FAZY ROZWOJOWE: I faza oralna (umiejętność wyrazania potrzeb, kształtuje się poczucie bezpieczeństwa) II faza analna ( kontrola zwieraczy a w zyciu dorosłym kontrola emocji, reakcji) III f. edypalna/ genitalna IV.f. adolescencji, V faza/etap dorastania. ZAB. OSOBOWOSCI: gdy cechy osob. Sa niepodatne na zmiany i utrudniaja człowiekowi prawidłowe przystosowanie do życia. Ukazuje się w zyciu społ., zawodowym, osoba ma poczucie nieszczęśliwości. SPECYFIKA ZAB. OSOB.: gleboko utrwalone, zakorzenione wzorce zachowan które sa odmienne od zachowan w danym środowisku. Ekspresja objawów: *ego syntoniczne (os. Które nie widza zrodla trudności w sobie ale w swiecie zew) *ego dystoniczne (os. Widzi trudności w sobie ale ma przekonanie ze nie potrzebuje tego zmieniać) GR ZABURZEN: 1. Dziwaczna (ekscentryczna)- os. Stos. mech. obronne- fantazjowanie, projekcja, skłonność do myslenia paranoidalnego. Zab. osob: -> osobowość schizoidalna (ograniczenie kontaktow z innymi ludzmi, w relacji chlodna emoc., nie wyraza swoich uczuc, problemy z rozpoznaniem emocji u unnych, nie rozpocz. Zycia seksual., pozostaja w samotności, obojętne na zasady społ.) ->os. Paranoidalna (nadmierna podejzliwosc wobec innych, wrażliwe na zranienia, pamiętliwe, skłonne do wyznawania spiskowej teorii dziejow) ->os. Schizotypowa (os. Dziwaczne/ ekscentryczne, opowieści naciągnięte, deficyty w rekacjach, interpretacja rzeczy w sposób nieuzasadniony, lęk społeczny; nie mija wraz z poznaniem osoby. 2. Dramatyczna/ emocjonalna/ kapryśna- mech. obronne; dysocjacja, zaprzeczanie, rozszczepienie, acting out (ucieczka od sytuacji które sa trudne, nagla ekspresja emocji). Zab. osob ->os. Dysocjalna/ antyspoł. (os. Wchodza w spec. Relacje, nie szanuja norm i zasad, wykorzystuja innych, nie licz się z uczuciami innych, zab. kontroli impulsow, os. Agresywne, nie wrażliwe na kare, utrwalony brak poczucia odpow., nie dotrzymywanie zobowiązań, impulsywność, nie umiejętność planowania. ->os. Graniczna/ border Line (może ulec rozszczepieniu, utrata orientacji, niestabilność nastroju, niestabilne związki emocjonalne z ludzmi, problem z kontrola impulsow, mysli samobójcze, akty uszkodzenia celem zwrócenia na siebie uwagi), ->os. Narcystyczna (wyolbrzymianie poczucia wlasnej wartości z powodu niskiej samooceny,osoby wrażliwe na krytyke, skłonne do manipulacji, zazdrości) -> zab. histrioniczne (częste wahania nastroju, skupianie uwagi na sobie, atrakcyjne i uwodzicielskie, dramatyzują swoje wypowiedzi i przejmuja zachowania innych). 3.Lękowa i bojaźliwa: izolacja wew., bierna agresja (np.błaznowanie z siebie), hipochondryzacja, glebokie hamowanie emocji, fałszywe budowanie wlasnego obrazu ego. -> os. Lękliwa- (unika kontaktow społecznych, nieśmiałość, lęk przed odrzuceniem, obawa przed brakiem akceptacji, mogą tworzyc związki ale musza być przekonane do osoby), ->os. Zależna (nie branie odpow. za swoje Zycie, pozwalaja za siebie decydowac), ->os. Obsesyjno- kompulsywna (wew. przymus do zbytniej skrupulatności, perfekcjonalizm, tendencja do podporządkowania się innym, sztywne w pogladach, tendencja do skąpstwa, do gromadzenia rzeczy nie potrzebnych, os. Zimne).ZAB. KONTROLI IMPULSÓW: *anoreksja; jadłowstręt psych, zab. dot. jedzenia które polega na zmniejszeniu masy ciala bez podloza organicznego. Kryteria diagnist.: niemożność zaakceptowania wagi, często utrata wagi do 80% od normy, nieustajaca obawa przed wzrostem wagi, samoocena dot. wygladu nie adekwatna do sytuacji, 13-14r.ż. często u osob które stracily w dzieciństwie rodzicow. ->typ restrykcyjny- obniżenie wagi za pomoca nie jedzenia ->typ bulimiczny- obrzeranie się + leki przeczyszczające. Zmiany zachowania: nadmierna aktywność, skłonność do przygotowywania rytualnych posiłków i chetnie gotuja dla innych, introwertywne, nadmierne skupienie się na sobie. Objawy towarzyszące: spowolnienie metabolizmu. *bulimia; epizody nadmiernego obżerania się, często związane z poczuciem winy, najczęściej nie wyst. utrata wagi. Rozpoznanie: regularne stos. śr. Przyczyszczajacych i wymioty, restrykalna dieta, je zdecydowanie wiecej niż potrzebuje, traci kontrole nad sposobem jedzenia, epizody objadania 2x w tyg/ przez 3m-ce, początek choroby pozniejszy niż przy anoreksji, zab. nastroju, nadużywanie środków Psychoaktywnych, mogą pojawic się zaburz. kontroli impulsow, obżarstwo w ukryciu, zab. metabol. *zespoł okresowych wybuchów agresji; powtarzające się epizody agresji do osob lub rzeczy. Najczęściej prowokacja zew; ale reakcja nieadekwatna do sytuacji. U mężczyzn czesciej. *kleptomania; kradzież rzeczy które nie sa potrzebne. Napiecie lub lęk przed kradzieżą rzeczy skradzione- rozdaje/chowa, zaburzenie rzadko wyst. *piromania; podpalenie bez powodu, często u mężczyzn, wiążą się z ekscytacja; nawet erotyczną. *hazard; obsesyjne myśli, zab. funkcjonowania społecznego, część z powodu uzależnienia, przyczyna mogą być nadmiernie pobłażliwi lub restrykcyjni rodzice. *trichotilomania; nawykowe wyrywanie włosów pod wpływem wew. napiecia. Po tym nast. ulga. Przyczyna: efekt organicznego uszkodzenia, deprywacja emocjonalna, samostymulacja