Lasery w stomatologii
Polscy dentyści coraz częściej rozumieją i akceptują fakt, że w nowoczesnym gabinecie stomatologicznym, w którym ma się odbywać leczenie bez bólu i z najwyższą skutecznością, w którym pacjent nie odczuwa strachu przed leczeniem zębów i w którym zapewni się znakomitą regenerację tkanek po zabiegach o różnym stopniu inwazyjności, zastosowanie nowoczesnych technik znieczulenia i materiałów do wypełnień to za mało, aby zaspokoić rosnące wymagania pacjentów. W nowoczesnym gabinecie potrzebny jest świetny laser stomatologiczny. Dentyści poszukują zatem urządzeń wszechstronnych, poręcznych, niezawodnych i bezpiecznych. A także dostosowanych do posiadanych już przez lekarza umiejętności. Trendy te rozumieją producenci sprzętu. Dzięki temu na rynek trafiają urządzenia dedykowane użytkownikom początkującym, jak i już obeznanym ze stosowaniem laserów (np. laser diodowy Litemedics), przeznaczone do zastosowań terapeutycznych i poprawy estetyki (np. technologia Fotona LightWalker), skracające do minimum czas rekonwalescencji po zabiegach silnie inwazyjnych (np. laser CO2 BTL – UML – 25). Nowoczesna technologia do terapeutycznego zastosowania wiązki laserowej umożliwia obecnie przeprowadzenie szybszego i często bezbolesnego leczenia tkanek twardych i/lub miękkich w zakresie praktycznie wszystkich dziedzin stomatologi: zachowawczej, endodoncji, chirurgii szczękowo-twarzowej, ortodoncji, implantologii.
Najlepsze nowoczesne lasery w stomatologii:
są wielofunkcyjne, poręczne (niewielkie lub bezprzewodowe) i z możliwością personalizacji
są bardzo czułe, dokładne i bezpieczne
umożliwiają pracę w wybranym trybie: na tkankach miękkich i/lub na tkankach twardych (np. technologia Sonic Surgeon) i w wybranych długościach fal.
Lasery stomatologiczne, w których można wykorzystywać kilka długości fal, są bardzo praktyczne, ponieważ urządzenia te – w zależności od wyboru trybu pracy – mogą wykazywać działanie fotobiologiczne i fotochemiczne (fale krótsze) lub fototermiczne (fale dłuższe).
Aby działanie termiczne nie powodowało szkód w tkankach i nie wywoływało dyskomfortu pacjentów, w nowoczesnych laserach stosowane są:
specjalistyczne systemy chłodzące urządzenie i tkanki;
rozwiązania, dzięki którym moc lasera jest w trybie ciągłym modyfikowana w zależności od wybranych parametrów (np. ilości barwnika lub wody w tkance);
rozwiązania, dzięki którym można dopasować czas trwania impulsu świetlnego i interwały pomiędzy impulsami oraz długości fal do rodzaju zabiegu;
specjalne konstrukcje głowic, które dzięki skróceniu drogi fali świetlnej do tkanki zapewniają stabilność i uporządkowanie kształtu wiązki i gwarantują prawidłowy rozkład energii w obszarze poddawanym naświetlaniu.
Urządzenie miało swoją premierę w sierpniu 2012 roku, ale dla wielu polskich stomatologów to wciąż nowość, czasem dotychczas nieznana. Laser jest lekki, poręczny, może działać w 4 długościach fal, w trybie pulsacyjnym lub ciągłym, można do jego pamięci wprowadzić informacje o 99 programach zabiegowych i pracować na światłowodzie cienkim (300 mikrometrów średnicy) lub bardzo cienkim (200 mikrometrów średnicy).
Cztery jego największe zalety, niezbędne w pracy każdego dentysty, to:
wszechstronność zastosowania
duże możliwości indywidualizacji parametrów i zastosowań
zastosowanie zielonego wskaźnika naprowadzającego
bardzo dokładne i dostępne na bieżąco informacje o poziomie mocy urządzenia generowanej w rejonie poddawanym leczeniu – producent zapewnił to dzięki wbudowaniu czułego systemu kalibracji i pomiaru mocy na końcu światłowodu.
