostki organizacyjne, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Tradycyjnie nazywane są ułomnymi osobami prawnymi.

Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa – w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, może pozywać i być pozywana -> to jest właśnie zdolność prawna – zdolność do czynności prawnych.

Spółki osobowe to odrębny od wspólników podmiot prawa. Nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych. Podatek jest tylko od zysków wypłacanych wspólnikom (a nie od zysku spółki).

Spółka jawna

Spółka jawna należy do grupy spółek osobowych.

Utworzenie spółki jawnej:

Do utworzenia spółki wymagana jest umowa i jest wpis do Krajowego Rejestru Sądowego.

Umowa spółki powinna:

1. określać wspólników

2. określać firmę -> firma powinna zawierać nazwisko przynajmniej jednego wspólnika oraz dodatek wskazujący formę prawna „sj”. – wspólnikiem może być także osoba prawna i ułomna osoba prawna wtedy w firmie podaję się firmę jednej z nich;

3. określać siedzibę spółki (miejscowość w której prowadzona jest działalność)

4. określać przedmiot działalności – który oznacza się na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD);

5. określać wkłady wspólników – których wniesienie jest obowiązkowe przez każdego wspólnika tj. określać wspólnika, przedmiot i wartość wkładu;

6. określać czas – jeżeli zawarta jest na czas określony.

w/w to elementy obligatoryjne

Konieczna jest forma pisemna – pod rygorem nieważności.

Każdy wspólnik ma obowiązek zgłoszenia spółki do KRS (formularz + umowa spółki + inne).

Do KRS wpisuje się w/w dane, adres do korespondencji i sposób reprezentacji (czy jednoosobowy, czy kilku wspólników).

Spółka jawna powstaje z momentem wpisu do KRS. Od tego momentu powstaje nowy byt prawny. Okres między zawarciem umowy a wpisem do KRS-u uregulowany jest odrębnie. Gdyby wtedy doszło do zaciągnięcia zobowiązania – tj. przed wpisem do KRS – to za te zobowiązania odpowiadają osoby, które działają w imieniu spółki (jeszcze nie wspólnicy). Istnieje możliwość przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną.

Majątek spółki jawnej:

Spółka jawna ma swój własny majątek i jest on odrębny od wspólników. Wspólnikom przysługują jedynie udziały kapitałowe. Majątek spółki tworzą wkłady wspólników oraz wszelkie mienie nabyte w trakcie działalności. To nie jest współwłasność wspólników.

Udziały kapitałowe stanowią wartość wyrażoną w złotówkach określoną w umowie, która jest podstawą do obliczania praw majątkowych przysługujących wspólnikom w spółce np. prawo do odsetek, prawo do udziału w masie likwidacyjnej. Udział kapitałowy jest równy wartości rzeczywiście wniesionego wkładu – chyba, że umowa stanowi inaczej. Czym nie jest nim wkład umowny – tj. takie który wspólnik zobowiązuje się włożyć, ale wkład rzeczywisty.

Uprawnienia wspólników spółki jawnej:

O charakterze n i e m a j ą t k o w y m:

1. prawo do prowadzenia spraw spółki – każdy wspólnik ma prawo do prowadzenia spraw spółki, możliwe jest także powierzenie prowadzenia tych spraw osobom trzecim ale zawsze przynajmniej jeden wspólnik musi zachować prawo doprowadzenia spraw spółki. Wspólnik może być pozbawiony tego prawa – na podstawie umowy spółki, albo na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

   1. czynności zwykłego zarządu – każdy wspólnik,

   2. czynności przekraczające zwykły zarząd – zgoda wszystkich wspólników – w tym i wspólników wyłączonych od prowadzenia spraw spółki,

   3. czynności nagłe – każdy wspólnik mający prawo prowadzenia spraw

w/w - to reguły kodeksowe – ale umowa spółki może wprowadzać inne

1. prawo do reprezentacji –

   1. sposób reprezentacji – każdy wspólnik ma prawo samodzielnie reprezentować spółkę – jest to reprezentacja indywidualna – ale jest to zasada kodeksowa którą umowa może zmienić i wprowadzić np. reprezentację łączną czyli współdziałanie dwóch wspólników, lub wspólnika z prokurentem (co nie oznacza że obaj muszą razem podpisywać).

   2. zakres reprezentacji – obejmuje wszystkie sądowe i pozasądowe i nie można tego zakresu ograniczyć, ze skutkiem w stosunku do osób trzecich.

Wspólnik może być pozbawiony prawa do reprezentacji albo w umowie albo na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

Jedna kwestia nie może być zmieniona mocą umowy – mianowicie wspólnik ma prawo do osobistego zasięgania informacji o stanie interesów spółki i przeglądania ksiąg i dokumentów. Nie można wspólnika pozbawić tego prawa.

Ograniczenia wspólników

1. obowiązek lojalności

2. zakaz konkurencji

Obowiązek lojalności – wspólnik ma obowiązek powstrzymywać się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesem spółki.

Zakaz konkurencji - wspólnik może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani uczestniczyć w konkurencyjnej spółce jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, jako partner, komplementariusz albo członek organu spółki (to te osoby które decydują o spółce). Przy czym spółka na to się zgodzić albo wyraźnie albo domniemanie (brak sprzeciwu).

Spółka konkurencyjna to taka, która spełnia następujące kryteria:

1. asortymentowe (przedmiot działalności)

2. terytorialne (miejsce)

3. czasowe (czas).

W/w kryteria nie muszą się pokrywać, ale mogą się krzyżować, zazębiać.

O charakterze m a j ą t k o w y m:

Prawo do udziału w zysku – po równo. podziału zysku dokonuje się z końcem każdego roku obrotowego chyba, że umowa stanowi inaczej. W przypadku uszczuplenia majątku kapitałowego przez stratę – zysk najpierw musi iść na pokrycie tej straty, która zmniejszyła majątek – przy czym umowa może stanowić inaczej.

Obowiązek pokrycia strat: wspólnicy pokrywają straty po równo, ale umowa może to zmienić – przy czym i w tym wypadku umowa nie może pozbawić prawa do zysku.

Prawo do odsetek: - każdy wspólnik ma prawo do odsetek w wysokości 5% od wartości udziału kapitałowego – przy czym umowa może to zmienić.

Wspólnicy maja nadto prawo do części majątku w przypadku wystąpienia ze spółki oraz prawo do udziału w masie likwidacyjnej.

Zasady dotyczące odpowiedzialności za zobowiązania spółki jawnej:

Za zobowiązania spółki jawnej odpowiada spółka jawna. Solidarnie ze spółka odpowiadają wspólnicy w sposób nieograniczony – całym swoim majątkiem. Z tym, że wspólnicy odpowiadają dodatkowo w sposób subsydiarny (tj. w pierwszej kolejności, muszą wierzyciele szukać zaspokojenia w majątku spółki a potem dopiero domagać się od wspólników. Zatem egzekucja z majątku wspólników może nastąpić dopiero po bezskutecznej egzekucji z majątku spółki.

W spółce jawnej jest możliwość przystąpienia do spółki nowego wspólnika – za zgodą wszystkich wspólników i ten nowy wspólnik odpowiada za te zobowiązania, które powstały przed jego wstąpieniem.

Zbycie członkowstwa – przeniesienie praw członkowstwa – może nastąpić jeżeli przewiduje to umowa, za pisemną zgodą wszystkich wspólników – chyba, że umowa stanowi inaczej. W przypadku zbycia członkowstwa – dotychczasowy i nowy wspólnik odpowiadają solidarnie za zobowiązania powstałe przez zbyciem członkowstwa.

Zawarcie umowy spółki jawnej z przedsiębiorcą jednoosobowym (to szczególna sytuacja), który dodatkowo wnosi swoje przedsiębiorstwo jako wkład do spółki – w przypadku zbycia przedsiębiorstwa, zbywca i nabywca odpowiadają solidarnie za zobowiązania, które powstały przy prowadzeniu przedsiębiorstwa z tym, że nabywca do wysokości aktywów netto nabytego przedsiębiorstwa.

Dopuszczalne jest wypowiedzenie umowy spółki – przysługuje ono wspólnikowi jeżeli była zawarta na czas nieokreślony – na 6 miesięcy przed zakończeniem roku obrachunkowego – przy czym umowa może to zmienić.

Nie ma możliwości wypowiedzenia umowy spółki jawnej zawartej na czas określony – nawet z ważnych powodów.

Wspólnik ma prawo zażądania rozwiązania spółki przez sąd z ważnych powodów. Jeżeli ten ważny powód jest po stronie tylko tego, kto wnosi – są może wyłączyć tego wspólnika.

Postępowanie likwidacyjne:

Są dwa tryby postępowania likwidacyjnego:

1. formalna likwidacja – pojawiają się likwidatorzy, którzy będą spieniężali majątek;

2. inny sposób zakończenia działalności spółki uzgodniony przez wspólników.

Przesłanki do rozwiązania spółki jawnej:

1. przyczyny przewidziane w umowie

2. uchwała wspólników

3. śmierć wspólnika

4. wypowiedzenie umowy przez wspólnika lub jego wierzyciela

5. ogłoszenie upadłości wspólnika

6. prawomocne orzeczenie sądu

7. ogłoszenie upadłości spółki (prowadzi się postępowanie upadłościowe – wskutek postanowienia i ogłoszeniu upadłości)

Etapy postępowania likwidacyjnego:

Etap I –> ustanowienie likwidatorów (są nimi wszyscy wspólnicy chyba, że umowa lub uchwała wspólników stanowi inaczej). Likwidatora może ustanowić także Sąd Rejestrowy na wniosek osób mających w tym interes prawny.

Etap II -> likwidatorzy zgłaszają otwarcie likwidacji do KRS (które to zgłoszenie obejmuje podstawę prawną likwidacji, dane dotyczące likwidatorów – w szczególności podaje się sposób reprezentacji czy łączna czy samodzielna),

Etap III -> obowiązek sporządzenia bilansu otwarcia likwidacji (w ciągu 15 dni od dnia zdarzenia) – do którego przyjmowane są wszystkie elementy dotyczące wartości zbywczych.

Etap IV -> podejmowanie czynności likwidacyjnych – ściągnięcie wierzytelności, spieniężenia majątku spółki.

Etap V -> po spieniężeniu majątku spółka spłaca zobowiązania a pozostały majątek dzieli się między wspólników – wspólnikom spłaca się wartość ich udziałów kapitałowych określonych na podstawie bilansu likwidacyjnego. Mogą się zdarzyć roszczenia sporne – dlatego likwidatorzy powinni zachować pewne kwoty na ich zabezpieczenie.

Etap VI -> złożenie wniosku o wykreślenie spółki jawnej z rejestru. Dopiero z momentem wykreślenia spółka przestaje istnieć.

Celem czynności likwidacyjnych jest zakończenie bieżących interesów. Nowe interesy mogą być podejmowane tylko jeżeli mają na celu zakończenie dawnych.

Likwidacja może trwać dłużej albo krócej – jak trwa dłużej niż rok, bilanse likwidacyjne musza być co roku.

Spółka partnerska

Spółka partnerska jest najmłodszą ze spółek. wywodzi się z USA. Celem spółki partnerskiej jest uniknięcie odpowiedzialności za błędy w sztuce. W Polsce po raz pierwszy regulacja dla tej spółki pojawiła się w 2001 roku.

Charakter prawny:

jest to jednostka organizacyjna, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jest spółka osobową, jest przedsiębiorcą, jest to jedyna spółka, która ma ograniczony krąg podmiotów.

Cechy spółki partnerskiej:

1. wyłączenie odpowiedzialności partnerów za błędy pozostałych partnerów;

2. wybór między dwoma modelami zarządzania tj:

   1. model zarządzania w oparciu o przepisy spółki jawnej (reprezentacja przez wspólników),

   2. model zarządzania w oparciu o przepisy spółki z o.o. (możliwość powołania zarządu)

Spółka partnerska to jedyna spółka osobowa, która może mieć zarząd.

Partnerami spółki partnerskiej mogą być tylko osoby fizyczne wykonujące wolny zawód. Wyliczenie wolnych zawodów zawiera art. 88 KSH (np. zawody prawnicze, związane z ochrona zdrowia, doradztwem finansowym) ale poza tam wskazanymi zawodami, inna ustawa może również upoważnić do założenia spółki partnerskiej (np. ustawa o wykonywaniu zawodu psychologa).

W ramach spółki partnerskiej może być wykonywany jeden wolny zawód – lub więcej, o ile ustawa korporacyjna nie stanowi inaczej. Np. ustawa o adwokatach pozwala na prowadzenie spółki partnerskiej tylko z radcami prawnymi. Notariusze mogą prowadzić tylko sami. Ustawy korporacyjne wprowadzają ograniczenia.

Utworzenie spółki partnerskiej

1. zawarcie umowy

2. wpis do KRS

Umowa spółki partnerskiej ma formę pisemną pod rygorem nieważności (do stycznia 2009 roku musiał być akt notarialny). Umowa winna określać:

1. strony umowy

2. firmę (a ta musi zawierać nazwisko przynajmniej jednego z partnerów, dodatkowo określenie wolnego zawodu oraz dodatek wskazujący na formę prawną „… spółka partnerska”, „… i partner” „… i partnerzy”.

3. siedzibę spółki

4. przedmiot działalności

5. określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów

6. wkłady partnerów do spółki

to były elementy obligatoryjne a nadto umowa może zawierać:

1. czas trwania – jeśli miałby być ograniczony

2. modyfikacje

3. ograniczenia w reprezentowaniu spółki

Wraz z wnioskiem do KRS-u składa się umowę spółki i dowody upoważniające do wykonywania wolnego zwodu.

Odpowiedzialność partnerów:

Odpowiedzialność partnerów jest zróżnicowana – uzależniona od rodzaju zobowiązań.

