Wykład 16 12.03.12
Podział terytorialny cd-
Obszar pod lądem, przylegający do lady pas wód morskich. Terytorium państwa obejmuje również pokłady statków morskich i powietrznych znajdujących się pod bandera danego państwa. Obszar na którym ulokowane są placówki dyplomatyczne danego państwa. Zdarza się ze podział terytorialny ujmuje się zamiennie z podziałem administracyjnym- nie jest to dobre rozumienie bo podział adm. jest częścią podziału terytorialnego.
Jest dokonywany dla wyznaczenia terytorialnych podstaw działania jednostek organizacyjnych państwa. Trzy rodzaje podziału terytorialnego:
Zasadniczy
Pomocniczy
Specjalny.
Ewolucja podziału zasadniczego- zapraszam do lektury podręcznika.
Zasadniczy podział terytorialny.
Obecny kształt został nadany ustawa z dnia 24 lipca 1998 roku o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa. Mamy do czynienia od 1 stycznia 1999 roku z trójstopniowym podziałem terytorialnym: gmina, powiat i województwa. Pełni funkcję pomocnicza dla określonego modelu zarzadzania państwem szerzej.
Gmina podstawowa jednostka samorządu terytorialnego. Określoną terytorialne reformą z 1972 roku właściwie przetrwały do reformy z 1998- ustawa tylko przypieczętowuje istniejący stan rzeczy. Inna rzecz się miała przy podziale ponadgminnym. Zniesiono te 49 województw i ustanowiono w ich miejsce powiaty i ustanowiono nowe województwa.
Gmina- to podstawowa jednostka zasadniczego podziału terytorialnego. Utworzone dla potrzeb adm. publicznej, przede wszystkim dla potrzeb samorządu terytorialnego. Tworzenie, dzielenie, znoszenie ustalanie granic, nadawanie gminie lub miejscowości na terenie tej gminy statusu miasta, ustalanie granicy tego miasta jest dokonywane w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, które może być wydawane z urzędu lub na wniosek zainteresowanej gminy. Jeżeli z inicjatywy samej RM wydanie tego rozporządzenia wymaga wcześniej opinii zainteresowanych rad gmin. O sformułowanie opinii do tych rad gmin zwraca się właściwy minister ds. administracji. Te zmiany musza być poprzedzone przeprowadzeniem konsultacji z mieszkańcami. Zmiana granic gmin może spowodować zmianę granic powiatów a nawet województw to wówczas w tej procedurze potrzebne są opinie zainteresowanych rad powiatów i sejmików. Jednostka powinna obejmować jednorodny obszar. Zawrzeć uzasadnienie dlaczego: mapa, opinie innych rad gmin, dlaczego ma być ta zmiana , wyniki konsultacji społ. Kompetencja rady gminy do zmian nazw ulic, placów, różnego rodzajów obiektów.
Powiat- to jest taka jednostka zasadniczego podziału terytorialnego w której przede wszystkim dla potrzeb sam terytorialnego, a tam tez będziemy mieć do czynienia z adm. rządową. Obejmuje całe obszary graniczących ze sobą gmin lub miast na prawach powiatu. Miasto na prawach powiatu jest w sensie terytorialnym gmina- ale specyficzną. Gminy o charakterze miejskim mogą mieć status miasta na prawach powiatu- to są gminy o podwójnych zadaniach- jednocześnie zadania gmin i zadania powiatu. Ustawodawca wprowadził zamieszanie regulując kwestie na prawach powiatu w ustawie o samorządzie powiatowym. Taka konstrukcja wymyślona w ramach reformy z 1998- przewidziała ze miasta duże- w założeniu ustawodawcy ponad 100 tys. mieszkańców- ale tez i inne miasta, które do końca 1998 roku były siedziba wojewody te miasta uzyskały status miasta na prawach powiatu. Dwa miasta zrezygnowały Sieradz i Łomża.
Miasto stołeczne Warszawa- miasta stołeczne maja odrębny ustrój, niepodobny do żadnych innych miast danego kraju. Stołeczne funkcje ten ustrój uzasadniają. W 1994 wprowadzono reformę- stała się związkiem gmin warszawskich (11). Warszawa z punktu widzenia z 1994 nie była miastem i nie można było wprowadzić kategorii miasta na prawach powiatu. Oprócz tych 11 gmin utworzono w Warszawie powiat. Mocą ustawy z 2002 roku o ustroju miasta stołecznego warszawy od tego czasu warszawa jest gmina mającą status miasta na prawach powiatu.