NARZĘDZIA WSPOMAGAJĄCE DECYZJE HODOWLANE – FAKULTET 2 (24.10.2012r)
Model – co to takiego?
-Systemy zastępcze (modele), których zachowanie lub struktura odpowiada systemowi pierwotnemu (drzewostan) i które można wykorzystać w celach poznawczych i eksperymentalnych.
-Czynność polegająca na konstruowaniu systemów zastępczych to modelowanie
-Modelem jest zatem każde przedstawienie obiektu w postaci innej niż występuje on w rzeczywistości. To system ZASTĘPCZY, którego funkcje i/lub struktura odpowiadająca systemowi pierwotnemu
Typy modeli lasu:
-Modele lasu reprezentują wiedzą dotyczącą jak rosną drzewa oraz jakiej modyfikacji podlega ich struktura
-Poziom szczegółowości modeli jest różny:
-Modele drzew dotyczą szczegółów morfologicznych drzew(ugałęzienie, kształt pnia, wzrost korzeni)
-Modele produkcyjności lasu i modle wzrostu dają informacje o rozwoju populacji drzew w konkretnych warunkach siedliskowych i przy założonych modyfikacjach cech drzewostanu (gospodarka leśna, czynniki losowe)
Właściwe przewidywanie rozwoju lasu zależy od ilości i jakości danych np. modele dotyczące analizy rozwoju sortymentów w lesie skoncentrowane są jedynie na komercyjnym wykorzystaniu zasobów leśnych
Wiele modeli stworzono dla konkretnych celów i różnią się one ogólnością (tj. możliwością ich wykorzystania dla wielu sytuacji) oraz dokładnością (tj. stopniem dokładności przewidywania)
Wysoka dokładność modeli wiąże się często z niewielką ich „ogólnością”
Przykładowe modele lasu:
-Modele miąższościowe – przewidywania ile m3 w danym wieku dla danego regionu; służą do przewidywania zasobności lasów w danym regionie
-Modle d-stanowe dla symulacji wzrostu pow. Przekroju pierśnicowego (funkcja wieku i wyjściowego pola przekroju); wymagają dużej ilości danych i są dokładniejsze (szacowanie wysokości górnej d-stanu, pola powierzchni przekroju, liczby drzew/ha)
-Modele klas wielkości dla symulacji zmian w strukturze pierśnic d-stanu; jeszcze dokładniejsza; najpopularniejsze z modeli do symulowania nowych zabiegów hodowlanych (np. trzebieży)
Dane wzrostowe:
Dane wyjściowe najczęściej pochodzą z:
-Pow. Proweniencyjnych
-Pow. Dotyczących nawożenia
-Pow. Trzebieżowych i odnowieniowych (więźbowych)
Pow. Stałe – dane do określania zasobności, dane zbierane cykliczne aż do usunięcia d-stanu;
Pow. Czasowe – dane zbierane raz, dotyczą określonej fazy rozwojowej d-stanu
Modele empiryczne i modele procesów
-modele służące możliwie dokładnemu oszacowaniu (prognozowaniu) wielkości produkcji specyficznych użytków dostarczonych przez d-stan w ciągu określonego czasu
-modele polegające na rozpatrywaniu lasu jako złożonego hierarchicznego systemu ekologicznego, funkcjonującego zgodnie z określonymi prawami. Problemem jest prawidłowe zdefiniowanie interakcji między poszczególnymi komponentami ekosystemów leśnych oraz sformułowanie reguł i zasad ich funkcjonowania
Modele empiryczne:
-Gdy celem jest ocena spodziewanego przyrostu miąższości oraz sumarycznej produkcji d-stanu, opracowanie optymalnych sposobów postępowania hodowlanego, szczególnie w zakresie trzebieży i regulacji użytkowania rębnego d-stanów dużą przydatność mają modele empiryczne
-Modele empiryczne tworzone są na podstawie korelacji i statystycznych zależności istniejących w danych liczbowych, najczęściej bez wyraźnego nawiązywania do wewnętrznej struktury obiektu
-Modele empiryczne są skuteczne zwłaszcza w przypadku d-stanów o stosunkowo prostej strukturze
-Modele empiryczne są stosowane m.in. w Polsce (np. prace Bruchwalda)
Modele wzrostu
-Rozwój elektronicznej techniki obliczeniowej oraz rozwój metod statystycznych spowodował szybki rozwój wzorów empirycznych i modeli wzrostu
-Pierwszy model oparty na drzewie indywidualnym opracowany dla jednogatunkowych d-stanów daglezji zielonej
-Później powstało szereg modeli dla wielu gatunków drzew leśnych
-W latach 70-tych opracowano założenia dla d-stanów jednowiekowych, różnowiekowych oraz mieszanych
-W 1974 Munro podzielił modle odległościowe oraz na modele nie uwzględniające odległości
Modele wzrostów a tablice zasobności