Zobowiązania wynikające z wykonywania wolnego zawodu:

Partnerzy nie odpowiadają za zobowiązania powstałe wskutek działań pozostałych partnerów oraz osób zatrudnionych w spółce będących pod kierownictwem innego partnera (odpowiada partner co zawalił – subsydiarnie - i odpowiada spółka). Ale istnieje możliwość rozszerzenia tej odpowiedzialności, mianowicie partner może przyjąć na siebie (na mocy umowy spółki) odpowiedzialność za działania pozostałych partnerów – przy czym musi to być ujawnione w KRS.

Zobowiązania nie wynikające z wykonywania wolnego zawodu:

Te zobowiązania dot. m.in. lokalu, finansów, inwestycji – to zobowiązania które dotyczą każdej innej spółki.

Jeżeli Spółka partnerska będzie prowadzona w oparciu o przepisy spółki jawnej - ta odpowiedzialność jest ukształtowana jak w spółce jawnej. Natomiast gdy będzie prowadzona w oparciu o przepisy dotyczące spółki z o.o. - wówczas ta odpowiedzialność jest ukształtowana tak jak w przepisach dot. zarządu sp. z o.o.

Zarządzenie spółka partnerską:

Model zarządzania spółką partnerska w oparciu o przepisy dot. spółki jawnej:

Ten model oparty jest o przepisy dotyczące spółki jawnej -> prowadzenie spraw spółki i reprezentacja jest taka sama jak w spółce jawnej - czyli 3 rodzaje czynności (zwykły zarząd, przekraczający zwykły zarząd – gdzie wymagana jest uchwała partnerów, czynności nagłe). Reprezentacja też tak jak w spółce jawnej – ale można pozbawić partnera prawa do reprezentacji na mocy uchwały podjętej większością ¾ głosów – przy obecności 2/3 partnerów (reprezentacja indywidualna, zakres reprezentacji nieograniczony, można pozbawić prawa do reprezentacji w drodze orzeczenia sądowego).

Model zarządzania spółką partnerska w oparciu o przepisy dot. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:

Ten model oparty jest o przepisy dotyczące sp. z o.o. – w zarząd spółki mogą wchodzić sami partnerzy oraz osoby trzecie (spoza spółki) ale i zarząd może się składać z samych osób trzecich.

Powołanie zarządu musi wynikać z umowy spółki partnerskiej, członkowie zarządu będą wpisani do KRS, będą powoływani i odwoływani przez partnerów. Do członków zarządu będą stosowane przepisy dotyczące spółki z o.o. W zakresie prowadzenia spraw spółki uchwały zarządu są wymagane przy czynnościach przekraczających zwykły zarząd, w zwykłych jest zasada reprezentacji łącznej tj. współdziałanie 2 członków zarządu , ewentualnie 1 członka zarządu z prokurentem.

Ale umowa spółki partnerskiej może zmienić wszystko.

Modyfikacje dotyczące spółki partnerskiej w sprawach nieuregulowanych.

1. modyfikacja – dotyczy wstąpienia spadkobierców do spółki. Takie wstąpienie jest możliwe gdy:

   1. umowa tak stanowi

   2. spadkobierca ma prawo do wykonywania wolnego zawodu;

2. modyfikacja – dotyczy istnienia jednoosobowej spółki partnerskiej - ma to miejsce w sytuacji, gdy w spółce miałby pozostać tylko jeden partner np. wskutek śmierci drugiego, utarty uprawnień dotyczących wykonywania wolnego zawodu, wypowiedzenia umowy. Taka sytuacja może istnieć przejściowo - maksymalnie 1 rok od zdarzenia – w tym czasie wspólnik który pozostała albo ma załatwić wszystkie sprawy do końca, albo znaleźć innego partnera.

Cala reszta jest taka, jak w spółce jawnej.

Spółka komandytowa

Geneza tego rodzaju spółki sięga średniowiecza. Wtedy szlachta nie mogła się zajmować handlem – dlatego też tą działalność dawali do prowadzenia mieszczanom.

W spółce komandytowej są dwie grupy wspólników:

1. komplementariusze

2. komandytariusze.

Charakter spółki:

Spółka komandytowa jest spółką osobową, którą prowadzi przedsiębiorca pod własną firmą, której za zobowiązania komplementariusz odpowiada w sposób nieograniczony, a komandytariusz w sposób ograniczony.

Komplementariusz – inwestor aktywny	Komandytariusz – inwestor pasywny
nieograniczona odpowiedzialność prowadzenie spraw reprezentacja wspólnicy jawni – tylko ich nazwiska mogą być w firmie do nich w większości stosuje się przepisy spółki jawnej	ograniczona odpowiedzialność nie prowadzi spraw spółki tylko – tylko wymagana jest jego zgoda na czynności przekraczające zwykły zarząd nie reprezentuje spółki chyba, że jako pełnomocnik ich nazwiska nie są umieszczane w firmie do nich stosuje się przepisy spółki komandytowej

Utworzenie spółki komandytowej:

Konieczne jest zawarcie umowy – w formie aktu notarialnego która to umowa winna zawierać:

1. określenie stron umowy – wspólników

2. firmę -> ta powinna zawierać nazwisko komplementariusza oraz dodatek wskazujący formę prawną „spółka komandytowa”, jeżeli kompelentariuszem jest osoba poprawna – wówczas należy ujawnić pełne brzmienie firmy tej osoby;

3. siedzibę

4. przedmiot działalności

5. wkłady

6. sumę komandytową -> to kwotowy zakres odpowiedzialności komandytariuszy.

w/w elementy są obligatoryjne

Konieczny jest również wpis do KRS – dopiero z momentem wpisu powstaje spółka komandytowa.

Odpowiedzialność:

K o m p l e m e n t a r i u s z odpowiada za zobowiązania tak, jak w spółce jawnej tj. całym swoim majątkiem, osobiście, w sposób nieograniczony, solidarnie z pozostałymi wspólnikami i spółką i w sposób subsydiarny.

K o m a n d y t a r i u s z – jego odpowiedzialność jest ograniczona - odpowiada do wysokości sumy komandytowej – odpowiedzialni są również solidarnie i subsydiarnie.

Na zakres odpowiedzialności komandytariusza ma wpływ wniesiony wkład. Komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości rzeczywiście wniesionego wkładu tj. suma komandytowa – wniesione wkłady = odpowiedzialność komandytariusza.

Są trzy przypadki w których kiedy komandytariusz odpowiada w sposób nieograniczony:

1. gdy jego nazwisko znajduje się na firmie spółki komandytowej

2. gdy zaciągnął zobowiązania w imieniu spółki przed wpisem do KRS

3. gdy działa jako pełnomocnik, ale nie ujawnił swojego pełnomocnictwa lub też przekroczy zakres umocowania, albo działa bez umocowania.

Obniżenie sumy komandytowej wymaga aktu notarialnego, nadto zmiany w KRS, i to obniżenie jest skuteczne tylko do tych, których wierzytelności powstają po dokonaniu wpisu o obniżeniu. Za zobowiązania które powstały przed zmianą tej sumy – komandytariusz odpowiada w pierwotnej wysokości.

Prowadzenie spraw spółki

Prowadzenie spraw spółki – komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki, komandytariusz nie prowadzi spraw. Przy czym umowa spółki może to zmienić (komplementariusze mogą być wyłączeni od prowadzenia spraw a komandytariusze upoważnieni do prowadzenia). Komandytariusze wyrażają zgodę na czynności przekraczające zwykły zarząd - o ile umowa nie stanowi inaczej.

Reprezentacja spółki

Spółkę reprezentują komplemenratiusze. Obowiązuje zasada reprezentacji indywidualnej tj. każdy komplementariusz samodzielnie może dokonywać wszystkich czynności. Komandytariusze mogą reprezentować spółkę – tylko jako pełnomocnicy ewentualnie prokurzuje enci.

Zakaz konkurencji obowiązuje tylko i wyłącznie komplementariuszy, komandytariuszy tylko wówczas, gdyby powierzono im w umowie prawo prowadzenia spraw spółki lub reprezentacji.

Prawa do zysku – Komplementariusze uczestniczą w zysku po równo, Komandytariusze uczestniczą w zysku proporcjonalnie do wartości wkładu rzeczywiście wniesionego.

Prawo do informacji: - stosunku do komplementariuszy stosuje się przepisy dotyczące spółki jawnej. W stosunku do komandytariuszy są pewne ograniczenia, mianowicie komandytariusze mogą się domagać odpisu rocznego sprawozdania finansowego i przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia tego sprawozdania. Sąd dodatkowo może rozszerzyć uprawnienia komandytariuszy w tym zakresie – na jego wniosek.

Śmierć komandytariusza nie powoduje rozwiązania spółki.

Spółka Komandytowo - Akcyjna

Spółka komandytowo – akcyjna też ma dwie grupy wspólników – komplementariusze i akcjonariusze.

Charakter spółki:

Jest to spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą i jeden ze wspólników odpowiada w całości (Komplementariusz) a drugi nie odpowiada w ogóle (akcjonariusz). Jest to połączenie spółki osobowej i spółki kapitałowej. To jedyna spółka, która umożliwia zachowanie kontroli nad spółką – z możliwością jej dokapitałowania.

Komplementariusz – obowiązują przepisy dot. spółki jawnej	Komandytariusz obowiązują przepisy dot. spółki akcyjnej
bezpośrednie prowadzenie spraw spółki i reprezentacja osobista i nieograniczona odpowiedzialność brak osobowości prawnej – jest to jednostka organizacyjna której ustawa przyznaje zdolność prawną	kapitał zakładowy i akcje walne zgromadzenie (organ reprezentujący akcjonariuszy) może pojawić się rada nadzorcza

Spółka komandytowo – akcyjna to umowa spółki jawnej, umowa spółki akcyjnej + ewentualne zmiany w statucie.

Utworzenie spółki komandytowo – akcyjnej

W tym wypadku stosuje się przepisy dotyczące spółki akcyjnej ponieważ tworzy się kapitał. Czynności :

1. podpisanie statutu;

2. złożenie oświadczeń o objęciu akcji

3. wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego

4. wpis do rejestru

- w/w to czynności obligatoryjne, ale mogą być jeszcze dodatkowe:

1. powołanie rady nadzorczej – jeżeli ustawa lub statut tak stanowi

2. sporządzenie sprawozdania założycieli

3. opinia biegłego rewidenta.

Statut jest sporządzany w formie aktu notarialnego, podpisują co najmniej wszyscy komplementariusze i te osoby, które pospisują statut są założycielami.

Statut zawiera:

1. firmę spółki (regulacja jak przy spółce komandytowej – nazwisko przynajmniej jednego komplementariusza i dodatek wskazujący formę prawną „spółka kapitałowo – akcyjna”, jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna – pełne brzmienie tej osoby prawnej,

2. siedzibę spółki

3. wysokość kapitału zakładowego – minimalna wysokość wynosi 50 tys zł – kapitał zakładowy stanowi sumę nominalną wszystkich akcji (np. kapitał zakładowy dzieli się np. na 50 tys. akcji o nominale 1 zł). Rodzaje akcji muszą być wskazane (czy osobowe, czy na okaziciela)

4. dane komplementariuszy oraz ich wkłady

5. organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej – jeżeli sa powołane.

Oświadczenia o objęciu akcji – są składane w formie aktu notarialnego, to akty związania zawierające dane akcjonariuszy – liczbę i wartość akcji. Zatem umowa założycielska jest złożona, bo zawiera statut i akty związania.

Wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego akcjonariusze powinni opłacić w ¼ przed zarejestrowaniem spółki.

Wpis do KRS obejmuje złożenie wniosku + statut + oświadczenie o objęciu akcji.

Po wpisaniu powstaje spółka komandytowo – akcyjna.

Dodatkowe czynności:

Powołanie Rady Nadzorczej – może być powołana jeżeli statut tak stanowi albo liczba akcjonariuszy przekracza 25 osób. Wówczas Rada Nadzorcza liczy minimum 3 osoby a ich dane będą wpisane do KRS-u.

Sprawozdanie założycieli i opinia biegłego rewidenta – wtedy, gdy do spółki będą składane wkłady niepieniężne (aporty) i zawierają wycenę tych aportów.

Prowadzenie spraw spółki:

Prawo i obowiązek prowadzenia spraw mają komplementariusze – do nich stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej. Dodatkowo do prowadzenia spraw spółki jest rozłożone między komplementariuszy a Radę Nadzorcza i Walne Zgromadzenie. Tu komplementariusze decydują we wszystkich sprawach które nie są zastrzeżone na rzecz Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej. Ale statut może rozszerzyć te uprawnienia, wtedy komplementariusze będą musieli wyrazić zgodę.

Reprezentacja spółki:

Prawo i obowiązek reprezentowania spółki mają komplementariusze i zasadę jest reprezentacja indywidualna. Stosuje się przepisy spółki jawnej ale z pewnymi modyfikacjami dotyczącymi pozbawienia komplementariusza prawa do reprezentacji. To pozbawienie może nastąpić za zgodą komplementariusza w drodze zmiany statutu bądź bez jego zgody – ale na mocy prawomocnego orzeczenia sądu. Pozbawienie komplementariusza prawa reprezentacji bez jego zgody zwalania go z odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Akcjonariusze mogą reprezentować spółkę jako pełnomocnicy czy prokurenci.

Odpowiedzialność za zobowiązania:

1. odpowiada spółka

2. odpowiadają komplementariusze w sposób nieograniczony, całym swoim majątkiem, solidarnie i subsydiarnie

3. akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania w ogóle z tym, że gdy komplementariusz nabędzie akcje i stanie się akcjonariuszem – nie zwalnia go to z odpowiedzialności – dalej jest bowiem komplementariuszem;

Walne zgromadzenie:

Walne zgromadzenie to organ, który reprezentuje akcjonariuszy na, na którym mogą wykonywać swoje prawo głosu. Każdy akcjonariusz ma prawo uczestnictwa i prawo głosu na walnym zgromadzeniu. Zasadą jest, że każdej akcji przypada 1 głos, ale statut może wprowadzić uprzywilejowanie akcji i to uprzywilejowanie może być do 2 głosów za 1 akcję. Ale gdyby akcje objął komplementariusz, to tej akcji przysługuje wyłącznie 1 głos.

