Wykład 17 19.03.2012
Powiaty- analogicznie do gmin w drodze rozporządzenia Rady Ministrów tworzenie, dzielenie łączenie, znoszenie powiatów lub na wniosek zainteresowanej Rady Powiatów oraz zaciągniecie opinii zainteresowanych Rad Powiatów, które musza być poprzedzone konsultacjami z mieszkańcami, jeśli sytuacja tego wymaga to potrzebna jest opinia sejmiku województwa. Ustawodawca wprowadził 30 dniowy termin dla rad i sejmiku na sformułowanie opinii. Ten termin ma funkcję dyscyplinująca żeby ta procedura nie wydłużała nadmiernie całej procedury podejmowania rozstrzygnięcia; zmiany mogą wchodzić z wycie 1 stycznia roku następnego. Tryb nie jest ustawowo uregulowany- ustawy ustrojowe zawierają upoważnienia dla Rad i sejmików dla określenia zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami na swoim terenie. Nieliczne rady taka opinie podjęły, a jedne nie. Gdyby pojawiła się potrzeba przeprowadzenia konsultacji w związku powyższym które nie mają uregulowanej procedury przeprowadzania konsultacji, to właściwe dochowanie tego 30 terminu jest niemożliwe do osiągniecia. Jeśli ten 30 dniowy termin nie został dochowany to uznaje się ze wymóg zasięgnięcia opinii został spełniony- mieszkańcy gmin czy powiatów, którzy nie mogli wziąć udziału w konsultacjach stracili możliwość wyrażenia poglądu w danej sprawie.
Województwo- Jako największa jednostka zasadniczego podziału terytorialnego. Reforma z 1998 roku podstawa to obecnej sytuacji. Idea stworzenia Regionów miała przyczynę w staraniach się Polski o przystąpienie do UE. Stworzenie województw, które maja odpowiedni potencjał ekonomiczny, ludzki i organizacyjny. Województwo jest regionem o charakterze administracyjno- samorządowym. Tworzenie województw w drodze ustawy. Zmiana granic województwa będzie następowała w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Zmiany granic powinny zmierzać aby nowe jednostki zasadniczego podziału terytorialnego stanowiły pewna jedność pod względem osadniczym ,zachowania pewnych więzi społ. i gosp., więzi kulturalnych.
PODZIAŁ POMOCNICZY
Tworzony dla organów o pomocniczym charakterze dla podstawowych organów administracji. Pomoc w wykonywaniu zadań adm. publ. Podział zasadniczy ma charakter obligatoryjny- cały obszar kraju jest podzielony. Natomiast podział pomocniczy jest ograniczony terytorialnie i występują na poziomie gmin, ma charakter fakultatywny w tym sensie ze jego jednostki mogą być tworzone. Pomoc wynika z aktualnej sytuacji czy taka potrzeba istnieje. Tryb tworzenia jednostki pomocniczych wyposaża rady gmin w prawo podejmowania uchwał w tym przedmiocie po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami albo tez chwal może być podjęta z inicjatywy mieszkańców. Bardzo duża wartość merytoryczna konsultacji z mieszkańcami. Rady gmin ustalają jednocześnie dla nich statuty. Każda jednostka musi mieć swój odrębny statut. W tym statucie istniej prawna możliwość określenia dwuszczeblowej struktury jednostki. Tworzenie tych jednostek jest fakultatywne ale jest wyjątek, który dot. miasta stołecznego Warszawy. Tam istniej obowiązek tworzenia jednostek pomocniczych. Tryb tworzenia tych jednostek jest analogiczny jak tryb tworzenia jednostek w innych gminach- rada miasta stołecznego warszawy w drodze uchwały tworzy, łączy dzieli lub znosi jednostki pomocnicze. Uchowała jest podejmowana taka po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy. Jednostki pomocnicze w gminach wiejskich sołectwa; w gminach miejskich- osiedla i dzielnice- to są podstawowe jednostki podziału pomocniczego, ustawodawca nie ogranicza się do innych nazw. Istniej sfera pewnej swobody rad gmin nie ogranicza się do utworzenia ale także wyraża się w nazwie tej jednostki. Wskazuje się ze ustawa z 2009 o wojewodzie i adm. rządowej w województwie upoważnia wojewodę do tworzenia delegatur dla urzędu wojewódzkiego- z tego wyprowadza się wniosek ze utworzenie takich delegatur wymaga określenie obszar dla których te delegatury będą właściwe.
PODZIAŁY TERYTORIALNE SPECJALNE.
Podział dla zarówno organów adm. publ. Głownie dla organów adm. niezespolonej, ale również dla innych podmiotów tj. organy wymiary sprawiedliwości jak samorządy zawodowe. Te podziały specjalne są tworzone w trybie ustawowym. Nie ma jednak jednego aktu prawnego który by określa zasady tryb tworzenia tych podziałów. Każda ustawa działowa reguluje podział terytorialny właściwy dla odpowiednego podmiotu. Istnieje pewien postulat synchronizowania podziałów specjalnych z podziałem zasadniczym- oznacza ze tworzenie podziału specjalnego powinno następować z uwzględnieniem jednostek podziału zasadniczego, jednakże takie traktowanie podziału specjalnego bez tworzenia wyjątków nie jest możliwe. Mamy podziały: jednoszczeblowe, dwuszczeblowe, trójszczeblowe. Podziały trójszczeblowe: Np. prokuratura rejonowa, okręgowa, apelacyjna. Dla sądów powszechnych podobny istnieje podział. Ale choć nazwy są tożsame to terytorialnie nie są tożsame jednostki. Również trójszczeblowy podział dla potrzeb adm. wojskowej- okręg największa jednostka ( mamy ich aż dwa), druga jednostka są województwa, najmniejsze jednostki to nie maja żadnej nazwy- tak działają wojewódzcy komendanci uzupełnień. Podziały specjalne dwuszczeblowe- dla administracji miar- okręgi większe jednostki, obwody jako mniejsze jednostki; dla potrzeb sadownictwa wojskowego- większe jednostki okręgi, mniejsze garnizony. Struktura jednoszczeblowe: adm. górnictwa- 11 okręgów nie obejmujących obszaru całego państwa; dość pokaźną grup stanowią takie obszary, które nie obejmują obszaru państwa; np. . dla adm. morskiej- obejmują lad także :O. Podział specjalny dla potrzeb działania straży granicznej: obejmują część woj. A także obszar morskich wód wew. a inne organy tej adm. obejmują np. pojedyncze woj.. a jeszcze inne obejmują kilka woj.