Laser FOX III można wykorzystywać w zabiegach wymagających:
cięcia i/lub formowania tkanek, np. do podcinania wędzidełka, kształtowania brzegów dziąseł, odsłaniania kłów – dlatego przydaje się w chirurgii stomatologicznej, ortodoncji, stomatologii zachowawczej;
zapewnienia antyseptyczności leczonych powierzchni, np. do odkażania kanałów korzeniowych, pogłębionych kieszonek dziąsłowych – dlatego znakomicie sprawdza się w periodontologii i endodoncji;
aktywowania procesów regeneracyjnych i przyspieszania gojenia się zmian zapalnych (np. aft, opryszczki) oraz ran pozabiegowych – przydaje się zatem w zabiegach biostymulacji i terapii fotodynamicznej EmunDo.
Szerokie spektrum działania nowoczesnych laserów stomatologicznych, możliwość swobodnego modyfikowania parametrów roboczych oraz duża różnorodność dostępnych końcówek roboczych powodują, że stosowanie tych urządzeń wyszło już poza swoje pierwotne zastosowanie, ograniczone do leczniczych aspektów działania wiązki świetlnej. Współczesne lasery stały się urządzeniami typu „wiele w jednym”: zawsze pod ręką stomatologa i dla zapewnienia komfortu pacjentowi. Dlatego najnowocześniejsze urządzenia z powodzeniem mogą być wykorzystywane zarówno w celach terapeutycznych, jak i do poprawy estetyki tkanek (np. do wybielania zębów czy formowania brzegów dziąseł).
Typy laserów spotykane w gabinetach dentystycznych oraz ich zalety i wady:
Laser z dwutlenkiem węgla (CO2)
Środek aktywny lasera z dwutlenkiem węgla jest w stanie gazowym. Jego długość fali wynosi 10,6 µm. Zostaje absorbowany przez wodę. Używa się do bezpośredniego styku z tkaniną.
Za: Skierowany na tkankę laser aktywuje natychmiastowy proces koagulacji i homeostazy, zostaje zalecany w terapii chirurgicznej ze względu na swoją dokładność. Ma słabą penetrację tkanek leżącą poniżej celu.
Przeciw: Nekrotyzuje tkankę miękką (chirurgia). Nieskuteczny w ablacji tkanek twardych.
Laser Nd -Yag
Środek aktywny jest w stanie stałym. Jego długość fali wynosi 1,064µm.Używany w chirurgii, paradontologii i szczególnie wskazany w endodoncji. To środek najbardziej znany w ortodoncji.
Za: Posiada dobre właściwości koagulujące i homeostatyczne. Dobra działalność antybakteryjna i antywirusowa.
Przeciw: Nieodpowiedni do ablacji tkanek twardych.
Laser diodowy
To laser półprzwodnikowy. Jego długość fali wynosi 810nm. Jest odpowiedni w wielu aplikacjach w paradontologii, chirurgii, w leczeniu i wybielaniu zębów. Może działać w sposób ciągły i przerywany.
Za: Szybkie nacięcie i z homeostazą. Dobra działalność antymikrobiotyczna. Dobry stosunek ceny do jakości. Małe wymiary.
Przeciw: Nie nadaje się do ablacji tkanek twardych.
Laser erbowy
To laser w stanie stałym. Jego długość fali wynosi 2,94 µm. Jest też nazywany laserem zimnym ze względu na niezdolności do koagulacji. Działa w sposób przerywany.
Za: Wskazany do ablacji tkanek twardych i szczególnie dla tkanek miękkich
Przeciw: Nie wskazany do wybielania i ma słabe właściwości koagulacyjne. Często potrzebuje połączenia do powietrza i wody koniecznej do pracy z nim
Laser kombinowany
Ponadto, w obrocie handlowym są urządzenia, które kombinują różne typy źródeł lasera. Najbardziej wskazanym połączeniem jest połączenie w jednym urządzeniu lasera erbowego z diodowym. W ten sposób można leczyć zarówno tkanki twarde oferując użytkownikowi pełną gamę leczenia.