Prawo własności i użytkowania wieczystego

Cecha	Własność	Użytkowanie wieczyste
czas trwania	bezterminowe	40 lub 99 lat z możliwością przedłużenia
opłaty	cena transakcyjna	opłata pierwsza i opłaty roczne na rzecz SP lub JST
prawa związane	służebność gruntowa	własność budynków
cel	brak określonego celu w umowie lecz zgodnie z MPZP	określony w umowie
przedmiot	nieruchomości będące własnością SP, JST, prywatne i inne	nieruchomości gruntowe stanowiące własność SP lub JST
zbywalność i podzielność	tak	tak
sposób nabycia i rodzaj dokumentu	- kupno, - wywłaszczenie, - nacjonalizacja, - prywatyzacja, - reprywatyzacja, - wyposażenie umowa zawarta w formie aktu notarialnego	umowa zawarta w formie aktu notarialnego
utrata prawa	- wywłaszczenie, - nacjonalizacja, - sprzedaż, - zrzeczenie się	- upływ czasu, - rozwiązanie umowy przez strony, - rozwiązanie umowy ze względu na nienależyte jej wykonanie, - zrzeczenie się, - przekształcenie na własność, - wywłaszczenie
powiązanie z KW	ujawnione w II dziale kw; wpis do kw to potwierdzenie zaistniałego stanu prawnego	ujawnione w II dziale kw; wpis do kw to potwierdzenie zaistniałego stanu prawnego

Charakterystyka porównawcza wybranych praw rzeczowych i trwałego zarządu

Cechy	Użytkowanie wieczyste	Użytkowanie	Trwały zarząd	Służebność gruntowa
czas (terminowość)	40 lub 99 lat z możliwością przedłużenia	prawo terminowe lub bezterminowe związane z osobą użytkownika	- nieoznaczony, - oznaczony: na czas nie dłuższy niż 10 lat	Nabywający służebność gruntową posiada ją nieprzerwalnie i w dobrej wierze przez okres co najmniej 20 lat, albo po 30 latach posiadania w złej wierze
przedmiot prawa	nieruchomości gruntowe stanowiące własność SP lub JST	- nieruchomości - ruchomości	nieruchomości	nieruchomości sąsiadujące
sposób nabycia i rodzaj dokumentu	umowa zawarta w formie aktu notarialnego	- umowa notarialna, - orzeczenie sądu, - decyzja administracyjna, - niekiedy samo prawo	decyzja administracyjna	- umowa z właścicielem nieruchomości obciążonej, - orzeczenie sądu, - decyzja administracyjna wydana w trybie wywłaszczeniowym, - zasiedzenie
sposób korzystania	zgodnie z zawartą umową sporządzoną w formie aktu notarialnego	bez ograniczeń	zgodnie z wymogami prawidłowej gospodarki ( w tym najem, dzierżawa, użyczanie)	korzystanie z cudzej nieruchomości w sposób i w zakresie określonym przez właściciela innej nieruchomości, np. prawo przejścia, przejazdu
zbywalność	tak	nie	nie	nie
odpłatność	opłata pierwsza i opłaty roczne na rzecz SP lub JST	- odpłatnie, - bez wynagrodzenia	opłaty roczne	nie
zasiedzenie	wyjątkowo	nie	nie obejmuje tego prawa	tak
sposób wygaśnięcia	- upływ czasu, - rozwiązanie umowy, - zrzeczenie się	- przyczyny ogólne, - niewykonywanie prawa przez 10 lat	- z upływem czasu, - na mocy decyzji organu,	likwidowana, kiedy przestaje być potrzebna, np. po wybudowaniu nowej drogi
uprawnienia	- do korzystania z nieruchomości, - do rozporządzania nieruchomością	- prawo do używania rzeczy, - prawo do pobierania jej pożytków	korzystanie z nieruchomości	m.in. do przejścia, do przejazdu, do czerpania wody
podmiot	osoby fizyczne i prawne	- osoby fizyczne, - rolnicza spółdzielnia produkcyjna	jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej	osoby fizyczne i prawne
uwarunkowania szczególne	użytkownik wieczysty jest właścicielem budynków	pełne prawo do korzystania z cudzej rzeczy ( zgodnie z wymogami prawidłowej gospodarki, dla realizacji celów długotrwałych produkcyjnych i konsumpcyjnych)	problematyka tego prawa zbliżona jest do użytkowania	problematyka tego prawa zbliżona jest do użytkowania
powiązanie z KW	ujawnione w II dziale kw; wpis do kw to potwierdzenie zaistniałego stanu prawnego	ujawnione w III dziale KW i jest chronione rękojmią wiary publicznej KW		podlega ujawnieniu w dziale I-Sp KW (nieruchomość władająca) oraz w dziale III (nieruchomość obciążona)