1

PRAWA PRACOWNICZE PRZYSLUGUJACE CUDZOZIEMCOM

ZATRUDNIONYM W IRLANDII

Czy jestes cudzoziemcem zatrudnionym w Irlandii?

Jesli tak, to przysluguje ci pelen zakres praw pracowniczych okreslonych przez
odpowiednie akty prawne oraz ochrona zapewniona przez irlandzkie prawo.

Kto jest twoim pracodawca?

Generalnie, twoim pracodawca jest strona, ktora wyplaca ci wynagrodzenie –
pracodawca odpowiedzialny jest za zapewnienie abys otrzymal minimum uprawnien,
jakie wyszczegolnione sa w tej broszurze.


UWAGA:

Agencja pracy musi posiadac licencje na swoja dzialanosc zgodna z prawem
irlandzkim i nie moze pobierac oplat wylacznie za szukanie zatrudnienia dla innej
osoby.


OTRZYMUJAC ZATRUDNIENIE:

Kontrakt i warunki zatrudnienia sa negocjowalne pomiedzy zatrudniajacym i
zatrudnionym. Nalezy jednak zwrocic uwage na to, ze umowa o prace nie moze
oferowac warunkow gorszych niz wyznaczone prawem minimalne uprawnienia
wyszczegolnione w tej broszurze.

Twoj pracodawca zobowiazany jest podac ci pewne informacje na pismie – tzn.
wazne elementy twojego kontraktu o zatrudnienie – w przeciagu dwoch miesiecy od
daty rozpoczecia przez ciebie pracy (Akt o Warunkach Zatrudnienia (Informacje) z
1994 r). Informacje te obejmuja:

•

nazwe i adres pracodawcy

•

miejsce pracy

•

stanowisko/ charakter pracy

•

date rozpoczecie zatrudnienia

•

jesli zatrudnienie jest tymczasowe – oczekiwany okres zatrudnienia

•

jesli zatrudnienie jest na czas okreslony – date zakonczenia umowy

•

stawke wynagrodzenia [oraz okres referencyjny placy (dla potrzeb
Minimalnego Wynagrodzenia Krajowego)]

•

oktres naliczania placy (czestotliwosc z jaka otrzymywac bedziesz wyplaty)

•

godziny pracy (wliczajac nadgodziny)

•

urlop platny

•

postanowienia co do okresow gdy niezdolny bedziesz do pracy z powodu
choroby lub wypadku

•

emerytura i informacja o emeryturach pracowniczych

2

•

okres wypowiedzenia, ktory obowiazywac bedzie zarowno ciebie jak i
pracodawce w wypadku rozwiazania umowy o prace

•

adnotacje do jakichkolwiek innych zbiorowych umow, ktore maja wplyw na
twoja umowe o prace.

WYNAGRODZENIE

Placa Minimalna

Genaralnie, zgodnie z Ustawa o Krajowym Minimalnym Wynagrodeniu z 2000 r,
pracownicy uprawnieni sa do minimalnej stawki wynagrodzenia w wysokosci
£4.40 (odpowiednik E 5.59 Euro) za godzine, jesli ukonczyli 18 rok zycia i
pracowali przez co najmniej 2 lata od momentu ukonczenia 18 lat. Nizsze stawki
wynagrodzenia maja odniesienie do innych kategorii pracownikow.

Powyzsza stawka minimalna wzrosnie do £4.70 (E 5.97 Euro) za godzine
poczawszy od 1 lipca 2001 r. Dalszy wzrost do £5.00 (E 6.35 Euro) za godzine
nastapi poczawszy od 1 pazdzierniaka 2002.

Niektore sektory gospodarki, wlaczajac rolnictwo, budownictwo, hotelarstwo i
gastronomie, objete sa porozumieniami, ktore wyznaczaja minimalne stawki
wynagrodzenia. Stawki te moga byc wyzsze niz te ustalone jako Krajowa Placa
Minimalna dla zatrudnionych w wymienionych galeziach gospodarki. Szczegoly
odnosnie takowych stawek dostepne sa na zyczenie.