Walne zgromadzenie dzieli się na:

1. zwyczajne walne zgromadzenie – powinno się odbyć w ciągu 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego, podsumowujące dany rok obrotowy (podział zysków);

2. nadzwyczajne walne zgromadzenie – które odbywa się poza w/w terminami.

Kompetencje Walnego zgromadzenia można podzielić na trzy grupy:

1. samodzielne kompetencje

2. uchwały, które wymagają zgody wszystkich komplementariuszy;

3. uchwały które wymagają zgody większości komplementariuszy

Rada nadzorcza:

Powołuje się ją jeżeli jest więcej niż 25 akcjonariuszy. Przy czym jest problem, bo są dwa rodzaje akcji - imienne i na okaziciela. Imienne są ewidencjonowane a na okaziciela nie. Rada Nadzorcza składa się minimum z 3 osób – jest powoływana i odwoływana przez Walne Zgromadzenie (komplementariusz który jest akcjonariuszem niema prawa głosu).

W skład rady nadzorczej nie mogą wchodzić komplementariusze ani pracownicy komplementariuszy. Ale komplementariusz może stać się członkiem Rady Nadzorczej, jeżeli będzie pozbawiony prawa do prowadzenia spraw spółki i reprezentacji.

Kompetencje rady nadzorczej:

Rada nadzorcza:

1. prowadzi stały nadzór nad działalnością spółki

2. ma prawo do badania ksiąg i dokumentów

3. domagania się wyjaśnień od komplementariuszy i pracowników spółki

4. może dokonywać rewizji stanu majątku spółki

5. może wytoczyć powództwo przeciwko komplementariuszowi za szkodę wyrządzoną spółce

6. może – gdyby nie było komplementariuszy – delegować jednego ze swoich członków do wykonywania czynności komplementariusza w przypadku, gdy żaden z komplementariuszy nie może działać i reprezentować.

Likwidacja spółki komandytowo – akcyjnej:

stosuje się przepisy dotyczące likwidacji spółki akcyjnej.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ NALEŻY DO GRUPY SPÓŁEK KAPITAŁOWYCH. ZATEM TAK JAK KAŻDA SPÓŁKA KAPITAŁOWA

• ma osobowość prawą

• działa przez organy (nie wspólników)

• posiada kapitał zakładowy

• ma zmienny skład osobowy

• brak odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki (tu tylko osoby prawne odpowiadają majątkiem za zobowiązania)

TWORZENIE SPÓŁKI

• Spółkę mogą tworzyć osoby fizyczne, osoby prawne oraz osobowe spółki prawa handlowego

• Sp. z o.o. może mieć postać spółki wieloosobowej lub jednoosobowej (tu wszystkie udziały lub akcje należą do jednego wspólnika lub akcjonariusza)

• Ale jest ograniczenie – sp. z o.o. nie może zostać zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobowa spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

CEL UTWORZENIA SPÓŁKI Z O.O

• Spółkę z o.o. można utworzyć w każdym celu prawnie dopuszczalnym

• Najczęściej jest to cel zarobkowy, gospodarczy – prowadzenie przedsiębiorstwa

• Możliwe jest utworzenie Sp. z o.o. w celu niezarobkowym – organizacja not for profit – zysk wykorzystywany jest w innym celu np. organizacje pożytku publicznego, organizacje non profit – w celach kulturowych, artystycznych, naukowych (alternatywnie dla utworzenia fundacji.

ETAPY TWORZENIA SP. Z O.O

• zawarcie umowy

• powołanie władz (zarząd czasem i innych)

• wniesienie wkładów (w całości przed rejestracją)

• zgłoszenie spółki z o.o. do Krajowego rejestru Sądowego i w tym momencie powstaje osoba prawna.

UMOWA ZAŁOŻYCIELSKA

Umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego i winna zawierać:

• firmę może być obrana dobrowolnie ale powinna zawierać dodatek oznaczający formę prawna „sp. z o.o”) i siedzibę spółki (siedziba jest miejscowość)

• przedmiot działalności spółki – rodzaj prowadzonej działalności wskazany na podstawie PKD;

• kapitał zakładowy – obecnie wynosi 5.000 zł

• ustalenia, czy wspólnik ma prawo do objęcia jednego udziału czy więcej (są dwa systemy obejmowania udziałów: o równej wartości nominalnej i niepodzielnie – wspólnik ma więcej udziałów po ileś tam i o

• nierównej wartości – każdy ma jeden udział ale o różnych wartościach. Minimalna wartość udziału wynosi 50 zł

• czas trwania spółki – jeżeli ma być na cza oznaczony

• oznaczenie wkładów niepieniężnych – tu imię i nazwisko wspólnika, określenie przedmiotu wkładu, liczba i wartość objętych w zamian udziałów.

SKUTKI ZAWARCIA UMOWY

• Zawiązanie spółki

• Objęcie udziałów przez wspólników

• Powstanie spółki z o.o. w organizacji

• Spółka w organizacji może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (podmiotowość prawna). Istnieje od momentu wpisu do KRS.

• Spółka z o.o. w organizacji posiada firmę, która powinna zawierać dodatek „w organizacji” i pod tą firmą występuje w obrocie

REPREZENTACJA

• Spółkę reprezentuje zarząd lub pełnomocnik powołany jednomyślną uchwałą wspólników. Powołanie pełnomocnika może stać się niezbędne, np. dla zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu

• W przypadku jednoosobowej spółki w organizacji, jej jedyny wspólnik nie może jej reprezentować, z wyjątkiem zgłoszenia spółki do rejestru

• Spółka może rozpocząć działalność gospodarczą (SDGU).

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

• Wobec osób trzecich, za zobowiązania zaciągnięte w imieniu spółki w organizacji odpowiadają solidarnie spółka oraz osoby, które działały w jej imieniu (np. osoby wchodzące w skład zarządu, pełnomocnicy)

• Solidarnie ze spółką i innymi osobami działającymi w jej imieniu odpowiadają ponadto wobec osób trzecich wspólnicy do wartości nie wniesionego wkładu, określonego w umowie

POWOŁANIE WŁADZ

• Skład personalny pierwszego zarządu może być wyszczególniony już w akcie notarialnym zawierającym umowę spółki albo w innym dokumencie, dołączonym później do zgłoszenia o wpis spółki do rejestru

• Zarząd może skutecznie działać już od momentu powołania

• Nie można jeszcze ustanowić prokury

ORGANY NADZORU

• Rada nadzorcza lub komisja rewizyjna są organami fakultatywnymi

• Jeżeli w spółce jest więcej niż 25 wspólników a kapitał zakładowy przekracza 500 000 PLN, wówczas ustanowienie jednego z tych organów jest konieczne

• Jeżeli ustawa lub umowa wymaga ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, wówczas organy takie powinny być ustanowione przed rejestracją, np. spółki komunalne.

WNIESIENIE WKŁADÓW

• Kapitał zakładowy musi zostać w całości pokryty przed rejestracją spółki

• Kapitał zakładowy stanowi sumę wartości nominalnych wszystkich udziałów, zapisywanym w bilansie po stronie pasywów, jako jeden z funduszy (kapitałów) własnych, któremu po stronie aktywów odpowiada wartość środków wniesionych przez wspólników tytułem wkładów

• Kapitał zakładowy może zostać pokryty wkładami pieniężnymi lub niepieniężnymi.

ZDOLNOŚĆ APORTOWA

• Wkład niepieniężny powinien spełniać następujące kryteria:

- zdolność bilansowa – możliwość dokonania wyceny i umieszczenia w bilansie spółki po stronie aktywów

- zbywalność – możliwość prawnego dysponowania wkładem na rzecz spółki

- przydatność i faktyczna dostępność dla spółki

RODZAJE APORTÓW

• Prawa rzeczowe – własność rzeczy ruchomych i nieruchomości, użytkowanie wieczyste, przedsiębiorstwo

• Prawa obligatoryjne – wierzytelności, udziały w spółkach, akcje, obligacje

• Prawa na dobrach niematerialnych – prawa z rejestracji znaków towarowych, patenty, wzory użytkowe, nazwy handlowe, majątkowe prawa autorskie, know - how (wiadomości i doświadczenia o charakterze technicznym nadające się bezpośrednio do wykorzystania w procesie produkcji).

WYŁĄCZENIA

• Nie można być aportem

• Prawo niezbywalne (np. użytkowanie)

• Świadczenie pracy lub usług (art. 14 § 2 KSH)

• Zobowiązanie się wspólnika do świadczenia w przyszłości określonej sumy pieniężnej

• Wierzytelność wspólnika w postaci wynagrodzenia za usługi świadczone przy tworzeniu spółki – prowizja grynderska

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA WADY

• Jeżeli wspólnik wniósł wkład mający wady zobowiązany jest do wyrównania spółce różnicy między wartością wkładu, przyjętą w umowie a wartością zbywczą wkładu (art. 14 §2 KSH)

• Dzień ustalenia wartości zbywczej wkładu to dzień objęcia udziału przez wspólnika

• Odpowiedzialność wyrównawcza (Differenzhaftung) dotyczy zarówno wad fizycznych i prawnych

PRZESZACOWANIE

• Jeżeli wartość wkładów niepieniężnych została znacznie zawyżona w stosunku do ich wartości zbywczej w dniu zawarcia umowy spółki, wspólnik, który wniósł taki wkład oraz członkowie zarządu, którzy wiedząc o tym zgłosili spółkę do rejestru, obowiązani są solidarnie wyrównać spółce brakującą wartość.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW ZARZĄDU

• Zarząd musi dołączyć do KRS oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie całego kapitału zakładowego zostały przez wszystkich wspólników w całości wniesione

• Za fałszywe dane zawarte w tym oświadczeniu członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność cywilną (odpowiedzialność solidarna ze spółką wobec wierzycieli, przez trzy lata od zarejestrowania – art. 291 KSH) i karną (grzywna, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności do lat dwóch -0 art. 587 KSH).

ZGŁOSZENIE DO REJESTRU

• Zgłoszenie spółki do rejestru powinno nastąpić w ciągu 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy

• Wpis do sądu rejestrowego ma charakter konstytutywny z momentem wpisu spółka uzyskuje osobowość prawną

• Zgłoszenia spółki dokonuje zarząd a wniosek podpisują wszyscy jego członkowie

DO ZGŁOSZENIA NALEŻY DOŁĄCZYĆ

• Umowę spółki

• Oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały w całości wniesione

• Jeżeli o powołaniu członków organów nie stanowi akt notarialny zawierający umowę spółki, dowód ich ustanowienia

• Podpisaną przez wszystkich członków zarządu listę wspólników z podaniem imienia, nazwiska lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich

• Złożone wobec sądu albo notarialnie poświadczone wzory podpisów członków zarządu

LIKWIDACJA SPÓŁKI W ORGANIZACJI

• Jeżeli zawiązanie spółki nie zostało zgłoszone do KRS w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy spółki albo jeżeli postanowienie sądu odmawiające rejestracji stało się prawomocne umowa spółki ulega rozwiązaniu

• Jeżeli spółka w organizacji nie jest w stanie dokonać niezwłocznie zwrotu wkładów lub pokryć w pełni wierzytelności osób trzecich, zarząd powinien dokonać likwidacji spółki w organizacji. Jeżeli spółka nie posiada zarządu wówczas zgromadzenie wspólników albo sąd rejestrowy wyznacza likwidatora

PRAWO DO ROZPORZĄDZANIA UDZIAŁEM

• Zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału wymaga formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym

• Ograniczenia w rozporządzaniu udziałem

- zezwolenie zarządu

- inne ograniczenia: posiadanie przez nabywcę określonych kwalifikacji, prawo pierwszeństwa (pierwokupu) nabycia udziałów przez dotychczasowych wspólników

- ograniczenie lub wyłączenie wstąpienie do spółki spadkobierców

ZGODA SPÓŁKI NA ZBYCIE UDZIAŁU ART. 182 KSH

• Zgody udziela zarząd w formie pisemnej

• Jeżeli zarząd odmawia zgody może jej udzielić sąd rejestrowy, jeśli zachodzą ważne powody

• Spółka w terminie wyznaczonym przez sąd rejestrowy powinna wskazać innego nabywcę, w razie braku porozumienia sąd rejestrowy powinien oznaczyć cenę zbycia udziału i termin zapłaty

• Jeżeli wskazana przez spółkę osoba nie uiści w terminie ceny nabycia wspólnik może rozporządzać swobodnie swoim udziałem, chyba że nie przyjął zaoferowanej zapłaty

ZASTAW I UŻYTKOWANIE

• Do ustanowienia zastawu i użytkowania na prawie stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu tego prawa, forma pisemna z podpisem notarialnie poświadczona

• Umowa spółki może również dopuszczać wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika, jednakże musi to być również objęte treścią umowy zastawu lub użytkowania

• Możliwe jest również ustanowienie zastawu rejestrowego na udziale.

SKUTECZNOŚĆ ROZPORZĄDZENIA

• Rozporządzanie udziałem jest skuteczne w stosunku do spółki od chwili otrzymania zawiadomienia przez spółkę, wraz z dowodem dokonania czynności prawnej

• Zgodnie z przepisem art. 187 § 1 KSH o przejęciu udziału, jego części lub ułamkowej części udziału na inną osobę oraz ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału zainteresowani zawiadamiają spółkę, przedstawiając dowód przejścia bądź ustanowienia zastawu lub użytkowania.

PRAWO UCZESTNICTWA NA ZW

• Jest to uprawnienie o charakterze bezwzględnym, nie można wspólnika pozbawić tego prawa

• W przypadku nieprawidłowości w powiadamianiu wspólnika o odbyciu się ZW lub bezzasadnym niedopuszczeniu wspólnika do udziału w ZW jest to podstawą do zaskarżenia podjętych na nim uchwał

• Prawo to może być wykonywane osobiście lub przez pełnomocnika.

