WIĘCEJ DOŚWIADCZEŃ = WIĘKSZY MÓZG ?

Pionierzy badań:

Mark Rosenzweig, Edward Bennett, Marian Diamond.

Stanowisko teoretyczne:

Badania opierały się na przekonaniu, że zwierzęta dorastające w bardzo stymulujących środowiskach będą wykazywać różnice w rozwoju mózgu i zachodzących w nim procesach chemicznych. Eksperymenty przeprowadzano na szczurach.

Metoda:

Wybierano 3 dorosłych samców z tego samego miotu i przydzielano losowo do jednego z trzech środowisk eksperymentalnych:

1. Środowisko zubożone: mała klatka zaopatrywana w wodę i żywność; gryzoń przebywał w niej sam, w oddzielnym pokoju.

2. Środowisko standardowe: klatka o dostatecznie dużej powierzchni, ze stałym dostępem wody i pokarmu.

3. Środowisko wzbogacane: w klatce o dużej powierzchni żyje 6-8 szczurów. Oprócz towarzystwa i stałego dostępu do wody i pożywienia zwierzęta otrzymały różne przedmioty służące do zabawy.

Gryzonie przebywały w nich przez okres 4-10 tygodni, następnie je uśmiercano i przeprowadzano sekcję zwłok. Mózgi pocięto na segmenty, które następnie zmierzono, zważono i poddano wnikliwej analizie.

Wyniki:

Szczury ze środowiska wzbogacanego:

1. Kora grubsza i cięższa niż u pozostałych szczurów ( kora reaguje na doświadczenia i odpowiada za ruch, pamięć i uczenie się).

2. Większa aktywność acetylocholinesterazy- enzymu, który umożliwia szybsze i skuteczniejsze przekazywanie impulsów nerwowych.

3. Większe neurony i większe synapsy.

W zubożonym środowisku nie zaobserwowano zwiększonej aktywności chemicznej w mózgu ( aktywności acetylocholinesterazy). Kora mózgowa szczurów ze środowiska zubożonego była mniejsza w porównaniu do szczurów ze środowiska wzbogaconego. U szczurów z zubożonego środowiska nie zaobserwowano zwiększenia rozmiarów neuronów.

Krytyka:

1. Różnice w mózgach mogły wynikać z różnic w traktowaniu zwierząt (brano zwierzęta na ręce, narażano na stres- argument został obalony).

2. Rola stresu w słabszym rozwoju mózgów szczurów ze środowiska zubożonego

( argument został obalony).

1. Sztuczne warunki panujące w laboratorium nie odpowiadają naturalnemu środowisku.

2. Trudność w uogólnianiu wyników badań na populację ludzi.(problem dotyczący związku jakie badania na zwierzętach mają w odniesieniu do ludzi).

Korzyści z badań:

1. Zastosowanie w badaniach nad pamięcią, opracowanie technik usprawniania pamięci i zapobieganie jej utracie w wyniku starzenia się.

2. Wykorzystanie w badaniach nad związkami między niedożywianiem a inteligencją.

Inspiracja dla innych badań:

1. Badania przeprowadzone na mózgach ludzi zmarłych śmiercią naturalną potwierdziły, że zdolności i umiejętności nabywane przez człowieka zwiększają wagę mózgu.

2. Sekcja zwłok człowieka niewidomego wykazała, że część kory odpowiedzialna za widzenie jest cieńsza.

3. Badania przeprowadzone przez Chore wykazały że, jeśli związek emocjonalny niemowlęta z osobą, która się nim opiekuje jest stresujący to rozwój struktur i połączeń emocjonalnych w korze mózgowej jest nienormalny i prowadzi do zwiększonej podatności na zaburzenia psychiczne.

4. Wyniki badań Posta sugerują, że odziedziczona skłonność do chorób psychicznych może być przyczyną występowania wczesnych nieprawidłowości w rozwoju psychicznym, które z kolei powodują fizyczne zmiany w systemie nerwowym , prowadzące do wystąpienia chorób psychicznych w ciągu całego życia.