Prawa wymienione w poprzednim rozdziale dotyczą wszystkich osób pracujących w Zjednoczonym Królestwie: zarówno działających na własny rachunek czyli samozatrudnionych (self-employed), jak i pracowników czyli osób zatrudnionych przez pracodawców.
Osoby posiadające status prawny pracownika mogą poza tym korzystać z dodatkowych praw, które wyliczamy i opisujemy poniżej, łącznie z okresami oczekiwania na ich uzyskanie. O ile bowiem podstawowe prawa, których oczywiście nie traci się korzystając z dodatkowych, zaczynają obowiązywać już w chwili zatrudnienia, o tyle te drugie uzyskuje się zazwyczaj po przepracowaniu pewnego okresu, np. okresu próbnego (trial). Oznacza to, że dodatkowe prawa nie przysługują pracownikom od pierwszego dnia pracy, lecz dopiero po przepracowaniu u tego samego pracodawcy pewnego czasu. Jednych nabywa się wcześniej, innych później. Niektóre obowiązują jednak już przy staraniu się o pracę.
a) gdy starasz się o pracę
Już podczas selekcji prowadzonej przez pracodawcę, kandydaci starający się o pracę nie mogą być dyskryminowani ze względu na swoją płeć, pochodzenie rasowe, obywatelstwo, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub przynależność do związku zawodowego. Pracodawca nie ma prawa zatrzymać paszportu kandydata do objęcia pracy (ani pracownika). Paszport stanowi własność rządu tego kraju, którego obywatelem jest posługująca się nim osoba, i nikt nie powinien go przetrzymywać.
b) prawa nabyte w pierwszym dniu pracy
. Pracownik powinien otrzymać deklarację zawierającą informacje o tym, ile będzie zarabiać i jakie potrącenia odliczone zostaną od jego pensji (deklaracja nie jest jeszcze umową o pracę)
. Może wziąć bezpłatny urlop okolicznościowy, związany z nagłymi sprawami rodzinnymi
. Ma prawo do obecności wybranego przez siebie pracownika firmy, w której pracuje lub reprezentanta związków zawodowych, jeśli wszczęto wobec niego postępowanie dyscyplinarne lub wniesiono skargę
. Ma prawo do tej samej płacy co osoby innej płci, wykonujące tę samą lub porównywalną pracę
. Zyskuje prawo, by potrącenia z jego płacy nie były dokonywane bez jego zgody (z wyjątkiem podatku dochodowego i składki na ubezpieczenie społeczne)
. Może wystąpić z zażaleniem na zerwanie umowy o pracę, jeśli zostanie zwolniony bez otrzymania ustalonego prawem wypowiedzenia lub w przypadku, gdy pracodawca złamie inne warunki zawarte w umowie o pracę
. Pod warunkiem opłacania składek ubezpieczenia społecznego (National Insurance), ma prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby (Statuary Sick Pay), jeśli był nieobecny w pracy z tej właśnie przyczyny przez co najmniej cztery dni z rzędu
. Nie może być zwolniony z pracy między innymi z następujących powodów: ciąży, działalności związkowej, ujawnienia w interesie publicznym informacji o firmie.
Kobiety będące w ciąży zyskują poza tym:
. Prawo do 26 dni urlopu macierzyńskiego (nawet jeśli w momencie rozpoczęcia pracy już były w ciąży)
. Prawo do wzięcia wolnego z pracy, jeśli muszą udać się na wizytę lekarską.
c) prawa nabyte po pierwszym miesiącu pracy
. Pracownik musi otrzymać tygodniowe wypowiedzenie w przypadku zwolnienia z pracy
. Jeśli został zawieszony w pełnieniu swoich obowiązków w pracy ze względów zdrowotnych, musi otrzymać wynagrodzenie
. Jeśli został zwolniony, musisz otrzymać należne mu wynagrodzenie za pracę.
d) prawa nabyte po dwóch miesiącach pracy
Pracownik zyskuje prawo do otrzymania pisemnej deklaracji warunków zatrudnienia, które powinny precyzować wysokość wynagrodzenia, godziny pracy, miejsce zatrudnienia, zasady przyznawania urlopów oraz inne kwestie, takie jak nabywanie uprawnień emerytalnych. Chociaż pisemna deklaracja nie jest umową o pracę, jej posiadanie jest ważne, ponieważ w przypadku ewentualnych problemów dokument ten może być wykorzystany przed kolegium do spraw zatrudnienia lub w sądzie (może stanowić dowód).
e) prawa nabyte po sześciu miesiącach pracy
Kobiety będące w ciąży zyskują prawo do dodatkowych 26 tygodni urlopu macierzyńskiego (oprócz 26 tygodni, które przysługują im od pierwszego dnia pracy).
f) prawa nabyte po roku pracy
Pracownik może wystąpić z zażaleniem na sprzeczne z przepisami zwolnienie (jeśli zostanie zwolniony przez pracodawcę bez uzasadnienia lub z pominięciem właściwej procedury). Ma prawo uzyskać od pracodawcy pisemne uzasadnienie zwolnienia.
g) prawa nabyte po dwóch latach pracy
Pracownik ma prawo domagać się odprawy, jeśli jego praca skończyła się i nikt nie został przyjęty do dalszego jej wykonywania. Wysokość odprawy uzależniona jest od wieku pracownika, okresu, przez jaki był zatrudniony oraz płacy.