Zestawienie Wyplaty

Zgodnie z Ustawa o Wyplacie Wynagrodzen z 1991 r, pracodawca musi wydac
pracownikom, razem z ich wynagrodzeniami, pisemne szczegolowe zestawienie
ich plac brutto oraz wszystkich potracen, ktorych dokonano przy wyliczaniu placy
netto. Jesli wyplaty dokonuje sie przez przelew na konto pracownika, pracodawca
powinien przedstawic zatrudnionemu zestawienie placy i potracen tak szybko jak
to mozliwe po dokonaniu przelewu. Ustawa chroni pracownikow takze przed
bezprawnymi potraceniami z wyplat.


CZAS PRACY

Ustawa o Organizacji Czasu Pracy z 1997 r wyznacza prawa pracownikow w
zakresie ponizszych kwestii:





Maksymalna Tygodniowa Ilosc Godzin Pracy

Pracodawca nie moze wymagac od pracownikow aby pracowali wiecej niz
srednio 48 godzin w ciagu tygodnia z usrednieniem odpowiednio do 4, 6 lub 12

3

miesiecy (w wiekszosci wypadkow okres usrednienia wynosi nie wiecej niz 4
miesiace).

Minimalny Czas Odpoczynku/ Przerwy

Jestes uprawniony do minimum:

•

11 nastepujacych z rzedu godzin odpoczynku przypadajacych na okres 24
godzin

•

jeden okres nastepujacych z rzedu 24 godzin odpoczynku w ciagu
tygodnia, poprzedzony przez dobowy okres odpoczynku (11 godzin)

•

przerwy dlugosci 15 minut po przepracowaniu 4.5 godziny i kolejnej 15
minutowej przerwy po przepracowaniu w sumie 6 godzin lub przerwy
dlugosci 30 minut po przepracowaniu 6 godzin, w wypadku gdybys nie
wykorzystal przerwy 15 minutowej po 4.5 godzinach pracy.

Urlop

Prawo do urlopu zaczyna byc naliczane od pierwszego dnia rozpoczecia zatrudnienia.

Twoj minimalny urlop roczny wynosi 4 tygodnie pracujace na rok zatrudnienia. Jesli
twoj okres zatrudnienia jest krotszy niz rok, przyslugujacy tobie urlop jest rowniez
krotszy.

Jesli pracujesz na pol etatu przysluguje ci roczny urlop w zakresie 8% sumy godzin
przez ciebie przepracowanych, nie moze on jednak przekroczyc 4 tygodni.

Pracownicy zatrudnieni na pelen etat sa rowniez uprawnieni do dziewieciu swiat
publicznych w ciagu roku, w odniesieniu do ktorych wasz pracodawca moze
zdecydowac sie na zaoferowanie wam jednej z ponizszych opcji:

-

dnia wolnego z pelnym wynagrodzeniem, lub

-

innego dnia wolnego w zamian w ciagu miesiaca, lub

-

dodatkowego dnia urlopu rocznego, lub

-

zaplaty za ten dzien jako za dodatkowy dzien pracy.

Ponizej wyszczegolnionych jest dziewiec swiat publicznych w Irlandii:

(a) Pierwszy Dzien Swiat Bozego Narodzenia
(b) Drugi Dzien Swiat Bozego Narodzenia
(c) Dzien Swietego Patryka
(d) Poniedzialek Wielkanocny
(e) Pierwszy Poniedzialek maja
(f) Pierwszy Poniedzialek lipca
(g) Pierwszy Poniedzialek sierpnia
(h) Nowy Rok

Jesli chodzi o pracujacych na pol etatu, aby przyslugiwaly im swieta publiczne, musza
oni przepracowac minimum 40 godzin w przeciagu 5 tygodni poprzedzajacych
swieto.

4

Praca w Niedziele

Jestes upowazniony do otrzymania dodatkowej zaplaty za prace w niedziele.



DYSKRYMINACJA

Pracownicy chronieni sa przed dyskryminacja w miejscu pracy bez wzgledu na ich
wiek, plec, stan cywilnu, stan rodziny, rase, religie, orientacje seksualna,
niepelnosprawnosc czy przynaleznosc do wspolnoty wedrowniczej (Ustawa o
Rownosci Zatrudnienia z 1998 r).

Zapytania i zazalenia w tej kwestii powinny byc kierowane do Urzedu do Spraw
Obrony Rownosci, ktory ma siedzibe na Clonmel Street (od Harcourt Street), Dublin
2, telefon [phone] lub numer taniego polaczenia telefonicznego 1890 245545
(poza rejonem objetym dublinskim numerem kierunkowym (01))


URLOP MACIERZYNSKI

Zgodnie z Ustawa o Ochronie Macierzynstwa z 1994 r, pracownica w ciazy
uprawniona jest do urlopu macierzynskiego.

