DIAGNOSTYCZNE POZIOMY POWIERZCHNIOWE (EPIPEDONY)

 

Symbol A, ciemno zabarwione, o różnych odcieniach szarości w zależności od zawartości próchnicy.

 

Poziom powierzchniowy mollic (miękki)

1. Trwała struktura gruzełkowata lub ziarnista

2. Nasycenie kompleksu sorpcyjnego kationami o charakterze zasadowym wyższe lub równe 50%

3. C organiczny co najmniej 0,5%

4. Miąższość minimum 10 cm, gdy zalega na skale litej i 25 cm w glebach mineralnych o uziarnieniu piasków słabogliniastych i drobniejszym

5. Zawartość fosforu rozpuszczalnego w 1% kwasie cytrynowym poniżej 109 mg P/kg gleby

 

Poziom powierzchniowy umbric 

Cechy wyróżniające takie same jak w poziomie mollic, ale nasycenie kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi poniżej 50%

 

DIAGNOSTYCZNE POZIOMY PODPOWIERZCHNIOWE

 

Symbol B lub E

 

Poziom cambic- Bbr

Charakterystyczny dla gleb brunatnych, czarnych ziemi, czarnoziemów

1. Uziarnienie piasków gliniastych, glin, pyłów, iłów

2. Struktura agregatowa różnego kształtu i wielkości

3. Minerały ilaste o sieci krystalicznej 2:1

4. Intensywne przemiany morfologiczne wyrażone określoną barwą

5. Nie wykazuje scementowania, ani stwardnień konsystencji

 

Poziom albic- Ees

Eluwialny poziom, z którego przy udziale rozpuszczalnych frakcji próchnicy zostały wymyte niektóre produkty rozkładu minerałów (glin, żelazo)

1. Wzbogacenie w SiO2- krzemionkę

2. Charakterystyczne zabarwienie poziomu- wybielenie masy glebowej, na tle jasnej barwy obserwuje się szare plamy świadczące o zachodzącym procesie eluwialnym

3. Uziarnienie piasku luźnego lub słabogliniastego

4. Występuje w glebach bielicowych

5. W składzie mineralogicznym dominuje kwarc

 

Poziom spodic- Bhfe

Iluwialna akumulacja półtoratlenków żelaza, glinu oraz próchnicy

1. Uziarnienie piasku luźnego

2. Struktura od rozdzielnoziarnistej do spoistych agregatów scementowanych wmytymi związkami żelaza i glinu

3. W agregatach brak minerałów pęczniejących o strukturze 2:1

4. Zwiększona zawartość półtoratlenków i próchnicy w stosunku do sąsiadujących poziomów

5. Dodatnie wskaźniki iluwiacji

6. Akumulacja kompleksów żelazisto- glinowo- próchniczych ulegających ekstrakcji w 0,1M pirosforanie sodu

7. 5,8 ≤ C org / Al+Fe ≥ 25

8. Nie zawiera węglanów ze względu na skład granulometryczny

9. Odczyn bardzo kwaśny (pH 3-5)

10. Wysycenie kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi 20%

11. Charakterystyczny dla gleb bielicowych

 

Poziom argillic- Bt [ardżillik]

Charakterystyczny dla gleb płowych.

1. Tworzy się poniżej poziomu E

2. Nagromadzenie frakcji ilastej na przestrzeni pionowej 15-30 cm

3. Gdy poziom E zawiera mniej niż 15% frakcji ilastej to poziom Bt musi zawierać jej o 3% więcej (E= 10%, Bt= 13%)

4. Gdy poziom E zawiera >40% frakcji ilastej to poziom Bt musi zawierać jej 8% więcej

5. Powierzchnie agregatów pokryte otoczkami ilastymi

6. Uziarnienie od piasków gliniastych do iłów

 

Poziom luvic- Eet (luvic- wypłukuję)

1. Przemywanie i wymywanie frakcji ilastej

2. Barwa słomkowożółta

3. Brak węglanów

4. Występuje w glebach płowych

5. Uziarnienie glin zwałowych i utworów pyłowych

 

Poziom sideric- Bv (gr. sideros- żelazo)

Charakterystyczny dla gleb rdzawych.

1. Uziarnienie piasków luźnych i słabogliniastych

2. Odczyn kwaśny, bardzo kwaśny

3. Barwa rdzawa, pochodzi od tlenków żelaza

4. Wysycenie kationami zasadowymi poniżej 30%

5. Słaba struktura lub jej brak

6. Brak węglanów ze względu na skład granulometryczny

 

SYSTEMATYKA GLEB

 

Klasyfikacja i porządkowanie gleb wg kryteriów przyrodniczo- genetycznych. Podstawowym kryterium są cechy morfologiczne, właściwości biologiczne, chemiczne i fizykochemiczne poziomów glebowych.

 

Ewolucja gleb zależy od:

1. Strefy roślinno- klimatycznej

2. Stosunków wodnych

3. Ukształtowania terenu

4. Lokalnych warunków ekologicznych

5. Utworów macierzystych

 

Na podstawie kryteriów genetycznych wydzielono:

Dział

Rząd

Typ

Podtyp

Rodzaj

Gatunek

 

W skrypcie: opis poszczególnych poziomów, tabelka z glebami- ogarnij