PRAWO GŁOSU

• Na każdy udział o równej wartości nominalnej przypada jeden głos

• Umowa spółki może jednak wprowadzić uprzywilejowanie udziałów co do głosu maksymalnie 3 głosy na jeden udział

• W systemie udziałów nierównych, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, na każde 10 złotych wartości nominalnej udziału o nierównej wysokości przypada jeden głos

• Udziały nierówne nie mogą być uprzywilejowane co dom głosu.

WYŁĄCZENIE PRAWA GŁOSU

• Wspólnik nie może ani osobiście, ani przez pełnomocnika, ani jako pełnomocnik innej osoby głosować przy powzięciu uchwał dotyczących:

- odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu,

- udzielenia absolutorium,

- zwolnienia z zobowiązania wobec spółki

- sporu między nim a spółką.

PRAWO INDYWIDUALNEJ KONTROLI

• Prawo indywidualnej kontroli przysługuje wspólnikom zawsze, gdy brak jest organów nadzoru. W przypadku, gdy w spółce występuje organ nadzoru prawo kontroli może być wyłączone lub ograniczone

• Przeglądanie ksiąg i dokumentów

• Sporządzanie bilansu dla swego użytku

• Żądanie wyjaśnień od zarządu

• Prawo to może być wykonywane przez wspólnika samodzielnie albo łącznie z inną, upoważnioną przez danego wspólnika osobą

• Zarząd ma prawo

• Odmówić wyjaśnień i udostępnienia ksiąg i dokumentów, gdy istnieje uzasadniona obawa, że wspólnik wykorzysta je w sposób sprzeczny z interesami spółki i wyrządzi spółce znaczną szkodę

• Odmowa przez zarząd udzielenia wyjaśnień powoduje przekazanie sprawy do ZW. W terminie miesiąca od zgłoszenia żądania spółce, wspólnicy powinni podjąć uchwałę bezwzględną większością głosów

• Jeżeli ZW podtrzyma stanowisko zarządu lub nie podejmie uchwały, wówczas wspólnik może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia wspólnikowi informacji.

PRAWO ZASKARŻANIA UCHWAŁ

• Powództwo o uchylenie uchwały – sprzecznej z umową bądź dobrymi obyczajami i godzącej w interes spółki lub mającej na celu pokrzywdzenie wspólnika

• Powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały sprzecznej z ustawą.

LEGITYMACJA

• Prawo to przysługuje wspólnikowi, gdy:

- głosował przeciwko uchwale i zażądał zaprotokołowania sprzeciwu

- był bezzasadnie niedopuszczony do udziału w ZW

- był nieobecny na ZW a było ono zwołane wadliwie lub podjęto uchwałę poza porządkiem obrad

- został pominięty w trakcie głosowania pisemnego lub nie zgodził się na głosowanie pisemne albo głosował przeciwko i w ciągu 2 tygodni zgłosił sprzeciw

PRAWO ŻĄDANIA WYŁĄCZENIA WSPÓLNIKA

• Przesłanki: ważne powody - działanie na szkodę spółki, długotrwała choroba, nie wywiązywanie się z postanowień umowy, wykonywanie nadzoru dla szykany.

• Prawo żądanie wyłączenia wspólnika przysługuje wszystkim pozostałym wspólnikom, jeżeli ich udziały stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego

• Umowa może przyznawać to prawo mniejszej liczbie wspólników pod warunkiem, że ich udziały stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego.

OCHRONA WYŁĄCZONEGO WSPÓLNIKA

• Udziały wyłączanego wspólnika muszą zostać przejęte przez wspólnika lub osobę trzecią

• Cenę przejęcia ustala sąd na podstawie rzeczywistej wartości udziału w dniu doręczenia pozwu. Sąd ustala termin przejęcia udziałów

• Cena musi zostać zapłacona wraz z odsetkami za okres od dnia doręczenia pozwu. W przypadku gdy udziały wspólnika zostały spłacone, uważa się go za wyłączonego od dnia doręczenia pozwu

• Jeżeli cena nie zostanie zapłacona orzeczenie o wyłączeniu staje się bezskuteczne.

PRAWO ŻĄDANIE ROZWIĄZANIA SPÓŁKI PRZEZ SĄD

• Gdy osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe, albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki wspólnik może żądać rozwiązania spółki przez sąd

• Sąd gospodarczy, właściwy ze względu na siedzibę spółki. Powództwo o rozwiązanie spółki wytoczyć należy przeciwko spółce

• Np. nie uzyskanie koncesji, zniszczenia przedmiotów służących do prowadzenia przedsiębiorstwa; brak możliwości podejmowania uchwał, konflikty pomiędzy wspólnikami.

PRAWA MNIEJSZOŚCI

• Sąd rejestrowy na żądanie wspólnika lub wspólników reprezentujących co najmniej jedną dziesiątą kapitału zakładowego może po wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia wyznaczyć podmiot uprawniony do badania sprawozdania finansowego w celu zbadania rachunkowości oraz działalności spółki

• Wspólnik lub wspólnicy reprezentujący co najmniej jedną dziesiątą kapitału zakładowego mogą żądać zwołania nadzwyczajnego ZW jak również umieszczenia określonych spraw w porządku obrad.

PRAWO DO DYWIDENDY

• Prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą ZW (zwyczajne ZW – 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego, bezwzględna większość głosów)

• Zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziału (liczby/wartości)

• Umowa może wprowadzić udziały uprzywilejowane co do dywidendy. Można przyznać uprawnionemu dywidendę, która przewyższa nie więcej niż o połowę dywidendę przysługującą udziałom zwykłym.

OBLICZANIE KWOTY DO PODZIAŁU

a) Zysku za ostatni rok obrotowy

b) Niepodzielone zyski z lat ubiegłych

c) Kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału (kapitały specjalnego przeznaczenia tylko na wypłatę dywidendy – fundusze dywidendowe)

- niepokryte straty

- udziały własne

- obowiązkowe odpisy ustawowe lub umowne na kapitał zapasowy lub kapitały rezerwowe.

WYPŁACANIE DYWIDENDY

• Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku

• Umowa spółki może upoważniać zgromadzenie wspólników do określenia dnia, według którego ustala się listę wspólników uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy) – max w ciągu dwóch miesięcy od dnia powzięcia uchwały

• Termin wypłaty określa uchwała ZW, a w razie braku określenia przez ZW, ustala zarząd

PRZESŁANKI WYPŁĄTY ZALICZKI

• Przewiduje to umowa

• Spółka posiada środki wystarczające na wypłatę (nie może wypłata zaliczki spowodować utraty płynności finansowej)

• Zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk.

ZALICZKA

Zysk	½ zysku	Czerwiec zwyczajne ZW
Rok 2005	Rok 2006	Rok 2007

KWOTA DO PODZIAŁU

• Zaliczka stanowić może najwyżej połowę zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego

• Powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dysponować zarząd oraz

• Pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne.

PRAWO DO UDZIAŁU W MASIE LIKWIDACYJNEJ

• Podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli

• Sposób podziału masy likwidacyjnej. Majątek spółki w likwidacji pozostały po zaspokojeniu i zabezpieczeniu wszystkich wierzycieli rozdziela się pomiędzy wspólników w stosunku do ich udziałów.

PRAWO POBORU

• W przypadku podwyższenia kapitału zakładowego dotychczasowi wspólnicy mają prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do swoich dotychczasowych

• Prawo pierwszeństwa poboru może zostać wyłączone w pierwotnej umowie spółki lub uchwale ZW. Uchwała zapada większością 2/3 głosów i wymaga zgody tych wspólników, których prawo poboru zostaje wyłączone.

OBOWIĄZEK DOPŁAT

• Dopłaty stanowią formę wewnętrznej przymusowej pożyczki wspólników na rzecz spółki. Dopłaty nie zwiększają kapitału zakładowego ale zwiększają majątek własny spółki stanowiąc w bilansie odrębny kapitał rezerwowy pochodzący z dopłat wspólników (art. 36 ust. 2 RachU)

• Dopłaty w spółce z o.o. powinny być przewidziane w umowie spółki

• Dopłaty mogą zostać przewidziane tylko w formie pieniężnej i powinny być nałożone proporcjonalnie w stosunku do udziałów

• Wysokość i terminy dopłat oznaczane są w miarę potrzeby uchwałą wspólników

• Jeżeli wspólnik nie uiści dopłaty w określonym terminie, obowiązany jest do zapłaty odsetek ustawowych; spółka może również żądać naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki

• Dopłaty mogą być zwracane wspólnikom, jeżeli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym, chyba że umowa stanowi inaczej

• Zwrot dopłat wymaga uchwały wspólników, bezwzględną większością głosów

• Zwrot dopłat może nastąpić po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia o zamierzonym zwrocie.

OBOWIĄZEK POWTARZAJĄCYCH SIĘ ŚWIADCZEŃ NIEPIENIĘŻNYCH

• Jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń

• Wynagrodzenie wspólnika za takie świadczenia na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku

• Wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie. Wynagrodzenie nie może ponadto by ć wypłacone z kwot niezbędnych do pokrycia kapitału zakładowego

OBOWIĄZEK ZWROTU NIENALEŻNYCH WYPŁAT

• Wspólnik który wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki otrzymał wypłatę, obowiązany jest do jej zwrotu

• Członkowie organów spółki, którzy ponoszą odpowiedzialno9ść za taką wypłatę, odpowiadają za jej zwrot spółce solidarnie z odbiorcą

• Jeżeli zwrotu wypłaty nie można uzyskać od odbiorcy, jak również od osób odpowiedzialnych za wypłatę, za ubytek w majątku spółki, który jest wymagany do pełnego pokrycia kapitału zakładowego, odpowiadają wspólnicy w stosunku do swoich udziałów.

KLASYFIKACJA ORGANÓW

• Organ wykonawczy – Zarząd

• Organy kontrolne – RN i KR

• Organ uchwałodawczy – ZW

SKŁAD ZARZĄDU

• Osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych

• Zarząd spółki jest jedno lub wieloosobowy

• Umowa spółki powinna określać liczbę członków zarządu (sztywno lub widełkowo)

• Członkami Zarządu mogą być wspólnicy jak i osoby spoza ich grona

POWOŁANIE ZARZĄDU

• Członków zarządu powołują wspólnicy (ZW), bezwzględną większością głosów, w głosowaniu tajnym

• Umowa może to określić odmiennie, w szczególności powierzyć powoływanie i odwoływanie składu zarządu rady Nadzorczej, wspólnikowi lub grupie wspólników, osobie trzeciej

• Powołanie danej osoby do zarządu powoduje nawiązanie z nią stosunku organizacyjnego

• Dodatkowo może zostać zawarta umowa o pracę, umowa zlecenie, kontrakt menedżerski.

ZGŁOSZENIE DO KRS

• Zarząd podlega wpisowi do KRS, z określeniem imion i nazwisk członków zarządu oraz adresów, sposobu reprezentowania, dołączyć należy również złożone wobec sądu albo potwierdzone notarialnie wzory podpisów

• Wpis ma jedynie charakter deklaratywny, stąd członkowie zarządu mogą pełnić swoją funkcję skutecznie od dnia powołania

• Wpisu należy dokonać w ciągu siedmiu dni od dnia powołania.

KADENCJA I MANDAT

• Kadencja: okres sprawowania funkcji przez członka zarządu

• Kadencja jest co do zasady indywidualna, wspólna kadencja musi wynikać z umowy

• Kadencja powinna zostać określona w umowie spółki. Jeśli umowa nie zawiera regulacji wówczas w spółce z o.o. występuje kadencja jednoroczna

• Mandat: uprawnienie do sprawowania funkcji członka zarządu

• Mandat wygasa z upływem kadencji, śmierci, rezygnacji albo odwołania

• Jeśli umowa spółki nie stanowi inaczej, mandat wygasa z dniem odbycia ZW zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji

• W przypadku powołania na okres dłuższy niż rok, mandat wygasa z dniem odbycia ZW za ostatni pełny rok obrotowy, jeśli umowa nie stanowi inaczej

• Odwołać członka zarządu może w każdym czasie organ powołujący lub ZW (umowa może ograniczać odwołanie do ważnych powodów)

• Rezygnacja nie wymaga przyjęcia jej przez spółkę i jest skuteczna z chwilą dojścia oświadczenia woli członka zarządu o rezygnacji do adresata.

KOMPETENCJE

• Zarząd prowadzi sprawy spółki (zarządza) i reprezentuje spółkę na zewnątrz we wszystkich czynnościach sądowych i poza sądowych

• Domniemanie kompetencji zarządu oznacza, że zarząd decyduje we wszystkich sprawach nie zastrzeżonych na rzecz innych organów przez przepisy prawa, lub umowę spółki.

PROWADZENIE SPRAW SPÓŁKI

• Każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki

• Każdy członek zarządu może bez uprzedniej uchwały zarządu prowadzić sprawy nie przekraczające zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak, choćby jeden z pozostałych członków zarządu złoży sprzeciw wymagana jest uprzednia uchwała zarządu

• Kolegialna uchwała zarządu jako zasada przyjęta została w przypadku czynności przekraczających zwykły zarząd

• Umowa może odmiennie regulować te kwestie.

REPREZENTACJA

• Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania określa umowa spółki. Jeżeli umowa spółki nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem

• Reprezentacja bierna. Oświadczenia składane spółce oraz doręczenia pism spółce mogą być dokonywane wobec jednego członka zarządu lub prokurenta.

PISMA I ZAMÓWIENIA HANDLOWE

• Pisma i zamówienia handlowe składane przez spółkę w formie papierowej i elektronicznej, a także informacje na stronach internetowych spółki, powinny zawierać:

- firmę spółki, jej siedzibę i adres,

- oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest dokumentacja spółki oraz numer pod którym spółka jest wpisana do rejestru,

- NIP,

- wysokość kapitału zakładowego.

