Nr grupy : 24T1 Nr zespołu : 1 |
Numer ćwiczenia:5 | Data : 08.04.2011 |
---|---|---|
Kornelia Ochab Daria Standera Iwona Majcher |
Temat: Wyznaczanie stałej równowagi reakcji metodą podziału. | Ocena : |
Wstęp teoretyczny.
Stan równowagi – stan układu, w którym następuje zrównanie prędkości procesów biegnących w przeciwnych kierunkach, a zmiana potencjału termodynamicznego ΔG=0.
Stan ten opisuje termodynamiczna stała równowagi, która przyjmuje stałą wartość, gdy temperatura i ciśnienie są stałe.
Prawo podziału Nernsta
Jeśli do układu zawierającego dwie nie mieszające się ze sobą ciecze dodamy trzeciej substancji, która się w nich rozpuszcza, to stosunek stężenia tej substancji w jednej warstwie ciekłej ( c1) do stężenia w drugiej warstwie ciekłej (c2) jest wartością stałą w stałej temperaturze:
$\frac{c_{1}}{c_{2}} = K = const\ (T = const)$ , gdzie K - współczynnik podziału.
Dla przeprowadzanej reakcji:
Stała równowagi przedstawia się następująco:
W warunkach prowadzenia reakcji, stężenie wolnego jodu I2 w stanie równowagi jest tak małe, że przyjmuje się . Nie uwzględniając charakterystycznych właściwości jonów, współczynniki aktywności I− i I3− są jednakowe, więc stosunek $\frac{\gamma_{I_{3}^{-}}}{\gamma_{I^{-}}}$ ≅1, a całe wyrażenie:
≅ 1
Zatem stała stężeniowa jest w przybliżeniu równa stałej termodynamicznej : Ka Kc .
2. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia było wyznaczenie stałej równowagi reakcji w roztworze wodnym i w roztworze KI korzystając ze współczynnika podziału jodu pomiędzy fazę wodną i organiczną (cykloheksanową). Stałą podziału oraz stężenia I2 i jonów I−, I3− uzyskałyśmy na podstawie pomiaru absorbancji.
3. Sposób wykonania ćwiczenia.
Do dwóch kolb ze szlifem pobrałyśmy po 20 cm3 gotowego roztworu jodu w cykloheksanie, po czym dodałyśmy jeszcze po 20 cm3 cykloheksanu i wymieszałyśmy. Następnie do jednej z kolb dolałyśmy 50 cm3 wody destylowanej (układ 1), a do drugiej 50 cm3 0,01 molowego roztworu KI (układ 2). Tak przygotowane roztwory umieściłyśmy na 20 min w wytrząsarce w celu doprowadzenia układu do stanu równowagi.
Kolejnym krokiem było zmierzenie absorbancji poszczególnych warstw (wodnej i organicznej) w układach 1 i 2 względem roztworu wzorcowego (układ 0).
Wyniki pomiarów i obliczenia.
Absorbancja A | Współczynnik absorb. as |
Stęż. I2 C =$\ \frac{A}{a_{s}}$ [$\frac{\text{mg}}{\text{dm}^{3}}$] |
Stęż. I2 Cm = $\frac{C}{M}$ [$\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}}$] |
Stała podziału KN = $\frac{C_{I_{2}(c - heks)}}{C_{I_{2}(H_{2}O)}}$ |
|
---|---|---|---|---|---|
Próba 0 | 460nm | 523nm | |||
f. wodna | 0,4169 | 0,00656 | 64,14 | 2,53*10-4 | |
f. organiczna | 32,6500 | 0,0589 | 554,33 | 2,18*10-3 | |
Próba 1 | 460nm | 523nm | |||
f. wodna | 0,2770 | 0,00656 | 42,62 | 1,68*10-4 | |
f. organiczna | 15,6600 | 0,0589 | 265,87 | 1,05*10-3 | |
Próba 2 | 523nm | ||||
f. wodna | |||||
f. organiczna | 31,1500 | 0,0589 | 528,86 | 2,08*10-3 |
$$M_{I_{2}} = 253,8\ \frac{g}{\text{mol}}$$
Stężenie I2 w wodzie:
$C_{I_{2}} = \ \frac{1}{K_{N}}\ *C_{I_{2(c - heks)}}$ $C_{I_{2}} = \ \frac{1}{8,64}*2,08*10^{- 3} = 2,41*10^{- 4\ }\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}}$
Stężenie jonów I3−:
$$C_{I_{3}^{-}}\ \ ,\ \ \ C = \frac{A}{a_{s}}\ \ \lbrack\frac{\text{mg}}{\text{dm}^{3}}\rbrack$$ |
---|
z 287 nm |
64,63 |
$\overset{\overline{}}{C}\ _{I_{3}^{-}} = 64,18\ \frac{\text{mg}}{\text{dm}^{3}} = 2,53*10^{- 4}\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}}$
Stężenie jonów I-:
CI− = CoI− − CI3−
CI− = 0, 01 − 2, 53 * 10−4 = 9, 747*10−3 $\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}}$
Obliczenie stałej równowagi.
$$K_{C} = \frac{C_{I_{3}^{-}}}{C_{I_{2}}\ *\ C_{I^{-}}}$$
$K_{C} = \frac{2,53*10^{- 4}}{2,41*10^{- 4\ }*9,747{*10}^{- 3}} = 107,70\ $ $(\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}})^{- 1}$
4. Wnioski
Stałe podziału Nernsta dla próby 1 i 2 znacznie odbiegają od wartości wyznaczonej dla roztworu wzorcowego, co może być wynikiem niedokładności wykonania roztworów, bądź też przechodzeniem jonów w inne formy.
Obliczenia stałej równowagi również opierają się na pomiarach absorbancji i wyliczonej stałej podziału, dlatego też jej wysoka wartość obarczona jest błędem.