Pelne wyszczegolnianie uprawnien w tej kwestii mozna uzyskac w Urzedzie do
Spraw Obrony Rownosci, ktory ma siedzibe na Clonmel Street (od Harcourt Street),
Dublin 2, telefon [phone] lub numer taniego polaczenia telefonicznego 1890
245545 (poza rejonem objetym dublinskim numerem kierunkowym (01))



ZATRUDNIANIE DZIECI I NIEPELNOLETNICH

Ustawa o Ochronie Mlodych Osob (w Zatrudnieniu) z 1996 r

I.

Osoby ponizej 16 roku zycia

Generalnie, pracodawca nie moze zatrunac osob, ktore nie ukonczyly 16 roku zycia.
Istnieja pewne wyjatki od tej generalnej reguly, pozwalajace na zatrudnienie dzieci
ponizej 16 roku zycia w produkcji filmowej, teatralnej, dzialalnosci sportowej oraz
reklamowej jesli dzialalnosc taka posiada licencje Ministra.

W Czasie Semestru Szkolnego

Osoba, ktora ma ukonczone 15 lat moze pracowac w ciagu semestru szkolnego w
okreslonych okolicznosciach:

-

praca jest lekka

-

ilosc godzin pracy nie przekracza 8 w ciagu tygodnia.

5

Poza Semestrem Szkolnym

Osoba, ktora ma 14 lub 15 lat moze pracowac poza semestrem szkolnym w
okreslonych okolicznosciach:

-

praca jest lekka

-

ilosc godzin pracy nie przekracza 7 w ciagu dnia

-

ilosc godzin pracy nie przekracza 35 w ciagu tygodnia.

Osoba mlodsza niz 16 lat nie moze pracowac w godzinach pomiedzy 20:00 jednego
dnia a 8:00 dnia kolejnego. Innymi slowy, praca w godzinach nocnych dla osob
ponizej 16 roku zycia jest zabroniona w kazdych okolicznosciach.

Przerwy

Jako pracownik ponizej 16 roku zycia musisz otrzymac nastepujace przerwy w pracy:

-

30 minut po przepracowaniu 4 godzin

-

14 nastepujacych kolejno godzin podczas kazdej doby

- 2 dni (ktore, jak to tylko mozliwe, powinny po sobie kolejno nastepowac) w

okresie kazdych 7 dni

Zanim rozpoczniesz prace, twoi rodzice lub opiekunowie musza dac ci pisemne
pozwolenie na prace a twoj pracodawca musi otrzymac kopie twojego swiadectwa
urodzenia.


II.

MLODE OSOBY W WIEKU 16 I 17 LAT

Ograniczenia Twojego Czasu Pracy

•

nie wolno tobie pracowac pzez wiecej niz 8 godzin dziennie lub 40 godzin
podczas tygodnia

•

nie wolno tobie pracowac w godzinach pomiedzy 22:00 jednego dnia a 6:00
dnia kolejnego. Innymi slowy, praca w godzinach nocnych zabroniona jest w
kazdych okolicznosciach

•

nie wolno tobie pracowac przez wiecej niz 4.5 godziny bez przerwy na
odpoczynek, ktorej dlugosc powinna wynosic co najmniej 30 minut

•

musisz otrzymac 12 godzin wolnego (ktore, jak to tylko mozliwe, powinny po
sobie kolejno nastepowac) kazdej doby

•

musisz otrzymac 2 dni wolnego (ktore, jak to tylko mozliwe, powinny po
sobie kolejno nastepowac) w przeciagu kazdych 7 dni.

6

ZWOLNIENIA

Ustawa o Nieuczciwych Zwolnieniach Pracownikow, 1977 r do 1991 r.

Generalnie, pracownik musi byc zatrudniony przez danego pracodawce przez co
najmniej 12 nastepujacych po sobie kolejno, nieprzerwanie, miesiecy aby byc
uprawnionym do wniesienia przeciw pracodawcy skargi o nieuczciwe zwolnienie,
zgodnie z Ustawa. Dla pracownikow zatrudnionych za posrednictwem agencji,
skarga o nieuczciwe zwolnienie moze byc wnieciona przeciw firmie, w ktorej
pracownik jest zatrudniony, a nie przeciw agencji pracy.