WYŁĄCZENIE REPREZENTACJI

• W umowie między spółką, a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą ZW

• W przypadku reprezentowania spółki przez RN, konieczne jest podjęcie uchwały przez RN i podpisanie umowy przez przewodniczącego

• Pełnomocnika powołuje się bezwzględną większością głosów

SPÓŁKA JEDNOOSOBOWA

• W takim przypadku oświadczenia woli jedynego wspólnika składane spółce wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności, chyba że ustawa dla danej czynności zastrzega formę kwalifikowaną

• W przypadku spółki jednoosobowej, gdy jedyny wspólnik jest jedynym członkiem zarządu umowa wymaga formy aktu notarialnego.

ZAKAZ KONKURENCJI

• Członek zarządu nie może bez zgody spółki:

- zajmować się interesami konkurencyjnymi

- uczestniczyć w konkurencyjnej spółce jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej albo członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w konkurencyjnej osobie prawnej (np. Spółdzielnia) jako członek organu

- posiadać w konkurencyjnej spółce kapitałowej 10% udziałów lub akcji albo prawa do powoływania co najmniej 1 członka zarządu

ORGANY NADZORU

• Umowa spółki może ustanowić radę nadzorczą lub komisję rewizyjną albo oba te organy

• W spółkach, w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500.000 złotych, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu powinna być ustanowiona rada nadzorcza lub komisja rewizyjna

• Obowiązek ustanowienia rady nadzorczej może wynikać także z innych ustaw (art. 10a ustawy o gospodarce komunalnej)

SKŁAD I POWOŁANIE RADY

• Rada nadzorcza składa się co najmniej z trzech członków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników

• Uchwała o powołaniu członków rady nadzorczej zapada bezwzględną większością głosów w głosowaniu tajnym

• Powołanie jest skuteczne z chwilą powzięcia uchwały

• Członkowie rady nadzorczej podlegają zgłoszenia do KRS

KOMPETENCJE RADY NADZORCZEJ

• Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności

• W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki

• Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej

• Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności spółki oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie ZW corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny

• Rada nadzorcza ma również zagwarantowane inne ustawowe kompetencje obejmujące zawieranie umów z członkiem zarządu i reprezentowanie spółki w sporach z nimi, zaskarżanie uchwał ZW, występowanie do zarządu z wnioskiem o zwołanie ZW, a także prawo jego zwołania, jeśli zarząd nie dokona tego we właściwym czasie

ROZSZERZENIE UPRAWNIEŃ

• Umowa spółki może rozszerzyć uprawnienia RN, a w szczególności stanowić, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę RN przed dokonaniem oznaczonych w umowie spółki czynności (art. 17 § 3 KSH)

• Rada nadzorcza nie ma prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki

• Umowa spółki może przekazać RN prawo zawieszenia w czynnościach z ważnych powodów, poszczególnych lub wszystkich członków zarządu

UCHWAŁY RADY NADZORCZEJ

• Rada nadzorcza podejmuje uchwały, jeżeli na posiedzeniu jest obecna co najmniej połowa jej członków, a wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni

• Uchwały zapadają zwykłą większością głosów. Z przebiegu posiedzenia rady nadzorczej sporządza się protokół

• Umowa spółki może przewidywać podejmowanie uchwał RN, na piśmie za pośrednictwem innego członka RN raz w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość

ZAKAZ ŁĄCZENIA STANOWISK

• Członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej

• Zakaz łączenia stanowisk stosuje się również do innych osób, które podlegają bezpośrednio członkowi zarządu albo likwidatorowi

• Dotyczy to również członkostwa w zarządzie spółki zależnej albo likwidatora spółki zależnej

KOMISJA REWIZYJNA

• Organ okresowy – badanie sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności spółki oraz wniosków co do podziału zysku lub pokrycia strat

• Prawo zaskarżania uchwał i zwoływania ZW

• Uprawnienia mogą zostać rozszerzone jedynie gdy brak w spółce RN

TRYB PODEJMOWANIA UCHWAŁ WSPÓLNIKÓW

• Uchwały wspólników mogą być podejmowane:

- bez odbycia zgromadzenia (art. 227)

- mimo braku formalnego zwołania oraz

- w przypadku formalnego zwołania zgromadzenia

GŁOSOWANIE PISEMNE

• Bez odbycia zgromadzenia wspólników mogą być powzięte uchwały, jeżeli wszyscy wspólnicy wyrażą na piśmie zgodę na postanowienie, które ma być powzięte (tzw. kurenda) albo wszyscy wspólnicy wyrażą zgodę na głosowanie pisemne

BRAK FORMALNEGO ZWOŁANIA

• Uchwały można powziąć pomimo braku formalnego zwołania zgromadzenia wspólników, jeżeli cały kapitał zakładowy jest reprezentowany, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego odbycia zgromadzenia lub wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad

INICJATYWA ZWOŁANIA ZW

• Zgromadzenie wspólników zwołuje zarząd

• Rada nadzorcza jak również komisja rewizyjna mają prawo zwołania zwyczajnego ZW, jeżeli zarząd nie zwoła go w terminie określonym w ustawie lub w umowie spółki, oraz nadzwyczajnego ZW, jeżeli zwołanie go uznają za wskazane, a zarząd nie zwoła ZW w terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia odpowiedniego żądania przez radę nadzorczą lub komisję rewizyjną

• Uprawnienie wspólników mniejszościowych

FORMA ZWOŁANIA ZW

• ZW zwołuje się listami poleconymi lub przesyłkami nadanymi pocztą kurierską, wysłanymi co najmniej dwa tygodnie przed terminem ZW

• Zawiadomienia można dokonać pocztą elektroniczną, jeżeli wspólnik wyraził na to pisemną zgodę oraz podał adres, na który zawiadomienie ma zostać wysłane

• W zaproszeniu należy oznaczyć dzień, godzinę i miejsce ZW oraz szczegółowy porządek obrad

ZWYCZAJNE ZW

• Termin odbycia – 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego

• Kompetencje:

- rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy

- powzięcie uchwały o podziale zysku albo o pokryciu straty

- udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonanych przez nich obowiązków

NADZYCZAJNE ZW

• Zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa oraz ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego

• Nabycie i zbycie nieruchomości albo użytkowania wieczystego, chyba że umowa stanowi inaczej

• Zawarcie umów o których mowa w art. 7 KSH

• Postanowienie dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej spółce

• Powoływanie i odwoływanie członków RN lub KR

• Powoływanie pełnomocnika

• Terminy oraz zwrot dopłat

• Umowa o nabycie dla spółki nieruchomości albo udziału w nieruchomości lub środkó trwałych za cenę przewyższającą jedną czwartą kapitału zakładowego, nie niższą jednak od 50.000 złotych, zawarta przed upływem dwóch lat od dnia zarejestrowania spółki, wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa ta była przewidziana w umowie spółki

• Rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (przepisu art. 17 § 1 KSH nie stosuje się)

• Jeżeli bilans sporządzony przez zarząd wykaże stratę przewyższającą sumę kapitałów zapasowego i rezerwowych oraz połowę kapitału zakładowego, zarząd jest obowiązany niezwłocznie zwołać zgromadzenie wspólników w celu powzięcia uchwały dotyczącej dalszego istnienia spółki

• Zmiany umowy, podwyższenie i obniżenie kapitału, umarzanie udziałów, zmiana przedmiotu działalności, rozwiązanie spółki

SPOSÓB PODJĘCIA UCHWAŁY

• Głosowanie jawne

• Głosowanie tajne:

- wybory (RN) oraz wnioski o odwołanie członków organów lub likwidatorów

- pociągnięcie do odpowiedzialności

- sprawy osobowe

- na żądanie wspólnika

CELE PODYŻSZENIA KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO

• Pozyskanie nowych środków – dokapitalizowanie spółki, rozszerzenie przedsiębiorstwa spółki

• Wzmocnienie wiarygodności finansowej, zwiększenie zdolności kredytowej

• Pokrycie strat w kapitale zakładowym / oddłużenie spółki – konwersja wierzytelności

• Likwidacja niewypłacalności spółki

SPOSOBY PODWYŻSZENIA

• Podstawa prawna:

- Bez zmiany umowy spółki na mocy jej dotychczasowych postanowień, albo

- Poprzez zmianę umowy spółki

• Ze względu na sposób finansowania:

- wniesienie wkładów

- kapitalizację rezerw

• Ze względu na strukturę kapitału zakładowego:

- wydanie nowych udziałów

- zwiększenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów

PODWYŻSZENIE NA MOCY DOTYCHCZASOWYCH POSTANOWIEŃ

• Jeżeli podwyższenie następuje bez zmiany umowy spółki wówczas umowa ta powinna konkretyzować: termin dokonania podwyższenia, maksymalną kwotę,

• np. „podwyższenie kapitału zakładowego spółki w terminie do 31.12.2009r. do kwoty 100.000 PLN, nie stanowi zmiany umowy spółki”

ZMIANA UMOWY SPÓŁKI

• uchwała ZW 2/3 głosów, protokół sporządzony przez notariusza (art. 256 § 3 KSH)

• wniesienie wkładów przez dotychczasowych lub nowych wspólników

• kapitalizacja rezerw, czyli podwyższenie ze środków własnych spółki – wydanie udziałów gratisowych, tzw. papierowe podwyższenie

PRAWO POBORU

• co do zasady dotychczasowych wspólnikom przysługuje prawo pierwszeństwa poboru udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, w stosunku do swoich dotychczasowych udziałów

• prawo to należy wykonać w terminie miesiąca od wezwania przez zarząd spółki do jego wykonania. Wezwanie to zarząd przesyła wspólnikom jednocześnie

• dopuszczalne jest wyłączenie prawa poboru

ZGŁOSZENIE DO KRS

• podwyższenie kapitału zakładowego zgłosić należy do KRS w ciągu 6 miesięcy od dnia podjęcia uchwały. Powinno ono obejmować:

- uchwałę o podwyższeniu

- oświadczenia o objęciu udziałów

- oświadczenie członków zarządu, że wkłady na kapitał zakładowy zostały w całości wniesione

• wpis ma charakter konstytutywny

OBNIŻENIE KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO

• obniżenie kapitału zakładowego stanowi zmianę umowy spółki, na podstawie uchwały ZW

• uchwała zapada większością 2/3 głosów i wymaga zaprotokołowania przez notariusza

• możliwe jest także obniżenie w wyniku uchwały zarządu, jeżeli nastąpiło umorzenie automatyczne lub ustawowe udziałów

• uchwała o obniżeniu określa wysokość o jaką kapitał ma zostać zmniejszony oraz sposób obniżenia (umorzenie udziałów lub zmniejszenie wartości nominalnej udziałów)

• postępowanie konwokacyjne

• ogłoszenie o podjęciu uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego

• wezwanie wierzycieli do zgłoszenia sprzeciwu w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia

• zaspokojenie lub zabezpieczenie wierzycieli, którzy wnieśli sprzeciw

• zgłoszenie obniżenia do sądu rejestrowego:

- uchwała o obniżeniu kapitału zakładowego

- dowody należytego wezwania wierzycieli

- oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw zostali zaspokojeniu lub zabezpieczeni

• Wpis ma charakter konstytutywny

SPOSOBY UMORZENIA UDZIAŁÓW

• Umorzenie dobrowolne – za zgodą wspólnika, w drodze nabycia udziału przez spółkę: za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia

• Umorzenie przymusowe – bez zgody wspólnika, przesłanki i tryb określa umowa, zawsze za wynagrodzeniem

• Umorzenie automatyczne (art. 199 § 4 KSH) – w razie ziszczenia się zdarzenia, określonego w umowie spółki, bez podjęcia uchwały ZW,

• Umorzenie ustawowe (art. 200 § 2 KSH) – udziały własne, które nie zostały zbyte w ciągu roku

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA UMORZENIA

• Środki z kapitału zakładowego. Jeżeli umorzenie udziału powoduje zmniejszenie środków zgromadzonych na kapitale zakładowym spółki, wówczas konieczne jest przeprowadzenie procedury obniżenia kapitału zakładowego, w tym postępowania konwokacyjnego

• Czysty zysk. Umorzenie udziałów nie wymaga podjęcia uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego. W takiej sytuacji po umorzeniu udziałów wysokość kapitału zakładowego nie jest równa sumie wartości nominalnej udziałów

ROZWIĄZANIE I LIKWIDACJA SPÓŁKI

• Rozwiązanie spółki powodują:

- przyczyny przewidziane w umowie spółki

- uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza

- ogłoszenie upadłości spółki

Inne przyczyny przewidziane prawem

• Rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru

• W okresie likwidacji nie można, nawet częściowo, wypłacać wspólnikom zysków ani dokonywać podziału majątku spółki przed spłaceniem wszystkich zobowiązań

• Likwidatorami są członkowie zarządu, chyba że umowa spółki lub uchwała wspólników stanowi inaczej

• Otwarcie likwidacji powoduje wygaśnięcie prokury

• W okresie likwidacji nie może być ustanowiona prokura

Spółka Akcyjna

POSTACIE SPÓŁKI AKCYJNEJ

• Zwykłe (prywatne) spółki akcyjne – regulowane wyłącznie przez KSH, tworzone przez niezbyt dużą grupę akcjonariuszy; określane mianem „spółek zamkniętych” – closed companies

• Publiczne spółki akcyjne – to spółki, w których występuje przynajmniej jedna akcja zdematerializowana; spółki giełdowe

• Jednoosobowe spółki akcyjne

• Spółki sektorowe – specjalistyczne instytucje finansowe, banki

• Spółki Skarbu Państwa

TWORZENIE SPÓŁKI AKCYJNEJ

• Zawiązać SA może jedna lub więcej osób. SA nie może zawiązać wyłącznie jednoosobowa
  sp. z o.o.

