Istota i funkcje zarządzania
Co to jest zarządzanie?
Podejmowanie decyzji przemieszczających zasoby organizacji.
Cykl działania organizacyjnego:
Konieczność zarządzania: gdziekolwiek ludzie podejmują zorganizowaną pracę dla osiągnięcia wspólnego celu zarządzanie odgrywa kluczową rolę.
Organizacja: całość której części współ przyczyniają się do jej powodzenia, a całość do powodzenia części.
- w znaczeniu rzeczowym: jako przedmiot istniejący w czasie i przestrzeni oraz określony fizykalnie.
- w znaczeniu czynnościowym: jako proces polegający na nadawaniu jakiemuś przedmiotowi cechy zorganizowania np. tworzenie struktury organizacyjnej dowolnego przedsiębiorstwa, jednostki, użytecznej publicznej itp.
- w znaczeniu atrybutowym: jako cecha (zorganizowana) przysługująca jakiemuś przedmiotowi np. BANK S.A. – przedsiębiorstwo dobrze zorganizowane, firma „KRZAK” spółka z o.o. jest źle zorganizowana.
Kierowanie – określono jako sztukę realizowania czegoś za pośrednictwem innych ludzi.
Zarządzanie jako proces: zarządzanie określamy jak proces dlatego, że wszyscy menedżerowie, bez względu na osobiste uzdolnienia i umiejętności, podejmują pewne wzajemnie powiązane działania dla osiągnięcia pożądanych celów.
Zasoby organizacji: ogół rzeczy, ludzi, informacji i środków finansowych, jakie przedsiębiorstwo posiada lub którymi może dysponować, chociaż prawnie nie stanowią jego własności.
Zarządzanie to zestaw działań (obejmujących planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie tj. kierowanie ludźmi i kontrolowanie) skierowanych na zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.
Nowoczesne zarządzanie jest to zarządzanie oparte na obserwacji praktycznych rozwiązań („tych, które się sprawdzają), a nie na abstrakcyjnych formułach, cybernetycznych modelach i matematycznych wzorach. Obserwacja praktyki prowadzi do odkrycia bogactw rozwiązań i bogactwa uwarunkowań
Fayol – zrobił dużo zamieszania. Rozpoczął analizował czynności, wyodrębniał funkcję zarządzania. Przypisał do każdej funkcji czynności. Wyodrębnił 5 funkcji:
- przewidywanie;
- organizowanie;
- koordynowanie; powiązanie różnorodnych zasobów
- rozkazywanie;
- kontrola;
Główne zarzuty do tego podziału.
- koordynowanie - to to samo co organizowanie.
- rozkazywanie – to nie tylko środki przymusu. Powinno się stosować środki perswazji, motywacji. Teraz jest określana przez motywowanie, kierowanie ludźmi
- przewidywanie – powinno się patrzeć szeroko jako planowanie, prognozowanie
- kontrola – czynności między funkcyjne, ponieważ tak prawdę zawiera się w każdej z funkcji.
Funkcje zarządzania:
Planowanie – decydowanie o tym, co robić w przyszłości:
Jakie powinny być cele przedsiębiorstwa?
Co należy zrobić, aby te cele osiągnąć?
Kto jest (będzie) odpowiedzialny za realizowanie celów?
Kto ma podjąć niezbędne działania realizujące cele?
Normy czasowe realizacji zadań stanowiących o osiągnięciu zamierzonych celów.
Organizowanie:
Jakie działania trzeba podjąć dla realizacji zadań koniecznych dla osiągnięcia celów;
Grupowanie tych działań w przyjęte w danym przedsiębiorstwie jednostki organizacyjne (np. stanowiska, sekcje, działy, wydziały, piony);
Przydzielanie grup działań określonym menedżerom wraz z uprawnieniami (np. do doboru pracowników, kontroli, sposobu realizacji zadań) i odpowiedzialnością;
Zabezpieczenie sprawnego przepływu informacji o zamierzeniach i dokonaniach w osiąganiu wyznaczonych celów.
Motywowanie – oddziaływanie na zachowanie pracowników sprzyjające osiąganiu zamierzonych celów:
Określanie i przestrzeganie określonych wartości kreujących pożądane zachowanie pracownicze;
Trafny dobór pracowników do realizacji przewidzianych zadań;
Polityka motywacyjna realizowana w przedsiębiorstwie;
Jakość pracy menedżerskiej w zespołach i w przedsiębiorstwie;
Kontrolowanie – utrzymywanie zaplanowanego przebiegu działań:
Ustalanie norm (miar) i normatywów (ilości miar) obowiązujących w wykonywaniu zadań;
Korygowanie odchyleń.
Główne role kierownicze:
- Role interpersonalne:
Reprezentant
Przywódca
Łącznik
- Role informacyjne
Obserwator
Propagator
Rzecznik
- Role decyzyjne
Przedsiębiorca
Przeciwdziałający zakłóceniom
Dysponent zasobów
Negocjator
Kwalifikacje kierownicze wg Fayola:
Kwalifikacje zdrowotne
Kwalifikacje umysłowe
Kwalifikacje ogólne
Kwalifikacje moralne
Kwalifikacje techniczne
Doświadczenie
Podważono tę tezę ponieważ pracownicy też powinni mieć te kwalifikacje.
Umiejętności menedżerskie
Techniczne
Interpersonalne
Koncepcyjne
Diagnostyczno-analityczne
Umiejętności te na różnym szczeblu kierowniczym mają zróżnicowany poziom. Np. umiejętności techniczne najwyższe powinien mieć kierownik najniższego stopnia (brygadzista). Co nie oznacza, że kierownicy wyżsi nie powinni mieć tych kompetencji, po prostu mają mniejsze. I odwrotnie, najwyższe diagnostyczno-analityczne, umiejętności powinien mieć kierownik najniższego stopnia.
Źródła władzy:
Odniesienia
Nagradzania
Z mocy prawa (formalna)
Ekspercka
wymuszona