Od pracownika nie wymaga sie 12 miesiecznego okresu zatrudnienia jesli
zwolnienie wynikalo w pelni lub glownie z ponizszych przyczyn:

•

jego czlonkostwa lub dzialalnosci w zwiazku zawodowym

•

jego przekonan religijnych lub politycznych

•

jego wieku, plci, stanu cywilnego, stanu rodzinnego, rasy, religii, orientacji
seksualnej, niepelnosprawnosci czy przynaleznosci do spolecznosci
wedrowniczej

•

z faktu, ze wniosl on postepowanie prawne przeciwko pracodawcy lub ze
byl/ jest swiadkiem w postepowaniu przeciwko pracodawcy

•

wykonal on lub staral sie wykonac przyslugujace mu prawa zgodnie z
pewnymi zalozeniami ustawodawstwa w zakresie zatrudnienia.

Zwolnienie mozna uznac za nieuczciwe, chyba ze pracodawca jest w stanie
przedstawic solidne podstawy aby je uzasadnic. Zwolnienie uzna sie za uczciwe jesli
wynika w pelni lub glownie z ponizszych przyczyn:

•

niedostatku twoich kompetencji, kwalifikacji i zdolnosci do wykonywania
danej pracy

•

twojego niepoprawnego zachowania i zlego prowadzenia sie

•

zwolnien strukturalnych

•

gdzie kontynuacja twojego zatrudnienia bylaby sprzeczna z innymi
wymogami prawnymi

•

gdy istnieja inne wazne podstawy.

Jesli Pelnomocnik Egzekucji Praw lub Trybunal Apelacyjny w Sprawach
Zatrudnienia wykaze, ze zostales zwolniony z jakiejkolwiek przyczyny innej niz
wymienione powyzej, zwolnienie automatycznie uznane zostanie za nieuczciwe.





Minimalny Okres Wypowiedzenia

Kazdy pracownik, ktorego okres zatrudnienia wynosi minimum 13 tygodni, i ktory
pracuje co najmniej 8 godzin tygodniowo uprawniony jest do minimalnego okresu

7

wypowiedzenia, zanim pracodawca moze go zwolnic. Minimalny okres
wypowiedzenia waha sie od jednego do osmiu tygodni, w zaleznosci od dlugosci
okresu zatrudnienia.



DALSZE INFORMACJE I ZAZALENIA

Zalozeniem tej broszury jest udostepnienie generalnej, ogolnej infornacji
przeznaczonej dla pracodawcow i pracownikow odnosnie praw pracowniczych. Nie
jest ona kompletnym, szczegolowym wykazem praw ani interpretacja prawa.
Szczegolowe broszury/ulotki w zakresie kazdej z przedstawionych ustaw i regulacji
dostepne sa na zyczenie.

Jesli czujesz, ze twoj pracodawca odmowil ci ktoregos z praw uregulowanych
ustawodawstwem w dziedzinie zatrudnienia lub jesli chcialbys uzyskac dalszych
informacji o zakresie twoich uprawnien, mozesz skontaktowac sie z Departamentem
Praw Zatrudnienia, Oddzial Informacyjny, w Departamencie Przedsiebiorstw, Handlu
i Zatrudnienia, Davitt House, 65 A Adelaide Road, Dublin 2 – numer telefonu (01)
6313131 lub numer taniego polaczenia 1890 220222, wewnetrzny 3131 (jesli
dzwonisz z poza rejonu Dublinu). Wszystkie nasz ulotki i broszury dostepne sa na
stronie internetowej Departamentu

www.entemp.ie

.

W odniesieniu do kwestii rownosci/ dyskryminacji lub do twoich uprawnien w
zakresie urlopu macierzynskiego, urlopu wychowawczego lub urlopu adopcyjnego
mozesz skontaktowac sie z Urzedem do Spraw Obrony Rownosci na Clonmel Street,
Dublin 2 – numer telefonu [phone].

W odniesieniu do kwestii zwiazanych z bezpieczenstwem, zdrowiem i opieka
spoleczna w miejscu pracy, mozesz skontaktowac sie z Urzedem do Spraw Zdrowia i
Bezpieczenstwa, majacym siedzibe w Hogan Place, Dublin 2 – telefon [phone].