• Założycielami są osoby podpisujące statut

• Założycielami i akcjonariuszami mogą być osoby fizyczne, prawne i spółki osobowe

• SA może być utworzona w każdym celu prawnie dopuszczalnym

CZYNNOŚCI NIEZBĘDNE DO UTWORZENIA SA

• Umowa założycielska (statut + akty zawiązania) – art. 3 KSH

• Zebranie i pokrycie kapitału zakładowego

• Powołanie zarządu i rady nadzorczej

• Wpis do rejestru

• Czynności dodatkowe: sprawozdanie założycieli, opinia biegłego

ELEMENTY OBLIGATORYJNE STATUTU

• Firma i siedziba

• Przedmiot działalności

• Wysokość kapitału zakładowego i kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem. Wysokość kapitału zakładowego może być podana sztywno lub widełkowo. Kapitał subskrybowany (wpłacony) – wniesione wkłady

• Wartość nominalną akcji, ich liczbę ze wskazaniem – imienne / na okaziciela

• Liczba akcji poszczególnych rodzajów i ich uprawnienia, jeżeli w spółce będą akcje różnego rodzaju

Np. kapitał zakładowy dzieli się na 300.000 akcji o wartości nominalnej 5 zł każda, w tym 150.000 akcji zwykłych na okaziciela Seri A o numerach … oraz 150.000 akcji imiennych uprzywilejowanych serii B o nr …

• nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) założycieli

• liczba członków Z i RN – może być podana sztywno albo widełkowo (min. Lub max) oraz podmiot uprawniony do ustalenia składu

• pismo do ogłoszeń poza MiSG (Rzeczpospolita, GW)

POWOŁANIE WŁADZ SPÓŁKI

• najczęstszym w praktyce sposobem powołania pierwszych władz spółki jest powierzenie tej kompetencji założycielom

• założyciele mogą dokonać wyboru władz na etapie sporządzania statutu w tym samym akcie notarialnym, choć nie będzie to stanowiło integralnej części statutu

• założyciele wybierają zarówno zarząd jak i RN

SPRAWOZDANIE ZAŁOŻYCIELI

• wkłady niepieniężne – osoba wnosząca wkład, przedmiot i wartość wkładu, liczba i rodzaj objętych w zamian akcji i innych tytułów uczestnictwa w dochodach lub podziale majątku spółki (prawa partycypacyjne), zastosowana metoda wyceny wkładów

• nabycie mienia przez zarejestrowaniem – osoba zbywająca mienie przedmiot mienia, wysokość i sposób zapłaty

• usługi świadczone przy tworzeniu spółki (prowizja grynderska) – osoba otrzymująca wynagrodzenie, usługi świadczone przy tworzeniu wysokość i sposób wynagrodzenia

OPINIA BIEGŁEGO REWIDENTA

• jeden lub kilku biegłych rewidentów, wyznaczonych przez sąd rejestrowy właściwy wg siedziby spółki na wniosek założycieli, bada sprawozdanie założycieli w zakresie jego prawidłowości i rzetelności

• celem wydania opinii biegłego jest ustalenie:

- jaka jest wartość godziwa wkładów niepieniężnych i czy wartość wkładów niepieniężnych odpowiada wartości nominalnej obejmowanych za nie akcji bądź wyższej cenie emisyjnej

- czy wartość przyznanego wynagrodzenia lub zapłaty jest uzasadniona

- ocenę przyjętej przez założycieli metody wyceny wkładów

ODSTĄPIENIE OD BADANIA BIEGŁEGO

• zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego, które były przedmiotem obrotu na rynku regulowanym w okresie 6 miesięcy poprzedzających dzień wniesienia wkładu

• aktywa, w stosunku do których biegły rewident wydał opinię na temat ich wartości godziwej, w okresie 6 miesięcy poprzedzających dzień wniesienia wkładu

• aktywa, których wartość godziwa wynika ze sprawozdania finansowego za poprzedni rok obrotowy, zbadanego przez biegłego rewidenta

AKTY ZAWIĄZANIA – OŚWIADCZENIA O OBJĘCIU AKCJI

• wartość nominalna i cena emisyjna akcji

• terminy wpłat na akcje (statut, uchwała WZ, wpłaty przed rejestracją)

• zgoda na zawiązanie spółki i brzmienie statutu

• stwierdzenie dokonania wyboru pierwszych władz

• osoby wnoszące aporty i ich przedmiot oraz liczbę i wartość objętych w zamian akcji

• stwierdzenie zapoznania ze sprawozdaniem założycieli i opinia biegłego

ZAWIĄZANIE SPÓŁKI

• zawiązanie spółki – objęcie wszystkich akcji – powstanie spółki akcyjnej w organizacji

• zawiązanie spółki opiera się zatem na ustaleniu składu przyszłych akcjonariuszy w spółce

• oświadczenia o objęciu akcji czyli akty zawiązania składane są w formie aktu notarialnego

• może nastąpić w jednym lub kilku aktach notarialnych w zależności od liczby akcjonariuszy. Jeden akt notarialny może obejmować oświadczenia większej liczby osób

SPÓŁKA W ORGANIZACJI

• Spółka w organizacji - może we własnym imieniu nabywać prawa w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (art. 11 KSH) – ułomna osoba prawna

• Do chwili ustanowienia zarządu reprezentowania jest przez wszystkich założycieli albo pełnomocnika ustanowionego jednomyślną uchwałą założycieli

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

• Za jej zobowiązania odpowiada solidarnie spółka i osoby działające w jej imieniu

• Odpowiedzialność zarządu, założycieli, pełnomocnika (art. 323 § 4 KSH) wygasa w stosunku do spółki z chwilą zatwierdzenia ich czynności przez walne zgromadzenie

• Nie zwalnia ich to z odpowiedzialności w stosunku do osób trzecich

• Akcjonariusze odpowiadają solidarnie ze spółką oraz osobami działającymi w jej imieniu do wartości nie wniesionego wkładu

• Zgodnie z art. 115 OP za zaległości podatkowe spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swym majątkiem członkowie zarządu

WNIESIENIA WKŁADÓW

• Kapitał zakładowy – suma wartości nominalnych wszystkich akcji, cyfrowo oznaczona w statucie, podzielony na akcje o równej wartości nominalnej, umieszczony w bilansie po stronie pasywów

• akcje nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej

• jeżeli cena emisyjna jest wyższa od nominalnej wówczas nadwyżka (premia emisyjna, agio) powinna być pokryta w całości przed zarejestrowaniem i przelana na kapitał zakładowy

OPŁACENIE AKCJI

• wpłaty na akcje następują bezpośrednio lub za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, na rachunek spółki w organizacji, prowadzony przez bank z siedzibą na terytorium UE lub państwa będącego stroną umowy o EOG

• akcje obejmowane za wkłady pieniężne powinny zostać opłacone przed zarejestrowaniem spółki co najmniej ¼ ich wartości nominalnej. Brak terminu końcowego

WKŁADY NIEPIENIĘŻNE

• zdolność aportowa:

- możliwość wyceny i umieszczenia w bilansie spółki

- zbywalność

- przydatność i faktyczna dostępność – należy to umotywować w sprawozdaniu założycieli (art. 311 § 2 KSH)

• akcje aportowe powinny zostać pokryte w całości nie później niż przed upływem roku od zarejestrowania spółki, kapitał zakładowy powinien zostać pokryty przed zarejestrowaniem w kwocie min. 25 000 PLN

• zwyżka emisyjna (agio) może być pokryta także wkładami niepieniężnymi, a wtedy muszą zostać wniesione w tej wysokości przed zarejestrowaniem

DALSZE POKRYWANIE AKCJI

• terminy i wysokości wpłat na akcje określa statut lub uchwała walnego zgromadzenia

• walne zgromadzenie może upoważnić zarząd do określenia terminów wpłat na akcje. Upoważnienie to dotyczy jedynie terminów wpłat zaś ich wysokość powinien określać statut lub uchwała WZ

• zarząd ogłasza dwukrotnie wezwanie o dokonanie wpłat w MSiG

ZGŁOSZENIE DO US

• Art. 324. Po zarejestrowaniu spółki zarząd powinien w terminie dwóch tygodni złożyć we właściwym urzędzie skarbowym poświadczony przez siebie odpis statutu spółki ze wskazaniem sądu, w którym spółka została zarejestrowana oraz daty i numer rejestracji. Zgłoszenie to dotyczy także zarejestrowanych zmian statutu

POJĘCIE AKCJI

• Akcja jest to:

- papier wartościowy wystawiany przez spółkę, emitowanym w serii

- ogół prawa i obowiązków akcjonariusza

- ułamek kapitału zakładowego (akcyjnego) wynikający z podziału wartości jego kapitału przez liczbę akcji

• Akcje tradycyjne – są zmaterializowane w postaci dokumentu, mogą być pojedyncze lub w odcinkach zbiorowych, gdy dokument inkorporuje większą liczbę akcji. Dokument papierowy, stanowiący akcje zwany jest potocznie płaszczem

• Akcje zdematerializowane – nie istnieją w formie fizycznego dokumentu, lecz wyrażają się w formie zapisu w pamięci centralnego komputera KDPW a także na rachunku papierów wartościowych prowadzonym dla uprawnionego z tych akcji. Dowodem posiadania akcji zdematerializowanych są tzw. imienne świadectwa depozytowe

TREŚĆ I FORMA AKCJI

• Dokument akcji powinien być sporządzony na piśmie i zawierać:

- firmę, siedzibę i adres spółki

- oznaczenie sądu rejestrowego i numer, pod którym spółka jest wpisana do rejestru

- datę zarejestrowania spółki i wystawienia akcji

- wartość nominalną, serię i numer, rodzaj danej akcji i uprawnienia szczególne z akcji i dane akcjonariusza

- wysokość dokonanej wpłaty (każdorazowej) – imienne

- ograniczenia co do rozporządzania akcji

• Dokument akcji powinien być opatrzony pieczęcią spółki oraz podpisem zarządu (mechanicznie)

WARTOŚĆ AKCJI

• Wartość nominalna – widnieje na samym dokumencie akcji i nie może być niższa niż 1 gr.

• Wartość emisyjna – cena za jaką akcje te wydawane są akcjonariuszom przez spółką w ramach obrotu pierwotnego, cena rynkowa obrotu pierwotnego

• Wartość rynkowa – cena, którą akcja osiąga w ramach obrotu wtórnego – GPW, CeTO SA

• Wartość bilansowa akcji (księgowa) to wartość przypadająca na akcję aktywów netto wynikająca ze sprawozdania finansowego

AKCJE IMIENNE

• Akcje imienne – przysługują konkretnie oznaczonej osobie, której imię i nazwisko lub nazwa (firma) widnieje na dokumencie akcji, osoby te wpisuje się do księgi akcyjnej i z tą chwilą uważani są oni za akcjonariuszy w stosunku do spółki

• Akcjami imiennymi muszą być akcje aportowe, akcje uprzywilejowane z wyjątkiem akcji niemych i akcje związane z obowiązkiem powtarzających się świadczeń niepieniężnych

• Akcje imienne mogą być wydawane przed pełną wpłatą

AKCJE NA OKAZICIELA

• akcje na okaziciela – uprawniają do realizacji inkorporowanych w nich praw każdorazowego posiadacza akcji; nie mogą być wydawane przed pełną wpłatą – do tego czasu zastępują je tzw. imienne świadectwa tymczasowe

• możliwa jest zamiana akcji na okaziciela na akcje imienne i odwrotnie, chyba że statut tego zabrania; koszty zamiany ponosi spółka

• akcjami na okaziciela są akcje zdematerializowane jako wystandaryzowane instrumenty finansowe, nie posiadające cech indywidualnych

AKCJE ZWYKŁE I UPRZYWILEJOWANE

• akcje zwykłe – ucieleśniają ustawowe prawa akcjonariusza

• akcje uprzywilejowane – liczbę tych akcji i związane z nimi uprawnienia (rodzaj i zakres przywileju) powinien określać statut oraz podlegają ujawnieniu w KRS oraz na dokumencie akcji

• przywileje mogą mieć również charakter okresowy

• zbycie akcji uprzywilejowanych powoduje przejście przywilejów na nabywcę, chyba że statut lub ustawa przewiduje ich wygaśnięcie

PRZYWILEJE GŁOSOWE

• Jednej akcji nie można przyznać więcej niż dwa głosy (tzw. akcje pluralne)

• W przypadku zmiany takiej akcji na akcję na okaziciela lub w razie jej zbycia wbrew zastrzeżonym warunkom uprzywilejowanie to wygasa

• Uprzywilejowanie prawa głosy nie dotyczy spółek publicznych

PRZYWILEJE DYWIDENDOWE

• Akcje uprzywilejowane w zakresie dywidendy mogą przyznawać uprawnionemu dywidendy, która przewyższa nie więcej niż o połowę dywidendę przeznaczoną do wypłaty akcjonariuszom uprawnionym z akcji nieuprzywilejowanych

• Akcje uprzywilejowane w zakresie dywidendy nie korzystają z pierwszeństwa zaspokojenia przed pozostałymi akcjami

AKCJE NIEME

• Wobec akcji uprzywilejowanej w zakresie dywidendy może być wyłączone prawo głosu (akcje nieme), przy czym nie obowiązują tutaj ograniczenia co do wysokości uprzywilejowanej dywidendy ani pierwszeństwa zaspokojenia

• Statut może przewidywać, że akcjonariuszowi przysługuje wyrównanie z zysku w następnych latach (dywidenda wsteczna), nie później jednak niż w ciągu kolejnych 3 lat obrotowych. Nie dotyczy to jednak zaliczek na poczet dywidendy

UPRZYWILEJOWANY UDZIAŁ W MASIE LIKWIDACYJENJ

• Art. 474 § 3 KSH. Jeżeli akcje uprzywilejowane korzystają z prawa pierwszeństwa przy podziale majątku, należy przede wszystkim spłacić akcje uprzywilejowane w granicach sum wpłaconych na każdą z nich, a następnie spłacić w ten sam sposób akcje zwykłe; nadwyżka majątku zostanie podzielona na ogólnych zasadach między wszystkie akcje

AKCJE APORTOWE I GOTÓWKOWE

• Akcje gotówkowe – wydane w zamian za skład pieniężny, powinny zostać opłacone w ¼ ich wartości nominalnej przed zarejestrowaniem

• Akcje aportowe – powinny być pokryte w ciągu roku oraz pozostać imiennymi do dnia zatwierdzenia przez najbliższe zwyczajne WZ sprawozdania finansowego za rok obrotowy, w którym nastąpiło pokrycie tych akcji / w ciągu tego okresu nie mogą być zbyte ani zastawione

• Akcje powinny być zatrzymane w spółce na zabezpieczenie roszczeń o odszkodowanie z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań do wniesienia wkładów niepieniężnych. Roszczeniom tym służy pierwszeństwo zaspokojenia przed innymi wierzytelnościami nieuprzywilejowanymi

ZBYCIE AKCJI

• Przeniesienie akcji imiennej lub świadectwa tymczasowego następuje przez pisemne oświadczenie albo na dokumencie akcji (świadectwie tymczasowym), albo w osobnym dokumencie oraz przeniesienie posiadania akcji lub świadectwa tymczasowego

• Zbycie akcji na okaziciela następuje przez przeniesienie własności dokumentu w drodze wydania akcji (wręczenie dokumentu) oraz istnienie ważnej podstawy prawnej (przyczyny przysporzenia – art. 169 KC)

ZBYCIE AKCJI ZDEMATERIALIZOWANYCH

• W przypadku spółek publicznych akcje mają formę zdematerializowaną, w związku z czym przeniesienie akcji następuje z chwilą odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych

• Następuje rozdzielenie skutku rozporządzającego i zobowiązującego a zapis na rachunku papierów wartościowych zastępuje przeniesienie posiadania. Transakcja musi zostać zarejestrowana i rozliczona w KDPW

IMIENNE ŚWIADECTWA TYMCZASOWE

• Jest papierem wartościowym tymczasowym, wydawanym w przypadku nie pełnego opłacenia akcji na okaziciela

• Mogą być przedmiotem samodzielnego obrotu, a przedstawione w nich prawa mogą być samodzielnie zbywane lub zastawiane lub stanowić przedmiot użytkowania

• Przeniesienie praw z imiennych świadectw tymczasowych odbywa się tak samo jak przeniesienie akcji imiennych

• Każdorazowa wpłata powinna być uwidoczniona na dokumentach świadectw tymczasowych i akcji imiennych

IMIENNE ŚWIADECTWA ZAŁOŻYCIELSKIE

• Wynagrodzenia z tytułu dokonanych na rzecz spółki czynności (usług)

• Mają charakter imienny i powinny zostać przewidziane w statucie

• Mogą być wydawane na lat 10 od dnia zarejestrowania spółki

• Dają prawo do udziału w podziale czystego zysku, po uprzednim odliczeniu na rzecz akcjonariuszy minimalnej dywidendy, określonej w statusie

ŚWIADECTWA UŻYTKOWE

• Wydawane są w zamian za akcje umorzone, stanowić mogą ekwiwalent za umorzone akcje lub zostać wydane obok wypłat za umorzone akcje

• Nie posiadają wartości nominalnej, wydawane są na podstawie statutu mogą być imienne lub na okaziciela

• Jeżeli statut nie stanowi inaczej uczestniczą na równi z akcjami w dywidendzie oraz nadwyżce majątku spółki, pozostałej po pokryciu wartości nominalnej akcji, czyli dają prawo do udziału w masie likwidacyjnej

WARRANTY SUBSKRYPCYJNE ART. 453 KSH

• papier wartościowy imienny lub na okaziciela, uprawniający jego posiadacza do zapisu lub objęcia akcji

• warrant inkorporuje nieodwołalne zobowiązanie emitenta do dostarczenia instrumentu bazowego w celu dokonania na niego zapisu a następnie objęcia akcji albo do objęcia akcji z wyłączeniem lub ograniczeniem prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy

PRAWO DO ZYSKU

• Prawo do zysku

• Prawo do dywidendy

• Sposób wykorzystania zysku

• 8% na kapitał zapasowy, aż do osiągnięcia wartości 1/3 kapitału zakładowego

• Kapitały rezerwowe, fundusze celowe, zakładowy fundusz świadczeń socjalnych – odpisy ustawowe, statutowe, uchwała WZ

PRZESŁANKI WYPŁATY DYWIDENDY

• Akcjonariusze mają prawo do udziału w zysku rocznym:

- wykazywanym w sprawozdaniu finansowym zbadanym przez biegłego rewidenta

- przeznaczonym przez WZ do wypłaty akcjonariuszom

• Obligatoryjność uchwał zwyczajnego WZ

PODZIAŁ ZYSKU

• Zysk roczny spółki zgodnie z przepisem art. 347 § 2 KSH rozdziela się proporcjonalnie w stosunku do liczby akcji

• Akcje uprzywilejowane co do dywidendy, akcje nieme – nieograniczona dywidenda, bez prawa głosu, imienne / na okaziciela

• Jeżeli akcje nie są całkowicie pokryte zysk rozdziela się w stosunku do dokonywanych wpłat na akcje, jednak statut może tę zasadę zmienić.

OBLICZANIE KWOTY DO PODZIAŁU

+ zysku za ostatni rok obrotowy

+ niepodzielone zyski z lat ubiegłych

+ kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone na wypłatę dywidendy

- niepokryte straty

- akcje własne

- obowiązkowe odpisy ustawowe lub statutowe na kapitał zapasowy lub kapitały rezerwowe

DZIEŃ DYWIDENDY

• Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku

• Statut może upoważnić walne zgromadzenie do określenia dnia według którego ustala się listę akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy)

• Dzień dywidendy nie może być wyznaczony później niż w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia powzięcia uchwały

DZIEŃ DYWIDENDY I TERMIN WYPŁATY

• Zwyczajne walne zgromadzenie spółki publicznej ustala dzień dywidendy oraz termin wypłaty dywidendy

• Dzień dywidendy może być wyznaczony na dzień powzięcia uchwały albo w okresie kolejnych trzech miesięcy, licząc od tego dnia

• Dywidendę wypłaca się w dniu określonym w uchwale WZ. Jeśli uchwała tego nie określa, termin wypłaty dywidendy określa rada nadzorcza (art. 348 § 4)

• Termin wypłaty – roszczenie akcjonariusza

WYPŁATA ZALICZKI

• Przewiduje to status

• Spółka posiada środki wystarczające na wypłatę (nie może wypłata zaliczki spowodować utraty płynności finansowej)

• Wypłata zaliczki wymaga zgody rady nadzorczej (w braku zgody zastosowanie znajduje art. 17 § 1 KSH)

• Zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk

• Spółka wypracowała zysk w roku obrotowym za który ma być wypłacona zaliczka – konieczne jest sporządzenie sprawozdania finansowego za ten okres i poddanie go badaniu biegłego.

Poprzedni rok zysk	½ zysku	Czerwiec zwyczajne ZW
2007	2008	2009

PRAWO POBORU

• Akcjonariusze mają prawo pierwszeństwa objęcia nowych akcji w stosunku do liczby posiadanych akcji (prawo poboru)

• Celem prawa poboru jest niedopuszczenie do sytuacji, w której bez wiedzy spółki nastąpiłaby zmiana w strukturze własności akcji; ochrona przed rozwodnieniem kapitału

• Prawo poboru nie przysługuje z akcji własnych

• Nie przysługuje zastawnikowi ani użytkownikowi akcji

• Prawo poboru jest prawem zbywalnym

WYŁĄCZENIE PRAWA POBORU

• W interesie spółki WZ może pozbawić akcjonariuszy prawa poboru akcji w części lub w całości. Uchwała wymaga większości co najmniej 4/5 głosów

• Pozbawienie akcjonariuszy prawa poboru nowych akcji może nastąpić, gdy zostało to zapowiedziane w porządku obrad walnego zgromadzenia

• Zarząd przedstawia WZ pisemną opinię uzasadniającą powody wyłączenia albo ograniczenia prawa poboru (inwestor strategiczny, jako forma ochrony przed wrogim przejęciem) oraz proponowaną cenę emisyjną akcji bądź sposób jej ustalenia

PRAWO DO UDZIAŁU W MASIE LIKWIDACYJNEJ

• Podział między akcjonariuszy majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli może nastąpić po upływie roku od dnia ostatniego ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli

• Majątek dzieli się między akcjonariuszy w stosunku do dokonanych wpłat na kapitał zakładowy

• Jeżeli akcje uprzywilejowane korzystają z prawa pierwszeństwa przy podziale majątku

PRAWO DO UCZESTNICTWA NA WZ

• Legitymacja formalna

• Akcjonariusze akcji imiennych, świadectw tymczasowych, zastawnicy i użytkownicy posiadający prawo głosu – wpisani do księgi akcyjnej na tydzień przed WZ

• Posiadacze akcji na okaziciela – jeżeli złożyli dokumenty akcji w spółce na tydzień przed WZ i nie odebrali, przy czym zamiast dokumentów akcji mogą być złożone zaświadczenia wydane na dowód złożenia tych dokumentów u notariusza, w banku lub w firmie inwestycyjnej

• Imienne świadectwa depozytowe

PRAWO GŁOSU

• Każda akcja 1 głos

• Akcje uprzywilejowane 2 głosy

• Wykonywane od dnia pełnego pokrycia akcji, chyba że statut stanowi inaczej. Uprzywilejowanie od zakończenia roku obrotowego, w którym nastąpiło opłacenie

• Akcje nieme – bez prawa głosu

• Pełnomocnictwo – forma pisemna ad solemnitatem

ZASKARŻANIE UCHWAŁ – PRZESŁANKI

• Powództwo o uchylenie uchwały – gdy uchwała WZ jest:

- sprzeczna ze statutem bądź dobrymi obyczajami i

- godząca w interes spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie akcjonariusza

• Powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia sprzecznej z ustawą

LEGITYMACJA

• Akcjonariuszowi, który głosował przeciwko uchwale, zażądał zaprotokołowania sprzeciwu (głosowanie tajne, akcje nieme)

• Akcjonariuszowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w WZ

• Akcjonariuszowi nieobecnemu, w przypadku wadliwego zwołania WZ lub powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad

• Zarządowi, radzie nadzorczej oraz poszczególnym członkom tych organów, także likwidatorowi

PRAWO DO INFORMACJI

• I podczas obrad WZ zarząd jest obowiązany do udzielenia akcjonariuszowi informacji dotyczących spółki, jeżeli jest to uzasadnione dla oceny sprawy objętej porządkiem obrad

• zarząd odmawia informacji, gdy mogłoby to wyrządzić szkodę spółce, spółce powiązanej, spółce lub spółdzielni zależnej, przez ujawnienie tajemnic technicznych, handlowych, organizacyjnych przedsiębiorstwa, mogłoby narazić członka Zarządu na odpowiedzialność karną, cywilną, administracyjną

• zarząd może udzielić informacji na piśmie nie później niż w terminie dwu tygodni od dnia zakończenia WZ (z ważnych powodów)

• II Zarząd może udzielić akcjonariuszowi informacji dotyczących spółki poza WZ

• Informacje takie wraz z podaniem daty ich przekazania i osoby, której udzielono informacji, zarząd ujawnia na piśmie w materiałach przedkładanych najbliższemu WZ

OCHRONA PRAW AKCJONARIUSZY

• Art. 429 KSH – Akcjonariusz, któremu odmówiono ujawnienia żądanej informacji podczas obrad WZ i który zgłosił sprzeciw do protokołu, może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia informacji

• Wniosek należy złożyć w terminie tygodnia od zakończenia WZ, na którym odmówiono udzielenia informacji

ACTIO PRO SOCIO (ART. 486 KSH)

• Jeżeli spółka nie wytoczy powództwa o naprawienie wyrządzonej jej szkody w terminie roku od dnia ujawnienia czynu wyrządzającego szkodę, każdy akcjonariusz lub osoba której służy inny tytuł uczestnictwa w zysku lub podziale majątku spółki, może wnieść pozew o naprawienie szkody wyrządzonej spółce.

OSOBISTE UPRAWNIENIA AKCJONARIUSZA (ART. 354 KSH)

• Statut może przyznać indywidualnie oznaczonemu akcjonariuszowi osobiste uprawnienia

• W szczególności mogą one dotyczyć prawa powoływania lub odwoływania członków zarządu, RN lub prawa do otrzymywania oznaczonych świadczeń od spółki

• Statut powinien wówczas określać imię i nazwisko lub formę (nazwę) akcjonariusza, powinien dokładnie określać na czym te uprawnienia polegają (zbycie akcji –zmiana)

PRAWA MNIEJSZOŚCI

• Akcjonariusze reprezentujący 1/5 kapitału zakładowego – żądanie wyboru RN grupami (art.385 § 3-9 KSH)

• Akcjonariusze reprezentujący 1/10 kapitału zakładowego – prawo żądania zwołania WZ i umieszczenia sprawy w porządku obraz (art.400)

PRZYMUSOWY WYKUP AKCJI

Przesłanki podmiotowe:

• Akcjonariusze większościowi reprezentujący nie mniej niż 95%kapitału zakładowego i jest ich nie więcej niż 5, z których każdy posiada nie mniej niż 5% kapitału zakładowego

• Akcjonariusze mniejszościowi reprezentują nie więcej niż 5% kapitału zakładowego

Przesłanki przedmiotowe:

• Podjęcie uchwały większością 95% głosów oddanych w drodze głosowanie jawnego i imiennego i ogłoszone w MSiG

• na każdą akcję przypada jeden głos- bez przywilejów lub ograniczeń

• określenie akcji podlegających wykupowi oraz imiennie akcjonariuszy, którzy dokonują wykupu

• Wybór przez WZ lub wyznaczenie przez sąd biegłego, dla określenia ceny wykupu akcji

PRZYMUSOWY ODKUP

• Akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący nie więcej niż 5% kapitału zakładowego

• 5 akcjonariuszy reprezentujących łącznie nie mniej niż 95% kapitału zakładowego, z których każdy posiada nie mniej niż 5% kapitału zakładowego (akcjonariusze większościowi)

• Uchwała zapada bezwzględną większością głosów, zaś na każdą akcję przypada jeden głos bez przywilejów lub ograniczeń

• Uchwała powinna zostać podjęta w drodze głosowania jawnego i imiennego oraz ogłoszona

POWOŁANIE ZARZĄDU

• Członków zarządu powołuje RN

• Statut – WZ lub osoba 3 albo akcjonariusz (uprawnienie osobiste)

• Skuteczność powołania członka zarządu nie zależy od wpisu do rejestru – wpis deklaratoryjny

• Powołanie do zarządu = powstanie stosunku organizacyjnego, dodatkowa umowa: umowa o pracę, zlecenie, kontrakt menadżerski

KADENCJA I MANDAT

• Kadencja – okres sprawowania funkcji przez członka zarządu, mx. 5 lat

• Kadencję oblicza się wg pełnych lat obrotowych

• Kadencja jest co do zasady indywidualna, wspólna kadencja musi wynikać ze statutu

• Mandat: uprawnienie do sprawowania funkcji piastuna organu osoby prawnej

• Mandat wygasa wskutek upływu kadencji, śmierci, rezygnacji i odwołania

KOMPETENCJE

• Zasadą jest domniemanie kompetencji zarządu, tzn. zarząd jest wyłącznie właściwym organem we wszelkich sprawach nie zastrzeżonych dla kompetencji innych organów, przepisami prawa lub postanowieniami statutu

• Członkowie zarządu zobowiązani są wykonywać wykazując należytą staranność, wynikającą z zawodowego charakteru ich działalności (art.483 § 2 KSH w zw. z art.355 § 2 KC)

PROWADZNIE SPRAW

• Zasada kolegialności działania: wszyscy członkowie są obowiązani i uprawnieni do wspólnego prowadzenia praw spółki, chyba że statut stanowi inaczej. Dopuszczalne jest dokonanie podziału kompetencji w statucie

• Uchwały zapadają bezwzględną większością głosów, chyba że statut stanowi inaczej

• Statut może przewidywać, że w przypadku równości głosów decyduje głos prezesa zarządu, jak również przyznawać mu określone uprawnienia w zakresie kierowania pracami zarządu

POSIEDZENIA ZARZĄDU

• Uchwały zarządu mogą być powzięte jeżeli wszyscy członkowie zostali prawidłowo zawiadomieni o posiedzeniu zarządu (termin, porządek obrad, projekty uchwał)

• Zasady zwoływania posiedzeń można określić w regulaminie lub statucie

• Posiedzenie zarządu zwołuje prezes lub wiceprezes, chyba że statut stanowi inaczej

ZASADY REPREZENTACJI

• Prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki, z uwzględnieniem art. 17 KSH

• Reprezentacja łączna – dwóch członków zarządu albo członek zarządu z prokurentem

• Oświadczenie woli składane spółce – w stosunku do jednego członka zarządu lub prokurenta- reprezentacja bierna

PISMA I ZAMÓWIENIA

• Pisma i zamówienia handlowe składane przez spółkę w formie papierowej i elektronicznej, a także informacje na stronach internetowych spółki powinny zawierać:

• Firmę spółki, jej siedzibę i adres

• Oznaczenie sądu rejestrowego oraz numer pod którym spółka jest wpisana do rejestru.

• Numer identyfikacji podatkowej (NIP)

• Wysokość kapitału zakładowego i kapitału wpłaconego

SPRZECZNOŚĆ INTERESÓW

• W przypadku sprzeczności interesów spółki z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi członek zarządu jest powiązany osobiście, członek zarządu powinien powstrzymywać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw i może żądać zaznaczenia tego w protokole

• Sprzeczność interesów: gdy członek zarządu albo inna osoba ma uzyskać jakąkolwiek korzyść w wyniku rozstrzygnięcia sprawy

ZAKAZ KONKURENCJI

• Członek zarządu nie może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu

• Zakaz obejmuje także udział w konkurencyjnej spółce w przypadku posiadania co najmniej 10% udziałów albo akcji bądź prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu

• Jeżeli statut nie stanowi inaczej, zgody udziela organ uprawniony do powołania zarządu

SKŁAD

• Statut określa liczbę członków RN, albo widełkowo max i min ich liczbę, podmiot uprawniony do ustalania składu RN

• Zgłoszeniu do sądu rejestrowego podlegają imiona i nazwiska członków RN

• RN składa się z minimum 3 członków w spółkach prywatnych lub minimum 5 członków w spółkach publicznych

POWOŁANIE

• Członków RN powołuje i odwołuje WZ

• Statut może określać inny sposób powoływania RN, w szczególności w postaci osobistego uprawnienia akcjonariusza do powoływania jednego lub więcej członków RN

• Można także dokonać wyboru RN grupami, na wniosek akcjonariuszy reprezentujących 1/5 kapitału

• Kadencja członka RN nie może być dłuższa niż 5 lat

WYBÓR RADY NADZORCZEJ GRUPAMI

• Umieszczenie we wniosku w porządku obrad ogłoszeniu o zwołaniu najbliższego WZ

• Grupę akcjonariuszy tworzy się dzieląc liczbę akcji, reprezentowanych na WZ, wybieranych przez akcjonariuszy (wyłączenie ustawowe); np. 400 000 akcji reprezentowanych / 3 członków RN = 133 134 akcje. Wniosek 100 000 akcji

• Poszczególne grupy akcjonariuszy mogą również połączyć się aby dokonać wspólnego wyboru członków RN. Akcjonariusz może należeć tylko do jednej grupy wyborczej

ORGANIZACJA RADY NADZORCZEJ

• KSH nie zawiera postanowień w prawie wyboru przewodniczącego RN ani w sprawie wyboru wiceprzewodniczącego, sekretarza czy innych osób

• Wewnętrzną organizację (strukturę) RN oraz sposób powoływania jej członków do pełnienia oznaczonych funkcji powinien regulować statut

• Jeżeli statut spółki ani regulamin Rady tych kwestii nie regulują to członkowie rady sa uprawnieni do wybrania przewodniczącego Rady. Mogą także wybrać wiceprzewodniczącego lub ich większa liczbę

KOMPETENCJE

• Stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności

• Ocena sprawozdań zarządu z działalności spółki, sprawozdania finansowego oraz wniosków zarządu co do podziału zysku lub pokrycia straty

• W celu wykonania swoich obowiązków RN może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji majątku spółki

W STOSUNKU DO CZŁNKÓW ZARZĄDU

• Powoływania i odwoływania członków zarządu

• Do kompetencji RN należy zawieszanie z ważnych powodów, w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków zarządu

• RN ma prawo delegowania członków zarządu na okres nie dłuższy niż 3 miesiące do czasowego wykonywania czynności członków zarządu którzy zostali odwołani, złożyli rezygnację lub z innych przyczyn nie mogą sprawować swoich czynności

• Reprezentowanie w umowach i sporach z członkami zarządu

ZGODA RADY NADZORCZEJ

• Statut może rozszerzyć uprawnienia RN, w szczególności przewidywać, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę RN przed dokonaniem określonych w statucie czynności (art.17 § 3 KSH)

• Statut powinien wymieniać czynności których dokonanie przez zarząd wymaga zgody RN

• Jeżeli RN nie wyrazi zgody na dokonanie określonej czynności, zarząd może zwrócić się do WZ aby powzięło uchwałę udzielająca zgody na dokonanie tej czynności

POZOSTAŁE UPRAWNIENIA

• Wyrażanie zgody na prowadzenie działalności konkurencyjnej

• Uchwalanie regulaminu zarządu jeśli statut tak stanowi

• Ustalanie wynagrodzenia dla członków zarządu

• Prawo uczestnictwa na WZ

• Prawo zaskarżania uchwał WZ

• Prawo zwoływania WZ

• Wyrażanie zgody na wypłatę zaliczki na poczet dywidendy

ZAKAZ ŁĄCZENIA STANOWISK

• Członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu, oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem RN

• Zakaz łączenia stanowisk stosuje się również do innych osób, które podlegają bezpośrednio członkowi zarządu lub likwidatorowi

• Dotyczy to również członkostwa w zarządzie spółki zależnej albo likwidatora spółki zależnej

PODEJMOWANIE UCHWAŁ

• RN podejmuje uchwały jeżeli na posiedzeniu jest obecna co najmniej połowa jej członków a wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni

• Uchwały RN zapadają bezwzględną większością głosów, chyba że statut stanowi inaczej

• Statut może przewidywać, że w przypadku równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego RN

WYKONYWANIE NADZORU

• Zasadą jest że realizacja uprawnień i obowiązków RN dokonywana jest kolegialnie

• Na skutek uchwały RN może dojść do wyznaczenia jednego lub kilku członków rady do samodzielnego pełnienia czynności nadzorczych (konkretnie wskazane przez RN czynności)

• Jeśli RN została wybrana w drodze głosowania oddzielnymi grupami, każda grupa ma prawo delegować jednego spośród wybranych przez siebie członków RN do stałego indywidualnego wykonywania czynności nadzorczych

INICJATYWA ZWOŁYWANIA WZ

• WZ zwołuje zarząd

• RN ma prawo zwołania zwyczajnego WZ jeżeli zarząd nie zwoła go w terminie określonym w ustawie lub w statucie, oraz nadzwyczajnego WZ, jeżeli zwołanie go uzna za wskazane, a zarząd nie zwoła WZ w terminie 2 tygodni od dnia zgłoszenia żądania przez RN (zmiana!)

UPRAWNIENIA AKCJONARIUSZY

• Akcjonariusze reprezentujący min. 1/10 kapitału zakładowego mogą żądać zwołania nadzwyczajnego WZ, jak również umieszczenia spraw w porządku obrad (zmiana!). żądanie należy złożyć na piśmie do zarządu na miesiąc przed proponowanym terminem WZ

• Jeżeli w terminie 2 tygodni od zgłoszenia żądania WZ nie zostanie zwołane sąd rejestrowy, może po wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia, upoważnić do zwołania WZ akcjonariuszy. Sąd wyznacza przewodniczącego WZ

SPOSÓB ZWOŁANIA WZ

• Akcje na okaziciela/ na okaziciela i imienne ogłoszenie MSiG – 3 tygodnie

• Akcje imienne:

- listy kurierskie, przesyłki kurierskie – 2 tygodnie

- zawiadomienie drogą elektroniczną, jeżeli – akcjonariusz wyrazi na to zgodę w formie pisemnej oraz poda adres na jaki zawiadomienia mają wyć wysyłane

• Zmiana! – spółki publiczne – strona internetowa oraz w sposób stosowany dla przekazywania informacji bieżących, zgodnie z OPU – 26 dni

ZAWIADOMIENIE

• Miejsce – siedziba spółki, siedziba giełdy, miejsce wskazane w statucie

• Data, godzina

• Porządek obrad

• Zmiana statutu- dotychczasowe postanowienia oraz treść proponowanych zmian; projekt nowego tekstu jednolitego statutu wraz z wyliczeniem nowych lub zmienionych postanowień statutu

• Ogłoszenie może również zawierać oznaczenie miejsca gdzie powinny zostać zdeponowane akcje na okaziciela

NIEFORMALNE ZWOŁANIE WZ

• Uchwały można powziąć pomimo braku formalnego zwołania WZ, jeżeli cały kapitał zakładowy jest reprezentowany a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego odbycia WZ lub wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad

LISTA AKCJONARIUSZY

• Wykaz uprawnionych do uczestnictwa w WZ, podpisany przez zarząd

• Treść: nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) uprawnionych, ich miejsce zamieszkania (siedzibę), liczbę, rodzaj i numery akcji oraz liczbę przysługujących im głosów

• Powinna być wyłożona w lokalu zarządu przez 3 dni powszednie (pon. - piątek) przed odbyciem WZ

• Akcjonariusz może przeglądać listę akcjonariuszy w lokalu zarządu oraz żądać odpisu za zwrotem kosztów jego sporządzenia

OBRADY

• Otwarcie przez przewodniczącego RN albo jego zastępcę (w braku tych osób Prezes zarządu lub osoba wyznaczona przez zarząd)

• Wybór przewodniczącego zgromadzenia spośród osób uprawnionych do uczestnictwa (głoso9wanie tajne)

• Sporządzenie listy obecności

• Odczytanie porządku obrad

• Podejmowanie uchwał

• Podjęcie uchwały poza porządkiem obrad

SKUTECZNOŚĆ WZ

• WZ jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim akcji jeżeli ustawa albo statut nie stanowi inaczej

• Obecność akcjonariuszy na polskich WZ była szacowana w 2000r na 43,5% (Niemcy w 2001r. -51%, 2005r – 46%)

• Inwestorzy bezpośredni, inwestorzy portfelowi

ZWYCZAJNE WZ

• Termin odbycia- 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego

• Kompetencje:

1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy

2) powzięcie uchwały o podziale zysków albo o pokryciu straty, na wniosek zarządu zaopiniowany przez RN. WZ nie jest związane treścią wniosku

3) udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków

NADZYWYCZAJNE WZ

• Zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa oraz ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego

• Nabycie i zbycie nieruchomości albo użytkowania wieczystego chyba że statut stanowi inaczej

• Emisja obligacji oraz warrantów subskrypcyjnych

• Nabycie własnych akcji

• Postanowienia dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej spółce

• Powoływanie i odwoływanie członków RN

• Powoływanie pełnomocnika

• Zmiany statutu